Unsay Makahimo sa Kinabuhi nga Mapuslanon?

“Kahadloki ang matuod nga Diyos ug tumana ang iyang mga sugo.”—ECCL. 12:13.

1, 2. Unsang mga kaayohan ang atong mapahimuslan sa pagsusi sa basahong Ecclesiastes?

 HUNAHUNAA ang usa ka tawo nga morag nakabaton na sa tanang butang. Siya usa ka inilang estadista, usa sa kinadatoang mga tawo sa yuta, ug ang labing makinaadmanon sa iyang panahon. Apan bisan pa sa tanan niyang kalamposan, sa diwa siya nangutana gihapon sa iyang kaugalingon, ‘Unsay makahimo sa kinabuhi nga mapuslanon?’

² Naglungtad gayod ang maong tawo mga tulo ka libo ka tuig kanhi. Siya mao si Solomon, ug diha sa basahong Ecclesiastes iyang gibatbat ang iyang pagpangitag katagbawan. (Eccl. 1:13) Daghan kitag makat-onan sa kasinatian ni Solomon. Sa pagkatinuod, ang kaalam nga makita diha sa basahong Ecclesiastes makatabang kanato sa pagpahilunag mga tumong nga makahimo sa atong kinabuhi nga mapuslanon.

“Paggukod sa Hangin”

3. Unsang makapasubong kamatuoran bahin sa kinabuhi sa tawo ang angay natong ilhon?

³ Gibatbat ni Solomon nga gilalang sa Diyos ang daghan kaayong matahom nga mga butang sa yuta nga makapaikag ug makapahingangha kanato sa walay kataposan. Apan dili gani kita makasugod pagsusi sa kalalangan sa Diyos kay mubo kaayo ang atong kinabuhi. (Eccl. 3:11; 8:17) Sumala sa Bibliya, ang atong mga adlaw diyutay ra ug dali rang molabay. (Job 14:1, 2; Eccl. 6:12) Kining makapasubong kamatuoran angay gayong magdasig kanato sa pagkinabuhing maalamon. Dili kana sayon, kay ang kalibotan ni Satanas mahimong mag-impluwensiya kanato aron mopadulong kita sa sayop nga direksiyon.

4. (a) Unsay kahulogan sa pulong “kakawangan”? (b) Unsang mga pangagpas sa kinabuhi ang atong hisgotan?

⁴ Sa pagpasiugda sa kapeligrohan sa pagkinabuhing dili maalamon, gigamit ni Solomon ang pulong “kakawangan” ug 31 ka beses diha sa Ecclesiastes. Ang Hebreohanong pulong nga gihubad ug “kakawangan” nagtumong sa usa ka butang nga haw-ang, way pulos, way kahulogan, way unod, o way dumalayong bili. (Eccl. 1:2, 3) Gigamit usahay ni Solomon ang pulong “kakawangan” ingong katumbas sa “paggukod sa hangin.” (Eccl. 1:14; 2:11) Dayag nga way kapuslanan ang pagsulay sa pagdakop sa hangin ug ang mosulay niana wala gayoy mahakop. Busa ang pagpangagpas ug di-maalamong mga tumong sama rang way kapuslanan. Mubo kaayo ang atong kinabuhi niining presenteng sistema busa dili nato kini usikan diha sa mga pangagpas nga mosangpot sa atong kaalaotan. Busa, sa pagtabang kanatong malikayan ang maong sayop, atong susihon ang pipila ka pananglitan sa kasagarang mga pangagpas sa kinabuhi nga gipadayag ni Solomon. Una, atong hisgotan ang pagpangagpas sa kalingawan ug mga kabtangan. Dayon atong hisgotan ang bili sa panarbaho nga makapahimuot sa Diyos.

Makapalipay ba Kanato ang Pagpangagpas sa Kalingawan?

5. Diin nangitag katagbawan si Solomon?

⁵ Sama sa daghang tawo karon, gisulayan ni Solomon ang pagpangitag katagbawan pinaagi sa paglingawlingaw kanunay. Siya miingon: “Wala nako pugngi ang akong kasingkasing sa bisan  unsang matang sa pagmaya.” (Eccl. 2:10) Diin ba siya nangitag kalingawan? Sumala sa Ecclesiastes kapitulo 2, iyang ‘gilipay ang iyang unod uban sa bino’—nga may pagpugong-sa-kaugalingon—ug nagpatahom sa nataran, nagdisenyog mga palasyo, nagpatalinghog ug musika, ug nagkaog lamiang mga pagkaon.

6. (a) Nganong dili sayop ang paglingawlingaw usahay? (b) Nganong angay kitang maghupot ug timbang nga panghunahuna bahin sa lulinghayaw?

⁶ Gisaway ba sa Bibliya ang paglingawlingaw kauban sa mga higala? Wala gayod. Pananglitan, si Solomon miingon nga ang pagpangaon diha sa hayahay nga dapit human sa tibuok-adlaw nga hagong pagtrabaho maoy gasa sa Diyos. (Basaha ang Ecclesiastes 2:24; 3:12, 13.) Dugang pa, si Jehova mismo nag-awhag sa mga batan-on sa pagmaya ug paglipaylipay sa timbang nga paagi. (Eccl. 11:9) Nagkinahanglan kitag lulinghayaw. (Itandi ang Marcos 6:31.) Apan ang lulinghayaw dili angay nga mahimong pangunang tumong sa atong kinabuhi. Hinunoa, angayng mahisama kinig siragana, dili ang pangunang potahe. Mouyon ka nga bisag unsa ka lami ang siragana, sumhan ka kon mao ra nay imong kan-on, ug kini walay daghang sustansiya. Sa samang paagi, nasusihan ni Solomon nga kon lulinghayaw lang ang panguna nimong tumong sa kinabuhi, kini maoy “paggukod sa hangin.”—Eccl. 2:10, 11.

7. Nganong pilion nato pag-ayo ang atong lulinghayaw?

⁷ Dugang pa, dili makapalig-on ang tanang matang sa lulinghayaw. Ang daghan makadaot gayod sa espirituwal ug sa moral. Pila ba ka milyong kinabuhi ang nahibanlod sa kaalaotan kay gusto nilang maglingawlingaw kono pinaagi sa pag-abuso sa droga, paghuboghubog, o pagpanugal? Si Jehova malulotong nagpasidaan kanato nga kon magpaimpluwensiya kita sa atong kasingkasing o mga mata sa pagbuhat ug daotan, antoson gayod nato ang sangpotanan niini.—Gal. 6:7.

8. Nganong maalamon ang pagpamalandong sa atong pagkinabuhi?

⁸ Lain pa, kon unahon nato ang paglingawlingaw, dili na nato matagad ang mas hinungdanong mga butang. Hinumdomi nga ang atong kinabuhi mubo ug daklit nga mahanaw ug dili kita makapaneguro nga kanunay kitang himsog ug walay mga suliran. Kanay hinungdan, ingon sa dugang giingon ni Solomon, mas makaayo kanato nga motambong sa serbisyo sa paglubong—ilabina sa usa ka maunongong Kristohanong igsoon—imbes moadto sa “balay sa pagmaya.” (Basaha ang Ecclesiastes 7:2, 4.) Nganong tinuod kana? Samtang kita maminaw sa diskurso sa paglubong ug mamalandong sa pagkinabuhi sa namatay nga matinumanong alagad ni Jehova, mahimong matandog kita sa pagsusi sa ato mismong pagkinabuhi. Ingong resulta, mahimong makadesisyon kita nga usbon ang atong mga tumong aron maalamong magamit ang nahibiling bahin sa atong kinabuhi.—Eccl. 12:1.

Makapatagbaw ba Kanato ang Materyal nga Kabtangan?

9. Unsay nadiskobrehan ni Solomon bahin sa pagbaton ug bahandi?

⁹ Si Solomon maoy usa sa labing bahandianong mga tawo sa yuta sa iyang gisulat ang Ecclesiastes. (2 Cron. 9:22) Makaangkon siya kon unsay iyang gusto. “Bisan unsa nga gitinguha sa akong mga mata wala ko ihikaw niini,” misulat siya. (Eccl. 2:10) Bisan pa niana, iyang nadiskobrehan nga ang pagkabahandianon dili makapatagbaw. “Ang mahigugmaon lamang sa salapi dili matagbaw sa salapi, ni sa kinitaan si bisan kinsa nga mahigugmaon sa bahandi,” siya mihinapos.—Eccl. 5:10.

10. Unsay makahatag ug tinuod nga katagbawan ug tinuod nga bahandi?

¹⁰ Bisan pag dili mohangtod ang bahandi, makapadani gihapon kaayo kini. Sa di pa dugayng surbi sa Tinipong Bansa, 75 porsiyento sa tanang estudyante sa unang ang-ang sa kolehiyo nag-ingon nga ang panguna nilang tumong sa kinabuhi mao ang “pagkahimong sapian kaayo.” Bisan pag ilang makab-ot kini, magmalipayon ba gayod sila? Dili sa tanang higayon. Namatikdan sa mga tigdukiduki nga ang sobrang pagpangagpas ug bahandi maoy usa gayod ka babag sa kalipay ug katagbawan. Dugay na kanhi, kana usab ang giingon ni Solomon. Siya misulat: “Nakatigom usab ako ug plata ug bulawan alang sa akong kaugalingon, ug katigayonan nga alang sa mga hari . . . Ug, tan-awa! ang tanan kakawangan  ug usa ka paggukod sa hangin.” a (Eccl. 2:8, 11) Sa kasukwahi, kon kita mag-alagad kang Jehova sa bug-os-kasingkasing ug niana kita iyang panalanginan, maangkon gayod nato ang tinuod nga bahandi.—Basaha ang Proverbio 10:22.

Unsang Matanga sa Buluhaton ang Tinuod nga Makapatagbaw?

11. Unsay giingon sa Kasulatan bahin sa pagkabililhon sa buluhaton?

¹¹ Si Jesus miingon: “Ang akong Amahan nagpadayon sa pagbuhat hangtod karon, ug ako nagpadayon sa pagbuhat.” (Juan 5:17) Walay duhaduha nga si Jehova ug si Jesus mibatig katagbawan gumikan sa pagbuhat. Gipaila sa Bibliya nga si Jehova natagbaw sa iyang mga gilalang sa miingon kini: “Nakita sa Diyos ang tanan nga iyang gibuhat ug, tan-awa! kadto maayo kaayo.” (Gen. 1:31) Ang mga manulonda “misinggit sa pagdayeg” sa ilang pagkakita sa tanang gibuhat sa Diyos. (Job 38:4-7) Giila usab ni Solomon ang pagkabililhon sa mapuslanong buluhaton.—Eccl. 3:13.

12, 13. (a) Giunsa pagpahayag sa duha ka tawo ang ilang katagbawan gumikan sa kuging pagbuhat o pagtrabaho? (b) Nganong makapahigawad usahay ang sekular nga trabaho?

¹² Nasabtan sa daghang tawo ang pagkabililhon sa kugi nga pagbuhat o pagtrabaho. Pananglitan, si José, usa ka malamposong pintor, miingon, “Kon imong madibuho diha sa kanbas ang hulagway nga imong gihunahuna, mobati kang morag nakaabot sa tuktok sa usa ka habog nga bukid.” Si Miguel, b usa ka negosyante, miingon: “Ang trabaho makapatagbaw kanimo kay makatagana ka sa mga panginahanglan sa imong pamilya. Mahimong mobati ka usab nga ikaw may nalampos.”

¹³ Sa laing bahin, ang daghang trabaho makapuol ug diyutay ra ang imong kahigayonan nga mahimong mamugnaon. Usahay, may mga tawong mobatig kahigawad ug inhustisya diha sa trabahoan. Ingon sa gipaila ni Solomon, ang tapolan—kay duol man sa luwag—maoy makadawat sa ganti sa kugihang trabahante. (Eccl. 2:21) May ubang mga hinungdan nga mahimong makapahigawad usab. Ang usa ka negosyo nga sa sinugdan giisip nga mokitag dako mahapay tingali tungod sa pag-us-os sa ekonomiya sa nasod o tungod sa wala damhang mga panghitabo. (Basaha ang Ecclesiastes 9:11.) Kasagaran nga ang tawong naningkamot pag-ayo aron molampos mayugot ug mahigawad hinuon kay nakaamgo nga siya padayong ‘naghago alang sa hangin.’—Eccl. 5:16.

14. Unsang buluhaton ang makahatag kanunay ug tinuod nga katagbawan?

¹⁴ Aduna bay buluhaton nga dili gayod makapahigawad? Si José, ang pintor nga gihisgotan ganina, miingon: “Sa paglabay sa katuigan, ang mga dibuho mahimong mawala o madaot. Kana dili mahitabo sa atong mga gibuhat maylabot sa pag-alagad sa Diyos. Kay gisugot ko si Jehova pinaagi sa pagsangyaw sa maayong balita, nakatabang akog pipila ka tawo nga nahimong mahinadlokon-sa-Diyos nga mga Kristohanon ug kana makatabang kanila sa dayon. Bililhon gayod kana.” (1 Cor. 3:9-11) Si Miguel usab miingon nga ang pagsangyaw sa mensahe sa Gingharian mas makapatagbaw kaniya kay sa iyang sekular nga trabaho. Siya  miingon: “Dili ikabaylo sa bisan unsa ang imong kalipay sa dihang imong ikapaambit sa usa ka tawo ang kamatuoran sa Kasulatan ug imong mamatikdan nga kini nakatandog pag-ayo sa iyang kasingkasing.”

“Ilabay ang Imong Tinapay”

15. Unsa gayoy makahimo sa kinabuhi nga mapuslanon?

¹⁵ Sa kataposan, unsa gayoy makahimo sa kinabuhi nga mapuslanon? Magmatagbawon gayod kita kon atong gamiton ang atong mubong panahon niining sistemaha sa mga butang sa pagbuhat ug maayo ug pagpahimuot kang Jehova. Makaugmad kitag suod nga relasyon uban sa Diyos, makatudlo sa atong mga anak sa mga prinsipyo sa Bibliya, makatabang sa uban aron makaila sila kang Jehova, ug makaugmad kitag dumalayong pagpakighigala sa atong mga kaigsoonan sa pagtuo. (Gal. 6:10) Malungtaron ang bili sa maong mga paningkamot ug panalanginan kadtong nakaugmad niana. Migamit si Solomon ug makaiikag kaayong pagtandi agig paghubit sa bili sa pagbuhat ug maayo. Siya miingon: “Ilabay ang imong tinapay ibabaw sa katubigan, kay sa paglabay sa daghang adlaw kini imong makaplagan pag-usab.” (Eccl. 11:1) Giawhag ni Jesus ang iyang mga tinun-an: “Batasana ang paghatag, ug pagahatagan kamo sa mga tawo.” (Luc. 6:38) Dugang pa, si Jehova mismo nagsaad nga iyang gantihan kadtong nagbuhat maayo sa uban.—Prov. 19:17; basaha ang Hebreohanon 6:10.

16. Kanus-a ang labing maayong panahon sa pagplano kon unsay gusto natong buhaton sa atong kinabuhi?

¹⁶ Nag-awhag ang Bibliya kanato sa paghimog maalamong mga desisyon samtang batan-on pa kon unsaon paggamit ang atong kinabuhi. Sa ingon niana, makalikay kita sa mga kahigawad sa ulahing katuigan. (Eccl. 12:1) Makapasubo gayod kon usikan nato ang panahon sa atong pagkabatan-on pinaagi sa pagpangagpas sa mga panghaylo sa kalibotan ug unya makaamgo nga paggukod lang diay kana sa hangin!

17. Unsay makatabang kanimo sa pagpili sa labing maayong pagkinabuhi?

¹⁷ Samag usa ka mahigugmaong amahan, gusto ni Jehova nga ikaw malipay sa kinabuhi, magbuhat ug maayo, ug makalikay sa way-hinungdan nga kagul-anan. (Eccl. 11:9, 10) Unsay makatabang kanimo sa paghimo niana? Ipahiluna ang mga tumong nga mapauswag ang imong pag-alagad sa Diyos ug maningkamot sa pagkab-ot niana. Mga 20 ka tuig kanhi, si Javier kinahanglang mopili kon magdoktor ba siya o magpayunir. “Bisan tuod ang trabaho sa usa ka doktor makapatagbaw, walay ikatandi sa akong gibati nga kalipay sa dihang nakatabang kog pipila ka tawo nga makakat-on sa kamatuoran,” matod niya. “Bug-os ang akong katagbawan sa kinabuhi tungod sa bug-os-panahong pag-alagad. Ang ako lang gibasolan mao nga wala ako makasugod ug sayo.”

18. Nganong mapuslanon gayod ang kinabuhi ni Jesus sa yuta?

 ¹⁸ Nan, unsa bay labing bililhong butang nga paningkamotan natong maangkon? Ang basahong Ecclesiastes nag-ingon: “Ang usa ka ngalan mas maayo pa kay sa maayong lana, ug ang adlaw sa kamatayon kay sa adlaw nga natawhan.” (Eccl. 7:1) Ang kinabuhi ni Jesus maoy labing maayong ilustrasyon niini. Nakahimo siyag talagsaong ngalan uban kang Jehova. Sa dihang si Jesus namatay nga matinumanon, iyang gibayaw ang pagkasoberano sa iyang Amahan ug gitagana ang halad lukat, nga nagbukas sa kahigayonan aron maluwas kita. (Mat. 20:28) Sulod sa mubong kinabuhi ni Jesus sa yuta, iyang gihatag ang hingpit nga panig-ingnan—nga paningkamotan natong sundogon—sa mapuslanon gayod nga kinabuhi.—1 Cor. 11:1; 1 Ped. 2:21.

19. Unsang maalamong tambag ang gihatag ni Solomon?

¹⁹ Kita usab makahimog usa ka maayong ngalan uban sa Diyos. Alang kanato, ang pagbaton ug maayong dungog sa mga mata ni Jehova mas bililhon pa kay sa bahandi. (Basaha ang Mateo 6:19-21.) Kada adlaw, makakaplag kitag mga paagi sa pagbuhat sa maayo sa mga mata ni Jehova nga makapatugob sa atong mga kinabuhi. Pananglitan, kita makasangyaw sa maayong balita sa uban, makapalig-on sa atong kaminyoon ug atong pamilya, ug makapauswag sa atong relasyon kang Jehova pinaagig personal nga pagtuon ug pagtambong sa mga tigom. (Eccl. 11:6; Heb. 13:16) Busa, buot ba nimong mapahimuslan ang mapuslanon gayod nga kinabuhi? Kon mao, sunda kanunay ang tambag ni Solomon: “Kahadloki ang matuod nga Diyos ug tumana ang iyang mga sugo. Kay kini mao ang tibuok nga obligasyon sa tawo.”—Eccl. 12:13.

[Mga footnote]

Unsay Imong Tubag?

• Unsay magdasig kanato nga seryosong hunahunaon ang atong mga tumong sa kinabuhi?

• Unsay angay natong panghunahuna bahin sa pagpangagpas sa kalingawan ug mga kabtangan?

• Unsang matanga sa buluhaton ang makahatag ug dumalayong katagbawan?

• Unsang bililhong butang ang paningkamotan natong maangkon?

[Mga Pangutana sa Pagtuon]

[Hulagway sa panid 23]

Unsay dapit sa lulinghayaw diha sa atong kinabuhi?

[Hulagway sa panid 24]

Nganong ang buluhaton sa pagsangyaw makapatagbaw gayod?