“Padayong Daoga ang Daotan” Pinaagi sa Pagpugong sa Kasuko

“Ayaw kamo pagpanimalos, mga hinigugma, . . . kondili padayong daoga ang daotan pinaagi sa maayo.”—ROMA 12:19, 21.

1, 2. Unsang maayong ehemplo ang gipakita sa mga Saksi nga nagbiyahe?

 USA ka grupo sa 34 ka Saksi ni Jehova ang mibiyahe aron motambong sa dedikasyon sa usa ka sangang buhatan. Apan nalangan sila kay dihay mekanikal nga problema sa ilang ayroplano. Imbes usa ka oras lang unta ang ilang stopover aron magpagasolina, naabtan silag 44 ka oras diha sa usa ka hilit nga erport nga kulang sa pagkaon, tubig, o kasilyas. Daghang pasahero ang nangasuko ug namahad sa mga trabahante sa erport. Apan nagpabiling kalmado ang mga igsoon.

² Sa ulahi, ang mga Saksi nakaabot sa ilang destinasyon igo gyod sa pagsugod sa kataposang bahin sa programa sa dedikasyon. Bisag gipangkapoy, nagpabilin sila human sa programa aron mahimamat ang mga igsoon didto. Nahibaloan nila sa ulahi nga namatikdan diay ang ilang pagpailob ug pagpugong-sa-kaugalingon. Ang usa sa mga pasahero miingon sa kompaniya sa ayroplano, “Kon dili pa tungod sa 34 ka Kristohanon nga kauban namo sa biyahe, magrayot na unta sa erport.”

Pagkinabuhi sa Masuk-anong Kalibotan

3, 4. (a) Sa unsang paagi ug sukad kanus-a naapektahan ang tawo sa mapintas nga kasuko? (b) Mahimo bang pugngan ni Cain ang iyang kasuko? Ipatin-aw.

³ Tungod sa kapit-os niining daotang sistema, ang mga tawo nahimong masuk-anon. (Eccl. 7:7) Ang maong kasuko sagad mosangpot sa pagdumot ug bisan gani sa kapintasan. Dunay paggubatay tali sa mga nasod ug bisan sa sulod sa mga nasod, samtang ang dili-pagsinabtanay nagpahinabog kasamok sa daghang panimalay. Ang maong kasuko ug kapintasan dugay nang nagsugod. Si Cain, nga kamagulangang anak ni Adan ug Eva, nagpatay sa iyang manghod nga si Abel tungod sa masinahong kasuko. Gihimo niya kini bisan pag si Jehova nagtambag kaniya sa pagkontrolar sa iyang pagbati ug nagsaad nga panalanginan siya kon sundon kini.—Basaha ang Genesis 4:6-8.

⁴ Bisan sa iyang napanunod nga pagkadili-hingpit, dunay kapilian si Cain. Mahimo unta niyang pugngan ang iyang kasuko. Mao nga bug-os siyang nanubag sa iyang mapintas nga buhat. Sa susama, tungod sa atong pagkadili-hingpit mas malisdan kita sa paglikay sa kasuko ug sa masuk-anong mga buhat. Ug ang ubang bug-at nga mga problema makadugang sa kapit-os niining ‘makuyaw nga mga panahon.’ (2 Tim. 3:1) Pananglitan, ang kalisod sa panginabuhi makahatag ug tensiyon kanato. Ang kapolisan ug ang mga organisasyon nga nagtabang sa pamilya nagtuo nga ang krisis sa sistema sa panalapi nakaamot sa pagsilaob sa kasuko ug kapintasan diha sa pamilya.

5, 6. Unsang kalibotanong tinamdan sa kasuko ang mahimong makaapektar kanato?

⁵ Dugang pa, kadaghanan sa mga tawo nga atong mahibalag maoy ‘mga mahigugmaon sa kaugalingon,’ “mapahitas-on,” ug “mabangis” pa gani. Ang ilang daotang mga kinaiya dali rang makatakod ug makapasuko kanato. (2 Tim. 3:2-5) Gani, subsob ipakita sa mga salida sa sine ug sa TV nga ang pagpanimalos dalayegon ug ang kapintasan maoy natural ug makataronganong solusyon sa mga problema. Ang sagad nga dagan sa estorya mag-aghat sa mga nanan-aw sa pag-atang sa esena sa dihang mabaslan na ang  kontrabida. Kasagaran makaagom kinig mapintas nga kamatayon sa kamot sa bida.

⁶ Ang maong mga propaganda wala magpasiugda sa mga paagi sa Diyos kondili sa “espiritu sa kalibotan” ug sa masuk-anong magmamando niini, si Satanas. (1 Cor. 2:12; Efe. 2:2; Pin. 12:12) Kana nga espiritu nagtagbaw sa mga tinguha sa dili-hingpit nga unod ug supak gayod sa balaang espiritu sa Diyos ug sa bunga niini. Sa pagkatinuod, ang usa sa pasukaranang pagtulon-an sa Kristiyanidad mao ang dili pagbalos sa dihang buhatan kitag dili maayo. (Basaha ang Mateo 5:39, 44, 45.) Nan, sa unsang paagi nato mapadapat sa mas bug-os pa ang mga pagtulon-an ni Jesus?

Maayo ug Dili-Maayong Pananglitan

7. Unsay nahitabo sa dihang wala pugngi ni Simeon ug Levi ang ilang kasuko?

⁷ Ang Bibliya naundag daghang tambag bahin sa pagpugong sa kasuko ug praktikal nga mga pananglitan sa mahimong moresulta kon kita magpugong o dili. Tagda ang nahitabo sa dihang ang mga anak ni Jacob nga si Simeon ug Levi nanimalos kang Sekem tungod sa iyang paglugos sa ilang igsoon nga si Dina. Sila ‘nasakitan ug nasuko pag-ayo.’ (Gen. 34:7) Dayon, gisulong sa ubang mga anak ni Jacob ang siyudad ni Shekem ug gipanguha ang mga butang niana ug gibihag ang mga babaye ug bata. Gihimo nila kini dili lamang tungod kang Dina kondili tungod usab sa epekto niini sa ilang kadungganan. Ilang gibati nga ang gibuhat ni Sekem naghatag ug kaulawan kanila ug sa ilang amahan. Apan unsay panglantaw ni Jacob sa ilang gibuhat?

8. Unsay gipakita sa asoy bahin kang Simeon ug Levi mahitungod sa pagpanimalos?

⁸ Ang naagoman ni Dina seguradong nakapaguol pag-ayo kang Jacob; bisan pa niana, gisaway niya ang gibuhat sa iyang mga anak. Si Simeon ug Levi naningkamot gihapon sa pagpakamatarong sa ilang gihimo: “Tratahon ba diay ni bisan kinsa ang among igsoong babaye sama sa usa ka pampam?” (Gen. 34:31) Apan, dili lang kay ang ilang amahan ra ang wala mahimuot sa ilang gibuhat kondili si Jehova usab. Katuigan sa ulahi, gitagna ni Jacob nga tungod sa mabangis nga kasuko  ug mapintas nga buhat ni Simeon ug Levi, ang ilang mga kaliwat magkatibulaag diha sa mga tribo sa Israel. (Basaha ang Genesis 49:5-7.) Oo, wala makapahimuot sa Diyos ug sa ilang amahan ang pagpadaog nila sa ilang kasuko.

9. Kanus-a nga hapit wala makapugong si David sa iyang kasuko?

⁹ Lahi kaayo si Haring David. Dihay daghang kahigayonan nga makabalos unta siya, apan wala niya kana buhata. (1 Sam. 24:3-7) Hinunoa, dihay higayon nga halos wala siya makapugong sa iyang kasuko. Usa ka datong tawo nga ginganlag Nabal ang nanginsulto sa mga tawo ni David, bisag gipanalipdan nila ang kahayopan ug mga magbalantay niini. Tingali nasuko si David ilabina kay gikasab-an ang iyang mga tawo mao nga gusto niyang manimalos. Samtang nagpaingon sila sa pinuy-anan ni Nabal aron patyon siya ug ang iyang panimalay, usa ka batan-ong lalaki ang nagpahibalo kang Abigail, ang maalamong asawa ni Nabal, sa nahitabo ug nag-awhag kaniya sa paglihok dayon. Dihadiha, si Abigail nag-andam ug daghang gasa ug misugat kang David. Siya mapainubsanong nangayog pasaylo sa pagkasalbahis ni Nabal ug nagpahinumdom kang David sa pagkamahinadlokon niini kang Jehova. Si David nakaamgo ug miingon: “Dalayegon ikaw nga nagpugong kanako niining adlawa gikan sa pagkasad-an sa dugo.”—1 Sam. 25:2-35.

Kristohanong Tinamdan

10. Unsay angayng tinamdan sa mga Kristohanon labot sa pagpanimalos?

¹⁰ Ang nahitabo kang Simeon ug Levi ug tali kang David ug Abigail tin-awng nagpakita nga si Jehova dili mouyon sa way-pugong nga kasuko ug kapintasan ug iyang panalanginan ang mga paningkamot nga magmakigdaiton. “Kon mahimo, kutob sa inyong maarangan, makigdinaitay sa tanang tawo,” misulat si apostol Pablo. “Ayaw kamo pagpanimalos, mga hinigugma, kondili hatagig dapit ang kapungot; kay nahisulat: ‘Akoa ang panimalos; ako magabalos, nag-ingon si Jehova.’ Apan, ‘kon ang imong kaaway gigutom, pakan-a siya; kon siya giuhaw, hatagi siya ug tubig nga mainom; kay sa pagbuhat niini ikaw magapundok ug mga baga ibabaw sa iyang ulo.’ Ayaw pagpadaog sa daotan, kondili padayong daoga ang daotan pinaagi sa maayo.”—Roma 12:18-21. a

11. Sa unsang paagi nakakat-on ang usa ka sister sa pagpugong sa iyang kasuko?

¹¹ Mapadapat nato kanang tambaga. Pananglitan, usa ka sister ang nagreklamo sa ansiyano bahin sa iyang bag-ong manedyer sa trabahoan. Matod niya kini dili-makiangayon ug dili-maluloton, mao nga ang sister nasuko ug gusto nang moresayn sa trabaho. Gitambagan siya sa ansiyano nga dili magdalidalig desisyon. Iyang nasabtan nga ang pagkasuko sa sister sa dili-maayong pagtratar kaniya sa iyang manedyer nakapasamot lamang sa situwasyon. (Tito 3:1-3) Miingon ang ansiyano nga bisan pag sa ngadtongadto makakita siyag laing trabaho, kinahanglan gihapon niyang usbon ang iyang reaksiyon kon pakitaan siyag dili maayo. Gitambagan niya ang sister nga trataron ang manedyer sa paagi nga gusto usab niyang trataron siya sa uban, ingon sa gitudlo ni Jesus nga atong buhaton. (Basaha ang Lucas 6:31.) Gisunod sa sister ang iyang tambag. Unsay resulta niana? Sa ulahi, nausab ang tinamdan sa manedyer, ug gipasalamatan pa gani niya ang sister sa trabaho niini.

12. Nganong mas lalom ang kasakit nga bation kon mga Kristohanon ang magkabingkil?

¹² Tingali dili kita matingala kon mahitabo ang problema tali kanato ug sa mga dili-Saksi. Kita nahibalo nga ang pagkinabuhi niining sistema ni Satanas sagad dili-makiangayon ug kinahanglang maningkamot kita nga dili masuko tungod sa mga mamumuhat ug daotan. (Sal. 37:1-11; Eccl. 8:12, 13; 12:13, 14) Apan, sa dihang mahitabo ang problema tali kanato ug sa mga igsoon, mahimong mas lalom ang kasakit nga bation. Usa ka Saksi ang nahinumdom, “Ang nakapugong gayod kanako nga makadangat sa kamatuoran mao ang pagdawat nga dili-hingpit ang mga alagad ni Jehova.” Kita migawas sa walay-gugma ug dili-mabination nga kalibotan,  nga nagdahom nga ang tanan sa kongregasyon malulotong magtratar sa usag usa. Busa, kon ang usa ka igsoon, ilabina kadtong dunay mga pribilehiyo sa kongregasyon, dili-magmahunahunaon o mogawi sa paagi nga dili angay sa usa ka Kristohanon, mahimong mahiubos kita o masuko. Basin makapangutana kita, ‘Nganong nahitabo man kini sa mga alagad ni Jehova?’ Sa pagkatinuod, nahitabo kana bisan taliwala sa dinihogang mga Kristohanon panahon sa mga apostoles. (Gal. 2:11-14; 5:15; Sant. 3:14, 15) Unsay atong buhaton kon mahitabo kana kanato?

13. Nganong angay kitang maningkamot sa paghusay sa mga kabingkilan ug sa unsang paagi nato kini himoon?

¹³ “Nakakat-on ko nga iampo ang si bisan kinsa nga nakapasakit nako,” miingon ang sister nga bag-o pang gihisgotan. “Nakatabang gayod kini kanako.” Sa ato nang nabasa, si Jesus nagtudlo nga iampo kadtong naglutos kanato. (Mat. 5:44) Unsa pa kaha ang atong mga igsoon sa pagtuo! Maingon nga ang usa ka amahan nagtinguha nga maghigugmaay ang iyang mga anak, buot usab ni Jehova nga magsinabtanay ang iyang mga alagad sa yuta. Nagpaabot kita sa panahon nga kita magkinabuhing malinawon ug malipayon, ug si Jehova nagtudlo kanato sa pagbuhat niana karon. Buot niya nga makigtambayayong kita sa paghimo sa iyang dakong buluhaton. Busa, husayon nato ang mga suliran o ‘palabyon’ na lang ang kalapasan ug magpabiling nahiusa. (Basaha ang Proverbio 19:11.) Imbes magpalayo sa atong mga igsoon sa dihang motungha ang mga problema, angay natong tabangan ang usag usa nga magpabilin uban sa katawhan sa Diyos, nga luwas diha sa “mga bukton [ni Jehova] nga mohangtod sa panahong walay tino.”—Deut. 33:27.

Adunay Maayong Resulta ang Pagpakitag Kalumo sa Tanan

14. Sa unsang paagi nato masuklan ang makapabahing impluwensiya ni Satanas?

¹⁴ Aron mababagan kita sa pagpakaylap sa maayong balita, si Satanas ug ang iyang mga demonyo naningkamot pag-ayo nga mabungkag ang malipayong mga pamilya ug kongregasyon. Naningkamot sila sa pagpatunghag pagkabahinbahin,  kay nasayod sila nga makadaot kana. (Mat. 12:25) Aron makasukol sa ilang daotang impluwensiya, maayong sundon nato ang tambag ni Pablo: “Ang ulipon sa Ginoo dili kinahanglang makig-away, kondili kinahanglang magmalumo sa tanan.” (2 Tim. 2:24) Hinumdomi nga ang atong pagpakigbugno “dili batok sa dugo ug unod, kondili . . . batok sa daotang mga puwersa nga espirituhanon.” Aron magmadaogon niini, kinahanglang gamiton nato ang espirituwal nga armadura, lakip na ang “kasangkapan sa maayong balita sa pakigdait.”—Efe. 6:12-18.

15. Unsay angay natong buhaton kon atakehon kita sa mga kaaway ni Jehova?

¹⁵ Ang mga kaaway ni Jehova mapintas nga nag-atake sa iyang malinawong katawhan. Ang pipila kanila nagdagmal sa mga alagad sa Diyos. Ang uban nagdaot kanato diha sa media o sa korte. Si Jesus miingon nga dahomon kini sa iyang mga sumusunod. (Mat. 5:11, 12) Unsay atong buhaton kon mahitabo kini? Kinahanglang dili kita ‘mobalos ug daotan sa daotan,’ sa pulong man o sa buhat.—Roma 12:17; basaha ang 1 Pedro 3:16.

16, 17. Unsang pagsulay ang nasinati sa usa ka kongregasyon?

¹⁶ Bisan unsa pay himoon sa Yawa kanato, kon atong ‘dag-on ang daotan pinaagi sa maayo,’ kita makahatag ug maayong pamatuod. Pananglitan, ang usa ka kongregasyon sa isla sa Pasipiko miabang ug tigomanan alang sa Memoryal. Sa pagkasayod niini, giingnan sa mga opisyales sa simbahan ang ilang mga membro nga magtigom usab sila sa maong dapit. Apan, gimandoan sa hepe sa kapolisan ang mga opisyales nga bakantehon nila kana sa panahong gamiton kana sa mga Saksi. Bisan pa niana, pag-abot sa oras sa Memoryal, ang tigomanan napuno sa mga membro sa simbahan ug nagsugod ang ilang serbisyo.

¹⁷ Samtang nangandam ang kapolisan sa pagpapahawa kanila, ang pangulo sa simbahan miduol sa usa sa mga ansiyano ug nangutana: “Duna ba moy giplanong buhaton dinhi karong gabhiona?” Gisultian siya sa brader bahin sa Memoryal ug ang pangulo miingon: “A diay? Wa man ko kahibalo ana!” Niana, usa sa mga polis ang miingon: “Apan giingnan ka namo ganinang buntag!” Ang pangulo sa simbahan mipahiyom sa ansiyano ug makantalitahong miingon: “Unya, unsa may inyong himoon? Puno na kinig mga tawo. Ipaabog ba mi nimo sa mga polis?” Gusto niyang palutawon nga ang mga Saksi mao ang maglulutos! Unsa may gibuhat sa atong mga igsoon?

18. Unsay gibuhat sa mga igsoon sa dihang gisulayan ang ilang pailob, ug unsay resulta niana?

¹⁸ Misugot ang mga igsoon nga himoon sa maong relihiyon ang ilang serbisyo sulod sa tunga sa oras, ug human niana sugdan ang Memoryal. Milapas sila sa gisabotang oras, ug nasugdan lamang ang Memoryal sa dihang nanggawas na sila. Pagkaugma, ang gobyerno nagtudlog komite nga moimbestigar sa nahitabo. Human kini masusi, ang komite nagmando sa simbahan sa pagpahibalo sa publiko nga dili ang mga Saksi ang hinungdan sa suliran, kondili ang pangulo sa simbahan. Gipasalamatan usab sa komite ang mga Saksi ni Jehova tungod sa ilang pagkamapailobon. Aduna gayoy maayong resulta ang paningkamot sa mga igsoon nga ‘magmakigdaiton sa tanang tawo.’

19. Unsay laing paagi nga mabatonan ang maayong relasyon sa uban?

¹⁹ Ang matinahorong sinultihan maoy laing paagi nga mabatonan ang maayong relasyon sa uban. Hisgotan sa sunod nga artikulo kon unsa ang matinahorong sinultihan ug kon unsaon kini pag-ugmad ug paggamit.

[Footnote]

Makapatin-aw Ka Ba?

• Nganong masuk-anon kaayo ang mga tawo karon?

• Unsang mga pananglitan sa Bibliya ang nagpakita sa resulta sa pagpugong o dili pagpugong sa kasuko?

• Unsay angay natong himoon kon nakapasakit kanato ang usa ka isigka-Kristohanon?

• Unsay angay natong buhaton kon atakehon kita sa mga kaaway ni Jehova?

[Mga Pangutana sa Pagtuon]

[Hulagway sa panid 16]

Si Simeon ug Levi namauli human nga magpadaog sa ilang kasuko

[Mga hulagway sa panid 18]

Ang pagpakitag kalulot makapausab sa tinamdan sa uban