Pagkat-on Gikan sa ‘Gambalay sa Kamatuoran’
“[Kamo] nakabaton sa gambalay sa kahibalo ug sa kamatuoran diha sa Balaod.”—ROMA 2:20.
1. Nganong angay natong masabtan ang kahinungdanon sa Moisesnong Balaod?
ANG inspiradong mga sinulat ni apostol Pablo makatabang kanato sa pagsabot sa kahinungdanon sa daghang bahin sa Moisesnong Balaod. Pananglitan, gipatin-aw ni Pablo sa iyang sulat sa mga Hebreohanon nga si Jesus maoy usa ka “matinumanong hataas nga saserdote” nga mitanyag ug “halad pasig-uli” makausa alang sa tanang panahon. Kadtong magpasundayag ug pagtuo niini makabaton sa “walay kataposang kaluwasan.” (Heb. 2:17; 9:11, 12) Gipatin-aw usab ni Pablo nga ang tabernakulo maoy usa lang ka “landong sa mga butang nga langitnon” ug si Jesus mao ang Tigpataliwala sa “usa ka mas maayong pakigsaad” kay sa nianang gipataliwad-an ni Moises. (Heb. 7:22; 8:1-5) Sa adlaw ni Pablo, ang maong pagpatin-aw sa Balaod mapuslanon sa mga Kristohanon, ug mao man usab karon. Kini motabang nato nga masabtan pag-ayo ang bili sa tanang gihimo sa Diyos alang kanato.
2. Unsay bentaha sa Hudiyong mga Kristohanon kay sa mga Hentil?
2 Dihang misulat si Pablo sa mga Kristohanon sa Roma, ang pipila sa iyang mensahe maoy para sa Hudiyong mga Kristohanon nga natudloan sa Moisesnong Balaod. Siya miingon nga sanglit pamilyar sila sa Balaod, ilang nabatonan ang “gambalay sa kahibalo ug sa kamatuoran” bahin kang Jehova ug sa iyang matarong nga mga prinsipyo. Ilang nasabtan ug gimahal ang kamatuoran nga gitudlo sa Balaod. Busa sama sa matinumanong mga Hudiyo una kanila, sila makagiya ug makatudlo niadtong walay alamag sa Balaod nga gihatag ni Jehova.—Basaha ang Roma 2:17-20.
NAGLANDONG SA HALAD NI JESUS
3. Nganong makabenepisyo kita sa pagtuon sa mga halad sa mga Hudiyo kaniadto?
3 Ang gambalay sa kamatuoran nga gihisgotan ni Pablo makatabang nato aron masabtan ang mga katuyoan ni Jehova. Oo, bililhon gihapon ang mga prinsipyo sa Moisesnong Balaod. Busa atong hisgotan karon ang usa ka bahin sa Balaod—kon sa unsang paagi ang lainlaing halad naggiya sa mapaubsanong mga Hudiyo ngadto kang Kristo ug nagtabang kanila nga masabtan kon unsay gikinahanglan sa Diyos kanila. Ug sanglit wala mausab ang pangunang mga kinahanglanon ni Jehova sa iyang katawhan, ang iyang mga balaod ngadto sa mga Israelinhon bahin sa mga halad makatabang kanato sa pagsusi sa kalidad sa atong pag-alagad.—Mal. 3:6.
4, 5. (a) Unsay gipahinumdom sa Moisesnong Balaod ngadto sa mga Hudiyo? (b) Unsay gilandongan sa mga halad?
4 Daghang bahin sa Moisesnong Balaod ang nagpahinumdom sa mga Hudiyo nga sila makasasala. Pananglitan, si bisan kinsa nga makahikap ug patayng lawas sa tawo kinahanglang magpaputli. Aron mahimo kini, usa ka himsog nga pulang baka ang ihawon ug sunogon. Ang abo niini tigomon aron isagol sa “tubig sa paghinlo,” nga iwisik sa tawong giputli sa ikatulo ug ikapitong adlaw human siya mahugawi. (Num. 19:1-13) Ug agig pahinumdom nga ang pagsanay sa tawo magpasa sa pagkadili-hingpit ug sala, ang babaye nga manganak mamahugaw sulod sa usa ka yugto. Human niana, siya mohimog halad alang sa pagtabon sa sala.—Lev. 12:1-8.
5 Ang mga halad nga hayop gikinahanglan sa uban pang mga kahimtang aron sa pagtabon sa sala. Nasayod man niini ang magsisimba o wala, kini nga mga halad—ug kadtong gitanyag sa ulahi sa templo ni Jehova—‘naglandong’ sa hingpit nga halad ni Jesus.—Heb. 10:1-10.
HUSTONG TINAMDAN SA PAGHALAD
6, 7. (a) Unsay angayng hinumdoman sa mga Israelinhon sa ilang pagpilig mga halad, ug unsay gilandongan niini? (b) Unsay atong ikasukna sa kaugalingon?
6 Ang usa ka pangunang sukdanan sa bisan unsang hayop nga ihalad kang Jehova mao nga kini “himsog”—dili buta, walay bali o sakit. (Lev. 22:20-22) Dihang ang mga Israelinhon maghalad ug prutas o lugas ngadto kang Jehova, kinahanglang kini ang “mga unang bunga,” ang “kinamaayohan gayod” sa ilang ani. (Num. 18:12, 29) Ang segunda klaseng halad dili dalawaton kang Jehova. Ang hinungdanong kinahanglanon bahin sa paghalad ug mga hayop naghulagway nga ang halad ni Jesus walay buling o walay lama ug nga si Jehova mohalad sa kinamaayohan ug labing bililhon kaniya aron tubson ang katawhan.—1 Ped. 1:18, 19.
7 Kon ang tawo nga naghalad mapasalamaton gayod kang Jehova tungod sa Iyang kaayo, dili ba malipay siya nga pilion ang kinamaayohan sa iyang nabatonan? Ang kalidad sa ihalad nagdepende na sa indibiduwal. Apan siya nahibalo nga ang Diyos dili malipay kon may depekto ang halad kay kana magpaila nga ang tawo nag-isip sa paghalad ingong pormalidad lang, kabug-at pa gani. (Basaha Malaquias 1:6-8, 13.) Kini magpahunahuna kanato bahin sa atong pag-alagad sa Diyos: ‘Nganong nag-alagad man ko kang Jehova? Angay ba nakong usbon ang akong tinamdan ug motibo sa pag-alagad kaniya? Gihatag ko ba kaniya ang kinamaayohan?’
ang8, 9. Nganong angay natong tagdon ang tinamdan sa mga Israelinhon sa paghimog mga halad?
8 Ang usa ka Israelinhon boluntaryo nga makahalad kang Jehova aron magpasalamat. O siya makatanyag ug halad nga sinunog aron sa paghangyo sa pag-uyon ni Jehova. Sa maong mga kahimtang, dili lisod para niya nga pilion ang kinamaayohang hayop. Siya malipay nga ihatag kini kang Jehova. Karon, kita dili na mohimog literal nga halad segun sa giingon sa Moisesnong Balaod, apan kita mohalad gihapon pinaagi sa paggamit sa atong panahon, kusog, ug kahinguhaan sa pag-alagad kang Jehova. Gihisgotan ni apostol Pablo ang “pagpahayag sa dayag” sa atong paglaom ug ‘ang pagbuhat ug maayo ug ang pagpaambit sa mga butang ngadto sa uban’ ingong mga halad nga makapahimuot sa Diyos. (Heb. 13:15, 16) Ang atong tinamdan sa maong mga kalihokan magpadayag kon unsa ka dako ang atong pagpasalamat ug pagpabili sa tanang gihatag ni Jehova kanato. Busa sama sa mga Israelinhon, angay natong susihon ang atong tinamdan ug motibo sa pag-alagad kang Jehova.
9 Sa pipila ka kahimtang, ang Moisesnong Balaod nagsugo sa usa ka Israelinhon sa paghimog halad sa sala o halad sa pagkasad-an kon siya nakasala. Kay sugo man kini, mapugos lang kaha siya sa paghimo niini? (Lev. 4:27, 28) Dili, kon gusto gayod niyang mahuptan ang maayong relasyon kang Jehova.
10. Kon nakahimo kitag sayop, unsay angay natong himoon nga samag paghalad?
10 Karon usab, tingali nasilo ang usa ka igsoon kay wala kita mag-amping sa atong gisulti o gibuhat. O lagmit nakonsensiya kita tungod sa usa ka seryosong sayop. Kon buot gayod natong pahimut-an si Jehova, himoon nato ang kutob sa maarangan sa pagtul-id sa sayop. Kinahanglan tingaling tim-os kitang mangayog pasaylo sa igsoon nga nasilo kanato. O kon nakahimog seryosong sayop, mangayo kitag tabang sa mga ansiyano. (Mat. 5:23, 24; Sant. 5:14, 15) Aron matul-id ang atong nahimong sayop ngadto sa igsoon o sa Diyos, kinahanglang duna kitay himoon. Sama kinig paghalad. Sa ingon, atong mapasig-uli ang maayong relasyon kang Jehova ug sa atong igsoon, ug mahuptan ang hinlong konsensiya. Kini magkombinsir kanato nga ang dalan ni Jehova ang labing maayo.
11, 12. (a) Unsa ang mga halad sa panag-ambit? (b) Unsay kaamgiran sa mga halad sa panag-ambit ug sa atong pag-alagad karon?
11 Ang ubang halad nga gihisgotan sa Moisesnong Lev. 3:1; 7:31-33) Ang magsisimba mihimo niini nga halad kay buot niyang makabatog maayong relasyon uban sa Diyos. Samag ang magsisimba, ang iyang pamilya, ang mga saserdote, ug si Jehova dungang nangaon uban ang kalipay ug pakigdait.
Balaod maoy mga halad sa panag-ambit. Kini nagpakita nga ang usa may pakigdait kang Jehova. Ang naghalad ug ang iyang pamilya mokaon sa karne sa gihalad nga hayop, lagmit diha sa usa sa mga lawak kan-anan sa templo. Ang nagadumalang saserdote makadawat ug usa ka bahin sa karne, ingon man ang ubang saserdote nga nag-alagad sa templo. (12 Busa ang pagtanyag ug halad sa panag-ambit maoy samag pagdapit kang Jehova sa pagpangaon. Usa gayod ka dakong dungog alang sa usa ka Israelinhon dihang dawaton ni Jehova ang iyang pagdapit. Siyempre, andamon gyod niya ang kinamaayohan. Ang mga halad sa panag-ambit maoy bahin sa gambalay sa kamatuoran nga anaa sa Moisesnong Balaod, ug kini nagpakita nga ang tanan nga buot makigdait sa ilang Maglalalang makahimo niana pinaagi sa mas dakong halad ni Jesus. Karon, kita mahimong higala ni Jehova kon andam kitang mohalad, o mogamit, sa atong kahinguhaan ug kusog sa pag-alagad kaniya.
MGA BUTANG NGA ANGAYNG BANTAYAN LABOT SA MGA HALAD
13, 14. Nganong dili dalawaton kang Jehova ang buot ihalad ni Haring Saul?
13 Dawaton lang ni Jehova ang mga halad kon ang nagtanyag niini dunay hustong tinamdan ug motibo. Apan ang Bibliya naghisgot ug mga halad nga dili dalawaton sa Diyos. Nganong iya kadtong gisalikway? Tagdon nato ang duha ka pananglitan.
14 Si propeta Samuel miingon kang Haring Saul nga panahon na nga ipahamtang ang paghukom ni Jehova batok sa mga Amalekanhon. Iyang giingnan si Saul nga patyon silang tanan lakip na ang ilang mga hayop. Apan human sa kadaogan ni Saul, miuyon ra siya nga wala patya sa iyang mga sundalo si Agag, ang hari sa mga Amalekanhon. Wala usab patya ni Saul ang kinamaayohan sa ilang mga hayop aron ikahalad kang Jehova. (1 Sam. 15:2, 3, 21) Unsay reaksiyon ni Jehova? Iyang gisalikway si Saul tungod sa iyang pagkadili-masinugtanon. (Basaha ang 1 Samuel 15:22, 23.) Unsay atong makat-onan niini? Dawaton lang sa Diyos ang atong mga halad kon sundon nato ang iyang mga sugo.
15. Unsay gipadayag sa daotang panggawi sa pipila ka Israelinhon nga mihimog mga halad sa adlaw ni Isaias?
15 Ang laing pananglitan makaplagan sa Isa. 1:11-16.
basahon ni Isaias. Naandan na sa mga Israelinhon sa panahon ni Isaias ang paghalad kang Jehova. Apan kini nahimong dili dalawaton tungod sa ilang daotang panggawi. “Unsay kapuslanan kanako sa daghan ninyong mga halad?” nangutana si Jehova. “Igo na ang mga tibuok halad-nga-sinunog sa laking mga karnero ug sa tambok sa pinakaon-pag-ayo nga mga hayop; ug ako walay kahimuot sa dugo sa toreyong mga baka ug sa mga laki nga nating karnero ug sa laking mga kanding. . . . Hunong na kamo sa pagdala ug walay-bili nga mga halad-nga-lugas. Ang insenso—butang kini nga dulumtanan kanako.” Unsay hinungdan? Ang Diyos miingon kanila: “Bisan pa kon kamo maghimog daghang mga pag-ampo, ako dili mamati; ang inyong mga kamot napuno sa pag-ula ug dugo. Hugasi ang inyong kaugalingon; hinloi ang inyong kaugalingon; kuhaa ang pagkadaotan sa inyong mga pagpakiglabot gikan sa atubangan sa akong mga mata; hunong na sa pagbuhat ug daotan.”—16. Sa unsang paagi ang usa ka halad mahimong dalawaton sa Diyos?
16 Si Jehova wala malipay sa mga halad niadtong dili mahinulsolon. Apan ang mga pag-ampo ug mga halad niadtong sinserong naningkamot sa pagkinabuhi uyon sa iyang mga sugo dalawaton kaniya. Ang gambalay sa Balaod nagtudlo sa maong mga tawo nga sila maoy makasasala ug nagkinahanglag kapasayloan. (Gal. 3:19) Kon nasabtan kini sa usa ka Israelinhon, siya maguol sa iyang mga sala ug gusto niyang pasayloon siya ni Jehova. Karon, angay usab natong ilhon nga gikinahanglan nato ang halad ni Kristo, nga bug-os makatabon sa mga sala. Kon atong masabtan ug pabilhan kini, si Jehova “mahimuot” sa tanan nga atong himoon sa pag-alagad kaniya.—Basaha ang Salmo 51:17, 19.
MAGPASUNDAYAG UG PAGTUO SA HALAD NI JESUS!
17-19. (a) Sa unsang paagi nato ikapakita kang Jehova ang atong pagpasalamat sa halad lukat ni Jesus? (b) Unsay hisgotan sa sunod artikulo?
17 “Landong” lang sa mga katuyoan sa Diyos ang nakita sa mga Israelinhon, apan atong nakita ang katinuoran. (Heb. 10:1) Ang mga balaod bahin sa mga halad nagtudlo sa mga Israelinhon kon unsay angay nilang buhaton aron makabatog maayong relasyon sa Diyos. Angay nilang ipakita ang tinuod nga pagkamapasalamaton, ang tinguha nga ihatag kaniya ang kinamaayohan, ug ang pag-ila nga gikinahanglan nila ang iyang pagpasaylo. Mapasalamaton kita nga ang Kristohanon Gregong Kasulatan nagtabang kanato sa pagsabot nga pinaagi sa lukat, bug-os wagtangon ni Jehova ang epekto sa sala ug nga bisan karon kita makabatog hinlong konsensiya sa iyang atubangan. Ang halad lukat ni Jesus maoy usa gayod ka talagsaong gasa!—Gal. 3:13; Heb. 9:9, 14.
18 Siyempre, dili igo ang pagkasabot lang sa halad lukat aron kita makabenepisyo niini. Si apostol Pablo misulat: “Ang Balaod nahimong atong magtutudlo nga nagatultol ngadto kang Kristo, aron kita ikapahayag nga matarong gumikan sa pagtuo.” (Gal. 3:24) Ug ang maong pagtuo angayng pamatud-an sa mga buhat. (Sant. 2:26) Busa gidasig ni Pablo ang mga Kristohanon sa unang siglo kinsa nakabaton sa gambalay sa kahibalo nga anaa sa Moisesnong Balaod sa pagpadapat sa ilang nakat-onan. Pinaagi niana, ang ilang panggawi mahiuyon sa kamatuoran nga ilang gitudlo sa uban.—Basaha ang Roma 2:21-23.
19 Bisan tuod ang mga Kristohanon karon wala obligaha sa pagsunod sa Moisesnong Balaod, sila angay gihapong motanyag ug mga halad nga dalawaton kang Jehova. Sa sunod artikulo, atong mahibaloan kon unsaon kana paghimo.
[Mga Pangutana sa Pagtuon]
[Blurb sa panid 17]
Ang pangunang mga kinahanglanon ni Jehova sa iyang mga alagad wala mausab
[Hulagway sa panid 18]
Hain niini ang imong ihalad kang Jehova?
[Hulagway sa panid 19]
Kadtong nagtanyag ug dalawatong mga halad kang Jehova makabaton sa iyang pag-uyon