Pamatud-i ang Imong Pagtuo Pinaagi sa Imong Paagi sa Pagkinabuhi

“Ang pagtuo patay, kon kini walay binuhatan.”—SANTIAGO 2:17.

1. Nganong ang unang mga Kristohanon naghatag ug pagtagad sa pagtuo ug mga binuhatan?

 SA KATIBUK-AN, gipamatud-an sa unang mga Kristohanon ang ilang pagtuo pinaagi sa ilang paagi sa pagkinabuhi. Ang disipulong si Santiago nag-awhag sa tanang Kristohanon: “Mahimong mga magtutuman sa pulong, ug dili tigpaminaw lamang.” Midugang siya: “Maingon nga patay ang lawas nga walay espiritu, sa ingon usab patay ang pagtuo nga walay binuhatan.” (Santiago 1:22; 2:26) Mga 35 ka tuig human niya isulat kana, daghang Kristohanon ang nagpadayon sa pagpamatuod sa ilang pagtuo pinaagig haom nga mga binuhatan. Apan ikasubo, ang uban wala magbuhat niana. Gidayeg ni Jesus ang kongregasyon sa Smirna; apan, sa kadaghanan didto sa kongregasyon sa Sardis, siya miingon: “Nahibalo ako sa imong mga buhat, nga ikaw nagbaton sa ngalan nga ikaw buhi, apan ikaw patay.”—Pinadayag 2:8-11; 3:1.

2. Unsay angayng isukna sa mga Kristohanon sa ilang kaugalingon bahin sa ilang pagtuo?

² Busa, gidasig ni Jesus ang mga igsoon sa Sardis—ug lakip na ang tanan nga makabasa unya sa iyang mga pulong—sa pagpamatuod sa ilang unang gugma alang sa Kristohanong kamatuoran ug sa pagtukaw sa espirituwal. (Pinadayag 3:2, 3) Ang matag usa kanato makasukna sa iyang kaugalingon: ‘Komosta ang akong mga binuhatan? Ang ako bang mga buhat klarong nagpakita nga ako naningkamot sa pagpamatuod sa akong pagtuo pinaagi sa tanan nga akong ginabuhat, bisan niadtong dili direktang nalangkit sa buluhatong pagsangyaw o sa mga tigom sa kongregasyon?’ (Lucas 16:10) Daghang bahin sa kinabuhi ang mahimong konsiderahon, apan hisgotan nato ang usa lamang: mga salo-salo, lakip na nianang subsob nga himoon human sa Kristohanong mga kasal.

Gagmayng mga Salo-salo

3. Unsay panglantaw sa Bibliya bahin sa pagpakigbahin sa mga salo-salo?

³ Kadaghanan kanato malipay nga dapiton sa  usa ka salo-salo sa malipayong mga Kristohanon. Si Jehova maoy “malipayong Diyos,” kinsa nagtinguha nga magmalipayon ang iyang mga alagad. (1 Timoteo 1:11) Gipaapil niya kang Solomon diha sa Bibliya kining maong kamatuoran: “Gidayeg ko ang pagmaya, tungod kay ang tawo wala nay mas maayo pa ilalom sa adlaw kay sa pagkaon ug sa pag-inom ug sa pagmaya, ug nga kini magauban kanila sa ilang kahago sulod sa mga adlaw sa ilang kinabuhi.” (Ecclesiastes 3:1, 4, 13; 8:15) Ang maong pagmaya mahimong matagamtam panahon sa pagpangaon sa pamilya o sa usa ka gamayng salo-salo sa matuod nga mga magsisimba.—Job 1:4, 5, 18; Lucas 10:38-42; 14:12-14.

4. Sa unsa angayng magmainteresado ang usa ka tawo nga naghikay ug salo-salo?

⁴ Kon naghikay ka ug salo-salo ug ikaw maoy responsable niana, kinahanglang palandongon nimo pag-ayo ang imong giplano, bisan pag pipila lamang ka magtutuo ang imong gidapit aron sa pagpangaon ug sa mahigalaong pag-estoryahanay. (Roma 12:13) Buot nimong tinoon nga ‘himoon ang tanang butang nga may kahapsay,’ nga giniyahan sa “kaalam nga gikan sa itaas.” (1 Corinto 14:40; Santiago 3:17) Si apostol Pablo misulat: “Kon kamo magakaon o magainom o magabuhat sa bisan unsa, himoa ang tanang butang alang sa kahimayaan sa Diyos. Likayi nga mahimong hinungdan sa pagkapandol.” (1 Corinto 10:31, 32) Unsa ang pipila ka bahin nga nagkinahanglan ug linaing pagtagad? Ang pagpalandong daan niana makatabang sa pagseguro nga ang buhaton nimo ug sa imong mga bisita magpakita nga imong gibuhat kon unsay imong gituohan.—Roma 12:2.

Unsang Matanga sa Salo-salo ang Himoon?

5. Nganong angayng timbangtimbangon pag-ayo sa tig-abiabi kon modalit ba siya ug alkoholikong mga ilimnon o kon duna bay musika sa iyang salo-salo?

⁵ Daghang tig-abiabi ang nag-atubang sa isyu kon modalit ba ug alkoholikong mga ilimnon. Ang maong mga ilimnon wala kinahanglana aron mahimong makapalig-on ang salo-salo. Hinumdomi nga si Jesus nagtaganag pagkaon alang sa usa ka dakong grupo sa mga tawo nga miadto kaniya—iyang gipadaghan ang tinapay ug isda. Ang asoy wala mag-ingon nga siya nagtaganag bino sa milagrosong paagi, bisan tuod nahibalo kita nga makahimo siya niana. (Mateo 14:14-21) Kon nakahukom ka sa pagdalit ug alkoholikong ilimnon diha sa usa ka salo-salo, magmakasaranganon sa gidaghanon sa imong idalit, ug seguroa nga adunay dili-alkoholikong mga ilimnon alang niadtong gusto niana. (1 Timoteo 3:2, 3, 8; 5:23; 1 Pedro 4:3) Ayaw paghimog mga lakang diin ang usa mapugos sa pag-inom sa usa ka ilimnon nga “mamaak ingon sa usa ka halas.” (Proverbio 23:29-32) Komosta ang musika o pag-awit? Kon ang imong salo-salo maglakip ug musika, sa walay duhaduha pilion nimo pag-ayo ang mga awit, nga tagdon ang ritmo ug ang mga liriko niini. (Colosas 3:8; Santiago 1:21) Nakaplagan sa daghang Kristohanon nga ang pagpatokar sa Kingdom Melodies o bisan ang duyog nga pagkanta sa maong mga alawiton makapatungha ug malipayong atmospera. (Efeso 5:19, 20) Ug, siyempre, susiha kanunay ang gikusgon sa musika  aron kini dili makabalda sa makalingawng kabildohay ni makatugaw sa mga silingan.—Mateo 7:12.

6. Sa unsang paagi ikapakita sa tig-abiabi nga buhi ang iyang pagtuo maylabot sa mga kabildohay o sa ubang mga kalihokan?

⁶ Sa usa ka salo-salo, ang mga Kristohanon mahimong maghisgot bahin sa lainlaing mga ulohan, mobasag kusog sa pipila ka materyal, o moasoy ug makaiikag nga mga eksperyensiya. Kon ang kabildohay mahitipas na sa Kristohanong mga sukdanan, ang tig-abiabi mataktikanhong makapabalik niana sa butang nga makapalig-on. Tinoon usab niya nga dili usa ra ka tawo ang magsigeg estorya. Kon mamatikdan niya kana, sa matinahorong paagi mahimo siyang mosulti ug ilakip ang uban sa kabildohay, tingali dapiton ang mga batabata pa sa pag-apil sa kabildohay o maghisgot ug ulohan nga makapatungha ug lainlaing mga komento. Ang mga bata ug tigulang malipay niining matanga sa salo-salo. Kon, ingong tig-organisar, ikaw magagiya sa mga kalihokan sa maalamon ug mataktikanhong paagi, ang imong ‘pagkamakataronganon maila’ niadtong nanambong sa salo-salo. (Filipos 4:5) Ilang mamatikdan nga imong nabatonan ang buhi nga pagtuo, kanang pagtuo nga nag-apektar sa tanang bahin sa imong kinabuhi.

Mga Seremonyas ug Salo-salo sa Kasal

7. Nganong angayng hatagag pagtagad ang pagplanog mga kasal ug ang nalangkit nga mga salo-salo?

⁷ Ang usa ka espesyal nga okasyon sa pagmaya mao ang Kristohanong kasal. Ang karaang mga alagad sa Diyos, lakip na kang Jesus ug sa iyang mga tinun-an, kinabubut-ong nakigbahin nianang malipayong mga okasyon, lakip na sa nalangkit niini nga kombira. (Genesis 29:21, 22; Juan 2:1, 2) Apan, ning bag-o pa, klarong gipakita sa kasinatian nga ang pagplano sa salo-salo sa kasal nagkinahanglan ug linaing paningkamot aron kini magbanaag ug maayong panghukom ug Kristohanong pagkatimbang. Bisan pa niana, kini maoy normal nga mga bahin sa kinabuhi nga naghatag sa usa ka Kristohanon ug kahigayonan sa pagpasundayag sa iyang pagtuo.

8, 9. Sa unsang paagi ang mga batasan diha sa daghang kasal nagpakita kon unsay atong mabasa diha sa 1 Juan 2:16, 17?

⁸ Daghang tawo nga walay kalibotan o wala magtagad sa diyosnong mga prinsipyo ang nag-isip sa kasal ingong okasyon diin himoon ang paghinobra o tingali okasyon diin gitugot ang paghinobra. Sa usa ka magasin sa Uropa, usa ka bag-ong asawa misulti niini bahin sa iyang daw harianong kasal: ‘Misakay kami sa karwahe nga pangparada nga giguyod sa upat ka kabayo nga gisundan sa 12 ka giguyod-sa-kabayo nga mga karwahe ug sa usa pa ka karwahe nga gisakyan sa banda nga nagpatugtog ug musika. Unya espesyal kaayo ang among pagkaon ug ekselente ang musika; nindot kaayo kadto. Mao gayod kadtoy akong gusto, mora kog rayna niadtong adlawa.’

⁹ Bisan tuod ang mga kostumbre lainlain tingali sa matag nasod, ang maong mga komento klarong nagpamatuod sa gisulat ni apostol Juan: “Ang tanan nga anaa sa kalibotan—ang tinguha sa unod ug ang tinguha sa mga mata ug ang mapagawalong pagpasundayag sa mga kahinguhaan sa kinabuhi sa usa—wala magagikan sa Amahan, apan nagagikan sa kalibotan.” Mahanduraw ba nimo ang usa ka hamtong nga Kristohanong kaslonon nga magtinguha ug daw harianong kasal uban ang maluho kaayong salo-salo? Hinunoa, ang ilang panglantaw angayng magpakita nga ilang gipalandong nga “siya nga nagabuhat sa kabubut-on sa Diyos magpabilin hangtod sa kahangtoran.”—1 Juan 2:16, 17.

10. (a) Alang sa kasarangang kasal, nganong gikinahanglan ang pagplano? (b) Sa unsang paagi himoon ang mga desisyon maylabot niadtong dapiton sa salo-salo?

¹⁰ Ang Kristohanong mga kaslonon buot nga magmarealistikanhon ug magmakataronganon, ug ang Bibliya makatabang kanila. Bisan tuod ang adlaw sa kasal maoy hinungdanong okasyon, sila nahibalo nga kana maoy sinugdanan lamang sa kaminyoon sa duha ka Kristohanon nga adunay paglaom nga mabuhi sa walay kataposan. Dili sila obligado nga maghikay ug dakong kombira sa kasal. Kon makahukom man sila nga adunay salo-salo, ilang timbang-timbangon ang gastos ug matang sa salo-salo. (Lucas 14:28) Sa ilang Kristohanong kinabuhi ingong magtiayon, ang bana mao ang ulo sumala sa Kasulatan. (1 Corinto 11:3; Efeso 5:22, 23) Busa ang pamanhonon mao ang adunay pangunang responsibilidad sa salo-salo sa kasal. Siyempre, sa kamahigugmaon iyang konsultahon ang iyang umaabot nga asawa kon kinsay ilang imbitahon o pilay mahimong imbitahon sa  kombira sa kasal. Tingali dili posible o praktikal nga dapiton ang tanan nilang mga higala ug mga paryente; busa, kinahanglan tingaling mohimog makataronganong mga desisyon. Ang kaslonon kinahanglang makasalig nga kon dili nila madapit ang pipila ka isigka-Kristohanon, sila makasabot ra ug dili mahiubos.—Ecclesiastes 7:9.

“Tagdumala sa Kombira”

11. Unsay papel sa “tagdumala sa kombira” diha sa kasal?

¹¹ Kon ang kaslonon gustong maghikay ug salo-salo aron sa pagsaulog sa kasal, sa unsang paagi maseguro nila nga ang maong okasyon magpabiling dungganon? Sulod sa daghang katuigan, giila sa mga Saksi ni Jehova nga maalamong ilakip ang usa ka bahin nga gihisgotan maylabot sa salo-salo nga gitambongan ni Jesus sa Cana. Dihay “tagdumala sa kombira,” tino nga siya usa ka responsableng isigka-magtutuo. (Juan 2:9, 10) Sa samang paagi, ang maalamong pamanhonon mopili ug hamtong sa espirituwal nga Kristohanong brader alang niining hinungdanong papel. Human matino ang kagustohan sa pamanhonon, ang tagdumala sa kombira makahimo sa gidetalye nga buhatonon una pa ug panahon sa salo-salo.

12. Unsay angayng tagdon sa pamanhonon maylabot sa pagdalit ug alkoholikong ilimnon?

¹² Nahiuyon sa gihisgotan sa parapo 5, ang ubang kaslonon modesisyon nga dili modalit ug alkoholikong ilimnon sa ilang kombira sa kasal aron malikayan ang pagpatuyang sa pag-inom nga makatibhang sa kalipay ug kalamposan sa maong okasyon. (Roma 13:13; 1 Corinto 5:11) Apan, kon modalit man sila ug alkoholikong mga ilimnon, angayng tinoon sa pamanhonon nga kini gidalit o gitagana sa kasarangang paagi. Dihay bino sa kasal nga gitambongan ni Jesus sa Cana, ug siya nagtaganag bino nga dekalidad. Makaiikag, ang tagdumala sa kombira mikomento: “Ang tanang tawo magpagawas pag-una sa maayong bino, ug sa dihang mahubog na ang mga tawo, ang ubos nga matang. Ikaw nagtipig hinuon sa maayong bino hangtod karon.” (Juan 2:10) Segurado nga wala magdasig si Jesus ug paghuboghubog, tungod kay giisip niya kana nga daotan. (Lucas 12:45, 46) Sa pagpakitag katingala sa kalidad sa bino, gipadayag sa tagdumala nga iyang namatikdan nga may mga higayon nga ang pipila ka dinapit sa kasal nangahubog. (Buhat 2:15; 1 Tesalonica 5:7) Busa, kinahanglang tinoon sa pamanhonon ug sa kasaligang Kristohanon nga iyang itudlo ingong tagdumala sa kombira nga ang tanang nanambong mosunod sa klarong sugo: “Ayaw kamo pagkahubog sa bino, nga niini adunay unodnong pagpatuyang.”—Efeso 5:18; Proverbio 20:1; Oseas 4:11.

13. Unsay angayng tagdon sa kaslonon kon ilakip nila ang musika panahon sa kombira sa kasal, ug ngano?

¹³ Sama sa ubang mga salo-salo, kon adunay musika, angayng hatagag pagtagad ang gikusgon niini aron dili kini makabalda sa pag-estoryahanay. Ang usa ka Kristohanong ansiyano miingon: “Samtang magkalawom ang gabii, sa dihang ang kabildohay magkaalegre o magsugod na ang pagsayaw, usahay mokusog usab ang musika. Ang hinay nga musika sa sinugdan mahimong mokusog pag-ayo ug makabalda sa kabildohay. Ang salo-salo sa kasal maghatag ug kahigayonan sa makapalipayng pag-ubanay. Pagkamakapasubo kon ang kusog nga musika makadaot nianang maong kahigayonan!” Dinhi, ang pamanhonon ug ang tagdumala sa kombira kinahanglang molihok usab sa responsableng paagi, nga dili itugyan sa mga musikero, sinuholan man o dili, ang pagkontrolar sa matang ug gikusgon sa musika. Si Pablo misulat: “Bisan unsa nga inyong pagabuhaton sa pulong o sa buhat, buhata ang tanan sa ngalan sa Ginoong Jesus.” (Colosas 3:17) Sa dihang ang mga bisita mamauli human sa kombira (o, salo-salo) sa kasal, mahinumdoman ba nila ang musika ingong usa ka bahin nga nagpakita nga ang magtiayon naghimo sa tanang butang sa ngalan ni Jesus? Angay nga ingon niana ang kahimtang.

14. Unsay angayng handomon sa mga Kristohanon bahin sa usa ka kasal?

¹⁴ Oo, ang maayong pagkahikay nga kasal mahimong handomon. Si Adam ug Edyta, nga 30 ka tuig nang kasado, mikomento bahin sa usa ka kasal: “Mabatyagan gayod nimo ang Kristohanong atmospera. Dihay mga awit sa pagdayeg kang Jehova ug uban pang maayong kalingawan. Ang pagsayaw  ug musika ikaduha na lang. Kadto makapalipay ug makapalig-on, ug ang tanan kaharmonya sa mga prinsipyo sa Bibliya.” Klaro nga ang pangasaw-onon ug ang pamanhonon dakog mahimo sa pagpakita nga ilang gipamatud-an ang ilang pagtuo pinaagi sa ilang mga buhat.

Mga Regalo sa Kasal

15. Unsang tambag sa Bibliya ang ikapadapat maylabot sa mga regalo sa kasal?

¹⁵ Diha sa daghang nasod naandan na para sa mga higala ug paryente ang pagregalo sa kaslonon. Kon moregalo ka, unsay angay nimong hinumdoman? Aw, hinumdomi ang komento ni apostol Juan bahin sa “mapagawalong pagpasundayag sa mga kahinguhaan sa kinabuhi sa usa.” Iyang gilangkit ang maong pagpasundayag, dili sa mga Kristohanon nga nagpadayag sa ilang pagtuo pinaagi sa mga buhat, kondili ‘sa kalibotan nga nagakahanaw.’ (1 Juan 2:16, 17) Sa pagkonsiderar sa inspiradong komento ni Juan, angay bang ipahibalo sa bag-ong kasal ngadto sa tanan kon kinsay naghatag sa matag regalo? Ang mga Kristohanon sa Macedonia ug Acaya naghatag ug mga amot ngadto sa mga igsoon sa Jerusalem, apan walay timailhan nga ang ilang ngalan gianunsiyo. (Roma 15:26) Daghang Kristohanon nga mohatag ug regalo sa kasal ang dili magpaila inay kay magdani ug dili-angayng pagtagad sa ilang kaugalingon. Mahitungod niini, sublia ang tambag ni Jesus nga makita diha sa Mateo 6:1-4.

16. Sa unsang paagi ang bag-ong kasal makalikay nga masakitan ang uban kon bahin sa mga regalo?

¹⁶ Ang pagpahibalo kon kinsay naghatag sa mga regalo mahimong “mag-aghat ug pag-indigay” kon kang kinsang regalo ang mas nindot o mas mahal. Busa, ang maalamon nga Kristohanong bag-ong kasal maglikay sa pag-anunsiyo sa mga ngalan sa naghatag sa mga regalo. Kon ipahibalo ang mga ngalan sa naghatag ug regalo, mahimong maulawan ang uban nga tingali dili makaarang sa paghatag ug regalo. (Galacia 5:26; 6:10) Tinuod, dili sayop nga mahibaloan sa pangasaw-onon ug pamanhonon kon kinsay naghatag sa usa ka regalo. Lagmit mahibaloan nila kana gikan sa haom nga kard nga gisukip diha sa regalo apan wala basaha sa publiko. Sa dihang mamalit, mohatag, ug modawat ug mga regalo sa kasal, kitang tanan adunay kahigayonan sa pagpamatuod nga bisan nianang pribadong butang, ang atong pagtuo nag-apektar sa atong mga buhat. a

17. Ang mga Kristohanon angayng makabaton ug unsang tumong maylabot sa ilang pagtuo ug mga binuhatan?

¹⁷ Ang pagpamatuod sa atong pagtuo tinong naglakip ug labaw pa kay sa pagkinabuhi lamang sumala sa moral nga sukdanan, pagtambong sa Kristohanong mga tigom, ug pagpakig-ambit sa buluhatong pagsangyaw. Hinaot nga ang matag usa kanato adunay buhing pagtuo nga mag-apektar sa tanan natong ginabuhat. Oo, ikapakita nato ang atong pagtuo pinaagi sa mga binuhatan nga “nahimo sa bug-os,” lakip na diha sa mga bahin sa kinabuhi nga gihisgotan sa ibabaw.—Pinadayag 3:2.

18. Sa unsang paagi tinuod ang mga pulong sa Juan 13:17 maylabot sa Kristohanong mga kasal ug mga salo-salo?

¹⁸ Human magpakita si Jesus ug maayong panig-ingnan alang sa iyang matinumanong mga apostoles pinaagi sa ubos nga buhat sa paghugas sa ilang mga tiil, siya miingon: “Kon nahibalo kamo niining mga butanga, malipayon kamo kon inyo kining buhaton.” (Juan 13:4-17) Sa dapit nga atong gipuy-an karon, dili tingali kinahanglan o normal nga hugasan ang tiil sa laing tawo, sama sa usa ka bisita diha sa atong balay. Apan, sa atong nahisgotan niining artikuloha, dunay laing mga bahin sa kinabuhi diin ikapakita nato ang atong pagtuo pinaagi sa mahigugmaon, mahunahunaong mga buhat, lakip na niadtong may kalabotan sa mga salo-salo ug Kristohanong mga kasal. Tinuod kana, kita man kaslonon o mga dinapit sa kasal o sa mosunod nga malipayong salo-salo sa mga Kristohanon nga nagtinguha sa pagpakita sa ilang pagtuo pinaagi sa ilang mga buhat.

[Footnote]

Unsaon Nimo Pagtubag?

Sa unsang paagi mapamatud-an nimo ang imong pagtuo

• sa dihang nag-organisar ug salo-salo?

• sa dihang nag-organisar ug kasal o salo-salo sa kasal?

• sa dihang naghatag o nagdawat ug mga regalo sa kasal?

[Mga Pangutana sa Pagtuon]

[Hulagway sa panid 24]

Bisan sa dihang magdapit ug pipila lamang ka tawo, kinahanglang magiyahan ka sa “kaalam nga gikan sa itaas”