Si Samuel Nagpalambo sa Matuod nga Pagsimba

ANG usa ka manalagna nagbadlong sa iyang mga isigkamagtutuo nga nangayog tawhanong hari ug nag-awhag kanila nga magmasinugtanon ngadto sa Diyos. Aron pamatud-an ang iyang awtoridad ingong manalagna sa Diyos, siya mihangyo kang Jehova nga magpahinabog bagyo ingon nga usa ka ilhanan. Talagsa ra kaayo ang mga bagyo sa Israel niadtong yugtoa sa tuig, nga maoy ting-ani sa trigo. Bisan pa niadto, ang Diyos nagpadalugdog ug nagpaulan. Busa, ang katawhan nahadlok pag-ayo kang Jehova ug sa iyang hawas, si Samuel.—1 Samuel 12:11-19.

Ang manalagnang si Samuel usa usab ka magsusulat. Ang panahong nasakop sa iyang makasaysayanhong mga asoy maoy mga 330 ka tuig ug kini naghisgot ug daghang makapaukyab nga mga hitabo ug sa talagsaong mga binuhatan sa mga Maghuhukom sa Israel. Pananglitan, ang tinuod-kinabuhing sugilanon ni Samson, ang labing kusgang tawo nga nabuhi sukad, nahimong lamdaman sa mga balak ug mga awit ingon man sa mga dula ug mga pelikula. (Maghuhukom, kapitulo 13–16) Misulat usab si Samuel bahin kang Ruth ug sa iyang ugangang babaye, si Noemi, nga parehong nabalo ug natimawa. Ang maong tinuod nga sugilanon nga may malipayong kataposan makaiikag usab.—Ruth, kapitulo 1–4.

Unsang mga pagtulon-an ang atong makat-onan gikan sa mga sinulat ug kinabuhi ni Samuel? Sa unsang paagi siya nagpalambo sa matuod nga pagsimba?

Iyang Pagkabatan-on

Ang amahan ni Samuel, si Elkana, maoy usa ka magsisimba ni Jehova ug mahigugmaong bana. Ang asawa ni Elkana nga si Ana maoy usa ka babayeng lig-on sa espirituwal. Didto sa balay ni Jehova sa Shilo, ang walay-anak nga si Ana tim-os nga miampo, nga nanaad: “Oh Jehova sa mga panon, kon ikaw sa walay pakyas magsud-ong sa kasakitan sa imong ulipong babaye ug mahinumdom gayod kanako, ug ikaw dili mahikalimot sa imong ulipong babaye ug maghatag gayod sa imong ulipong babaye ug usa ka anak nga lalaki, akong ihatag siya kang Jehova sa tanang adlaw sa iyang kinabuhi, ug walay labaha nga modapat sa iyang ulo.” (1 Samuel 1:1-11) Kadto nagpasabot nga ang iyang anak igahin niya alang sa buluhaton ni Jehova.

Hilom nga miampo si Ana. “Ang iyang mga ngabil lamang ang nagkibotkibot,” nag-ingon ang asoy. Ang Hataas nga Saserdoteng si Eli sayop nga nagtuo nga si Ana nahubog ug iyang gibadlong siya. Bisan pa niadto, matinahorong gisaysay ni Ana ang iyang kahimtang, ug si Eli miingon: “Lakaw sa kalinaw, ug hinaot ang Diyos sa Israel maghatag kanimo sa imong gipangaliya kaniya.” Gidungog ni Jehova ang pangaliya ni Ana, kay ang asoy nagpadayon: “Nahitabo sa pagligid sa usa ka tuig nga si Ana nagmabdos ug nanganak ug lalaki ug nagtawag sa iyang ngalan nga Samuel, tungod kay, matod niya, ‘gipangayo ko siya kang Jehova.’”—1 Samuel 1:12-20.

Si Samuel gimatuto diha sa “disiplina ug sa pagdumala-sa-kaisipan ni Jehova.” (Efeso 6:4) Pagkalutas ni Samuel, siya gidala ni Ana ngadto sa balay sa Diyos sa Shilo ug gipresentar siya ngadto sa Hataas nga Saserdoteng si Eli. Tungod sa pag-atiman ni Eli, ang batang lalaki “nahimong alagad ni Jehova.” Ang dakong kalipay ni Ana gipahayag sa iyang makapatandog nga mga pulong sa pagpasalamat nga sa ulahi gitala mismo ni Samuel.—1 Samuel 2:1-11.

Kon ikaw usa ka ginikanan, gidasig mo ba ang imong mga anak nga himoon ang pag-alagad kang Jehova nga ilang karera sa kinabuhi? Ang pagpalambo sa matuod nga pagsimba maoy labing maayong paagi nga ang usa ka tawo makagamit gayod sa iyang kusog.

Nakapahiuyon pag-ayo si Samuel sa kinabuhi sa sangtuwaryo. Siya “nagpadayon sa pagdako sa atubangan ni Jehova” ug “labaw pang gikahimut-an sa panglantaw ni Jehova ug sa mga tawo.” Siya nagpasundayag ug diyosnong mga hiyas mao nga siya gimahal sa uban.—1 Samuel 2:21, 26.

Kana dili ikaingon bahin sa walay-silbi nga mga anak ni Eli, si Hopni ug si Pinehas, nga ‘wala moila kang Jehova.’ Sila nagbatasan sa seksuwal nga imoralidad  ug nanguha sa labing maayong mga bahin sa mga halad nga gidala sa katawhan sa sangtuwaryo. Ang Diyos nagpadala nag usa ka manalagna aron ipahibalo ang silot nga madahom ni Eli, nga naglakip sa kamatayon sa iyang duha ka anak lalaki. (1 Samuel 2:12, 15-17, 22-25, 27, 30-34) Gamiton ni Jehova si Samuel sa pagpahayag ug laing mensahe sa paghukom.

Si Samuel Nag-alagad Ingong Manalagna

Ang Diyos miingon kang Samuel: “Sultihan mo [si Eli] nga akong hukman ang iyang balay hangtod sa panahong walay tino tungod sa kasaypanan nga iyang nahibaloan, tungod kay ang iyang mga anak nga lalaki nanghimaraot sa Diyos, ug siya wala magbadlong kanila.” Kadto maoy mensahe nga lisod ipahayag, ug gipugos ni Eli si Samuel sa dili pagtago bisan sa usa ka pulong sa mensahe gikan kaniya. Busa giasoy ni Samuel ang tanang gisulti ni Jehova. Nagkinahanglan kadtog kaisog!—1 Samuel 3:10-18.

Sa nahamtong na si Samuel, ang tibuok Israel nahibalo nga siya maoy manalagna sa Diyos. (1 Samuel 3:19, 20) Ang paghukom nga gitagna ni Samuel nagsugod sa dihang ang Israel gilampornas sa mga Filistehanon. Si Hopni ug si Pinehas namatay sa panggubatan, ug ang arka sa pakigsaad ni Jehova nailog sa mga Filistehanon. Sa pagkahibalo bahin sa pagkamatay sa iyang mga anak ug sa pagkailog sa Arka, si Eli natikay-ang gikan sa lingkoranan, nabalian sa iyang liog, busa siya namatay.—1 Samuel 4:1-18.

Kawhaan ka tuig sa ulahi, si Samuel nag-awhag sa mga Israelinhon sa pagbiya sa bakak nga pagsimba. Sila misanong pinaagi sa pagwagtang sa ilang mga idolo, pagpuasa, ug pagsugid sa ilang mga sala. Si Samuel miampo ug mihalad ug halad-nga-sinunog alang kanila. Ang resulta? Sa pag-atake sa mga Filistehanon, sila gilibog sa Diyos, ug naparot ang kaaway sa dihang ang Israel mibalos sa pag-atake. Uban sa pagpanalangin ni Jehova, ang kahimtang sa mga Israelinhon miuswag pag-ayo, ug ilang nabawi ang teritoryong giilog sa mga Filistehanon gikan kanila.—1 Samuel 7:3-14.

Si Samuel nagpalambo gayod sa matuod nga pagsimba. Pananglitan, iyang gihikay nga ang pipila ka inagaw sa gubat gamiton sa pagmentinar sa tabernakulo. Siya mitabang sa pag-organisar sa mga saulog sa Paskuwa ug sa buluhaton sa mga Levihanon ingong mga magbalantay-sa-ganghaan. (1 Cronicas 9:22; 26:27, 28; 2 Cronicas 35:18) Gikan sa iyang balay sa Rama, si Samuel mihimog tinuig nga mga panaw sa pagpanghukom diha sa nagkalainlaing siyudad. Siya gidungog ingong matinud-anon ug di-mapihigon. Tungod kay ang katawhan nagtahod kang Samuel, siya nakatabang kanila sa espirituwal. (1 Samuel 7:15-17; 9:6-14; 12:2-5) Ang iyang pagkamatinud-anon ug espirituwalidad nagdasig gayod sa daghan aron sundon ang iyang panig-ingnan. Kana ba ang epekto sa kinabuhi ni Samuel diha kanimo?

Ang Israel Nangayog Hari

Sa dihang natigulang na, gitudlo ni Samuel ang iyang mga anak lalaki, si Joel ug Abias, ingong mga maghuhukom. Sila “wala maglakaw sa iyang mga dalan, hinunoa sila nakiling sa pagpangagpas sa dili-minatarong nga ganansiya ug nagdawat ug hiphip ug nagtuis sa paghukom.” Ang ilang panggawi miresulta sa pagpangayo sa mga ansiyano sa Israel ug usa ka hari. (1 Samuel 8:1-5) Kadto maoy daotan sa mga mata ni Samuel. Sa dihang iyang giampo kadto, hinunoa, si Jehova miingon: “Dili ikaw ang ilang gisalikway, kondili ako ang ilang gisalikway ingon nga hari sa ibabaw nila.” (1 Samuel 8:6, 7) Ang Diyos nagsugo kang Samuel sa paghatag sa gipangayo sa katawhan ug sa pagpasidaan kanila nga mawad-an silag pipila ka kagawasan ilalom sa pagmando sa usa ka hari. Sa dihang namugos ang katawhan, gihikay ni Jehova nga si Samuel magdihog kang Saul ingong hari.—1 Samuel 8:6-22; 9:15-17; 10:1.

Gisuportahan ni Samuel ang maong kahikayan  bisan pa sa iyang kabalaka. Human makadaog ang Israel batok sa mga Ammonhanon, iyang gitigom ang katawhan didto sa Gilgal aron palig-onon ang pagkahari ni Saul. (1 Samuel 10:17-24; 11:11-15) Girepaso ni Samuel ang kasaysayan sa Israel ug giawhag ang hari ug ang katawhan sa pagsugot kang Jehova. Gitubag sa Diyos ang pag-ampo ni Samuel pinaagi sa dili-panahong bagyo nga gihisgotan sa sinugdan. Tungod niadtong bagyoha giangkon sa katawhan ang ilang kasaypanan sa pagsalikway kang Jehova. Sa dihang ilang gihangyo si Samuel sa pag-ampo alang kanila, siya mitubag: “Alang kanako usab, halayo ra sa akong hunahuna ang pagpakasala batok kang Jehova pinaagi sa pag-undang sa pag-ampo alang kaninyo; ug ako magatudlo kaninyo sa maayo ug sa matarong nga dalan.” Pagkamaayong panig-ingnan bahin sa maunongong gugma kang Jehova ug sa iyang katawhan! (1 Samuel 12:6-24) Andam ka ba usab nga mosuportar sa teokratikanhong mga kahikayan ug moampo alang sa mga isigkamagtutuo?

Ang Unang Duha ka Tawhanong mga Hari sa Israel

Si Saul sa sinugdan maoy usa ka makasaranganong tawo nga giuyonan sa Diyos. (1 Samuel 9:21; 11:6) Apan sa kadugayan, siya mihunong sa pagsunod sa pagdumala sa Diyos. Pananglitan, siya gibadlong ni Samuel tungod sa way-pailob nga paghalad imbes sa paghulat, nga maoy gisulti kaniya. (1 Samuel 13:10-14) Sa dihang si Saul sa pagkamasinupakon nagluwas sa kinabuhi sa Amalekanhong si Haring Agag, si Samuel miingon kaniya: “Si Jehova naggisi sa harianong pagmando sa Israel gikan kanimo niining adlawa, ug tinong kini iyang ihatag sa imong isigkatawo nga mas maayo kay kanimo.” Si Samuel mismo ang nagpatay kang Agag ug human niadto siya nagbangotan tungod kang Saul.—1 Samuel 15:1-35.

Sa kadugayan si Jehova miingon kang Samuel: “Hangtod kanus-a nga ikaw magbangotan tungod kang Saul, samtang ako, sa laing bahin, nagsalikway kaniya sa pagmando ingong hari ibabaw sa Israel?” Niana, gisugo ni Jehova si Samuel sa pag-adto sa Betlehem aron dihogan ang usa ka anak ni Jese ingong hari. Tagsatagsang gitan-aw ni Samuel ang mga anak lalaki ni Jese hangtod miuyon si Jehova nga si David, nga maoy kinamanghorang anak, mao ang dihogan. Niadtong adlawa, si Samuel nakakat-on ug hinungdanong pagtulon-an: “Ang pagtan-aw sa tawo dili sama sa pagtan-aw sa Diyos, tungod kay ang tawo nagatan-aw sa makita sa iyang mga mata; apan alang kang Jehova, siya nagatan-aw sa kasingkasing.”—1 Samuel 16:1-13.

Sanglit ang pagkamasinupakon ni Saul nakapasubo kang Samuel, pagkadako gayod sa iyang kaguol sa dihang si Saul nagdumot ug gustong mopatay kang David! Bisan pa sa maong mga pagsulay, si Samuel nagpabiling aktibo sa iyang pagkatigulang ug nagbuhat sa iyang maarangan sa pag-alagad kang Jehova.—1 Samuel 19:18-20.

Ang Kabilin ni Samuel

Dihang namatay si Samuel, ang Israel nagbangotan tungod sa maong mapainubsanon ug maisogong manalagna nga nakaimpluwensiya sa kinabuhi sa daghang tawo. (1 Samuel 25:1) Si Samuel dili hingpit, ug may panahong siya nasayop sa paghukom. Apan, bisan pa sa iyang mga kahuyangan, si Samuel mihatag ug bug-os nga debosyon kang Jehova ug naghago pag-ayo aron tabangan ang uban sa paghimo niana.

Dako na ang kausaban sukad sa adlaw ni Samuel, apan ang rekord sa iyang kinabuhi adunay bililhong mga pagtulon-an alang kanato. Labaw sa tanan, si Samuel nagtuman ug nagpalambo sa matuod nga pagsimba kang Jehova. Mao ba kanay imong ginabuhat?

[Kahon sa panid 16]

PALANDONGA ANG KINABUHI NI SAMUEL

• Maingon nga ang mga ginikanan ni Samuel nagtudlo kaniya sa pulong sa Diyos, matutoa ang inyong mga anak diha sa “disiplina ug sa pagdumala-sa-kaisipan ni Jehova.”—Efeso 6:4.

• Dasiga ang inyong mga anak nga mahimong sama kang Samuel pinaagi sa paghimo sa pag-alagad kang Jehova nga ilang karera sa kinabuhi.

• Tungod sa diyosnong mga hiyas nga gipasundayag ni Samuel, siya gimahal sa uban, ug busa siya naghatag ug maayong panig-ingnan kanato.

• Gibuhat ni Samuel ang iyang maarangan sa pagpalambo sa matuod nga pagsimba, mao usab kanay angay natong buhaton.

[Hulagway sa panid 15]

Gipalambo ni Samuel ang matuod nga pagsimba ug kinabubut-ong naghatag ug espirituwal nga tabang