Sugilanon sa Kinabuhi

Naghulat sa Usa ka Gingharian nga “Dili Bahin Niining Kalibotana”

Sumala sa giasoy ni Nikolai Gutsulyak

Sulod sa 41 ka adlaw ug gabii, dihay rebelyon sa prisohan ug ako natanggong diha niana. Kalit akong nahigmata tungod sa mga butobuto sa kanyon. Ang mga tangke ug mga sundalo midasdas ngadto sa prisohan, nga nag-atake sa mga piniriso. Ang akong kinabuhi nameligro.

NGANONG nahimutang man ko nianang situwasyona? Pasaysaya ko. Nahitabo kini sa 1954. Niadtong panahona, ako nag-edad ug 30 anyos. Sama sa daghang Saksi ni Jehova ilalom sa kagamhanang Sobyet, ako gibilanggo tungod sa pagpabiling neyutral sa politikal nga mga isyu ug sa pagsulti sa uban mahitungod sa Gingharian sa Diyos. Ang among grupo sa nabilanggong mga Saksi gilangkoban sa 46 ka lalaki ug 34 ka babaye. Kami gipriso diha sa usa ka kampo sa pinugos nga pagpatrabaho duol sa balangay sa Kengir sa sentral Kazakhstan. Kauban namo didto ang linibo pa ka piniriso.

Si Joseph Stalin, ang lider sa Unyon Sobyet, namatay sa milabayng tuig. Daghang piniriso ang naglaom nga ang bag-ong kagamhanan sa Moscow mamati sa ilang mga reklamo bahin sa malisod nga mga kahimtang diha sa prisohan. Ang pagkadili-kontento sa mga piniriso mitultol ngadto sa ilang pagrebelde. Sa misunod nga komprontasyon, kinahanglang tin-awon namong mga Saksi ang among baroganan ngadto sa mga rebelde ug ngadto usab sa guwardiya nga mga sundalo. Ang pagbarog namo nga neyutral nagkinahanglan ug pagtuo sa Diyos.

 Miulbo ang Rebelyon!

Sa Mayo 16 miulbo ang rebelyon diha sa prisohan. Duha ka adlaw sa ulahi, wala na manarbaho ang kapin sa 3,200 ka binilanggo, nga nangayog mas maarang-arang nga kahimtang diha sa prisohan ug dugang katungod para sa mga binilanggo tungod sa politika. Dali rang migrabe ang kahimtang. Una, giilog sa mga rebelde ang prisohan gikan sa mga guwardiya. Dayon naghimo silag mga lungag diha sa koral. Human niana, ilang giguba ang paril nga nag-ulang sa selda sa mga lalaki ug mga babaye, nga nakamugna ug gitawag nga baraks sa pamilya. Sa misunod nga mga adlaw, ang ubang piniriso nanagminyo pa gani, nga ang seremonyas sa kasal gidumala sa mga pari nga nabilanggo usab. Diha sa tulo ka kampo nga nahitaboan sa pagrebelde, kadaghanan sa 14,000 ka piniriso misalmot sa rebelyon.

Ang mga rebelde nag-organisar ug usa ka komite sa prisohan nga maoy makigsabot sa militar. Apan, wala madugay, naglalis ang mga membro sa maong komite, ug ang pagkontrolar sa prisohan nahiadto sa kamot sa panatiko kaayong mga tawo. Mas misamot pa gayod ang ilang pagkaagresibo. Ang mga lider sa rebelde nag-organisar ug departamento sa seguridad, departamento sa militar, ug departamento sa pagsibya aron mamentinar kono ang kahusay. Ang mga lider migamit ug mga trompa nga gitaod diha sa mga poste palibot sa prisohan aron isibya ang makapukaw-sa-kapungot nga mga mensahe, nga nakapasamot sa espiritu sa rebelyon. Ang mga rebelde nagpugong sa uban sa pag-ikyas, nagsilot niadtong misupak kanila, ug nagpahibalo nga andam silang mopatay ni bisan kinsa nga dili nila maangayan. Dihay mga hulungihong nga gipamatay na ang ubang mga piniriso.

Kay nagdahom ang mga rebelde nga sulngon sila sa mga sundalo, nangandam sila pag-ayo sa pagdepensa sa ilang kaugalingon. Aron maseguro nga halos ang tanan masangkapan sa pagdepensa sa prisohan, ang mga lider nagmando nga ang tanang piniriso magdalag hinagiban. Aron mahimo kana, gitangtang sa mga piniriso ang mga puthaw diha sa mga bentana ug naghimo silag mga kutsilyo ug uban pang mga hinagiban gikan sa maong mga puthaw. Nakakuha pa gani silag mga pusil ug mga bomba.

Gipit-os nga Mosalmot sa Rebelyon

Nianang panahona, duha ka rebelde ang miduol kanako. Ang usa nagdalag kutsilyo nga bag-o pang gibaid. “Dad-a ni!” siya miingon. “Gikinahanglan ni nimo alang sa proteksiyon.” Sa hilom, miampo ko kang Jehova aron magpabiling kalmado. Ako mitubag: “Ako usa ka Kristohanon, usa sa mga Saksi ni Jehova. Ako ug ang ubang mga Saksi napriso tungod kay kami nakig-away, dili batok sa mga tawo, kondili batok sa dili-makita nga mga puwersa nga espirituhanon. Ang among mga hinagiban mao ang among pagtuo ug ang among paglaom diha sa Gingharian sa Diyos.”—Efeso 6:12.

Sa akong katingala, ang tawo mitando nga siya nakasabot. Apan, gisumbag  kog kusog sa laing tawo. Dayon namiya sila. Ang mga rebelde miadto sa matag selda, nga naningkamot sa pagpugos sa mga Saksi sa pagduyog sa rebelyon. Apan ang tanan namong Kristohanong mga igsoon midumili.

Ang neyutral nga baroganan sa mga Saksi ni Jehova gihisgotan diha sa miting sa komite sa mga rebelde. “Ang mga membro sa tanang relihiyon—ang mga Pentecostal, Adventista, Baptist, ug ang uban pa—pulos miduyog sa rebelyon. Ang mga Saksi ni Jehova ray midumili,” matod pa nila. “Unsa may atong buhaton kanila?” Dihay misugyot nga itambog ang usa ka Saksi ngadto sa hudno sa prisohan aron mangahadlok ming tanan. Apan ang kanhing opisyal sa militar, usa ka piniriso nga gitamod sa uban, mitindog ug miingon: “Dili kana maalamon. Angay nga ibutang nato silang tanan diha sa usa ka selda, sa tumoy sa prisohan nga duol sa ganghaan. Aron sa dihang sulngon ta sa mga sundalo pinaagig mga tangke, ang mga Saksi ang unang mangamatay. Ug dili kita ang mahimong sad-an sa pagpatay kanila.” Ang uban miuyon sa iyang sugyot.

Gibutang Diha sa Makuyaw nga Dapit

Pagkataudtaod, ang mga piniriso milibot sa prisohan nga nanagsinggit, “Panggula kamong mga Saksi ni Jehova!” Dayon gidala kaming tanan, nga mga 80 ka buok, ngadto sa selda sa tumoy sa prisohan. Ilang gidala sa gawas ang mga katre sa selda aron may igong luna ug dayon kami gipasulod. Ang maong selda maoy nahimo namong prisohan sulod sa prisohan.

Aron may pribasiya, gitahi sa igsoong mga babaye ang mga habol aron masumpay-sumpay kini, ug kadto maoy among gihimo nga dibisyon—ang usa ka bahin alang sa mga lalaki ug ang pikas alang sa mga babaye. (Sa ulahi, usa ka Saksi sa Rusya ang nagdrowing niini nga selda, nga gipakita sa ubos.) Samtang didto kami nianang huot nga selda, kami subsob nga mag-usa sa pag-ampo, nga hugot nga naghangyo kang Jehova nga hatagan kamig kaalam ug “gahom nga labaw sa kasarangan.”—2 Corinto 4:7.

Nianang panahona, nameligro ang among mga kinabuhi tungod kay natanggong mi taliwala sa mga rebelde ug sa kasundalohang Sobyet. Walay usa kanamo ang nahibalo kon unsay sunod  nga buhaton sa matag kiliran. “Ayaw pagsigeg panaghap,” matod pa sa mas tigulang nga matinumanong brader. “Dili ta biyaan ni Jehova.”

Ang minahal namong mga sister—batag tigulang—nagpakitag talagsaong pagkamalahutayon. Ang usa mga 80 anyos na ug nanginahanglag dugang tabang. Ang uban masakiton ug kinahanglang matambalan. Nianang panahona, ang pultahan sa selda kinahanglang abli pirme aron kanunay ming mabantayan sa mga rebelde. Sa gabii, ang armadong mga piniriso manulod sa among selda. Usahay madungog namo sila nga moingon, “Nangatulog na ang Gingharian sa Diyos.” Sa adlaw, sa dihang tugotan nila kami sa pag-adto sa kan-anan, kanunay ming mag-uban ug mag-ampo kang Jehova nga panalipdan kami batok sa bangis nga mga tawo.

Diha sa selda, gipaningkamotan namo nga palig-onon ang usag-usa sa espirituwal nga paagi. Pananglitan, sagad nga ang usa ka igsoon mag-estorya ug usa ka asoy sa Bibliya, nga igo lang madunggan namong tanan. Unya iyang ipadapat ang maong asoy sa among kahimtang. Ang usa ka tigulang nga brader gusto kaayong mag-asoy bahin sa kasundalohan ni Gideon. “Sa ngalan ni Jehova, ang 300 ka sundalo nga nagdalag mga instrumento sa musika nakigsangka sa 135,000 ka armadong kasundalohan,” maoy pahinumdom niya kanamo. “Ang tanang 300 ka sundalo nakabalik nga wala maunsa.” (Maghuhukom 7:16, 22; 8:10) Kini ug ang uban pang mga pananglitan sa Bibliya naghatag kanamog espirituwal nga kusog. Bag-o pa kong na-Saksi nianang panahona, apan ang pagkakita sa lig-ong pagtuo sa mas eksperyensiyado nga mga igsoong lalaki ug babaye nakapadasig pag-ayo kanako. Gibati nako nga si Jehova nag-uban gayod kanamo.

Nagsugod ang Panagsangka

Milabay ang mga semana, ug misamot ang tensiyon diha sa prisohan. Misamot ka init ang negosasyon tali sa mga rebelde ug sa mga awtoridad. Giinsistir sa mga lider sa rebelde nga ang sentral nga gobyerno sa Moscow magpadalag hawas aron makigsulti kanila. Giingnan sa mga awtoridad ang mga rebelde nga mosurender, itugyan ang ilang mga armas, ug mobalik sa trabaho. Ang matag kiliran dili mosugot. Nianang panahona, ang prisohan gilibotan na sa mga sundalo nga naghulat na lang ug mando nga modasdas. Ang mga rebelde andam na usab sa pagpakig-away, nga nagbutang nag mga barikada ug nakatigom nag mga armas. Gidahom sa tanan nga mahitabo ang panagsangka sa mga sundalo ug mga rebelde bisan unsang orasa.

Sa Hunyo 26 kami nahigmata sa makabungog nga butobuto sa kanyon. Giguba sa mga tangke ang koral ug misulod kini sa prisohan. Gisundan kini sa mga sundalo nga nangrakrak sa ilang mga masinggan. Ang mga piniriso—lalakig babaye—misugat sa nagpaduol nga mga tangke, nga nanagsinggit samtang nanglabay ug mga bato, mga bomba nga hinimo nila, ug bisan unsa nga ilang magunitan. Miresulta kadto sa grabeng panagsangka, ug kaming mga Saksi nataliwad-an niana. Sa unsang paagi gitubag ni Jehova ang among mga pag-ampo alang sa tabang?

Sa kalit lang, ang mga sundalo midalidalig adto  sa among selda. “Gula ngari, kamong mga balaan!” sila misinggit. “Pagdali, pangadto mo sa gawas sa koral!” Giingnan sa komandante ang mga sundalo nga dili kami pusilon kondili bantayan ug panalipdan nila kami. Samtang nagpadayon ang panagsangka, nanglingkod kami diha sa kasagbotan sa gawas sa prisohan. Sulod sa upat ka oras nadungog namo ang mga butobuto, singgit, ug mga agulo, nga naggikan sa sulod sa prisohan. Dayon, mikalit lag kahilom. Sa dihang buntag na, among nakita ang mga sundalo nga nag-alsa sa mga patayng lawas pagawas sa prisohan. Among nahibaloan nga ginatos ang nangasamdan o nangamatay.

Human niana, ang usa ka opisyal sa militar nga akong kaila miduol kanamo. “Nikolai,” siya mapasigarbohong nangutana, “kinsay nagluwas ninyo? Kami o si Jehova?” Kinasingkasing namo siyang gipasalamatan sa pagluwas sa among kinabuhi, ug dayon amo siyang gisultihan, “Kami nagtuo nga ang among labing gamhanang Diyos, si Jehova, nagpalihok kaninyo sa pagluwas kanamo, sama sa iyang gibuhat kaniadto sa pagluwas sa iyang mga alagad sa kapanahonan sa Bibliya.”—Esdras 1:1, 2.

Ang mao gihapong opisyal nagsaysay usab kanamo kon giunsa pagkahibalo sa mga sundalo kon kinsa kami ug kon asa kami nahimutang. Siya miingon nga panahon sa usa ka sesyon sa negosasyon tali sa mga militar ug sa mga rebelde, giakusahan sa mga militar ang mga rebelde nga ilang gipamatay ang mga piniriso nga wala mosuportar kanila. Sa pagdepensa, ang mga rebelde miingon nga ang mga Saksi ni Jehova wala moapil sa rebelyon apan wala sila patya. Hinunoa, ingong silot, ang tanang Saksi gipriso diha sa usa ka selda. Kanang mga pulonga gitiman-an sa mga opisyales sa militar.

Kami Lig-ong Mibarog Dapig sa Gingharian

Ang usa ka iladong awtor sa Rusya, si Aleksandr Solzhenitsyn, sa iyang libro nga The Gulag Archipelago, naghisgot sa rebelyon diha sa prisohan nga among naeksperyensiyahan. Bahin nianang hitaboa, siya misulat nga nahitabo ang maong rebelyon tungod kay, sumala pa niya, “siyempre, gusto namog kagawasan, . . . apan kinsay makahatag niana kanamo?” Ingong mga Saksi ni Jehova diha sa mao gihapong prisohan, kami nangandoy usab ug kagawasan. Apan, dili lang kay kagawasan gikan sa pagkapriso kondili kagawasan nga Gingharian sa Diyos lamang ang makatagana. Samtang didto sa prisohan, kami nahibalo nga gikinahanglan namo ang kusog gikan sa Diyos aron makabarog nga malig-on dapig sa iyang Gingharian. Ug gitagana ni Jehova ang tanan namong gikinahanglan. Iyang gihatag kanamo ang kadaogan bisag wala kami mogamit ug mga kutsilyo o mga granada.—2 Corinto 10:3.

“Ang akong gingharian dili bahin niining kalibotana,” giingnan ni Jesu-Kristo si Pilato. “Kon ang akong gingharian bahin pa niining kalibotana, ang akong mga alagad makig-away na unta.” (Juan 18:36) Busa, ingong mga sumusunod ni Kristo, wala kami makigbahin sa mga pag-awayay tungod sa politika. Nalipay kami nga panahon ug human sa rebelyon, ang among pagkamaunongon sa Gingharian sa Diyos nadayag ngadto sa uban. Bahin sa among panggawi nianang panahona, si Solzhenitsyn misulat: “Ang mga Saksi ni Jehova estrikto gayong nagsunod sa ilang relihiyosong mga lagda ug midumili sa pagpakigbahin sa pagtukod ug mga kuta ug sa pagsilbi ingong guwardiya.”

Kapin na sa 50 ka tuig ang milabay sukad sa maong malisod nga panghitabo. Apan, subsob nakong hinumdoman ang maong panahon nga mapasalamaton tungod kay nakakat-on akog dili-mahikalimtang mga leksiyon, sama sa paghulat kang Jehova ug bug-os nga pagsalig sa iyang gahom. Oo, sama sa daghang uban pang mga Saksi sa kanhing Unyon Sobyet, akong naeksperyensiyahan nga si Jehova magtagana gayod ug kagawasan, proteksiyon, ug kaluwasan niadtong naghulat sa usa ka Gingharian nga “dili bahin niining kalibotana.”

[Mga hulagway sa panid 9]

Ang kampo sa pinugos nga pagpatrabaho sa Kazakhstan diin kami gipriso

[Hulagway sa panid 10]

Drowing sa selda sa mga Saksi, seksiyon sa mga babaye

[Hulagway sa panid 11]

Uban sa Kristohanong mga igsoon sa dihang kami gibuhian