Kalagiw Gikan sa Makadaot nga mga Butang
Kalagiw Gikan sa Makadaot nga mga Butang
“Kamong kaliwat sa mga bitin, kinsay nagpahibalo kaninyo sa pagkalagiw gikan sa umaabot nga kapungot?”—MAT. 3:7.
1. Unsa ang pipila ka pananglitan sa pagkalagiw nga natala sa Bibliya?
UNSAY mosantop sa imong hunahuna sa dihang imong madungog ang pulong nga “kalagiw”? Ang pipila mahinumdom tingali sa ambongan nga batan-ong si Jose nga mikalagiw sa dihang gitental siya sa asawa ni Potipar. (Gen. 39:7-12) Ang uban maghunahuna tingali sa mga Kristohanon nga mikalagiw gikan sa Jerusalem sa tuig 66 K.P., nga misunod sa pasidaan ni Jesus: “Inigkakita ninyo nga malibotan ang Jerusalem sa nagkampong kasundalohan, nan . . . silang anaa sa Judea pakalagiwa ngadto sa kabukiran, ug kadtong anaa sa iyang taliwala pabiyaa.”—Luc. 21:20, 21.
2, 3. (a) Unsay buot ipasabot sa pagsaway ni Juan Bawtista sa mga lider sa relihiyon? (b) Unsay giingon ni Jesus nga naghatag ug gibug-aton sa pasidaan ni Juan?
2 Ang mga pananglitan nga gihisgotan sa ibabaw naglangkit sa pagkalagiw sa literal nga paagi. Karong adlawa, ang matuod nga mga Kristohanon diha sa halos tanang dapit sa yuta kinahanglan gayong mokalagiw sa mahulagwayong paagi. Mao kining matanga sa pagkalagiw ang gihisgotan ni Juan Bawtista. Lakip niadtong miduol kang Juan mao ang nagpakamatarong-sa-kaugalingon nga Hudiyong mga lider sa relihiyon kinsa nagtuo nga dili sila kinahanglang maghinulsol. Ilang gitamay ang ordinaryong mga tawo nga nagpabawtismo ingong simbolo sa paghinulsol. Sa way-kokahadlok, giyagyag ni Juan ang pagkasalingkapaw sa maong mga lider: “Kamong kaliwat sa mga bitin, kinsay nagpahibalo kaninyo sa pagkalagiw gikan sa umaabot nga kapungot? Busa pagpatungha kamog mga bunga nga nahiangay sa paghinulsol.”—Mat. 3:7, 8.
3 Si Juan wala maghisgot dinhi ug literal nga pagkalagiw. Siya nagpasidaan bahin sa umaabot nga paghukom, sa adlaw sa kapungot; ug iyang gipahibalo ang mga lider sa relihiyon nga kinahanglang magpatungha silag bunga nga magpamatuod sa ilang paghinulsol aron dili sila makaagom sa kapungot sa Diyos. Sa ulahi, maisogong gihukman ni Jesus ang mga lider sa relihiyon—ang ilang tinguha sa pagpatay kaniya nagpakita nga ang ilang tinuod nga amahan mao ang Yawa. (Juan 8:44) Sa paghatag ug gibug-aton sa pasidaan ni Juan, si Jesus nagtawag kanila nga “kaliwat sa mga bitin” ug siya misukna: “Unsaon ninyo pagkalagiw gikan sa paghukom sa Gehenna?” (Mat. 23:33) Unsa may buot ipasabot ni Jesus sa pulong “Gehenna”?
4. Unsay buot ipasabot ni Jesus sa pulong “Gehenna”?
4 Ang Gehenna maoy usa ka walog sa gawas sa paril sa Jerusalem diin sunogon ang mga basura ug ang patay nga mga mananap. Gigamit ni Jesus ang Gehenna ingong simbolo sa walay-kataposang kamatayon. (Tan-awa ang panid 27.) Ang iyang pangutana bahin sa pagkalagiw gikan sa Gehenna nagpakita nga kadtong maong mga lider sa relihiyon ingong grupo takos sa bug-os nga kalaglagan.—Mat. 5:22, 29.
5. Sumala sa gipakita sa kasaysayan, sa unsang paagi natuman ang gipasidaan ni Juan ug ni Jesus?
5 Mas mibug-at pa ang sala sa Hudiyong mga lider tungod sa ilang paglutos kang Jesus ug sa iyang mga sumusunod. Sa ulahi, ingon sa gipasidaan ni Juan ug ni Jesus, miabot ang adlaw sa kapungot sa Diyos. Nianang tungora, ang “umaabot nga kapungot” nag-apektar lamang sa Jerusalem ug Judea, busa posible nga mokalagiw sa literal nga paagi. Kini nga kapungot miabot sa dihang gilaglag sa Romanong kasundalohan ang Jerusalem ug ang templo niini niadtong 70 K.P. Ang maong “kasakitan” mas grabe kay sa bisan unsa nga nasinati sukad sa Jerusalem. Daghan ang gipamatay o gipamihag. Kini naghulagway sa mas dakong kalaglagan nga mahitabo unya sa daghang nag-angkong mga Kristohanon ug niadtong sakop sa ubang mga relihiyon.—Mat. 24:21.
Pagkalagiw Gikan sa Umaabot nga Kapungot
6. Unsay mitungha sa unang Kristohanong kongregasyon?
6 Ang pipila sa unang mga Kristohanon nahimong mga apostata ug nakadani ug mga sumusunod. (Buh. 20:29, 30) Sa buhi pa ang mga apostoles ni Jesus, sila nagsilbing ‘pugong’ batok sa maong apostasya, apan pagkamatay na nila, mitungha ang daghang sekta nga nag-angkong Kristohanon. Karong adlawa, adunay gatosan ka magkasumpaking mga relihiyon sa Kakristiyanohan. Ang Bibliya nagtagna bahin sa pagtungha sa klero sa Kakristiyanohan, nga sa katibuk-an naghubit kanila ingong “tawo sa kalapasan” ug “anak sa kalaglagan . . . nga pagapatyon sa Ginoong Jesus . . . ug pagawagtangon pinaagi sa pagpadayag sa iyang presensiya.”—2 Tes. 2:3, 6-8.
7. Nganong ang klero sa Kakristiyanohan haom kaayong tawgon nga “tawo sa kalapasan”?
7 Ang klero sa Kakristiyanohan malinapason tungod kay ilang gilimbongan ang milyonmilyong tawo pinaagi sa pagpasiugda ug mga pagtulon-an, selebrasyon, ug mga panggawi nga supak sa Bibliya. Sama sa mga lider sa relihiyon nga gihukman ni Jesus, ang klero karon nga bahin sa “anak sa kalaglagan” pagalaglagon usab nga wala nay paglaom nga mabanhaw. (2 Tes. 1:6-9) Apan, unsay mahitabo sa mga tawo nga nalimbongan sa klero sa Kakristiyanohan ug sa mga lider sa ubang bakak nga relihiyon? Aron matubag kining pangutanaha, atong hisgotan ang mga butang nga nahitabo human malaglag ang Jerusalem niadtong 607 W.K.P.
“Kalagiw Gikan sa Taliwala sa Babilonya”
8, 9. (a) Unsa ang matagnaong mensahe ni Jeremias alang sa mga Hudiyo nga nabihag sa Babilonya? (b) Human mapukan sa Medo-Persia ang Babilonya, unsang matanga sa pagkalagiw ang gihimo sa mga Hudiyo?
8 Gitagna ni Jeremias ang kalaglagan sa Jerusalem nga nahitabo sa 607 W.K.P. Siya miingon nga ang katawhan sa Diyos mabihag apan mahibalik ra sa ilang yutang natawhan human sa “kapitoan ka tuig.” (Jer. 29:4, 10) Si Jeremias may hinungdanong mensahe alang sa mga Hudiyo nga nabihag sa Babilonya; kinahanglang dili sila magpaimpluwensiya sa bakak nga relihiyon sa Babilonya. Sa ingon mahimo silang andam sa pagbalik sa Jerusalem ug sa pagpasig-uli sa putli nga pagsimba inig-abot sa gitakdang panahon. Nahitabo kini human mapukan sa Medo-Persia ang Babilonya niadtong 539 W.K.P. Ang hari sa Persia nga si Ciro II nagluwat ug mando nga papaulion ang mga Hudiyo ug tukoron pag-usab ang templo ni Jehova sa Jerusalem.—Esd. 1:1-4.
9 Gipahimuslan sa linibo ka Hudiyo kini nga kahigayonan ug sila namalik sa Jerusalem. (Esd. 2:64-67) Sa pagbuhat niana, ilang gituman ang matagnaong sugo ni Jeremias nga sa ilang bahin naglangkit ug literal nga pagkalagiw, o pagbalhin ngadto sa laing dapit. (Basaha ang Jeremias 51:6, 45, 50.) Dili tanang Hudiyo ang makahimo sa dugay nga panaw balik sa Jerusalem ug Juda. Kadtong nagpabilin sa Babilonya, sama sa tigulang nga manalagnang si Daniel, panalanginan gihapon sa Diyos kon sila kinasingkasing nga magpaluyo sa putli nga pagsimba nga nasentro sa Jerusalem ug magpabiling bulag gikan sa bakak nga pagsimba sa Babilonya.
10. Ang “Dakong Babilonya” kinahanglang manubag sa unsang “dulumtanang mga butang”?
10 Karong adlawa, bilyonbilyon ang nahimong sakop sa lainlaing bakak nga relihiyon nga nagsugod sa karaang Babilonya. (Gen. 11:6-9) Sa katibuk-an, ang maong mga relihiyon gitawag ug “Dakong Babilonya, ang inahan sa mga bigaon ug sa dulumtanang mga butang sa yuta.” (Pin. 17:5) Ang bakak nga relihiyon dugay nang nagpaluyo sa politikal nga mga magmamando niining kalibotana. Angay siyang manubag sa “dulumtanang mga butang” nga iyang ginahimo sama sa pagpaluyo sa daghang gubat nga miresulta sa gatosan ka milyong ‘nangamatay sa yuta.’ (Pin. 18:24) Ang lain pang “dulumtanang mga butang” naglakip sa pag-among-among sa mga bata ug sa ubang matang sa seksuwal nga imoralidad nga gihimo sa mga klerigo ug gikonsentir sa mga kadagkoan sa simbahan. Nan, angay ba kitang matingala nga wagtangon ni Jehova sa dili madugay ang bakak nga relihiyon gikan sa yuta?—Pin. 18:8.
11. Sa dili pa laglagon ang Dakong Babilonya, unsay obligasyon sa matuod nga mga Kristohanon?
11 Ang matuod nga mga Kristohanon, nga nasayod niini, adunay obligasyon nga pasidan-an ang mga membro sa Dakong Babilonya. Ang usa ka paagi nga gibuhat nila kini mao ang pagpanagtag ug mga Bibliya ug mga publikasyon nga binase sa Bibliya nga gipatik sa “matinumanon ug maalamong ulipon,” nga gitudlo ni Jesus sa pagtaganag espirituwal nga “pagkaon sa hustong panahon.” (Mat. 24:45) Sa dihang ang mga tawo magpakitag interes sa mensahe sa Bibliya, himoon ang mga kahikayan nga dumalahan silag pagtuon sa Bibliya. Basin pag maamgohan nila nga kinahanglan silang ‘mokalagiw gikan sa taliwala sa Babilonya’ sa dili pa ulahi ang tanan.—Pin. 18:4.
Kalagiw Gikan sa Idolatriya
12. Unsay panglantaw sa Diyos sa pagsimba sa mga imahen ug mga idolo?
12 Ang laing dulumtanang buhat nga komon kaayo sa Dakong Babilonya mao ang pagsimba sa mga imahen ug mga idolo. Gitawag kana sa Diyos ug “dulumtanang mga butang” ug “makaluod nga mga idolo.” (Deut. 29:17) Ang tanan nga buot mopahimuot sa Diyos kinahanglang maglikay sa idolatriya, nga nahiuyon sa giingon sa Diyos: “Ako mao si Jehova. Kana ang akong ngalan; ug dili ko ihatag kang bisan kinsa ang akong kaugalingong himaya, ni ang akong pagdayeg ngadto sa kinulit nga mga larawan.”—Isa. 42:8.
13. Sa unsang dili daling mailhan nga mga matang sa idolatriya nga kita kinahanglang mokalagiw?
13 Ang Pulong sa Diyos nagyagyag usab sa dili daling mailhan nga mga matang sa idolatriya. Pananglitan, kini nag-ingon nga ang hakog nga pangibog maoy “idolatriya.” (Col. 3:5) Ang pagkaibog nagpasabot ug pagtinguha sa butang nga dili imo, sama nianang kabtangan sa laing tawo. (Ex. 20:17) Ang manulonda nga nahimong Satanas nga Yawa nakaugmad ug hakog nga tinguha nga mahisama sa Labing Hataas ug simbahon usab. (Luc. 4:5-7) Tungod niini, siya mirebelde kang Jehova ug iyang gihaylo si Eva sa pagkuha sa butang nga gidili sa Diyos. Sa usa ka diwa, si Adan sad-an usab sa idolatriya tungod kay iyang gipalabi ang iyang asawa inay tumanon ang iyang mahigugmaon nga langitnong Amahan. Apan dili sama kanila, ang tanan nga gustong mokalagiw gikan sa adlaw sa kapungot sa Diyos kinahanglang maghatag kaniya ug bug-os nga debosyon ug suklan ang ilang hakog nga pangibog.
“Kalagiw Gikan sa Pakighilawas”
14-16. (a) Nganong si Jose usa ka maayong panig-ingnan maylabot sa moralidad? (b) Unsay angay natong buhaton kon moturok sa atong kasingkasing ang daotang pangibog? (c) Sa unsang paagi kita makakalagiw gikan sa pakighilawas?
14 Basaha ang 1 Corinto 6:18. Sa dihang gitental sa asawa ni Potipar, si Jose literal nga mikalagiw gikan kaniya. Pagkamaayong panig-ingnan kini alang sa mga Kristohanon, minyo man o dili! Tataw nga ang tanlag ni Jose nagiyahan sa miaging mga panghitabo nga nagpaila sa panglantaw sa Diyos maylabot sa imoralidad. Kon buot natong tumanon ang sugo nga ‘mokalagiw gikan sa pakighilawas,’ atong likayan ang mga butang nga hayan makapukaw sa atong seksuwal nga pangibog alang sa dili nato kapikas. Kita giingnan: “Patya ang inyong mga sangkap sa lawas . . . maylabot sa pakighilawas, kahugawan, seksuwal nga gana, makadaot nga tinguha, ug hakog nga pangibog, nga maoy idolatriya. Tungod sa maong mga butang ang kapungot sa Diyos moabot.”—Col. 3:5, 6.
15 Matikdi nga giingon nianang tekstoha nga ang “kapungot sa Diyos moabot.” Daghang tawo sa kalibotan ang nahulog sa imoralidad tungod kay ilang gitugotan nga motubo sa ilang kasingkasing ang daotang pangibog. Busa, kitang mga Kristohanon kinahanglang mag-ampo alang sa tabang sa Diyos ug sa iyang balaang espiritu aron dili kita madaog sa daotang pangibog. Dugang pa, ang pagtuon sa Bibliya, pagtambong sa tigom, ug pagsangyaw sa maayong balita motabang kanato sa ‘pagpadayon sa paglakaw pinaagi sa espiritu.’ Sa ingon kita “dili gayod makahimo ug unodnong tinguha.”—Gal. 5:16.
16 Tataw nga kon kita motan-aw ug pornograpiya, kita wala ‘magalakaw pinaagi sa espiritu.’ Sa samang paagi, ang matag Kristohanon kinahanglang maglikay sa pagbasa, pagtan-aw, o pagpamati sa bisan unsa nga makapukaw sa gana sa sekso. Dili usab angay nga ang balaang katawhan sa Diyos mangomedya o maghisgot bahin niana. (Efe. 5:3, 4) Kon kita maglikay nianang mga butanga, atong gipakita nga dili nato gustong mahiagom sa iyang kasuko ug buot natong mopuyo sa matarong nga bag-ong kalibotan.
Kalagiw Gikan sa “Gugma sa Salapi”
17, 18. Nganong kinahanglan kitang mokalagiw gikan sa “gugma sa salapi”?
17 Sa iyang unang sulat kang Timoteo, gipasiugda ni Pablo ang mga prinsipyo nga angayng sundon sa Kristohanong mga ulipon, nga ang pipila tingali kanila nagdahom nga makadawat ug materyal nga mga bentaha tungod kay Kristohanon ang ilang mga agalon. Kon bahin sa negosyo, ang uban misulay tingali sa pagpahimulos sa ilang relasyon sa mga igsoon aron sila mokita. Si Pablo nagpasidaan batok sa ‘paghunahuna nga ang diyosnong pagkamahinalaron maoy usa ka paagi nga makabaton ug [materyal nga] ganansiya.’ Ang gamot sa suliran mao “ang gugma sa salapi,” nga mahimong makadaot kang bisan kinsa, dato man o pobre.—1 Tim. 6:1, 2, 5, 9, 10.
18 May mahinumdoman ka ba nga mga karakter sa Bibliya kansang relasyon sa Diyos nadaot tungod sa “gugma sa salapi” o sa gugma alang sa dili-hinungdanong mga butang nga mapalit sa salapi? (Jos.7:11, 21; 2 Hari 5:20, 25-27) Giawhag ni Pablo si Timoteo: “Ikaw, Oh tawo sa Diyos, kalagiw gikan niining mga butanga. Hinunoa tinguhaa ang pagkamatarong, diyosnong pagkamahinalaron, pagtuo, gugma, pagkamainantoson, kalumo sa buot.” (1 Tim. 6:11) Hinungdanon gayod nga mosunod nianang tambaga ang tanan nga gustong maluwas sa umaabot nga adlaw sa kapungot.
“Kalagiw Gikan sa mga Tinguha nga Iya sa Pagkabatan-on”
19. Unsay gikinahanglan sa tanang batan-on?
19 Basaha ang Proverbio 22:15. Ang binuang nga nabugkos sa kasingkasing sa usa ka batan-on dali rang makapahisalaag kaniya. Niining bahina, makatabang kaniya ang disiplina nga binase sa Bibliya. Daghang Kristohanong mga batan-on kansang mga ginikanan dili mga magtutuo ang naningkamot sa pagsusi ug pagpadapat sa mga prinsipyo nga gilatid sa Bibliya. Ang uban nakabenepisyo gikan sa maalamong tambag sa mga igsoon nga hamtong sa espirituwal. Bisan kinsa pay naghatag sa tambag nga binase sa Bibliya, ang pagsunod niana mosangpot sa kalipay karon ug sa umaabot.—Heb. 12:8-11.
20. Unsay makatabang sa mga batan-on sa pagkalagiw gikan sa daotang mga tinguha?
20 Basaha ang 2 Timoteo 2:20-22. Daghang batan-on nga kulang sa disiplina ang nalit-agan sa makadaot nga mga butang sama sa maindigong espiritu, hakog nga pangibog, pakighilawas, gugma sa salapi, ug sa pagpangagpas sa kalingawan. Kining mga butanga nalakip sa “mga tinguha nga iya sa pagkabatan-on” ug ang Bibliya nag-awhag kanato sa pagkalagiw gikan niini. Nagpasabot kini nga ang usa ka Kristohanong batan-on magbantay batok sa makadaot nga mga impluwensiya, bisan asa kini motungha. Ilabinang makatabang ang tambag sa Bibliya nga tinguhaon ang diyosnong mga hiyas “uban niadtong nagatawag sa Ginoo gikan sa usa ka hinlong kasingkasing.”
21. Unsang maanindot nga saad ang gibungat ni Jesu-Kristo bahin sa iyang karnerohong mga sumusunod?
21 Bata man kita o tigulang, ang dili nato pagpamati sa mga tawo nga naningkamot sa pagpahisalaag kanato nagpakita nga gusto natong malakip sa karnerohong mga sumusunod ni Jesus nga ‘mikalagiw [o, wala mamati] sa tingog sa mga estranyo.’ (Juan 10:5) Apan aron dili kita makaagom sa kapungot sa Diyos, duna pa kitay angayng buhaton gawas sa pagkalagiw lamang gikan sa makadaot nga mga butang. Kinahanglan usab nga atong tinguhaon ang maayong mga hiyas. Ang sunod nga artikulo maghisgot sa pito nianang mga hiyasa. Aduna kitay maayong katarongan nga susihon kana, kay si Jesus mibungat niining maanindot nga saad: “Ihatag ko kanila ang kinabuhing walay kataposan, ug dili gayod sila malaglag, ug walay magsakmit kanila gikan sa akong kamot.”—Juan 10:28.
Unsay Imong Tubag?
• Unsay gipasidaan ni Jesus sa mga lider sa relihiyon?
• Unsang peligrosong kahimtang ang giatubang sa milyonmilyong tawo karon?
• Kita kinahanglang mokalagiw gikan sa unsang dili daling mailhan nga mga matang sa idolatriya?
[Mga Pangutana sa Pagtuon]
[Mga hulagway sa panid 8, 9]
Unsay mosantop sa imong hunahuna sa dihang imong madungog ang pulong nga “kalagiw”?