Unsa ang Paraiso nga Gisaad ni Jesus sa Mamumuhat ug Daotan?

ANG paraiso maoy usa ka maanindot nga parke, o samag-parke nga tanaman. Ang unang parke gibuhat sa Maglalalang sa tawo, si Jehova nga Diyos, sa Eden. (Genesis 2:8, 9, 15) Kadto gitawag sa Hebreohanon nga gan, o “tanaman,” apan dayag nga samag parke ang gidak-on ug kinaiyahan niini. Ang Gregong Septuagint haom nga naggamit sa pulong nga pa·raʹdei·sos sa paghisgot sa maong tanaman. Tungod sa sala, nawala ni Adan ang iyang katungod nga mopuyo sa maong paraiso ug ang iyang kahigayonan nga makabaton sa katungod nga mabuhi sa walay kataposan, usa ka katungod nga gihawasan sa bunga sa kahoy nga gibutang sa Diyos sa tunga sa tanaman. Lagmit kinoralan ang tanaman sa Eden, tungod kay ang kinahanglang bantayan sa duha ka manulonda mao lamang ang silangang bahin niini aron dili makasulod ang tawo.—Genesis 3:22-24.

Ang asoy ni Lucas nagpakita nga ang mamumuhat ug daotan, nga gipatay tupad ni Jesu-Kristo, mibungat ug mga pulong agig depensa kang Jesus ug mihangyo kaniya nga hinumdoman siya ‘inig-abot niya sa iyang gingharian.’ Mitubag si Jesus nga nag-ingon: “Sa pagkatinuod ako magaingon kanimo karong adlawa, Ikaw makauban nako sa Paraiso.” (Lucas 23:39-43) Siyempre, ang puntuwasyon nga gigamit sa paghubad niining mga pulonga nagdepende sa pagsabot sa maghuhubad sa kahulogan sa mga pulong ni Jesus, kay wala may puntuwasyon ang orihinal nga Gregong teksto. Ang estilo sa puntuwasyon nga gigamit karon gisugdan lang paggamit sa mga ikasiyam nga siglo K.P. Bisan tuod nga ang kadaghanang maghuhubad nagbutang ug koma una pa sa pulong nga “karong adlawa” ug busa naghatag kinig impresyon nga ang mamumuhat ug daotan nahiadto sa Paraiso nianang adlawa mismo, walay makaplagan diha sa Kasulatan nga nagpaluyo niini. Si Jesus mismo patay nianang tungora ug siya nagpabilin sa lubnganan hangtod sa ikatulong adlaw ug dayon gibanhaw ingong “unang bunga” sa pagkabanhaw. (Buhat 10:40; 1 Corinto 15:20; Colosas 1:18) Siya mikayab sa langit 40 ka adlaw sa ulahi.—Juan 20:17; Buhat 1:1-3, 9.

Busa sumala sa ebidensiya, ang pulong “karong adlawa” nga gigamit ni Jesus nagtumong dili sa adlaw nga moadto ang mamumuhat ug daotan sa Paraiso, kondili sa panahon nga gibungat ni Jesus ang maong saad nga nianang panahona usab, ang mamumuhat ug daotan nagpakita ug usa ka sukod sa pagtuo. Kadto mao ang adlaw nga si Jesus gisalikway ug gihukman sa kinatas-ag-ranggo nga relihiyosong mga lider sa iyang katawhan ug human niana siya gisilotan ug kamatayon sa Romanhong awtoridad. Siya gitamay ug gibiaybiay. Busa ang mamumuhat ug daotan nga didto sa iyang tupad nagpakitag maayong hiyas ug dalayegong tinamdan sa kasingkasing sa dili pagduyog sa kadaghanan, hinunoa, midepensa kang Jesus ug mipahayag ug pagtuo sa umaabot niya nga Pagkahari. Kay giila nga husto ang pagpasiugda sa panahon nga gihimo ang saad imbes sa panahon nga matuman ang saad,  ang ubang mga hubad, sama diha sa Iningles nga gihubad nila ni Rotherham ug Lamsa, sa Aleman nga gihubad nila ni Reinhardt ug W. Michaelis, maingon man sa Curetonian Syriac sa ikalimang siglo K.P., naghubad niining tekstoha sama sa paghubad sa Bag-ong Kalibotang Hubad, nga gikutlo dinhi.

Kon bahin sa Paraiso nga gihisgotan ni Jesus, tin-aw nga dili kini mao ang langitnong Gingharian ni Kristo. Sayo nianang adlawa, giingnan ni Jesus ang iyang matinumanong mga tinun-an nga sila may palaaboton nga makasulod sa langitnong Gingharian tungod kay sila “nagpabilin [kaniya] diha sa [iyang] mga pagsulay,” usa ka butang nga wala gayod mahimo sa mamumuhat ug daotan. Siya gilansang sa estaka kauban ni Jesus tungod kay siya nakahimog daotang mga buhat. (Lucas 22:28-30; 23:40, 41) Dayag nga ang mamumuhat ug daotan wala “ipanganak pag-usab,” sa tubig ug sa espiritu, nga maoy kinahanglanon aron makasulod sa Gingharian sa mga langit sumala sa gipakita ni Jesus. (Juan 3:3-6) Ang mamumuhat ug daotan dili usab lakip niadtong ‘mga mananaog,’ nga matod pa sa hinimayang si Kristo Jesus, makauban niya sa iyang langitnong trono ug makaambit sa “unang pagkabanhaw.”—Pinadayag 3:11, 12, 21; 12:10, 11; 14:1-4; 20:4-6.

Ang pipila ka reperensiya nagpresentar sa panglantaw nga si Jesus nagtumong sa usa ka paraisonhong dapit diha sa Hades o Sheol, nga usa kono ka lawak o dibisyon alang niadtong giuyonan sa Diyos. Adunay pangangkon nga ang Hudiyong mga rabbi sa panahon ni Jesus nagtudlo nga naglungtad ang maong paraiso alang niadtong nangamatay ug naghulat ug pagkabanhaw. Maylabot sa mga pagtulon-an sa mga rabbi, ang Dictionary of the Bible ni Hastings nag-ingon: “Ang teolohiya sa mga rabbi nga atong nabatonan karon nagpakitag talagsaong panagsagol sa mga ideya bahin niining mga pangutanaha, ug malisod ang pagtino kon kanus-a mitungha ang kadaghanan niining mga ideyaha. . . . Kon sabton ang maong basahon, mopatim-aw nga ang pipila nagtuo nga anaa ra dinhi sa yuta ang Paraiso, ang uban nagtuo nga kini usa ka bahin sa Sheol, ug ang uban pa nagtuo nga kini wala dinhi sa yuta o sa ilalom niini kondili atua sa langit . . . Apan, giduhaduhaan, labing menos, ang pipila niini nga mga ideya. Kining nagkalainlaing ideya gitudlo gayod sa Hudaismo sa mas ulahing panahon. Sa Edad Medya, kini detalyado kaayong gitudlo diha sa Cabbalistic nga Hudaismo . . . Apan dili matino kon kanus-a nagsugod kini nga mga ideya. Ang mas karaang Hudiyohanong teolohiya labing menos . . . morag wala kaayo o wala gayod maghisgot sa ideya bahin sa usa ka Paraiso diin maghulat ang mga patay sa pagkabanhaw. Kini naghisgot sa Gehinnom alang sa mga daotan, ug Gan Eden, o tanaman sa Eden, alang sa mga matarong. Dili tino kon gitudlo ba gayod ang usa ka Paraiso diha sa Sheol.”—1905, Tomo III, p. 669, 670.

Bisan pa tingalig nagtudlo sila niana, dili gayod makataronganon ang pagtuo nga si Jesus magpakaylap sa maong ideya kay gihukman man gani niya ang dili-Kasulatanhong relihiyosong mga tradisyon sa Hudiyong relihiyosong mga lider. (Mateo 15:3-9) Lagmit nga ang paraiso nga nahibaloan sa Hudiyong mamumuhat ug daotan nga gisultihan ni Jesus mao ang yutan-ong Paraiso nga gihubit diha sa unang basahon sa Hebreohanong Kasulatan, ang Paraiso sa Eden. Kay mao kana ang kahimtang, ang saad ni Jesus makataronganong nagpunting sa pagpasig-uli sa paraisonhong kahimtang sa yuta. Busa, ang iyang saad ngadto sa mamumuhat ug daotan maghatag ug kasaligang paglaom nga mabanhaw ang mga dili-matarong sama sa maong tawo ug makabaton ug kahigayonan nga mabuhi sa gipasig-uling Paraiso.—Itandi ang Buhat 24:15; Pinadayag 20:12, 13; 21:1-5; Mateo 6:10.