Sugilanon sa Kinabuhi

Determinado sa Pagtuman sa Among Ministeryo

Sumala sa Giasoy ni Lena Davison

“Nagkahanap ang akong panan-aw. Di na ko makakita,” miingon ang among piloto nga nagkanguhal ang sinultihan. Pagkataudtaod, nabuhian niya ang manibela sa gamayng ayroplano nga among gisakyan, ug dayon nalup-og siya diha sa iyang lingkoranan kay nakuyapan. Ang akong bana, nga wala gayoy hanaw sa pagpalupad ug ayroplano, munas ginhawag tabang sa piloto aron maulian sa iyang panimuot. Sa dili pa nako isulti kon sa unsang paagi kami igo ra gayong naluwas, pasaysaya ko kon nganong nahimutang mi nianang situwasyona didto sa Papua New Guinea, usa sa kinahilitang dapit sa yuta.

AKO natawo sa Australia sa 1929 ug nagdako sa Sydney, ang kaulohan sa New South Wales. Ang akong amahan, si Bill Muscat, maoy usa ka Komunista nga, motuo kag sa dili, nagtuo sa Diyos. Sa 1938 mipirma pa gani siya sa usa ka tibuok-nasod nga petisyon nga tugotan si Joseph F. Rutherford, gikan sa hedkuwarter sa mga Saksi ni Jehova, sa pagsangyaw diha sa Sydney Town Hall.

“Lagmit aduna siyay hinungdanong butang nga isulti,” giingnan mi ni Papa nianang panahona. Paglabay sa walo ka tuig, among nasabtan ang diwa sa maong mensahe. Gidapit ni Papa sa among balay si Norman Bellotti, usa ka bug-os-panahong ministro sa mga Saksi ni Jehova, aron maghisgot bahin sa Bibliya. Gidawat dayon sa among pamilya ang kamatuoran sa Bibliya ug wala madugay aktibo na kaayo mi diha sa Kristohanong ministeryo.

Sa tunga-tunga sa katuigan sa 1940, miundang  kog eskuyla aron motabang kang Mama, nga gilaygay sa sakit. Nanahi pod kog mga sinina aron mokita. Sa matag Sabado sa gabii, kami sa akong magulang nga si Rose mouban sa grupo sa mga payunir ug manangyaw diha sa kadalanan sa gawas sa Sydney Town Hall. Sa 1952, ang akong magulang nga si John, migraduwar sa misyonaryong tunghaan sa Gilead sa Tinipong Bansa ug giasayn sa Pakistan. Gipabilhan usab nako ang ministeryo ug buot nga mosunod sa iyang panig-ingnan. Busa pagkasunod tuig, nagregular payunir ko.

Pagminyo ug ang Misyonaryong Buluhaton

Wala madugay human niana, nahimamat nako si John Davison, nga nagtrabaho sa sangang buhatan sa mga Saksi ni Jehova sa Australia. Nakadayeg ko sa iyang pagkamapainubsanon, sa iyang dili-magarbohon nga determinasyon, ug sa iyang maayong kinaiya. Sa Gubat sa Kalibotan II, katulo siyang nabilanggo tungod sa paghupot sa Kristohanong neyutralidad. Nakahukom mi nga unahon namo sa among kinabuhi ang Kristohanong ministeryo.

Nagminyo mi ni John niadtong Hunyo 1955. Mipalit mig bus sa tuyo nga himoon kanang puy-anan. Among tuyo nga gamiton kana sa among pagsangyaw sa hilit nga mga dapit sa Australia. Pagkasunod tuig, dihay awhag alang sa mga Saksi sa pagbalhin ngadto sa New Guinea, ang amihanan-sidlakang bahin sa usa ka dakong isla nga amihanan sa Australia. a Ang mensahe sa Gingharian wala pa ikasangyaw nianang bahina sa kalibotan. Miboluntaryo dayon mi.

Niadtong panahona, ang bugtong paagi nga makasulod sa New Guinea mao ang pagkuhag kontrata nga motrabaho didto, busa nangitag trabaho si John. Nakakuha dayon siyag kontrata sa usa ka gabsanan sa New Britain, usa ka mas gamayng isla nga sakop sa New Guinea. Mga pipila ka semana sa ulahi, kami mibiyahe paingon sa among bag-ong asaynment, ug miabot sa Rabaul, New Britain, sa Hulyo 1956. Didto, unom ka adlaw ming naghulat ug barko nga maoy among sakyan paingon sa Waterfall Bay.

Among Ministeryo sa Waterfall Bay

Human sa pipila ka adlaw nga balorong paglawig, kami nakaabot sa Waterfall Bay, usa ka dakong luok nga mga 240 kilometros pahabagatan gikan sa Rabaul. Didto, ang dakong gabsanan nahimutang sa usa ka hawan diha sa lasang. Usa ka gabii niana, sa dihang ang tanang trabahante nanglingkod na palibot sa lamesa, ang manedyer miingon, “Tuod diay, G. ug Gng. Davison, adunay balaod kining kompaniyaha nga ang tanang trabahante angayng mosulti sa ilang relihiyon.”

Nahibalo god mi nga wala tong balaora, apan klaro kaayong nagduda sila kay di man mi manigarilyo. Bisan pa niana, mitubag si John, “Saksi ni Jehova mi.” Mihilom ang tanan. Kadtong mga tawhana maoy mga beterano sa Gubat sa Kalibotan II ug mapihigon sa mga Saksi tungod sa ilang neyutral nga baroganan panahon sa gubat. Sukad niadto, nangita silag paagi aron lisodlisoron mi.

Una, wala mi hatagi sa manedyer ug repridyeretor ug kosinilya bisag katungod unta namo nga makabaton niana. Ang among mga pagkaon nadaot, ug napugos kami sa pagluto diha sa  gubaon nga kosinilya nga among nakit-an sa lasang. Unya gidid-an ang mga molupyo didto sa pagbaligya kanamo sa ilang mga abot, mao nga ang among pagkaon mao ra intawon ang mga utanon nga among makit-an. Kami gipasanginlan usab nga mga espiya kono ug gipanid-an pag-ayo kon nanudlo ba mi bahin sa Bibliya. Nasakit pa gyod kog malaria.

Bisan pa niana, kami determinado sa pagtuman sa among ministeryo. Busa gihangyo namo ang duha ka lumad nga trabahante sa gabsanan nga makamaong mo-Iningles nga tudloan kamig Melanesian Pidgin, ang pinulongan sa nasod. Sa baylo, gitudloan namo sila sa Bibliya. Sa mga hinapos sa semana, mobiyahe mig lagyo aron konohay manuroy. Samtang nagbiyahe, mataktikanhon ming mosangyaw sa mga baryo nga among maagian; ang mga tawo nga gitun-an namo sa Bibliya maoy tighubad. Motabok mig sulog kaayong mga suba diin diha sa mga tampi niini adunay dagkong mga buaya nga nagpabulad sa adlaw. Wala ra man hinuon kaayo mi mameligro niadtong makahahadlok nga mga mananap gawas sa usa ka higayon nga igo lang gyod ming nakaikyas.

Paghimog mga Himan sa Pagpanudlo

Samtang nagkadako ang teritoryo nga among gisangyawan, kami nakahukom sa pagmakenilya ug yanong mga mensahe sa Bibliya aron ipanagtag ngadto sa mga interesado. Ang among mga ginatun-an sa Bibliya didto sa trabahoan mitabang kanamo sa paghubad sa mga mensahe nga among gihimo. Migugol kamig daghang gabii sa pagmakenilya ug ginatos ka pulyeto ug gipanagtag namo kana ngadto sa mga taga-baryo ug sa mga tripulante sa mga barko nga modunggo.

Sa 1957, nadasig kami sa pagduaw ni John Cutforth, usa ka nagapanawng ministro nga taas nag kasinatian. b Siya misugyot nga lagmit epektibo ang paggamit ug mga larawan sa pagtudlo sa mga kamatuoran sa Bibliya ngadto sa mga tawo nga dili makabasa. Silang duha sa akong bana naghimog simple nga mga drowing aron ipatin-aw ang pangunang mga pagtulon-an sa Bibliya. Sa ulahi, migugol kamig daghang oras sa pagkopya niining may-drowing nga mga sermon. Ang matag ginatun-an sa Bibliya makadawat ug usa ka kopya, nga iyang magamit sa pagsangyaw ngadto sa uban. Sa ngadtongadto, kining paagiha sa pagtudlo gigamit sa tibuok nasod.

Human sa duha ka tuig ug tunga sa Waterfall Bay, natapos namo ang among kontrata ug gitugotan kami nga magpabilin sa nasod. Busa among gidawat ang imbitasyon nga mahimong mga espesyal payunir.

Balik sa Rabaul

Kami milawig paamihanan ngadto sa Rabaul ug ang barkong among gisakyan mieskala ug usa ka gabii sa usa ka plantasyon sa lubi ug kakaw sa Wide Bay. Ang tag-iya niini, nga usa ka tigulang nga magtiayon nga gusto nang moretiro sa trabaho ug mobalik  sa Australia, nagtanyag kang John sa pagdumala sa plantasyon. Makapadani kaayo ang maong tanyag, apan sa dihang among giestoryahan ang maong butang nianang gabhiona, nagkauyon mi nga wala mi moadto sa New Guinea aron mangagpas ug materyal nga mga bahandi. Determinado mi sa pagtuman sa among ministeryo ingong mga payunir. Busa pagkasunod adlaw, among gipahibalo ang magtiayon sa among desisyon ug misakay mig balik sa barko.

Sa among pag-abot sa Rabaul, miduyog mi sa usa ka gamayng grupo sa mga Saksi gikan sa ubang mga nasod nga namalhin sa maong lugar. Ang mga taga-didto nagpakitag dakong interes sa mensahe sa Gingharian, ug nakasugod mig daghang pagtuon sa Bibliya. Sa kasamtangan, among gipahigayon ang Kristohanong mga tigom diha sa usa ka inabangang lawak, ug moabot ug 150 ang manambong. Daghan kanila ang midawat sa kamatuoran ug mitabang sa pagpakaylap sa maayong balita sa Gingharian sa Diyos sa ubang bahin sa nasod.—Mateo 24:14.

Giduaw usab namo ang Vunabal, usa ka baryo nga 50 kilometros ang gilay-on gikan sa Rabaul, diin may usa ka grupo sa mga tawo nga nagpakitag interes sa kamatuoran sa Bibliya. Wala madugay namatikdan sila sa usa ka impluwensiyadong Katoliko sa maong lugar. Kauban sa mga membro sa ilang simbahan, ilang gisamoksamok ang among senemanang pagtuon sa Bibliya ug gipapahawa mi sa maong baryo. Pagkahibalo namo nga mosamot pa ang kagubot pagkasunod semana, nagpauban mi sa mga polis.

Sa adlaw nga kami mibalik, ang mabiaybiayong mga Katoliko naglumbay diha sa karsada nga miabot ug pipila ka kilometro. Daghan ang mihanag bato kanamo. Sa laing bahin, gitigom sa pari ang ginatos ka nitibo didto sa baryo. Gipasaligan mi sa mga polis nga may katungod mi sa pagpahigayon sa among tigom, mao nga giiway nila ang mga tawo aron kami makaagi. Apan, sa dihang gisugdan na namo ang among tigom, gihulhogan sa pari ang mga tawo ug busa nagkaguliyang sila. Wala mapakalma sa mga polis ang mga tawo; busa, giingnan mi sa hepe sa kapolisan nga mobiya ug gipasakay dayon mi sa among sakyanan.

Ang mga tawo nanghugop kanamo nga namalikas, nangluwa, ug nagwarawara sa ilang mga kumo, samtang ang pari naghinan-aw lang nga nangiyugpos ug nagngisi. Human mi makaikyas, giingnan mi sa hepe nga mao kadto ang kinagrabehang kagubot nga iyang nasaksihan sukad. Bisag ang kadaghanan sa mga tawo sa Vunabal nahadlok nga mobarog sa kamatuoran tungod sa kapintas sa magubtanong panon, dihay usa ka ginatun-an sa Bibliya nga maisogong mibarog dapig sa kamatuoran sa Gingharian. Sukad niadto, ginatos pa sa tibuok New Britain ang mibarog sa kamatuoran.

Nabuksan ang New Guinea

Sa Nobyembre 1960, giasayn mi sa Madang, usa ka dakong lungsod sa amihanang kabaybayonan sa New Guinea, ang kinadak-ang isla. Didto, daghan ang nagtanyag kanamog trabaho. Usa ka kompaniya ang nag-awhag kanako sa pagdumala sa ilang tindahan sa mga sinina. Ang lain pa gusto nga mangreper kog mga sinina. Ang pipila ka langyawng mga babaye nga nagpuyo didto nagtanyag pa gani nga tukoran ko nilag kaugalingon nakong tahianan. Kay gihuptan namo kanunay sa among hunahuna ang among mga tumong, matinahoron namong gibalibaran kini ug ang uban pang mga tanyag.—2 Timoteo 2:4.

Ang teritoryo sa Madang mabungahon, ug sa wala madugay natukod ang usa ka mauswagong kongregasyon. Magbaktas ug magmotor mi ngadto sa lagyong mga baryo aron mosangyaw sulod sa pipila ka adlaw. Mangatulog mi diha sa abandonadong mga payag nga among maagian. Amo kining hanigan ug mga sagbot nga among gihabas sa kalibonan. Mga linata, biskuwit ug moskitero lang ang among dala.

Sa usa ka higayon niana, among giduaw ang usa  ka grupo sa interesadong mga tawo sa Talidig, usa ka baryo nga 50 kilometros amihanan sa Madang. Sa dihang miuswag sa espirituwal ang maong grupo, ang prinsipal sa eskuylahan sa maong lugar nagdili kanila nga magtuon sa Bibliya diha sa publikong propiedad. Sa ulahi, iyang gisulsolan ang mga polis nga gub-on ang mga balay niining mga tawhana ug abogon sila ngadto sa kalibonan. Apan ang pangulo sa sikbit nga baryo nagtugot kanila sa pagpuyo sa iyang yuta. Sa ngadtongadto, kining malulotong pangulo midawat sa kamatuoran sa Bibliya, ug usa ka modernong Kingdom Hall ang natukod sa maong lugar.

Paghubad ug Nagapanawng Buluhaton

Duha lang ka tuig sukad sa among pag-abot sa New Britain sa 1956, kami ni John gidapit sa paghubad sa ubay-ubayng publikasyon sa Bibliya ngadto sa Melanesian Pidgin. Gibuhat namo kana sa daghang katuigan. Unya pagka-1970, kami gidapit ngadto sa sangang buhatan sa Port Moresby, ang kaulohan sa Papua New Guinea, aron mag-alagad ingong bug-os-panahong mga maghuhubad. Kami nagtudlo usab didto ug pinulongan.

Sa 1975 namalik mi sa New Britain aron mag-alagad ingong nagapanawng mga ministro. Sa misunod nga 13 ka tuig, among naadtoan ang halos tanang suok sa nasod nga nag-ayroplano, nagbarko, ug nag-awto o kaha nagbaktas. Daghan mig kasinatian nga igo ra gyod ming naluwas samtang nagbiyahe, lakip na kadtong hitabo nga gihisgotan sa sinugdanan niining artikuloha. Nianang higayona, nakuyapan ang among piloto tungod sa grabeng paghubag sa estomago samtang nagpaduol mi sa tugpahanan sa Kandrian sa New Britain. Kami nagtuyoktuyok ibabaw sa kalasangan nga walay mahimo samtang si John nagtabang sa piloto aron kini maulian. Sa kadugayan naulian ra siya sa iyang panimuot, ug medyo mibalik ang iyang panan-aw nga igo ra gayod niyang napatugpa ang ayroplano. Human niana, nakuyapan na pod siya.

Nabuksan ang Laing Kalihokan

Sa 1988 giasayn mig balik sa Port Moresby aron atimanon ang nagkadakong panginahanglan sa paghubad didto sa sanga. Mga 50 kami nga nagpuyo ug nagtrabaho ingong usa ka pamilya sa sanga, diin nagbansay usab kamig bag-ong mga maghuhubad. Kaming tanan gipapuyo sa gagmayng mga kuwarto. Nagkasabot mi ni John nga pasagdan namong abli ug diyutay ang pultahan aron ang mga membro sa pamilya ug mga bisita dili magpanuko sa paghapit ug pagpakighimamat. Busa kami nasuod pag-ayo sa among pamilya ug nakahimo sa pagpakitag gugma ug pagpaluyo sa usag usa.

Dayon, sa 1993, si John giatake sa kasingkasing ug namatay. Mibati kog grabeng kahaw-ang. Trayentay-otso ka tuig na ming minyo nga naggugol nianang tanan sa ministeryo. Bisan pa niana, determinado ko nga mopadayon, uban sa kusog gikan ni Jehova. (2 Corinto 4:7) Ang pultahan sa akong apartment abli ra gihapon, ug pirme kong duawon sa mga batan-on. Ang maong maayong panag-ubanay nakatabang kanako nga mahuptan ang positibong panghunahuna.

Sa 2003, giasayn kog balik ngadto sa sangang buhatan sa Sydney, Australia tungod kay nagkaluya na ang akong lawas. Karon, sa edad nga 77, ako nag-alagad pa gihapon nga bug-os panahon diha sa Translation Department, ug puliki usab sa buluhatong pagsangyaw. Ang akong mga higala ug mga anak ug apo sa espirituwal naghatag kanunay kanakog kalipay.

Ang pultahan sa akong kuwarto sa Bethel bukas gihapon, ug halos kada adlaw nga duna koy mga bisita. Ang tinuod, kon sirado ang akong pultahan, sagad manuktok ang mga igsoon aron susihon kon naunsa ko. Samtang ako buhi, magpabilin kong determinado sa pagtuman sa akong ministeryo ug sa pag-alagad sa akong Diyos, si Jehova.—2 Timoteo 4:5.

[Mga footnote]

[Mga mapa sa panid 18]

(Alang sa aktuwal nga pagkahan-ay, tan-awa ang publikasyon)

NEW GUINEA

AUSTRALIA

Sydney

INDONESIA

PAPUA NEW GUINEA

Talidig

Madang

PORT MORESBY

NEW BRITAIN

Rabaul

Vunabal

Wide Bay

Waterfall Bay

[Credit Line]

Map and globe: Based on NASA/Visible Earth imagery

[Hulagway sa panid 17]

Uban ni John sa kombensiyon sa Lae, New Guinea, 1973

[Hulagway sa panid 20]

Sa sangang buhatan sa Papua New Guinea, 2002