Mga Pangunang Punto Gikan sa Basahon ni Ezequiel—I
Ang Pulong ni Jehova Buhi
Mga Pangunang Punto Gikan sa Basahon ni Ezequiel—I
KADTO maoy tuig 613 W.K.P. Ang manalagnang si Jeremias atua sa Juda, nga way kahadlok nga nagpahibalo sa nagasingabot nga kalaglagan sa Jerusalem ug sa pagkaawaaw sa Juda. Si Haring Nabukodonosor daghan nag nabihag nga mga Hudiyo. Lakip kanila mao ang batan-ong si Daniel ug ang tulo niya ka kauban, nga nag-alagad sa palasyo sa hari. Kadaghanan sa nadestiyerong mga Hudiyo nagpuyo daplin sa suba sa Kebar sa “yuta sa mga Caldeanhon.” (Ezequiel 1:1-3) Ang mga bihag wala pasagdi ni Jehova nga walay mensahero. Iyang gitudlo ang 30 anyos nga si Ezequiel ingong manalagna.
Ang basahon ni Ezequiel natapos sa 591 W.K.P., nga nagkobreg 22 ka tuig. Si Ezequiel maampingon ug tukma sa iyang pagsulat. Iyang gisulat ang petsa sa iyang mga tagna, nga espesipikong naghisgot sa adlaw, bulan, ug tuig. Ang unang bahin sa mensahe ni Ezequiel naghisgot sa pagpukan ug paglaglag sa Jerusalem. Ang ikaduhang bahin naundan sa mga paghukom ni Jehova batok sa mga nasod palibot sa Juda, ug ang kataposang bahin naghisgot sa pagpasig-uli sa pagsimba kang Jehova. Kining artikuloha naghisgot sa pangunang mga punto sa Ezequiel 1:1–24:27, nga naundan sa mga panan-awon, mga tagna, ug mga pasundayag bahin sa pagkapukan sa Jerusalem.
“GIHIMO KO IKAW NGA TIGBANTAY”
Human hatagig makapahinganghang panan-awon sa trono ni Jehova, nadawat ni Ezequiel ang iyang asaynment. “Gihimo ko ikaw nga tigbantay sa balay sa Israel,” matod pa ni Jehova kaniya, “ug pamati sa pulong gikan sa akong baba ug pasidan-i sila gikan kanako.” (Ezequiel 3:17) Sa pagtagna bahin sa paglikos sa Jerusalem ug sa mga sangpotanan niana, si Ezequiel gisugo sa pagmostra sa duha ka tagna. Nagtumong sa yuta sa Juda, si Jehova miingon pinaagi ni Ezequiel: “Ania ako! Ako magdala diha kaninyo ug espada, ug laglagon ko gayod ang inyong hatag-as nga mga dapit.” (Ezequiel 6:3) Sa mga molupyo sa maong dapit, siya nag-ingon: “Ang girnalda [sa kalaglagan] mahianha gayod kanimo.”—Ezequiel 7:7.
Sa 612 W.K.P., nakita ni Ezequiel ang Jerusalem diha sa panan-awon. Hilabihan ka dulumtanan ang iyang nakita sa templo sa Diyos! Sa dihang si Jehova magpadala sa iyang mga manulonda (nga gihulagwayan sa “unom ka tawo”) aron sa paglaglag sa mga apostata, kadto lamang adunay “marka sa agtang” ang dili patyon. (Ezequiel 9:2-6) Apan, ang “baga sa kalayo”—ang mensahe sa Diyos bahin sa kalaglagan—kinahanglang iitsa una ngadto sa siyudad. (Ezequiel 10:2) Bisan pag ‘dad-on ni Jehova diha sa ibabaw sa ulo sa mga daotan ang ilang dalan,’ siya nagsaad nga tigomon niya pag-usab ang nagkatibulaag nga mga membro sa Israel.—Ezequiel 11:17-21.
Ang espiritu sa Diyos nagdalag balik kang Ezequiel ngadto sa Caldea. Iyang gimostra ang tagna bahin sa pagbiya ni Haring Zedekias ug sa katawhan gikan sa Jerusalem. Gisaway ang mini nga mga manalagna. Gisalikway ang mga nagsimbag idolo. Ang Juda gipakasama sa usa ka walay-pulos nga paras. Gipakita diha sa usa ka tigmo bahin sa agila ug paras ang mapait nga sangpotanan sa pagpangayo sa Jerusalem ug tabang sa Ehipto. Sa kataposan sa maong tigmo, si Jehova nagsaad nga iyang ‘ibalhin pagtanom ang usa nga linghod diha sa usa ka hataas nga bukid.’ (Ezequiel 17:22) Apan sa Juda, “walay setro alang sa pagmando.”—Ezequiel 19:14.
Tubag sa mga Pangutana Bahin sa Kasulatan:
1:4-28—Unsay gihulagwayan sa langitnong karo? Ang karo naghulagway sa langitnong bahin sa organisasyon ni Jehova nga gilangkoban sa matinumanon nga espirituhanong mga linalang. Ang tinubdan sa gahom niini mao ang balaang espiritu ni Jehova. Ang nagsakay sa karo nga naghawas kang Jehova mahimayaon kaayo. Ang iyang pagkamalinawon gihulagwayan sa usa ka matahom nga balangaw.
1:5-11—Kinsa ang upat ka buhing linalang? Sa iyang ikaduhang panan-awon maylabot sa karo, gipaila ni Ezequiel ang upat ka buhing linalang ingong mga kerubin. (Ezequiel 10:1-11; 11:22) Sa mas ulahing paghubit, iyang gitawag ang nawong sa baka nga “nawong sa kerubin.” (Ezequiel 10:14) Haom kini tungod kay ang baka maoy simbolo sa gahom ug kusog, ug ang mga kerubin maoy gamhanang espiritung mga linalang.
2:6—Nganong balikbalik nga gitawag si Ezequiel nga “anak sa tawo”? Si Jehova nagtawag kang Ezequiel niining paagiha aron ipahinumdom sa manalagna nga siya usa ka tawo, nga nagpadayag sa dakong kalainan tali sa tawhanong mensahero ug sa Diyos nga maoy Tinubdan sa maong mensahe. Diha sa mga Ebanghelyo, si Jesu-Kristo gitawag usab nianang paagiha mga 80 ka beses, nga tatawng nagpakita nga ang Anak sa Diyos mianhi ingong usa ka tawo, dili ingong espiritu nga nagsul-ob ug lawas sa tawo.
2:9–3:3—Nganong ang linukot nga basahon nga naundan sa mga awit sa pagbangotan ug pagdangoyngoy matam-is alang kang Ezequiel? Tungod kana sa tinamdan ni Ezequiel sa buluhaton nga gihatag kaniya. Mapasalamaton si Ezequiel sa pag-alagad kang Jehova ingong usa ka manalagna.
4:1-17—Gimostra ba gayod ni Ezequiel ang mga tagna bahin sa paglikos sa Jerusalem? Ang paghangyo ni Ezequiel nga ilisan ang igsusugnod ug ang pagsugot ni Jehova sa iyang hangyo nagpakita nga gimostra gayod sa manalagna ang mahitabo sa Jerusalem. Ang iyang paghigda sa wala nga kiliran nagpasabot sa 390 ka tuig nga paghimog kalapasan sa napulo-ka-tribong gingharian—sukad sa pagkatukod niini sa 997 W.K.P. hangtod sa pagkalaglag sa Jerusalem sa 607 W.K.P. Ang iyang paghigda sa tuong kiliran naghulagway sa 40 ka tuig nga pagpakasala sa Juda, sukad sa pagtudlo kang Jeremias ingong manalagna sa 647 W.K.P. ngadto sa 607 W.K.P. Sulod sa 430 ka adlaw, si Ezequiel nabuhi sa diyutay lamang nga pagkaon ug tubig, nga nagpasabot nga nihit kaayo ang pagkaon sa dihang likosan ang Jerusalem.
5:1-3—Unsay kahulogan sa pagkuha ni Ezequiel ug pipila ka buhok gikan sa ikatulong bahin nga iyang isabwag sa hangin ug sa pagputos niana sa iyang besti? Kini nagpakita nga adunay mahibilin nga mobalik sa Juda aron ipasig-uli ang matuod nga pagsimba human sa 70-ka-tuig nga pagkaawaaw.—Ezequiel 11:17-20.
17:1-24—Kinsay gihulagwayan sa duha ka dagkong mga agila, ug sa unsang paagi gikutlo ang linghod nga mga sanga sa sedro, ug kinsa ang “usa nga linghod” nga ibalhin pagtanom ni Jehova? Ang duha ka agila naghulagway sa mga magmamando sa Babilonya ug Ehipto. Ang unang agila mibatog sa kahoy nga sedro, ang magmamando gikan sa harianong linya ni David. Gikutlo sa agila ang udlot sa linghod nga mga sanga pinaagi sa pagtudlo kang Zedekias ingong hari sa Juda puli ni Haring Jehoiakin. Bisag misaad siya nga magmaunongon sa hari sa Babilonya, si Zedekias nangayog tabang sa laing agila, ang magmamando sa Ehipto, apan kana wala molampos. Siya gibihag ug namatay didto sa Babilonya. Si Jehova nagkutlo usab ug “usa nga linghod,” ang Mesiyanikong Hari. Kini nga Hari gibalhin pagtanom diha sa “usa ka hataas ug tugbaw nga bukid,” ang langitnong Bukid sa Zion, diin siya mahimong “usa ka harianong sedro,” nga tinubdan sa dagkong mga panalangin sa yuta.—Pinadayag 14:1.
Mga Leksiyon Alang Kanato:
2:6-8; 3:8, 9, 18-21. Dili kita angayng mahadlok sa mga daotan o magpanuko sa pagmantala sa mensahe sa Diyos, nga naglakip sa pagpasidaan kanila. Sa dihang mag-atubang ug kawalay-interes o pagsupak, angay kitang mahisama sa diamante nga gahi ug lig-on. Apan, angay kitang magbantay nga basin motig-a ang atong kasingkasing ug dili na kini mobati o maluoy sa uban. Si Jesus nahangawa sa mga tawo nga iyang gisangyawan, ug angay nga kahangawa usab ang magpalihok kanato sa pagsangyaw sa uban.—Mateo 9:36.
3:15. Human madawat ang iyang asaynment, si Ezequiel mipuyo sa Tel-abib, nga ‘nahiugnok sulod sa pito ka adlaw,’ nga naghunahuna pag-ayo sa mensahe nga iyang imantala. Dili ba angay nga maggahin kitag panahon sa makugihong pagtuon ug pagpamalandong aron masabtan ang lawom nga espirituwal nga kamatuoran?
4:1–5:4. Nagkinahanglan ug kamapaubsanon ug kaisog sa bahin ni Ezequiel aron ikamostra niya ang duha ka tagna. Angay usab kitang magmapaubsanon ug magmaisogon sa pagtuman sa bisan unsang buluhaton nga ihatag kanato sa Diyos.
7:4, 9; 8:18; 9:5, 10. Dili kita angayng maguol alang niadtong makadawat ug grabeng paghukom gikan sa Diyos ni maluoy kanila.
7:19. Sa dihang ipatuman ni Jehova ang iyang paghukom niining sistemaha sa mga butang, ang kuwarta dili na unya mapuslan.
8:5-18. Ang apostasya makadaot sa relasyon sa usa ngadto sa Diyos. “Pinaagi sa iyang baba ang usa ka apostata magalaglag sa iyang isigkatawo.” (Proverbio 11:9) Maalamon nga kita molikay sa mga apostata ug dili gayod mamati kanila.
9:3-6. Ang pagbaton sa marka—ang pamatuod nga kita dedikado, bawtismadong mga alagad sa Diyos ug nagpasundayag sa Kristohanong mga hiyas—hinungdanon aron makalabang-buhi sa “dakong kasakitan.” (Mateo 24:21) Ang dinihogang mga Kristohanon gihawasan sa tawo nga nagdalag tintiro sa sekretaryo. Sila nanguna sa buluhaton sa pagmarka, ang pagsangyaw sa Gingharian ug paghimog tinun-an. Kon buot nato nga dili mapapas ang atong marka, kinahanglan kitang magmasiboton sa pagtabang kanila niining buluhatona.
12:26-28. Bisan ngadto sa mga tawo nga wala magpakabana sa iyang mensahe, si Ezequiel miingon: ‘Wala nay paglangan pa sa bisan unsa sa mga pulong ni Jehova.’ Kinahanglang buhaton nato ang atong maarangan sa pagtabang sa uban nga mosalig kang Jehova sa dili pa niya taposon kining sistemaha sa mga butang.
14:12-23. Kinahanglan kitang maningkamot alang sa atong kaluwasan. Walay laing makahimo niana alang kanato.—Roma 14:12.
18:1-29. Kitay mabasol sa mga sangpotanan sa atong mga binuhatan.
‘KAGUN-OBAN, KAGUN-OBAN, KAGUN-OBAN’
Sa ikapitong tuig sa pagkadestiyero, sa 611 W.K.P., ang mga ansiyano sa Israel miduol kang Ezequiel “aron magpakisayod kang Jehova.” Sila nakadungog sa pagrebelde sa Israel sulod sa dugay nang panahon ug sa pasidaan nga ‘hulboton ni Jehova ang iyang espada’ batok kanila. (Ezequiel 20:1; 21:3) Si Jehova nagtumong sa pangulo sa Israel (si Zedekias), sa dihang siya miingon: “Kuhaa ang purong, ug kuhaa ang korona. Kini dili na unya sama sa una. Bayawa ang ubos, ug ipaubos ang usa nga hataas. Kagun-oban, kagun-oban, pagahimoon ko kini nga kagun-oban. Ug kon bahin niini usab, walay magapanag-iya niini hangtod nga moabot siya nga may legal nga katungod [si Jesu-Kristo], ug ihatag ko kini kaniya.”—Ezequiel 21:26, 27.
Ang Jerusalem gipapanubag sa mga sala nga iyang nahimo. Ang sala ni Ohola (Israel) ug ni Oholiba (Juda) gibutyag. Si Ohola gitugyan na “ngadto sa kamot niadtong mga nahigugma pag-ayo kaniya, sa kamot sa mga anak sa Asirya.” (Ezequiel 23:9) Si Oholiba hapit nang laglagon. Sa 609 W.K.P., ang 18-ka-bulan nga paglikos sa Jerusalem nagsugod. Sa dihang sa kataposan napukan ang siyudad, ang mga Hudiyo dili na makapahungaw sa ilang kaguol tungod sa kalisang. Kinahanglan nga dili isulti ni Ezequiel ang mga mensahe sa Diyos hangtod nga madawat niya ang taho sa pagkalaglag sa siyudad gikan sa “usang nakaikyas.”—Ezequiel 24:26, 27.
Tubag sa mga Pangutana Bahin sa Kasulatan:
21:3—Unsa ang “espada” nga gihulbot ni Jehova gikan sa sakoban niini? Ang “espada” nga gigamit ni Jehova sa pagpatuman sa iyang paghukom sa Jerusalem ug Juda mao ang hari sa Babilonya nga si Nabukodonosor ug ang iyang kasundalohan. Mahimong naglakip kini sa langitnong bahin sa organisasyon sa Diyos nga gilangkoban sa gamhanang espiritung mga linalang.
24:6-14—Unsay gihawasan sa taya diha sa kawa? Sa dihang gilikosan ang Jerusalem, siya gipakasama sa kawa. Ang taya niini naghawas sa daotang mga buhat sa siyudad—ang kahugawan, law-ay nga panggawi, ug ang pagpamatay diin siya maoy mabasol. Grabe kaayo ang iyang kahugawan nga bisag gipainit ug maayo ang walay-sulod nga kawa pinaagi sa pagpatong niini sa baga, wala gihapon matangtang ang taya niini.
Mga Leksiyon Alang Kanato:
20:1, 49. Ang reaksiyon sa mga ansiyano sa Israel nagpakita nga sila nagduhaduha sa gisulti ni Ezequiel. Hinaot nga dili kita magduhaduha sa mga pasidaan gikan sa Diyos.
21:18-22. Bisag naggamit si Nabukodonosor ug pagpanag-an, si Jehova maoy nagtino nga atakehon sa paganong magmamando ang Jerusalem. Kini nagpakita nga bisan ang mga demonyo dili makapugong sa mga manulonda ni Jehova sa pagtuman sa iyang katuyoan.
22:6-16. Gidumtan ni Jehova ang pagbutangbutang, malaw-ayng panggawi, pag-abuso sa gahom, ug pagdawat ug hiphip. Magmadeterminado gayod kita nga likayan ang maong daotang mga buhat.
23:5-49. Ang pagpakig-alyansa sa Israel ug Juda sa ubang mga nasod maoy hinungdan nga ilang gisagop ang bakak nga pagsimba sa ilang mga kaalyado. Magbantay kita nga dili makigsuod sa mga tawo nga makadaot sa atong pagtuo.—Santiago 4:4.
Usa ka Mensahe nga Buhi ug Gamhanan
Pagkanindot nga pagtulon-an ang atong nakat-onan gikan sa unang 24 ka kapitulo sa Ezequiel nga basahon sa Bibliya! Ang mga prinsipyo nga gihisgotan niining mga kapituloha nagpakita kon unsay hinungdan nga mawala ang pag-uyon sa Diyos, kon sa unsang paagi madawat ang iyang kaluoy, ug kon nganong angayng pasidan-an ang mga daotan. Ang tagna maylabot sa paglaglag sa Jerusalem tin-awng naghulagway kang Jehova ingong Diyos nga ‘nagpahinabo nga mahibalo ang iyang katawhan sa bag-ong mga butang sa dili pa kini motungha.’—Isaias 42:9.
Ang mga tagna sama nianang nasulat sa Ezequiel 17:22-24 ug 21:26, 27 nagpunting sa pagkatukod sa Mesiyanikong Gingharian sa langit. Duol na kaayo ang panahon nga ang maong kagamhanan magtuman sa kabubut-on sa Diyos dinhi sa yuta. (Mateo 6:9, 10) Kon hugot natong huptan ang atong pagtuo, kita makalaom nga atong matagamtam ang mga panalangin nga itagana sa Gingharian. Sa pagkatinuod, “ang pulong sa Diyos buhi ug gamhanan.”—Hebreohanon 4:12.
[Hulagway sa panid 12]
Unsa ang gihulagwayan sa langitnong karo?
[Hulagway sa panid 14]
Ang masibotong pagpakigbahin sa pagsangyaw makatabang nga dili mapapas ang atong “marka”