Mga Halandomong Hitabo sa Paggamag Aprikanhon-ug-Pinulongan nga mga Bibliya
Mga Halandomong Hitabo sa Paggamag Aprikanhon-ug-Pinulongan nga mga Bibliya
ANG sinserong mga magbabasag Bibliya sa Uropa ug sa Amerika del Norte dugay nang nakaamgo nga ang mga Aprikano kinahanglang makabasa sa Pulong sa Diyos diha sa ilang kaugalingong mga pinulongan. Alang nianang hamiling katuyoan, daghang lalaki ang nangadto sa Aprika aron sa pagtuon sa Aprikanhong mga pinulongan. Ang pipila nagmugnag sistema sa pagsulat sa maong mga pinulongan ug naghimog mga diksiyonaryo. Pagkahuman niadto, ilang gisugdan ang paghubad sa Bibliya ngadto sa nagkalainlaing pinulongan sa Aprika. Malisod kadto nga trabaho. “Ang usa ka maghuhubad lagmit magdukiduki sulod sa daghang katuigan una siya makakaplag sa hustong termino alang sa bisan yano kaayo ug pangunang mga ideyang Kristohanon,” nagpatin-aw ang The Cambridge History of the Bible.
Niadtong 1857 ang mga Tswana maoy unang nakabaton ug tibuok Bibliya nga hubad diha sa usa sa kaniadto dili-sinulat nga mga pinulongan sa Aprika. a Kadto giimprenta ug gitagik dili ingong tibuok nga libro kondili ingong mga seksiyon. Ngadtongadto, ang mga hubad sa Bibliya diha sa ubang mga pinulongan sa Aprika mipatim-aw. Daghan nianang unang Aprikanhong mga hubad adunay ngalan sa Diyos, nga Jehova, diha sa Hebreohanong Kasulatan o “Daang Testamento,” ug sa Kristohanon Gregong Kasulatan o “Bag-ong Testamento.” Ugaling lang, ang rebisado ug bag-ong mga hubad gihimo sa mga tawong walay pagtahod sa balaang ngalan sa Awtor sa Bibliya, si Jehova. Ila hinuong gisunod ang matuotuohong tradisyon sa mga Hudiyo nga ang ngalan sa Diyos pulihan ug mga titulo, sama sa Diyos o Ginoo. Busa, ang mga nahigugma sa Diyos sa Aprika nagkinahanglan ug usa ka hubad sa Bibliya nga magpasig-uli sa ngalan sa Diyos.
Sukad sa katuigan sa 1980, ang Nagamandong Lawas sa mga Saksi ni Jehova naningkamot pag-ayo nga ang New World Translation of the Holy Scriptures mahubad ngadto sa dagkong mga pinulongan sa Aprika. Ingong resulta, karong adlawa ginatos ka libong nahigugma sa Bibliya sa Aprika makabasa na sa New World Translation diha sa ilang kaugalingong pinulongan. Sa pagkakaron, ang New World Translation, sa tibuok o usa ka seksiyon lang, mabasa na diha sa 17 ka lumad nga mga pinulongan sa Aprika.
Ang mga magbabasa sa maong mga Bibliya diha sa Aprikanhong mga pinulongan nalipay nga nakabaton ug usa ka hubad nga naggamit sa mahimayaong ngalan sa Diyos, ang Jehova. Pananglitan, sa dihang mitindog si Jesus didto sa sinagoga Isaias 61:1, 2) Sumala sa Ebanghelyo ni Lucas ingon nga gihubad diha sa New World Translation, kini ang gibasa ni Jesus: “Ang espiritu ni Jehova ania kanako, tungod kay siya nagdihog kanako aron sa pagpahayag sa maayong balita ngadto sa mga kabos, siya nagpadala kanako aron sa pagwali sa kagawasan ngadto sa mga binihag ug sa kapasig-ulian sa panan-aw ngadto sa mga buta, aron sa pagpalakat sa mga dinaogdaog uban ang kagawasan, aron sa pagwali sa dalawatong tuig ni Jehova.”—Lucas 4:18, 19.
sa Nasaret, siya nagpahibalo sa iyang tinudlo nga buluhaton pinaagi sa pagbasag usa ka bahin sa linukot nga basahon ni Isaias, diin ang ngalan sa iyang amahan makita. (May laing halandomong hitabo niadtong Agosto 2005 sa paggamag Aprikanhon-ug-pinulongan nga mga Bibliya. Nianang bulana, kapig 76,000 ka kopya sa New World Translation diha sa mga pinulongang gigamit sa Aprika ang giimprenta ug gitagik sa sangang buhatan sa mga Saksi ni Jehova sa Habagatang Aprika. Ang 30,000 ka kopya sa Bibliya diha sa pinulongang Shona nahilakip sa maong gidaghanon. Ang maong edisyon giluwatan panahon sa “Diyosnong Pagkamasinugtanon” nga mga Kombensiyon sa mga Saksi ni Jehova sa Zimbabwe.
Nianang halandomong bulan, ang mga bisita sa sangang buhatan sa Habagatang Aprika nalipay sa pagtan-aw nga gigama ang mga Bibliya diha sa dugang Aprikanhong mga pinulongan. “Dako ang akong kalipay ug kahinam nga nakapribilehiyo nga makatabang sa paggama sa New World Translation diha sa pinulongang Shona ug sa ubang Aprikanhong mga pinulongan,” matod ni Nhlanhla, usa ka membro sa pamilyang Bethel nga usa sa mga magtatagik sa libro. Sa pagkatinuod, iyang gipahayag ang pagbati sa tibuok pamilyang Bethel sa Habagatang Aprika.
Sa pagkakaron, ang bag-ong mga Bibliya mas daling mabatonan sa katawhan sa Aprika ug mas barato kay sa panahong kana gigama sa laing nasod ug gipadala gikan didto. Mas hinungdanon, ang mga Aprikano mas sayon nga makabaton karon ug tukmang hubad nga naggamit sa balaang ngalan sa halangdong Awtor sa Bibliya, si Jehova nga Diyos.
[Footnote]
a Pagka-1835 ang Bibliya nahubad na ngadto sa pinulongang Malagasy sa Madagascar, ug pagka-1840 sa pinulongang Amharic sa Etiopia. Ang sinulat nga porma sa maong mga pinulongan dugay nang naglungtad sa wala pa mahubad ang Bibliya diha sa maong mga pinulongan.
[Hulagway sa panid 12]
Ang ngalan sa Diyos diha sa Tswana nga Bibliya nga gipatik niadtong 1840
[Credit Line]
Harold Strange Library of African Studies
[Hulagway sa panid 13]
Ang mga bisita nga taga-Swaziland nagtan-aw sa bag-ong mga Bibliya nga gigama sa sangang buhatan sa Habagatang Aprika