Mga Pangutana Gikan sa mga Magbabasa
Mga Pangutana Gikan sa mga Magbabasa
Sa dihang si Jesu-Kristo nagsugo sa 12 ka apostoles sa pagsangyaw, sila ba giingnan nga magdalag sungkod ug magsandalyas?
Ang pipila nag-ingon nga nagkasumpaki ang tulo ka Ebanghelyo nga naghisgot bahin sa pagpadala ni Jesus sa mga apostoles. Apan sa pagtandi niini nga mga asoy, atong makab-ot ang makapainteres nga konklusyon. Una, itandi ang gisulat ni Marcos ug Lucas. Ang asoy ni Marcos nag-ingon: “Gibaoran [ni Jesus] sila nga dili magdalag bisan unsa alang sa panaw gawas sa usa ka sungkod lamang, walay tinapay, walay puyo sa pagkaon, walay tumbaga nga salapi sa ilang mga bulsa sa bakos, kondili magsandalyas, ug dili magsul-ob ug duha ka pang-ilalom nga besti.” (Mar. 6:7-9) Si Lucas misulat: “Ayaw pagdalag bisan unsa alang sa panaw, sungkod man ni puyo sa pagkaon, ni tinapay ni salaping plata; ni maghupot ug duha ka pang-ilalom nga besti.” (Luc. 9:1-3) Atong mamatikdan nga morag nagkasumpaki kini. Sumala kang Marcos, ang mga apostoles gisugo nga magdalag sungkod ug magsandalyas, apan ang asoy ni Lucas nag-ingon nga wala silay dad-on, bisag sungkod. Lahi kang Marcos, si Lucas wala maghisgot ug sandalyas.
Aron masabtan ang gipasabot ni Jesus, matikdi ang parehong gihisgotan sa tulo ka Ebanghelyo. Sa mga asoy nga gikutlo ug sa Mateo 10:5-10, ang mga apostoles gisugo nga dili magsul-ob o magbatog “duha ka pang-ilalom nga besti.” Lagmit, ang mga apostol nagsul-ob nag usa ka pang-ilalom nga besti. Busa dili na sila angayng magdalag laing besti. Sa susama, sila nagsul-ob nag sandalyas. Si Marcos nagpasiugda lamang nga angay silang “magsandalyas,” mga sandalyas nga ila nang gisul-ob. Komosta ang bahin sa sungkod? Ang The Jewish Encyclopedia nag-ingon: “Mopatim-aw nga naandan sa mga Hebreohanon kaniadto ang pagdalag sungkod.” (Gen. 32:10) Si Marcos naghisgot nga ang mga apostoles “dili magdalag bisan unsa alang sa panaw” gawas sa sungkod nga ila nang gidala sa dihang gisugo sila ni Jesus. Sa ato pa, ang mga magsusulat sa Ebanghelyo nagpasiugda sa instruksiyon ni Jesus nga dili magkuhag ekstrang butang aron sila dili malangan sa ilang panaw.
Gipasiugda usab kini ni Mateo, nga nakadungog sa sugo ni Jesus niadtong tungora ug nagrekord niana. Si Jesus miingon: “Ayaw pagbaton ug bulawan o plata o tumbaga alang sa inyong mga bulsa sa bakos, o puyo sa pagkaon alang sa panaw, o duha ka pang-ilalom nga besti, o mga sandalyas o sungkod; kay ang mamumuo takos sa iyang pagkaon.” (Mat. 10:9, 10) Komosta ang sandalyas nga ila nang gisul-ob ug ang sungkod nga ila nang gibitbit? Si Jesus wala magsugo nga ipanglabay ang ila nang nabatonan, kondili siya nagsugo nga dili na mangita sa maong mga butang. Nganong nagsugo siya niana? Kay “ang mamumuo takos sa iyang pagkaon.” Kanay gipasabot sa sugo ni Jesus, nga kaharmonya sa iyang giawhag diha sa Wali sa Bukid nga dili mabalaka kon unsay kan-on, imnon, o isul-ob.—Mat. 6:25-32.
Bisag morag nagkasumpaki ang maong mga asoy sa Ebanghelyo, pareho ra ang gitumong niini. Ang mga apostoles gisugo nga manglakaw dayon ug dili na mangitag ekstrang butang nga makapalangan kanila. Ngano? Kay si Jehova magtagana kanila.
Kinsa ang “babaye, bisan mga babaye” nga gitumong ni Solomon?—Dili kita makatino, apan posible nga sila maoy prominenteng mga babaye nga nahimamat ni Solomon sa palasyo.
Sa Ecclesiastes kapitulo 2, si Solomon naghisgot sa mga butang nga iyang nalampos, lakip sa dagkong proyekto sa pagpanukod. Siya midugang: “Nakatigom usab ako ug plata ug bulawan alang sa akong kaugalingon, ug katigayonan nga alang sa mga hari ug sa sakop nga mga distrito. Nakahupot ako ug mga lalaking mag-aawit ug mga babayeng mag-aawit alang sa akong kaugalingon ug ang tumang kalipay sa mga anak nga lalaki sa mga tawo, usa ka babaye, bisan mga babaye.”—Eccl. 2:8.
Daghang komentarista ang miingon nga ang “mga babaye” nga gihisgotan ni Solomon mao ang iyang daghang asawa ug puyopuyo sa ulahing bahin sa iyang kinabuhi, mga babaye nga naghaylo kaniya sa bakak nga pagsimba. (1 Hari 11:1-4) Apan, mahimong dili kana tukma. Sa dihang gisulat kini ni Solomon, iya nang nahimamat ang maong ‘babaye, o mga babaye.’ Ug nianang panahona, giuyonan pa siya ni Jehova kay siya giinspirar sa pagsulat sa mga basahon sa Bibliya. Kana dili motukma sa ulahing bahin sa iyang kinabuhi sa dihang siya may gatosan na ka langyawng asawa ug puyopuyo nga naghaylo kaniya sa bakak nga pagsimba.
Sa basahon sa Ecclesiastes, si Solomon miingon nga iyang “gitinguha . . . nga makaplagan ang makapahimuot nga mga pulong ug ang pagsulat sa hustong mga pulong sa kamatuoran.” (Eccl. 12:10) Dayag nga nahibalo siya sa mga pulong alang sa “asawa,” “rayna,” ug “puyopuyo,” kay gigamit niya kana sa iyang inspiradong mga sinulat. (Prov. 5:18; 12:4; 18:22; Eccl. 9:9; Awit 6:8, 9) Apan sa Ecclesiastes 2:8, wala gamita ang maong mga pulong.
Ang talagsaong Hebreohanong pulong nga gihubad ug “babaye, bisan mga babaye” (sa singular ug plural) kas-a lang makita sa Bibliya. Ang mga eskolar miangkon nga dili matino ang eksaktong kahulogan niini. Gisabot sa daghang maghuhubad sa Bibliya nga ang pamulong sa Ecclesiastes 2:8 nagtumong sa mga babaye, nga gipahayag sa singular ug dayon sa plural o superlatibo nga diwa. Kana ang diwa nga gipaila sa pamulong “babaye, bisan mga babaye.”
Si Solomon nabantog kaayo nga sa dihang ang rayna sa Sheba, usa ka dato nga gingharian, nakadungog bahin kaniya, siya mibisita ug nakadayeg kaniya. (1 Hari 10:1, 2) Posible nga usa siya sa gitumong ni Solomon nga “babaye, bisan mga babaye.” Lagmit si Solomon nagtumong sa talagsaong mga babaye nga iyang nahimamat sa palasyo sa mga katuigan nga giuyonan pa siya sa Diyos.