“Si Jehova ang Akong Kusog”

Sumala sa giasoy ni Joan Coville

Ako natawo niadtong Hulyo 1925 sa Huddersfield, England. Ako bugtong anak ug masakiton. Ngani kanunay kong ingnan sa akong amahan, “Mahanginan ka lang gani masakit ka na dayon.” Ug daw husto siya!

SA BATA pa ko, ang mga lider sa relihiyon hugot nga nag-ampo alang sa kalinaw, apan pagbuto sa ikaduhang gubat sa kalibotan, sila nag-ampo alang sa kadaogan. Nakalibog ni nako. Nianang panahona giduaw mi ni Annie Ratcliffe, ang nag-inusarang Saksi ni Jehova sa among lugar.

Ako Nakakat-on sa Kamatuoran

Gibinlan mi ni Annie ug librong Salvation ug iyang giimbitar si Mama nga motambong sa panaghisgot bahin sa Bibliya didto sa iyang balay. a Gipauban pod ko ni Mama. Wala pa ko malimot niadtong unang panaghisgot diin naikag ako sa dihang gipatin-aw kanamo ang bahin sa lukat. Natubag niadto ang daghan nakong pangutana. Pagkasunod semana, mitambong mi pag-usab. Gipatin-aw niadtong higayona ang tagna ni Jesus bahin sa ilhanan sa kataposang mga adlaw. Tungod sa makapasubong mga kahimtang sa kalibotan, nasabtan dayon namo ni Mama nga kamatuoran ang gitudlo kanamo. Nianang adlawa, kami giimbitar ngadto sa Kingdom Hall.

Sa Kingdom Hall, nahimamat nako ang pipila ka batan-ong payunir, lakip na si Joyce Barber (karon Ellis), nga nag-alagad gihapon uban sa iyang banang si Peter sa Bethel sa London. Abi nakog ang tanan kinahanglang magpayunir mao nga migugol dayon kog 60 oras kada bulan bisag nagtungha pa ko.

Lima ka bulan sa ulahi, sa Pebrero 11, 1940, kami ni Mama gibawtismohan sa usa ka zone assembly (karon sirkitong asembliya) sa Bradford. Wala mosupak kanamo si Papa, apan wala gyod siya ma-Saksi. Sa panahon nga ako gibawtismohan, gisugdan ang pagsangyaw sa kadalanan. Nakigbahin ko sa maong buluhaton nga nagdalag bag nga may mga magasin. Nagdala pod kog mga plakard. Usa niana ka Sabado, naasayn ko nga mobarog diha sa labing puliking dapit sa mga tawong mamalitay. Mahadlok pa ko sa mga tawo, ug nahitabo gyod ang akong gikahadlokan kay sa akong paminaw ang tanan nakong mga eskolmet miagi gyod sa akong gitindogan!

Niadtong 1940 ang company (nga maoy pagtawag kaniadto sa kongregasyon) nga among gipasakopan gibahin. Human niana, halos ang tanang batan-on tua sa pikas company. Mireklamo ko sa company servant (karon gitawag ug  nagadumalang magtatan-aw) ug siya miingon, “Kon buot kag kaubang mga batan-on, pangitaa sila sa kanataran.” Ug mao gyod toy akong gihimo! Wala madugay, nahimamat nako si Elsie Noble. Midawat siya sa kamatuoran ug nahimo nakong higala sa tibuok kinabuhi.

Pagpayunir ug ang mga Panalangin Niini

Human sa akong pagtungha, ako mitrabaho ug ang akong amo usa ka accountant. Apan sa dihang akong nakita ang kalipay sa bug-os panahong mga alagad, midako ang akong tinguha sa pag-alagad kang Jehova ingong payunir. Niadtong Mayo 1945 gikalipay nako ang pag-alagad ingong espesyal payunir. Sa una nakong adlaw sa pagpayunir, miulan sa tibuok adlaw. Apan nalipay ko sa pagsangyaw ug wala ra nako tagda ang ulan. Ang tinuod, nakapaayo sa akong lawas ang adlaw-adlaw nga pagsangyaw nga nagbisikleta. Bisag niwang ko ug wala gyod motimbang ug kapin sa 42 kilos, wala kini makababag sa akong pagpayunir. Latas sa katuigan, nasinati gayod nako nga “si Jehova ang akong kusog.”—Sal. 28:7.

Ako gipadala ingong espesyal payunir ngadto sa mga lungsod nga walay Saksi aron makatukod ug bag-ong mga kongregasyon. Sa sinugdan ako nag-alagad sa England sa tulo ka tuig, ug tulo usab ka tuig sa Ireland. Samtang nagpayunir ko sa Lisburn, Ireland, akong gidumalahag pagtuon ang kaabag nga pastor sa Protestante. Sa dihang iyang nakat-onan ang kamatuoran sa pangunang mga pagtulon-an sa Bibliya, iya kining gitudlo sa iyang mga sakop. Ang pipila kanila misumbong sa mga kadagkoan sa ilang simbahan mao nga ila siyang gipatawag. Siya nangatarongan nga isip Kristohanon, obligado siyang sultihan ang iyang mga sakop nga sila iyang gitudloan kaniadto ug daghang kabakakan. Bisan pag gisupak siyag maayo sa iyang pamilya, gipahinungod niya ang iyang kinabuhi kang Jehova ug nag-alagad nga matinumanon hangtod sa iyang kamatayon.

Sa Larne, ang akong ikaduhang asaynment sa Ireland, ako nag-inusara sulod sa unom ka semana kay ang akong kauban mitambong sa Theocracy’s Increase nga Asembliya sa New York niadtong 1950. Nasubo ko kay gusto pod unta kong motambong. Apan niadtong mga semanaha, daghan kog makapadasig nga kasinatian sa pagsangyaw. Nahimamat nako ang usa ka lalaki nga nakadawat sa atong mga basahon kapin na sa 20 ka tuig ang milabay. Sulod nianang mga tuiga, gibalikbalik niya kadto pagbasa ug halos iya na kining namemorya. Uban sa iyang anak nga lalaki ug babaye, siya midawat sa kamatuoran.

Pagbansay sa Tunghaang Gilead

Sa 1951, ako gipatungha sa ika-17 nga klase sa Tunghaang Gilead sa South Lansing, New York, uban sa napulo ka payunir gikan sa England. Gikalipay gayod nako ang pagtudlo bahin sa Bibliya nga among nadawat niadtong mga bulana! Nianang panahona, ang mga sister wala pay bahin sa Teokratikanhong Tunghaan sa mga kongregasyon, apan sa Gilead kami nakadawat ug mga asaynment nga mohatag ug mga bahin ug mga taho. Gikulbaan mig maayo! Sa akong unang bahin, nagkurog ang  akong kamot nga naggunit sa akong laraw. Giagi na lang kinig pasiaw sa instruktor nga si Brader Maxwell Friend nga miingon: “Sama sa ubang maayong mga mamumulong, ikaw gikulbaan usab sa sinugdanan, apan ang imong kulba nagpadayon gayod hangtod sa kataposan sa imong bahin.” Sa among pagtungha, miuswag ang among katakos sa paghatag ug mga bahin atubangan sa klase. Apan dali ra kaayong nahuman ang among pagtungha, ug kami giasayn sa lainlaing nasod. Ako giasayn sa Thailand!

“Yuta sa mga Mapahiyomon”

Giisip ko nga gasa ni Jehova nga makauban nako si Astrid Anderson sa pagmisyonaryo sa Thailand. Milawig kamig pito ka semana sakay sa barkong dekarga. Pag-abot namo sa kaulohan, ang Bangkok, nakita namo ang naghuot nga mga merkado ug nagtadlastadlas nga mga kanal nga maoy gihimong mga dalan. Sa 1952, wala pay 150 ang mga magmamantala sa Gingharian sa Thailand.

Sa una namong pagkakita sa Bantayanang Torre sa pinulongang Thai, kami naghunahuna, ‘Unsaon man namo pagkakat-on ning pinulongana?’ Lisod gayong litokon ang mga pulong. Pananglitan, ang pulong khaù mahimong magkahulogang “bugas” o “balita” depende sa paglitok. Busa inigsangyaw namo, wala mi kalibotan nga nagsige mig ingon, “Gidad-an ka namog maayong bugas” imbes “maayong balita”! Apan sa hinayhinay, human sa daghang makapahimuot nga kasinatian, kami nakakat-on ra gihapon.

Mahigalaon kaayo ang mga Thai. Busa tukma gayod nga ang Thailand gitawag ug Yuta sa mga Mapahiyomon. Ang una namong asaynment mao ang siyudad sa Khorat (karon gitawag ug Nakhon Ratchasima), diin nag-alagad kamig duha ka tuig. Sa ulahi, kami giasayn sa siyudad sa Chiang Mai. Budhista ang kadaghanang Thai ug dili sinati sa Bibliya. Sa Khorat, akong gidumalahag pagtuon ang postmaster. Among gihisgotan ang patriarkang si Abraham. Sa pagkadungog niya sa ngalang Abraham, siya miyango-yango. Apan akong nasabtan nga ang Abraham nga diha sa iyang hunahuna mao diay si Abraham Lincoln, ang kanhi presidente sa Tinipong Bansa!

Nalipay kami sa pagtudlo sa matinud-anog kasingkasing nga mga Thai bahin sa Bibliya, apan sa samang panahon, sila usab nagtudlo kanamo sa pagkinabuhing yano. Hinungdanon kana kay sa among unang puy-anan sa Khorat, wala miy koryente ug tubig sa gripo. Sa maong mga asaynment, among ‘nakat-onan ang sekreto kon unsaon sa pagkinabuhi sa kadagaya ug kon unsaon sa pag-antos sa kawalad-on.’ Sama kang apostol Pablo, kami nakasinati kon unsay ipasabot sa ‘pagbatog kusog pinaagi kaniya nga naghatag ug gahom.’—Filip. 4:12, 13.

Bag-ong Kauban ug Bag-ong Asaynment

Balik niadtong 1945, ako miadto sa London. Misuroy mi sa British Museum niadtong tungora uban sa pipila ka payunir ug mga Bethelite. Usa kanila si Allan Coville, nga sa wala madugay mitungha sa ika-11 nga klase sa Gilead. Giasayn siya sa France ug dayon sa Belgium. b Sa ulahi, samtang misyonarya pa ko sa Thailand, iya kong gihagad sa pagpakigminyo kaniya, ug kini akong gidawat.

Kami gikasal sa Brussels, Belgium, niadtong Hulyo 9, 1955. Kanunay ko nga naghandom nga maghanimon sa Paris, mao nga gihikay ni Allan nga motambong mig asembliya didto pagkasunod semana. Apan sa among pag-abot, si Allan gihangyo dayon nga motabang sa paghubad sa mga pakigpulong sa tibuok asembliya. Kada adlaw sayo siyang mogikan, ug mobalik mi sa among gisak-an nga gabii na kaayo. Natuman ang akong pangandoy nga maghanimon sa Paris apan wala kaayo mi magkauban ni Allan kay tua man siya pirme sa plataporma. Bisan pa niana, nalipay ko nga nagtan-aw sa akong bana nga gigamit sa pag-alagad sa mga igsoon, ug ako nagtuo nga kon unahon namo si Jehova sa among kaminyoon, kami magmalipayon gayod.

Human sa among kaminyoon, ako giasayn sa  Belgium. Ang nasayran lang nako sa Belgium mao nga gihimo kining panggubatan sa daghang tuig, apan sa wala madugay akong nahibaloan nga ang kadaghanang taga-Belgium mahigugmaon diay sa kalinaw. Kinahanglan usab nga makakat-on kog Pranses, nga maoy sinultihan sa kasadpang bahin sa nasod.

Diha lamay mga 4,500 ka magmamantala sa Belgium niadtong 1955. Sulod sa halos 50 ka tuig, kami ni Allan nag-alagad sa Bethel ug sa nagapanaw nga buluhaton. Sa unang duha ka tuig ug tunga, kami nagbisikleta nga nagsaka-kanaog sa kabungtoran, maayo man o dili ang panahon. Latas sa katuigan, kami nagpalabay sa kagabhion sa kapin sa 2,000 ka nagkalainlaing balay sa mga igsoon! Kasagaran, makahimamat kog mga igsoon nga dili maayog panglawas apan nag-alagad kang Jehova kutob sa ilang maarangan. Ang ilang panig-ingnan nakadasig kanako nga dili mohunong sa pag-alagad. Inigkahuman sa among pagduaw sa matag kongregasyon, kami malig-on gayod. (Roma 1:11, 12) Para nako, usa gayod ka maayong bana si Allan. Pagkatinuod sa mga pulong sa Ecclesiastes 4:9, 10: “Ang duha mas maayo kay sa usa, . . . kay kon ang usa kanila mapukan, ang usa makabangon sa iyang kauban”!

Mga Panalangin Tungod sa Pag-alagad Uban ang ‘Kusog ni Jehova’

Latas sa katuigan, kami ni Allan dunay daghang makapalipay nga mga kasinatian sa pagtabang sa uban sa pag-alagad kang Jehova. Pananglitan, sa 1983 among giduaw ang Pranses nga kongregasyon sa Antwerp, ug miestar kami sa usa ka pamilya nga nagpasaka usab kang Benjamin Bandiwila, nga usa ka batan-ong brader nga taga-Zaire (karon Democratic Republic of Congo). Si Benjamin miadto sa Belgium aron mokuhag taas nga edukasyon. Iya ming giingnan, “Naibog gyod ko sa inyong kinabuhi nga gideboto sa pag-alagad kang Jehova.” Si Allan mitubag: “Naibog ka namo apan nangab-ot kag kalibotanong karera. Di ba sukwahi man kana?” Tungod nianang pintok nga komento, si Benjamin namalandong bahin sa iyang kinabuhi. Sa iyang pagpauli sa Zaire, siya nagpayunir ug sa pagkakaron siya nag-alagad ingong membro sa Komite sa Sanga.

Sa 1999, gioperahan ang akong tutonlan. Sukad niadto, mitimbang na lang kog 30 kilos. Huyang gayod ako samag “sudlanan nga kulonon.” Apan mapasalamaton ko nga si Jehova naghatag kanakog “gahom nga labaw sa kasarangan.” Human sa akong operasyon, si Jehova nagtabang kanako nga makakuyog na usab kang Allan sa pagduaw sa mga kongregasyon. (2 Cor. 4:7) Dayon, sa Marso 2004, si Allan namatay samtang natulog. Gimingaw gyod ko niya, apan ako nahupayan kay ako nahibalo nga siya anaa sa panumdoman ni Jehova.

Sa pagkakaron, ako nagpangedaron nag 83 ug mahanduraw pa nako ang kapin sa 63 ka tuig sa bug-os-panahong pag-alagad. Aktibo pa gihapon ko sa ministeryo, nga nagdumalag pagtuon sa Bibliya, ug sa matag adlaw akong gigamit ang mga kahigayonan sa pagsulti bahin sa kahibulongang katuyoan ni Jehova. May mga higayon nga ako maghunahuna, ‘Unsa kahay akong kahimtang kon wala pa ko magpayunir niadtong 1945?’ Niadtong panahona, daw duna koy rason nga dili magpayunir tungod sa akong kamaluyahon. Apan mapasalamaton gayod ako nga ako nagpayunir samtang ako batan-on pa! Pagkadakong pribilehiyo nga masinati sa personal nga kon unahon lamang nato si Jehova, siya mahimo natong kusog.

[Mga footnote]

[Hulagway sa panid 18]

Uban sa akong kaubang misyonarya nga si Astrid Anderson (tuo)

[Hulagway sa panid 18]

Uban sa akong bana sa nagapanaw nga buluhaton, 1956

[Hulagway sa panid 20]

Uban kang Allan niadtong tuig 2000