Mga Pangutana Gikan sa mga Magbabasa

Pila man ka mahinlo nga mga mananap ang gidala ni Noe sa arka—pito ba ka buok o pito ka paris sa matag mahinlo nga mananap?

Human tukora ni Noe ang arka, giingnan siya ni Jehova: “Sumulod ka sa arka, ikaw ug ang tibuok mo nga panimalay, tungod kay ikaw ang nakita ko nga matarong sa akong atubangan taliwala niini nga kaliwatan. Sa tanang mahinlo nga mananap ikaw magdala ug tinagpito, ang laki ug ang baye niini; ug sa tanang mananap nga dili mahinlo duha lamang, ang laki ug ang baye niini.” (Genesis 7:1, 2) Ang pipila ka hubad, sama sa The New English Bible, The New Jerusalem Bible, ug Tanakh—The Holy Scriptures, naghubad sa orihinal nga Hebreohanong pulong nga “pito ka paris.”

Sa orihinal nga pinulongan, ang pulong “tinagpito” sa literal nagkahulogang “pito pito.” (Genesis 7:2) Apan, ang pagsubli sa numero diha sa Hebreohanong pinulongan dili kanunayng magpasabot nga sumahon ang duha ka numero. Pananglitan, ang 2 Samuel 21:20 naghubit sa “usa ka tawo nga talagsaon ka dako” nga “unom ang tudlo sa matag kamot ug unom ang tudlo sa matag tiil.” Sa Hebreohanon, ang pulong “unom” gisubli. Apan, wala kini magpasabot nga ang higante may unom ka paris sa tudlo (o, 12) sa matag kamot ug sa matag tiil. Sumala sa lagda sa gramarya sa Hebreohanong pinulongan, ang pagsubli igo lang nagpatin-aw sa ideya nga dihay unom ka tudlo sa matag kamot ug tiil.

Busa ang “pito pito” sa Genesis 7:2 wala magpasabot ug pito ka paris, o 14, maingon nga ang pagsubli sa “duha” diha sa Genesis 7:9, 15 wala magpasabot ug duha ka paris, o upat. Sa ato pa, “tinagpito” sa mahinlo nga mananap ang gidala ngadto sa arka, samtang sa mananap nga dili mahinlo “duha lamang” ang gidala.

Apan, unsay ikaingon bahin sa ekspresyon nga “ang laki ug ang baye niini” nga nagsunod sa pulong nga “tinagpito” diha sa Genesis 7:2? Kini ang hinungdan kon nganong naghunahuna ang pipila nga gisugo si Noe sa pagdalag pito ka paris sa matag mahinlo nga mananap. Apan, ang mahinlo nga mga mananap wala luwasa aron lang pasanayon. Ang Genesis 8:20 nagtug-an kanato nga pagkawas nila sa arka, “si Noe nagtukod ug halaran kang Jehova ug nagkuhag pipila sa tanang mahinlo nga mananap ug sa tanang mahinlong naglupad nga mga linalang ug nagtanyag ug mga halad-nga-sinunog diha sa halaran.” Ang ikapito sa matag mahinlo nga mananap maoy gihalad ni Noe, ug ang nahibilin nga tulo ka paris maoy gipasanay aron modaghan ang matang niini sa yuta.