Sa Unsang Paagi Makahimo Kag mga Desisyon nga Nahiuyon sa Kabubut-on sa Diyos?

USA ka lalaki sa Tinipong Bansa miadto sa usa ka bangko nga may dalang tseke nga $25,000 ang kantidad. Nagplano siya sa pag-time deposit sa kuwarta. Ugaling lang, siya gitambagan sa magbabangko nga ibutang kana sa stock market o merkado sa mga aksiyones, nga miingon nga ang bili sa aksiyones dili gayod moubos. Gihukom sa maong tawo nga mosunod sa tambag. Wala dangtig dugay, ang bili sa iyang kuwarta nga gibutang sa aksiyones miubos pag-ayo.

Kining kasinatiana nagpadayag nga ang paghimog maalamong mga desisyon dili sayon. Komosta man ang nagkalainlaing mga desisyon nga atong sagubangon sa kinabuhi? Ang daghang desisyon mahimong mosangpot sa kalamposan o sa kapakyasan—sa madugay o sa madali, nga mahimong moresulta pa sa kinabuhi o kamatayon alang kanato. Nan, sa unsang paagi makasalig kita nga ginahimo nato ang maalamong mga desisyon?

“Mao Kini ang Dalan”

Kada adlaw, kita mohimog mga desisyon bahin sa kon unsay kan-on, kon unsay isul-ob, kon asa moadto, ug uban pa. Ang pipila ka desisyon tingali daw gagmay ra, apan mahimong sila adunay seryosong mga sangpotanan. Pananglitan, ang desisyon sa pagdagkot ug sigarilyo sa unang higayon mahimong moresulta sa tibuok-kinabuhi nga bisyo sa pagpanigarilyo. Dili gayod nato angayng isipon nga way bili ang daw gagmayng mga desisyon.

Unsang giya ang atong kasaligan sa dihang maghimog mga desisyon, bisan sa daw gagmayng mga desisyon? Pagkatalagsaon kon kita adunay kasaligang makonsultahan nga makatambag kanato inig-atubang natog lisod nga desisyon! Imong makaplagan kanang matanga sa magtatambag. Ang usa ka karaang basahon nga adunay mensahe alang kanato karon nag-ingon niini: “Ang imong mga igdulungog makadungog ug pulong sa imong luyo nga mag-ingon: ‘Mao kini ang dalan. Lakaw kamo niini,’ kon kamo moadto sa tuo o kon kamo moadto sa wala.” (Isaias 30:21) Kansang mga pulong kini? Ug sa unsang paagi matino nimo nga ang iyang giya kasaligan?

Ang pasalig sa itaas anaa sa Bibliya, nga natun-an ug nasabtan sa minilyon maoy inspirado ni Jehova nga Diyos, ang Maglalalang. (2 Timoteo 3:16, 17) Si Jehova nahibalo kon unsay atong pagkagama ug mga panginahanglan, mao nga siya ang labing maayong tinubdan sa giya. Siya makapanan-aw usab sa kon unsay umaabot, sanglit siya “ang Usa nga nagsulti sa kataposan sukad sa sinugdan, ug sa mga butang nga wala mahimo sukad sa kanhing panahon; ang Usa nga nag-ingon, ‘Ang akong kaugalingong laraw mobarog.’” (Isaias 46:10) Mao kini ang pagpahayag sa usa ka salmista bahin sa iyang pagsalig sa Pulong ni Jehova: “Ang imong pulong maoy lampara sa akong tiil, ug kahayag sa akong  alagianan.” (Salmo 119:105) Apan sa unsang paagi nagatabang si Jehova kanato aron magiyahan ang atong paglawig paingon sa luwas nga dapit latas sa balorong kadagatan sa kalibotan karon? Sa unsang paagi makahimo kitag mga desisyon sumala sa kabubut-on sa Diyos?

Ipadapat ang mga Prinsipyo sa Bibliya

Si Jehova nga Diyos naghatag sa mga Kristohanon ug diyosnong mga prinsipyo aron makahimo silag maayong mga desisyon. Ang pagkat-on sa mga prinsipyo sa Bibliya ug pagpadapat niana ikapanig-ingon sa pagkat-on ug usa ka pinulongan ug paggamit niana. Sa dihang imo nang nabatid ang pinulongan, kasagarang mailhan nimo kon adunay makahimog gramatikanhong mga sayop tungod kay ang iyang ginasulti dili hustong paminawon. Dili nimo tingali ikapunting ang eksakto-sa-gramatika nga mga termino kon unsay sayop sa gisulti, apan nahibalo ka nga kana sayop. Sa dihang makakat-on ka sa mga prinsipyo sa Bibliya sa punto nga gipadapat na nimo kana sa imong kaugalingon, kasagarang mailhan nimo sa dihang ang usa ka desisyon dili angay, nga wala mahiuyon sa mga prinsipyo sa Diyos.

Pananglitan, palandonga ang desisyon nga maatubang sa usa ka batan-ong lalaki sa pagpili sa iyang estilo sa buhok. Walay sugo sa Bibliya ang tinong nagsaway sa usa ka estilo sa buhok. Apan tagda ang usa ka prinsipyo sa Bibliya. Si apostol Pablo misulat: “Gitinguha ko nga ang mga babaye magdayandayan sa ilang kaugalingon sa mahapsay nga sinina, uban ang pagkamakasaranganon ug maayong panghunahuna, dili pinaagi sa mga estilo sa pagsalapid sa buhok ug sa bulawan o sa mga perlas o sa mahalon kaayong sapot, kondili sa paagi nga nahiangay sa mga babaye nga nagpaila nga masimbahon sa Diyos, sa ato pa, pinaagi sa maayong mga buhat.” (1 Timoteo 2:9, 10) Si Pablo nagsulat dinhi bahin sa mga babaye, apan ang prinsipyo mapadapat sa mga lalaki ug mga babaye. Unsa ang prinsipyo? Ang atong panagway angayng magpabanaag sa pagkamakasaranganon ug maayong panghunahuna. Busa ang batan-on makasukna sa iyang kaugalingon, ‘Ang estilo ba sa akong buhok magpabanaag sa pagkamakasaranganon nga angayan sa Kristohanon?’

Ug unsay makatabang nga prinsipyo ang masabtan sa usa ka batan-on gikan sa mosunod nga mga pulong sa tinun-ang si Santiago? “Mga mananapaw, wala ba kamo mahibalo nga ang pagpakighigala sa kalibotan maoy pagpakig-away sa Diyos? Busa, bisan kinsa nga buot makighigala sa kalibotan maghimo sa iyang kaugalingon nga kaaway sa Diyos.” (Santiago 4:4) Dili moangay ang mga Kristohanon sa ideya nga mahimong higala sa kalibotan, nga maoy pagpakig-away sa Diyos. Ang matang ba sa estilo sa buhok nga gipalabi sa iyang mga katalirongan maghimo kaniyang daw higala sa Diyos o higala sa kalibotan? Ang batan-ong lalaki nga magpalandong sa isyu bahin sa estilo sa buhok makagamit sa maong gibase-sa-Bibliya nga mga prinsipyo sa paghimog maalamong desisyon. Oo, ang mga prinsipyo sa Diyos makatabang kanato sa paghimog mga desisyon. Ug kon maanad kita sa paghimog mga desisyon nga gibase sa diyosnong mga prinsipyo, mas sayon ang pagkab-ot ug maalamong mga desisyon nga walay makadaot nga mga sangpotanan.

 Makaplagan nato ang daghang prinsipyo diha sa Pulong sa Diyos. Segurado, kita dili tingali makakitag usa ka teksto nga tinong mapadapat sa atong kahimtang. Bisan pa niana, kita makabasa mahitungod sa pipila ka tawong nagsunod sa giya sa Diyos ug sa ubang wala magpakabana sa mga pasidaan sa Diyos. (Genesis 4:6, 7, 13-16; Deuteronomio 30:15-20; 1 Corinto 10:11) Pinaagi sa pagbasa sa maong mga asoy ug pagtuki sa mga sangpotanan, atong masabtan ang mga prinsipyo sa Diyos nga makatabang kanato sa paghimog mga desisyon nga makapahimuot sa Diyos.

Pananglitan, tagda ang mubong pagpakigkabildo ni Jesu-Kristo ug sa iyang apostoles nga si Pedro. Ang mga tawong nangolekta sa duha ka drakma nga buhis nangutana kang Pedro: “Wala ba magbayad ang inyong magtutudlo sa duha ka drakma nga buhis?” Mitubag si Pedro: “Oo.” Wala madugay human niadto, si Jesus nangutana kang Pedro: “Gikan ba ni kinsa ang mga hari sa yuta magadawat sa mga bayad sa buhis o sa buhis por ulo? Gikan ba sa ilang mga anak o gikan sa mga estranyo?” Sa dihang si Pedro miingon: “Gikan sa mga estranyo,” si Jesus miingon kaniya: “Nan, sa pagkatinuod ang mga anak libre sa buhis. Apan aron kita dili makapandol kanila, adto sa dagat, pag-itsag pasol, ug kuhaa ang unang isda nga mokubit ug, sa imong pagbingat sa baba niini, makaplagan mo ang usa ka sensilyo nga estatero. Kuhaa kana ug ihatag kini kanila alang kanako ug kanimo.” (Mateo 17:24-27) Unsang mga prinsipyo sa Diyos ang atong makaplagan niining asoya?

Pinaagi sa pagsuknag sunodsunod nga mga pangutana, gigiyahan ni Jesus ang katakos ni Pedro sa pagpangatarongan: Ingong Anak sa Diyos, si Jesus libre sa buhis. Bisan pag sa sinugdan wala makasabot si Pedro sa maong punto, si Jesus malulotong nagtabang kaniya sa pagsabot. Kon makaatubang ug sayop nga buhat sa uban, angay kitang modesisyon sa pagsundog kang Jesus, nga magmahangawaon kanila inay mapintasong ipunting ang ilang sayop o hukman sila.

Sa ingon nasabtan ni Pedro ang katarongan nga bayran ang buhis por ulo—aron dili makapandol sa uban. Ania ang laing prinsipyo nga atong masabtan gikan niining asoya. Ang pagkonsiderar sa tanlag sa uban mas hinungdanon kay sa pag-insistir sa atong mga katungod.

Unsay magtukmod kanato sa paghimog mga desisyon nga magpakitag pagtahod sa tanlag sa uban? Ang gugma alang sa atong silingan. Si Jesu-Kristo nagtudlo nga ang paghigugma sa atong silingan sama sa atong kaugalingon mao ang sugo nga ikaduha lang sa kahinungdanon sa sugo sa paghigugma sa Diyos uban sa atong bug-os nga kalag. (Mateo 22:39) Ugaling lang, kita nagkinabuhi sa kalibotan nga nagpasiugda sa paghunahuna sa kaugalingon, ug tungod sa atong makasasalang mga kiling kita lagmit mahimong hakog. Busa aron ang usa ka tawo makahigugma sa iyang silingan sama sa iyang kaugalingon, kinahanglan nga iyang bag-ohon ang iyang hunahuna.—Roma 12:2.

Daghan ang nagbag-o sa ilang hunahuna, ug ilang gikonsiderar ang uban sa dihang maghimog mga desisyon, dagko man o gagmay. Si Pablo misulat: “Kamo, dayag, gitawag alang sa kagawasan, mga igsoon; lamang ayaw gamita kini nga kagawasan ingon nga panghaylo alang sa unod, apan pinaagi sa gugma magpaulipon sa usag usa.” (Galacia 5:13) Sa unsang paagi makahimo kita niana? Tagda ang usa ka batan-ong babaye nga mibalhin ngadto sa usa ka lungsod aron tabangan ang mga tawo didto nga makakat-on bahin sa Pulong sa  Diyos. Samtang nakigsulti siya sa mga tawo, iyang naamgohan nga ang iyang besti, bisan pag makasaranganon sumala sa mga sukdanan sa estilo sa siyudad, nahimong tabi sa mga tawo sa lungsod. Ang iyang sinina ug pamostura makasaranganon, apan midesidir siya sa pagsul-ob ug sinina nga dili buloknon “aron ang pulong sa Diyos dili mapasipalahan.”—Tito 2:5.

Unsa kahay imong reaksiyon kon atubangon mo ang usa ka desisyon bahin sa imong pagpamostura o ubang butang bahin sa personal nimong gusto? Makapaneguro ka nga si Jehova mahimuot sa dihang ang imong mga desisyon magpabanaag sa imong paghunahuna sa tanlag sa uban.

Magbaton ug Halayong Panglantaw

Gawas pa sa mga prinsipyo sa Bibliya ug sa tanlag sa uban, unsa pa ang mahimo natong tagdon sa dihang maghimog mga desisyon? Bisan pag ang dalan sa mga Kristohanon batoon ug mapig-ot, ang Diyos naghatag kanila ug dakong kagawasan sulod sa iyang gibutang nga mga utlanan. (Mateo 7:13, 14) Kinahanglang hunahunaon nato kon sa unsang paagi ang atong mga desisyon mag-apektar sa atong espirituwal, mental, emosyonal, ug pisikal nga kaayohan sa umaabot.

Pananglitan kon naghunahuna ka sa pagdawat ug usa ka trabaho. Walay butang imoral o dili angayan sa kinaiyahan sa maong trabaho. Makahimo ka sa pagtambong sa Kristohanong mga tigom ug mga kombensiyon. Ang suweldo mas dako kay sa imong gidahom. Gipabilhan pag-ayo sa amo ang imong kahanas ug gusto niyang gamiton ang imong bug-os nga katakos. Gawas pa, gusto nimo ang matang sa trabaho nga nalangkit. Angay bang may magpugong kanimo sa pagdawat sa gitanyag nga trabaho? Buweno, unsa man kon mapanan-aw nimo ang posibilidad nga ikaw maikag kaayo sa trabaho. Gisultihan ka nga dili ka pugson sa pag-obertaym. Apan aron matapos ang usa ka proyekto, andam ka bang maningkamot pag-ayo? Dili ba kaha mahimong subsob na ang pag-obertaym? Kana ba magpahilayo kanimo gikan sa imong pamilya ug sa kadugayan gikan sa espirituwal nga kalihokan nga dili gayod nimo angayng paltahan?

Tagda kon giunsa ni Jim paghimo ang usa ka dakong desisyon bahin sa iyang trabaho. Siya nagkugi pag-ayo ug siya miasenso sa iyang trabaho. Sa kadugayan siya nakabaton ug taas nga posisyon diha sa iyang kompaniya sa tibuok nga Oriente, diha sa organisasyon niini sa Tinipong Bansa, ug nahimong usa ka membro sa hunta direktiba sa kalihokan niini sa Uropa. Ugaling lang, sa dihang mius-os ang ekonomiya sa Hapon, iyang naamgohan kon unsa ka kawang ang pagtinguhag salapi ug gahom. Kalit nahanaw ang iyang hinagoang kuwarta. Nawad-an siyag katuyoan sa kinabuhi. ‘Unsa kaha unya ang akong ginabuhat napulo ka tuig gikan karon?’ iyang gisukna ang iyang kaugalingon. Unya nakaamgo siya nga ang kinabuhi sa iyang asawa ug mga anak nasentro sa mas makahuloganong mga tumong sa kinabuhi. Latas sa katuigan, sila nakig-uban sa mga Saksi ni Jehova. Gusto ni Jim nga makasinati sa kalipay ug katagbawan nga gipahimuslan sa iyang pamilya. Busa misugod siya sa pagtuon sa Bibliya.

Sa wala madugay nasabtan ni Jim nga ang iyang estilo sa kinabuhi nakababag kaniya sa pagsunod sa may-katuyoang kinabuhi ingong Kristohanon. Tungod kay kanunayng nagbiyahe tali sa Asia, Tinipong Bansa, ug Uropa, kulang siyag panahon sa pagtuon sa Bibliya ug pagpakig-uban sa mga isigkamagtutuo. Nakaatubang siyag usa ka desisyon: ‘Ipadayon ko ba ang akong pagkinabuhi sulod sa miaging 50 ka tuig, o sundon ko ba ang usa ka bag-ong pagkinabuhi?’ Human sa pag-ampo ngadto sa Diyos bahin niana, iyang gihunahuna ang halayong epekto sa iyang desisyon ug midesidir sa pag-undang sa tanan niyang trabaho gawas lang sa usa aron may panahon siya alang sa espirituwal nga kalihokan. (1 Timoteo 6:6-8) Ang iyang desisyon nakahimo kaniyang mas malipayon, kay naghatag kaniyag kahigayonan nga magmapuliki sa Kristohanong kalihokan.

Bisan kon kana dagko o gagmay, ang imong mga desisyon mahinungdanon. Ang usa ka desisyon nga imong himoon karon mahimong mosangpot sa kalamposan o sa kapakyasan, bisan pa gani sa kinabuhi o kamatayon sa umaabot. Makahimo kag maalamong mga desisyon kon imong tagdon ang mga prinsipyo sa Bibliya, ang tanlag sa uban, ug ang halayong epekto sa imong kalihokan. Himoa ang mga desisyon nga sumala sa kabubut-on sa Diyos.

[Hulagway sa panid 13]

Ang daw gagmayng mga desisyon mahimong adunay seryosong mga sangpotanan

[Hulagway sa panid 14]

Sa unsang paagi ang mga prinsipyo sa Bibliya makatabang kaniya sa pagdesidir sa maalamong paagi?

[Hulagway sa panid 15]

Si Jesus may kahangawa nga nakigsulti kang Pedro