Nganong Angayng Magmatinud-anon?

SA EDAD nga 18 anyos, si Manfred gibansay sa trabaho diha sa opisina. a Gihikay sa kompaniya nga iyang gitrabahoan nga siya ug ang uban pang mga gibansay mokuhag bokasyonal nga kurso ug mosulod sa klase duha ka adlaw sa usa ka semana. Usa ka adlaw niana, sayong gibuhian ang klase. Sumala sa lagda sa kompaniya, kinahanglang mamalik ang mga gibansay ngadto sa ilang trabaho sa nahibiling oras sa adlaw. Apan, nanuroy hinuon silang tanan, gawas kang Manfred nga mibalik sa iyang trabahoan. Naatol nga miabot ang ehekutibo sa kompaniya nga maoy nagdumala sa mga gibansay. Sa dihang iyang nakita si Manfred, siya nangutana: “Nganong wala man ka mosulod sa klase karon? Ug asa man ang uban?” Unsa kahay itubag ni Manfred?

Kanang malisod nga situwasyon ni Manfred sagad nga mahitabo. Isulti ba niya ang tinuod, o panalipdan niya ang iyang mga klasmet? Kon mosulti siya sa tinuod madaot ang uban ug masuko sila kaniya. Husto bang mamakak sa maong mga kahimtang? Nianang kahimtanga, unsa may imong buhaton? Balikan ra unya nato si Manfred, apan hisgotan una nato kon unsay nalangkit sa dihang kita kinahanglang modesisyon kon mosulti ba sa tinuod o dili.

Dugay Nang Nag-indigay ang Tinuod ug Dili Tinuod

Sa sinugdanan sa kasaysayan sa tawo, ang tanang butang gipasukad sa kamatuoran. Ang kamatuoran wala tuisa, wala maniobraha, o ipresentar sa sayop nga paagi. Si Jehova, ang Maglalang, maoy “Diyos sa kamatuoran.” Ang iyang pulong mao ang kamatuoran; siya dili makabakak, ug iyang gidumtan ang pagpamakak ug mga bakakon.—Salmo 31:5; Juan 17:17; Tito 1:2.

Kon mao kana ang kahimtang, sa unsang paagi mitungha ang bakak? Si Jesu-Kristo nagtagana sa kasaligang tubag sa dihang iyang giingnan ang iyang relihiyosong mga magsusupak, nga naningkamot sa pagpatay kaniya: “Kamo gikan sa inyong amahan nga Yawa, ug buot ninyong buhaton ang mga tinguha sa inyong amahan. Kana siya usa ka mamumuno sa iyang pagsugod, ug siya wala mobarog nga lig-on diha sa kamatuoran, tungod kay ang kamatuoran wala kaniya. Inigsulti niya sa bakak, siya nagsulti sumala sa iyang kinaiya, tungod kay siya usa ka bakakon ug ang amahan sa bakak.” (Juan 8:44) Siyempre, si Jesus nagtumong sa panghitabo didto sa hardin sa Eden sa dihang  gihaylo ni Satanas ang unang magtiayon sa pagsupak sa Diyos ug busa sila nag-antos sa sala ug kamatayon.—Genesis 3:1-5; Roma 5:12.

Ang mga pulong ni Jesus klarong nagpaila kang Satanas ingong “ang amahan sa bakak,” ang tagmugna sa bakak ug pagkadili-matinud-anon. Si Satanas mao gihapon ang pangunang tigpasiugda sa pagkadili-matinud-anon ug, sa pagkatinuod, siya “nagpahisalaag sa tibuok gipuy-ang yuta.” Siya gayod ang responsable sa kadaot nga naagoman karon sa mga tawo tungod sa kaylap nga pagpamakak.—Pinadayag 12:9.

Ang dugay nang pag-indigay sa tinuod ug dili tinuod, nga gisugdan ni Satanas nga Yawa, nagpadayon gihapon karon. Kini makita diha sa tanang bahin sa katilingban sa tawo ug nakaapekto sa matag indibiduwal. Ang paagi sa pagkinabuhi sa usa ka tawo magpaila kon dapig ba siya sa kamatuoran o sa bakak. Kadtong dapig sa Diyos nagkinabuhi sumala sa kamatuoran sa Pulong sa Diyos, ang Bibliya. Bisan kinsa nga wala magsunod sa dalan sa kamatuoran mahulog sa kamot ni Satanas, nahibalo man siya niini o wala, tungod kay “ang tibuok kalibotan nailalom sa gahom sa usa nga daotan.”—1 Juan 5:19; Mateo 7:13, 14.

Nganong Makiling ang Usa sa Pagpamakak?

Ang kamatuoran nga “ang tibuok kalibotan” anaa sa gahom ni Satanas nagpakita kanato kon nganong daghan kaayong tawo ang mamakak. Apan tingali mangutana kita, ‘Nganong si Satanas, “ang amahan sa bakak,” nagbuhat man niana?’ Si Satanas nahibalo nga si Jehova mao gayod ang Soberano sa tanan Niyang gilalang, lakip na sa unang magtiayon. Apan, gitinguha ni Satanas kining hataas ug talagsaong posisyon, nga niana wala siyay katungod. Tungod sa kahakog ug daotang ambisyon, siya naglaraw sa pag-ilog sa posisyon ni Jehova. Aron maangkon kini, si Satanas namakak ug nanglimbong.—1 Timoteo 3:6.

Komosta man karon? Dili ka ba mouyon nga ang kahakog ug daotang ambisyon mao gihapon ang nagtukmod sa mga tawo sa pagpamakak? Ang mahakogong negosyo, dunot nga politika, ug bakak nga relihiyon napunog pagpanikas, kabakakan, pagmaniobra, ug pagpanglimbong. Ngano? Dili ba tungod kay ang mga tawo sagad nga gitukmod sa kahakog ug ambisyon aron molabaw sa uban, madato, makabaton ug gahom o posisyon, nga niana sila walay katungod? Usa ka maalamong magmamando, si Haring Solomon sa karaang Israel, nagpasidaan: “Siya nga nagadali sa pagbaton ug mga bahandi dili magpabiling inosente.” (Proverbio 28:20) Ug si apostol Pablo misulat: “Ang gugma sa salapi maoy gamot sa tanang matang sa makadaot nga mga butang.” (1 Timoteo 6:10) Mao usab kanay ikaingon sa naghinobrang tinguha alang sa gahom o posisyon.

Ang laing hinungdan sa pagpamakak mao ang kahadlok—kahadlok sa mga sangpotanan o sa kon unsay hunahunaon sa uban kon isulti sa usa ang tinuod. Natural lang nga buot sa mga tawo nga magustohan ug dawaton sa uban. Apan, kini nga tinguha mahimong magtukmod kanila sa pagtuis sa kamatuoran, bisag ginagmay lang, aron tabonan ang kasaypanan, itago ang makauulaw nga mga impormasyon, o aron dayegon sa uban. Haom ang gisulat ni Solomon: “Ang pagpangurog tungod sa mga tawo nagadala ug usa ka lit-ag, apan siya nga nagasalig kang Jehova pagapanalipdan.”—Proverbio 29:25.

Pagkamaunongon Ngadto sa Diyos sa Kamatuoran

Unsa may gisulti ni Manfred sa dihang gipangutana siya sa ehekutibo sa kompaniya? Gisulti ni Manfred ang tinuod. Siya miingon: “Sayo ming gibuhian sa among magtutudlo karong adlawa, mao nga mitrabaho ko. Kon bahin sa akong mga kauban, wala koy ikasulti. Mas maayong sila na lang ang imong pangutan-on.”

Mahimo untang maghimohimog estorya si Manfred aron magustohan siya sa iyang mga kauban nga gibansay. Apan aduna siyay maayong mga katarongan kon nganong gisulti niya ang tinuod. Si Manfred usa sa mga Saksi ni Jehova. Ang iyang pagkamatinud-anon naghatag kaniyag hinlo nga  tanlag. Naangkon usab niya ang pagsalig sa iyang amo. Ingong bahin sa iyang pagbansay, si Manfred giasayn diha sa mga alahas, nga kasagarang dili ipatrabaho sa mga gibansay. Mga 15 ka tuig sa ulahi sa dihang gihatagan si Manfred ug taas nga posisyon sa maong kompaniya, ang mao gihapong ehekutibo mitelepono aron pahalipayan siya ug aron isulti kini nga panghitabo bahin sa pagkamatinud-anon.

Sanglit si Jehova maoy Diyos sa kamatuoran, si bisan kinsa nga buot masuod kaniya kinahanglang ‘magsalikway sa kabakakan’ ug “magsulti sa tinuod.” Ang usa ka alagad sa Diyos angayng mahigugma sa kamatuoran. “Ang usa ka matinumanon nga saksi dili mamakak,” misulat ang maalamong tawo. Apan, unsa man ang bakak?—Efeso 4:25; Proverbio 14:5.

Unsa ang Bakak?

Ang tanang bakak maoy pahayag nga dili tinuod, apan dili tanang gisulti nga dili tinuod maoy bakak. Nganong dili man? Ang usa ka diksiyonaryo naghubit sa bakak ingong “pagsulti sa usa ug usa ka butang nga nahibaloan o gituohan niya nga dili tinuod sa tuyo nga manglimbong.” Oo, ang pagpamakak naglakip sa tumong nga manglimbong sa uban. Busa, ang wala tuyoa nga pagsultig dili tinuod—sama sa wala tuyoang paghatag ug dili-tukma nga mga impormasyon o mga numero—maoy dili pagpamakak.

Dugang pa, kinahanglan natong tagdon kon ang usa ka tawo nga nangayo sa impormasyon duna bay katungod nga mahibalo sa tanang impormasyon. Pananglitan, ibutang ta nga si Manfred gipangutana sa mao rang pangutana sa ehekutibo sa laing kompaniya. Obligado ba si Manfred sa pagsulti sa tanan ngadto kaniya? Dili gayod. Kay ang maong ehekutibo wala may katungod nga mahibalo sa maong impormasyon, si Manfred dili obligado sa pagsulti niana ngadto kaniya. Siyempre, bisan nianang kahimtanga, sayop gayod ang pagpamakak.

Unsang panig-ingnan ang gihatag ni Jesus bahin niini? Sa usa ka okasyon, si Jesus nakigsulti sa pipila ka dili magtutuo nga interesado sa iyang mga lakaw. “Biya dinhi ug lakaw ngadto sa Judea,” maoy ilang tambag kaniya. Unsay tubag ni Jesus? “Pangadto kamo sa pista [sa Jerusalem]; dili pa ako moadto niini nga pista, tungod kay ang akong tinakdang panahon wala pa moabot sa bug-os.” Wala madugay human niana, si Jesus miadto sa Jerusalem alang sa pista. Nganong ingon man niadto ang iyang tubag? Wala silay katungod nga mahibalo sa eksaktong mga detalye sa iyang mga lakaw. Busa, bisan tuod wala magsultig dili tinuod si Jesus, siya naghatag kanilag dili kompletong tubag aron malikayan, kutob sa mahimo, nga mameligro ang iyang kinabuhi ug ang iyang mga sumusunod. Dili kini pagpamakak tungod kay si apostol Pedro misulat bahin kang Kristo: “Siya walay nahimong sala, ni may nakaplagan nga limbong diha sa iyang baba.”—Juan 7:1-13; 1 Pedro 2:22.

Unsay ikasulti bahin kang Pedro mismo? Sa gabii nga gidakop si Jesus, dili ba namakak man si Pedro sa makatulo ka higayon ug iya pa ganing gilimod si Jesus? Oo, si Pedro nadaog sa kahadlok sa  tawo ug nakapamakak. Apan dihadiha siya “mihilak sa hilabihan” ug nagbasol, ug siya gipasaylo sa iyang sala. Dugang pa, siya nakakat-on gikan sa iyang sayop. Pipila ka adlaw sa ulahi, siya misulti sa publiko bahin kang Jesus ug wala gayod mohunong sa dihang gihulga siya sa Hudiyong mga awtoridad sa Jerusalem. Ang temporaryong kasaypanan ug ang dihadihang paghinulsol ni Pedro angayng magdasig kanatong tanan, kinsa dali rang madaog panahon sa kaluyahon ug mapandol sa pulong ug buhat.—Mateo 26:69-75; Buhat 4:18-20; 5:27-32; Santiago 3:2.

Ang Kamatuoran Magpabilin Hangtod sa Hangtod

“Ang ngabil sa kamatuoran pagalig-onon hangtod sa kahangtoran, apan ang dila sa kabakakan mahisama sa daklit lamang,” nagsaysay ang Proverbio 12:19. Oo, ang matinud-anong sinultihan molungtad gayod. Ug ang mga relasyon tali sa mga tawo mas malig-on ug mas makapatagbaw kon ang mga tawo mosulti gayod sa tinuod ug molihok uyon niini. Sa pagkatinuod, ang pagkamatinud-anon magdalag dihadihang mga ganti. Kini naglakip sa hinlong tanlag, maayong dungog, ug lig-ong mga relasyon diha sa kaminyoon, sa pamilya, taliwala sa mga managhigala, ug bisan diha sa negosyo.

Sa laing bahin, ang bakak mayagyag ra sa ngadtongadto. Ang usa ka dila nga nagsultig bakak makalimbong sa makadiyot, apan kini dili magdugay. Dugang pa, si Jehova, ang Diyos sa kamatuoran, nagtakda ug limitasyon kon hangtod kanus-a lang tugotan ang pagkadili-matinud-anon ug kadtong naghimo niini. Ang Bibliya nagsaad nga wad-on ni Jehova ang impluwensiya ni Satanas nga Yawa, ang amahan sa bakak, nga nagpahisalaag sa tibuok gipuy-ang yuta. Hapit nang taposon ni Jehova ang tanang kabakakan ug laglagon ang mga bakakon.—Pinadayag 21:8.

Pagkamakapahupay unya sa dihang ang “ngabil sa kamatuoran” magpabilin hangtod sa hangtod!

[Footnote]

[Blurb sa panid 5]

Ang kahakog ug daotang ambisyon maoy nagtukmod sa mga tawo sa pagpamakak

[Blurb sa panid 6]

Ang tanang bakak maoy pahayag nga dili tinuod, apan dili tanang gisulti nga dili tinuod maoy bakak

[Hulagway sa panid 6]

Unsay atong makat-onan sa paglimod ni Pedro kang Jesus?

[Hulagway sa panid 7]

Ang pagsulti sa tinuod mosangpot sa malig-on ug makapatagbaw nga mga relasyon