Mga Manulonda—Kon sa Unsang Paagi Apektado Nila ang mga Tawo

“Human niining mga butanga nakita ko ang laing manulonda nga nanaog gikan sa langit, nga may dakong awtoridad . . . Ug misinggit siya sa makusog nga tingog, nga nag-ingon: ‘Siya napukan na! Ang Dakong Babilonya napukan na!’”—PINADAYAG 18:1, 2.

1, 2. Unsay nagpakita nga si Jehova naggamit ug mga manulonda sa pagpatuman sa iyang kabubut-on?

 SAMTANG nadestiyero sa isla sa Patmos, ang tigulang nang apostol nga si Juan gihatagan ug matagnaong mga panan-awon. Nakita niya ang kulbahinam nga mga hitabo sa dihang “pinaagi sa pagdasig” nahidangat siya sa “adlaw sa Ginoo.” Kanang adlawa nagsugod sa dihang naentrono si Jesu-Kristo sa 1914 ug magpadayon hangtod sa kataposan sa iyang Usa ka Libo ka Tuig nga Pagmando.—Pinadayag 1:10.

² Kining maong pinadayag wala ihatag ni Jehova nga Diyos kang Juan nga direkta. Migamit siya ug usa ka instrumento. Ang Pinadayag 1:1 nag-ingon: “Usa ka pinadayag ni Jesu-Kristo, nga gihatag sa Diyos kaniya, aron ipakita sa iyang mga ulipon ang mga butang nga kinahanglang mahitabo sa dili-madugay. Ug iyang gipadala ang iyang manulonda ug pinaagi kaniya gipadayag kini pinaagig mga ilhanan ngadto sa iyang ulipon nga si Juan.” Si Jehova, pinaagi kang Jesus, migamit ug usa ka manulonda aron ipahibalo kang Juan ang kahibulongang mga butang mahitungod sa “adlaw sa Ginoo.” Sa usa ka higayon, si Juan ‘nakakita ug laing manulonda nga nanaog gikan sa langit, nga may dakong awtoridad.’ Unsay asaynment niining maong manulonda? “Misinggit siya sa makusog nga tingog, nga nag-ingon: ‘Siya napukan na! Ang Dakong Babilonya napukan na!’” (Pinadayag 18:1, 2) Kining gamhanang manulonda nakapribilehiyo sa pagpahibalo bahin sa pagkapukan sa Dakong Babilonya, ang tibuok-kalibotang imperyo sa bakak nga relihiyon. Busa, dili kaduhaduhaan nga si Jehova naggamit ug mga manulonda sa hinungdanong paagi sa pagpatuman sa iyang kabubut-on. Sa dili pa nato tukion pag-ayo ang papel sa mga manulonda diha sa katuyoan sa Diyos ug kon sa unsang paagi apektado kita nila, atong susihon ang sinugdanan niining espiritung mga linalang.

Sa Unsang Paagi Mitungha ang mga Manulonda?

3. Unsang sayop nga ideya bahin sa mga manulonda ang nabatonan sa daghang tawo?

³ Milyonmilyong tawo karon ang nagtuo nga naglungtad ang mga manulonda. Apan daghan ang dunay sayop nga mga ideya bahin kanila ug sa ilang sinugdanan. Pananglitan, ang ubang relihiyosong mga tawo naghunahuna nga sa dihang mamatay ang usa ka minahal, kanang tawhana gitawag aron makauban sa Diyos ug mahimong anghel. Mao ba kanay gitudlo sa Pulong sa Diyos bahin sa paglalang, paglungtad, ug katuyoan sa mga manulonda?

4. Unsay gitug-an kanato sa Kasulatan bahin sa sinugdanan sa mga manulonda?

⁴ Ang manulonda nga kinalabwag gahom ug awtoridad—ang pangulong manulonda—ginganlag Miguel nga arkanghel. (Judas 9) Siya mao si Jesu-Kristo. (1 Tesalonica 4:16) Sa dili maihap nga katuigan kanhi sa dihang nakahukom si Jehova nga mahimong Maglalalang, ang kinaunahan sa iyang mga linalang mao kining manulondang Anak. (Pinadayag 3:14) Sa ulahi, pinaagi niining panganay nga Anak, gilalang ni Jehova ang uban pang espiritung mga linalang. (Colosas 1:15-17) Nagtawag niining maong mga manulonda ingong iyang mga anak, gisukna ni Jehova ang patriarkang si Job: “Diin ka man sa pagtukod ko sa kalibotan? Sultihi ako, kon imong nahibaloan ang pagsabot. . . . Kinsay nagpahiluna sa bato nga pamag-ang niini, sa  dihang ang mga bituon sa kabuntagon nagdungan paghugyaw sa kalipay, ug ang tanang anak sa Diyos misinggit sa pagdayeg?” (Job 38:4, 6, 7) Tin-aw nga ang mga manulonda gilalang sa Diyos, ug sila dugay nang naglungtad sa wala pa ang mga tawo.

5. Sa unsang paagi giorganisar ang mga manulonda?

⁵ “Ang Diyos usa ka Diyos, dili sa kasamok, kondili sa kalinaw,” nag-ingon ang 1 Corinto 14:33. Busa, giorganisar ni Jehova ang iyang espiritung mga anak ngadto sa tulo ka sukaranang matang: (1) mga serapin, nga nag-alagad diha sa trono sa Diyos, nagmantala sa iyang pagkabalaan, ug naghupot sa iyang katawhan nga hinlo sa espirituwal; (2) mga kerubin, nga nagbayaw sa pagkasoberano ni Jehova; ug (3) ubang mga manulonda nga nagbuhat sa iyang kabubut-on. (Salmo 103:20; Isaias 6:1-3; Ezequiel 10:3-5; Daniel 7:10) Unsa ang pipila ka paagi diin kining espiritung mga linalang nag-apektar sa mga tawo?—Pinadayag 5:11.

Unsay Papel sa mga Manulonda?

6. Sa unsang paagi gigamit ni Jehova ang mga kerubin didto sa tanaman sa Eden?

⁶ Ang unang direktang paghisgot sa espiritung mga linalang makita diha sa Genesis 3:24, diin atong mabasa: “Gipapahawa [ni Jehova] ang tawo ug gibutang [Niya] sa sidlakan sa tanaman sa Eden ang mga kerubin ug ang nagdilaab nga sulab sa espada nga nagpadayon sa pagtuyok aron sa pagbantay sa dalan paingon sa kahoy sa kinabuhi.” Tungod niining maong mga kerubin, si Adan ug Eva dili na makasulod pag-usab sa ilang kanhing puy-anan nga tanaman. Nahitabo kana sa sinugdanan sa kasaysayan sa tawo. Sukad niadto, unsa nay papel sa mga manulonda?

7. Unsay gipakita sa kahulogan sa mga pulong sa orihinal nga mga pinulongan para sa “manulonda” bahin sa usa sa mga papel nga ilang gituman?

⁷ Ang mga manulonda gihisgotan ug duolan sa 400 ka beses diha sa Bibliya. Ang Hebreohanon ug Gregong mga pulong alang sa “manulonda” mahimong hubaron ug “mensahero.” Busa, ang mga manulonda nagsilbing galamiton sa pagpakigkomunikar sa Diyos sa tawo. Sa nahisgotan na sa unang duha ka parapo niining artikuloha, si Jehova migamit ug usa ka manulonda sa paghatag sa iyang mensahe ngadto kang apostol Juan.

8, 9. (a) Sa unsang paagi ang mga pagduaw gikan sa usa ka manulonda nag-apektar kang Manoa ug sa iyang asawa? (b) Unsay makat-onan sa mga ginikanan gikan sa pagduaw sa manulonda sa Diyos kang Manoa?

⁸ Ang mga manulonda gigamit usab sa pagpaluyo ug pagdasig sa mga alagad sa Diyos sa yuta. Pananglitan, kon mobalik kita sa panahon sa mga Maghuhukom sa Israel, si Manoa ug ang iyang apuli nga asawa gusto gayong manganak. Gipadala ni Jehova ang iyang manulonda aron sa pagpahibalo sa asawa ni Manoa nga magsamkon siyag usa ka anak nga lalaki. Ang asoy nagtug-an kanato: “Tan-awa! ikaw magmabdos, ug manganak ug usa ka anak nga lalaki, ug walay labaha nga modapat sa iyang ulo, tungod kay ang bata mahimong usa ka Nazareo sa Diyos iniggula sa tiyan; ug siya ang manguna sa pagluwas sa Israel gikan sa kamot sa mga Filistehanon.”—Maghuhukom 13:1-5.

⁹ Sa ngadtongadto, ang asawa ni Manoa nanganak ug usa ka anak nga lalaki, si Samson, kinsa nahimong bantogan sa kasaysayan sa Bibliya. (Maghuhukom 13:24) Sa wala pa matawo ang bata, mihangyo si Manoa nga mobalik unta ang manulonda kanila aron tudloan sila sa angay nilang buhaton sa pagmatuto sa bata. Nangutana si Manoa: “Unsa man unya ang pagkinabuhi sa bata ug ang iyang buluhaton?” Gisubli sa manulonda ni Jehova ang mga instruksiyon nga iyang gihatag sa asawa ni  Manoa. (Maghuhukom 13:6-14) Lagmit nga nadasig gayod si Manoa! Ang mga manulonda dili moduaw sa mga indibiduwal sa samang paagi karon, apan sama kang Manoa, ang mga ginikanan makapangayog instruksiyon kang Jehova sa dihang bansayon ang ilang mga anak.—Efeso 6:4.

10, 11. (a) Sa unsang paagi si Eliseo ug ang iyang sulugoon naapektahan sa misulong nga Siryanong kasundalohan? (b) Sa unsang paagi makabaton kitag kaayohan sa pagpalandong niining hitaboa?

¹⁰ Dihay makapahinganghang pananglitan sa pagpaluyo sa mga manulonda sa mga adlaw ni Eliseo nga manalagna. Si Eliseo nag-estar sa Dotan nga usa ka siyudad sa Israel. Usa ka adlaw niana, sa dihang ang sulugoon ni Eliseo mibangon ug sayo ug milantaw sa gawas, iyang nakita nga ang siyudad gilibotan sa mga kabayo ug mga karong iggugubat. Ang hari sa Sirya nagpadala ug gamhanang militaryong puwersa aron sa pagdakop kang Eliseo. Unsay reaksiyon sa tig-alagad ni Eliseo? Nahadlok, kaha nalisang, siya mituaw: “Intawon, akong agalon! Unsay atong buhaton?” Para kaniya, daw wala nay paglaom. Apan mitubag si Eliseo: “Ayaw kahadlok, kay mas daghan sila nga uban kanato kay kanila nga uban kanila.” Unsay buot niyang ipasabot?—2 Hari 6:11-16.

¹¹ Nahibalo si Eliseo nga anaa ang panon sa mga manulonda aron sa pagpaluyo kaniya. Apan, walay nakita ang iyang sulugoon. Busa “si Eliseo miampo ug miingon: ‘Oh Jehova, bukha ang iyang mga mata, palihog, aron siya makakita.’ Dihadiha gibuka ni Jehova ang mga mata sa tig-alagad, maong siya nakakita; ug, tan-awa! ang bukirong rehiyon napuno sa mga kabayo ug sa mga karong iggugubat nga kalayo nga naglibot kang Eliseo.” (2 Hari 6:17) Dayon nakita sa tig-alagad ang panon sa mga manulonda. Tungod sa espirituwal nga pagsabot, kita usab nakahibalo nga ang mga manulonda, ang tanan ilalom sa pagtultol ni Jehova ug ni Kristo, nagtabang ug nanalipod sa katawhan ni Jehova.

Pagpaluyo sa mga Manulonda sa Panahon ni Kristo

12. Unsang pagpaluyo ang nadawat ni Maria gikan sa manulondang si Gabriel?

¹² Palandonga ang pagpaluyo nga nadawat sa ulay nga Hudiyang si Maria sa dihang nadungog niya ang balita: “Ikaw manamkon sulod sa imong tagoangkan ug manganak ug usa ka anak nga lalaki, ug pagatawgon mo ang iyang ngalan nga Jesus.” Sa wala pa isulti kining makapakurat nga mensahe, ang manulondang si Gabriel, nga gipadala sa Diyos, miingon kaniya: “Ayaw kahadlok, Maria, kay ikaw nakakaplag ug pabor sa Diyos.” (Lucas 1:26, 27, 30, 31) Lagmit gayong nadasig ug napalig-on si Maria niining mga pulonga nga nagpasalig kaniya sa pag-uyon sa Diyos!

13. Sa unsang paagi ang mga manulonda nagpaluyo kang Jesus?

¹³ Ang laing pananglitan sa pagpaluyo sa mga manulonda nahitabo human sukli ni Jesus ang tulo ka tentasyon ni Satanas Kaniya didto sa kamingawan. Ang asoy nagtug-an kanato nga pagkahuman sa mga pagsulay, “ang Yawa mibiya kaniya,  ug, tan-awa! ang mga manulonda miabot ug mialagad kaniya.” (Mateo 4:1-11) May nahitabo nga susama niana sa gabii una mamatay si Jesus. Si Jesus, nga mibatig hilabihang kaguol, miluhod ug miampo, nga nag-ingon: “‘Amahan, kon buot mo, kuhaa kining kopa gikan kanako. Hinuon, matuman unta dili ang akong kabubut-on, kondili ang imoha.’ Unya ang usa ka manulonda gikan sa langit nagpakita kaniya ug nagpalig-on kaniya.” (Lucas 22:42, 43) Apan sa unsang paagi gipaluyohan kita sa mga manulonda karon?

Pagpaluyo sa mga Manulonda sa Modernong Panahon

14. Unsang paglutos ang kinahanglang antoson sa mga Saksi ni Jehova sa modernong panahon, ug unsay resulta niana?

¹⁴ Kon tagdon nato ang modernong-adlaw nga kasaysayan sa buluhatong pagsangyaw sa mga Saksi ni Jehova, wala ba nato makita ang pamatuod sa pagpaluyo sa mga manulonda? Pananglitan, ang katawhan ni Jehova nakalahutay sa pag-atake sa Nazismo didto sa Alemanya ug sa Kasadpang Uropa una pa ug panahon sa Gubat sa Kalibotan II (1939-45). Ilalom sa Katolikong Pasistang mga pagmando didto sa Italya, Espanya, ug Portugal, sila nag-antos ug mas dugay pa gani nga paglutos. Ug sulod sa daghang dekada, sila nag-antos sa paglutos didto sa kanhing Unyon Sobyet ug sa mga nasod nga sakop niini. Ang laing pananglitan mao ang paglutos nga giantos sa mga Saksi didto sa pipila ka nasod sa Aprika. a Niining mas bag-o pa, ang mga alagad ni Jehova nag-antos sa mapintas nga paglutos didto sa nasod sa Georgia. Gihimo ni Satanas ang tanan niyang maarangan aron pahunongon ang kalihokan sa mga Saksi ni Jehova. Bisan pa niana, ingong organisasyon, sila nakalahutay sa maong mga pagsupak ug midaghan. Sa bahin, tungod kini sa panalipod nga gitagana sa mga manulonda.—Salmo 34:7; Daniel 3:28; 6:22.

15, 16. Unsang pagpaluyo sa mga manulonda ang nasinati sa mga Saksi ni Jehova diha sa ilang tibuok-kalibotang ministeryo?

¹⁵ Gituman sa mga Saksi ni Jehova ang gisugo kanila nga isangyaw ang maayong balita sa Gingharian  sa Diyos sa tibuok yuta ug maghimog mga tinun-an pinaagi sa pagtudlo sa kamatuoran sa Bibliya ngadto sa interesadong mga tawo bisan asa. (Mateo 28:19, 20) Apan, nahibalo gayod sila nga dili nila matuman kining maong sugo kon wala ang pagpaluyo sa mga manulonda. Busa, ang giingon diha sa Pinadayag 14:6, 7 nakapadasig gayod kanila kanunay. Didto atong mabasa: “Nakita ko [apostol Juan] ang laing manulonda nga naglupad sa kinatung-an sa langit, ug siya adunay walay kataposang maayong balita nga ipahayag ingong makapalipay nga balita ngadto sa nanagpuyo sa yuta, ug ngadto sa matag nasod ug tribo ug pinulongan ug katawhan, nga sa makusog nga tingog nagaingon: ‘Kahadloki ninyo ang Diyos ug ihatag kaniya ang himaya, kay ang takna sa iyang paghukom miabot na, ug busa simbaha ninyo ang Usa nga maoy naghimo sa langit ug sa yuta ug sa dagat ug sa mga tuboran sa mga tubig.’”

¹⁶ Kining mga pulonga tin-awng nagpakita nga ang dako, tibuok-kalibotan nga buluhatong pag-ebanghelyo sa mga Saksi ni Jehova gipaluyohan ug gitultolan sa mga manulonda. Gigamit ni Jehova ang iyang mga manulonda sa pagtultol sa sinserong mga tawo ngadto sa iyang mga Saksi. Gigiyahan usab sa mga manulonda ang mga Saksi ngadto sa mga tawong takos. Maoy hinungdan nga sa daghan kaayong higayon—subsob kaayong nahitabo nga dili mahimong isipon nga kini naatol lamang—ang usa sa mga Saksi ni Jehova makahibalag sa usa ka tawo sa eksaktong panahon nga siya nagsagubang ug krisis ug nagkinahanglan ug espirituwal nga tabang.

Usa ka Makapahinganghang Papel sa Haduol nga Umaabot

17. Unsay gidangatan sa mga Asiryanhon sa dihang giatake kini sa usa lang ka manulonda?

¹⁷ Gawas pa sa pag-alagad ingong mga mensahero ug makapalig-on nga tabang sa mga magsisimba ni Jehova, ang mga manulonda adunay laing papel. Kaniadto, sila nagpahamtang sa mga paghukom sa Diyos. Pananglitan, niadtong ikawalong siglo W.K.P., ang Jerusalem gihulga sa usa ka dakong panon sa Asiryanhong kasundalohan. Unsay gibuhat ni Jehova? Siya miingon: “Panalipdan ko gayod kini nga siyudad aron sa pagluwas niini tungod sa akong kaugalingon ug tungod kang David nga akong alagad.” Giasoy sa Bibliya kon unsay nahitabo: “Nahitabo niadtong gabhiona nga ang manulonda ni Jehova migula ug mipatay sa usa ka gatos ug kawaloag-lima ka libo sa kampo sa mga Asiryanhon. Sa dihang ang mga tawo mibangon ug sayo sa pagkabuntag, ania karon, silang tanan maoy mga minatay.” (2 Hari 19:34, 35) Wala ra sa kumingking ang puwersa sa kasundalohan sa tawo kon itandi sa puwersa sa usa lamang ka manulonda!

18, 19. Unsa ang makapahinganghang papel sa mga manulonda sa haduol nga umaabot, ug sa unsang paagi mag-apektar kana sa katawhan?

¹⁸ Ang mga manulonda gamiton sa Diyos ingong mga tiglaglag sa haduol nga umaabot. Sa dili na madugay, moabot si Jesus “uban sa iyang gamhanang mga manulonda sa nagdilaab nga kalayo.” Ang ilang tumong mao ang ‘pagpanimalos kanilang wala makaila sa Diyos ug kanilang wala magsunod sa maayong balita bahin sa atong Ginoong Jesus.’ (2 Tesalonica 1:7, 8) Dako gayod kinig epekto sa katawhan! Kadtong dili mosanong sa maayong balita sa Gingharian sa Diyos nga gimantala karon sa tibuok yuta mangalaglag. Kadto lamang mangita kang Jehova, sa pagkamatarong, ug pagkamaaghop ang “pagatagoan sa adlaw sa kasuko ni Jehova” ug dili malaglag.—Sofonias 2:3.

¹⁹ Mapasalamaton kita nga gigamit ni Jehova ang iyang gamhanang mga manulonda sa pagpaluyo ug pagpalig-on sa iyang mga magsisimba dinhi sa yuta. Ang atong pagsabot sa papel sa mga manulonda diha sa katuyoan sa Diyos ilabinang makapahupay, tungod kay adunay mga manulonda nga mirebelde kang Jehova ug nagpasakop kang Satanas. Hisgotan sa sunod nga artikulo kon unsang mga lakang ang himoon sa matuod nga mga Kristohanon sa pagpanalipod sa ilang kaugalingon batok sa gamhanang impluwensiya ni Satanas nga Yawa ug sa iyang mga demonyo.

[Footnote]

Unsay Imong Nakat-onan

• Sa unsang paagi mitungha ang mga manulonda?

• Sa unsang paagi gigamit ang mga manulonda sa panahon sa Bibliya?

• Unsay gibutyag sa Pinadayag 14:6, 7 bahin sa kalihokan sa mga manulonda karon?

• Unsa ang makapahinganghang papel sa mga manulonda sa haduol nga umaabot?

[Mga Pangutana sa Pagtuon]

[Hulagway sa panid 22]

Si Manoa ug ang iyang asawa gidasig sa usa ka manulonda

[Hulagway sa panid 23]

“Mas daghan sila nga uban kanato kay kanila nga uban kanila”