1. Unsay mahigugmaong gipreserbar ni Jehova alang sa kaayohan sa katawhan?

SI Jehova maoy “buhi ug malungtarong Diyos.” Iyang gipreserbar ang iyang nagahatag-kinabuhi nga mensahe alang sa katawhan. Kini magpabilin kay “ang pulong ni Jehova magpadayon hangtod sa kahangtoran.” (1 Ped. 1:23-25) Mapasalamaton gayod kita nga mahigugmaong gipreserbar ni Jehova ang maong hinungdanong impormasyon diha sa iyang Pulong, ang Bibliya!

2. Unsay gipreserbar ni Jehova diha sa Bibliya aron magamit sa iyang katawhan?

² Gipreserbar sa Diyos ang iyang ngalan diha sa Bibliya aron magamit sa iyang katawhan. Unang gihisgotan sa Kasulatan ang ngalang “Jehova” diha sa “kasaysayan sa mga langit ug sa yuta.” (Gen. 2:4) Ang ngalan sa Diyos milagrosong gisulat daghang beses diha sa mga papan nga bato nga naundan sa Napulo ka Sugo. Pananglitan, ang unang sugo gisugdan niining paagiha: “Ako mao si Jehova nga imong Diyos.” (Ex. 20:1-17) Ang ngalan sa Diyos magpabilin kay gipreserbar sa Soberanong Ginoong Jehova ang iyang Pulong ug ngalan bisan pa sa mga paningkamot ni Satanas nga wagtangon kini.—Sal. 73:28.

3. Bisag kaylap ang bakak nga mga pagtulon-an, unsay gipreserbar sa Diyos?

³ Gipreserbar usab ni Jehova ang kamatuoran diha sa Bibliya. Bisag kaylap ang bakak nga mga pagtulon-an, mapasalamaton kaayo kita nga gihatagan kita sa Diyos ug espirituwal nga kahayag ug kamatuoran! (Basaha ang Salmo 43:3, 4.) Samtang ang kalibotan naglakaw sa kangitngit, kita malipayong naglakaw sa espirituwal nga kahayag.—1 Juan 1:6, 7.

4, 5. Unsang talagsaong pribilehiyo ang atong nabatonan sukad sa 1931?

⁴ Ingong mga Kristohanon, duna kitay bililhong panulondon. Ang Collins Cobuild English Dictionary nag-ingon:  “Ang panulondon sa usa ka nasod mao ang mga hiyas, tradisyon, o paagi sa pagkinabuhi sa mga lungsoranon sulod sa daghang katuigan ug gipasa ngadto sa sunodsunod nga henerasyon.” Ang atong espirituwal nga panulondon naglakip sa tukmang kahibalo sa Pulong sa Diyos ug sa tin-aw nga pagsabot sa kamatuoran bahin kaniya ug sa iyang mga katuyoan. Lakip usab niini ang usa ka talagsaon kaayong pribilehiyo.

⁵ Kini nga pribilehiyo nahimong bahin sa atong panulondon niadtong kombensiyon sa Columbus, Ohio, U.S.A., sa 1931. Makita sa giimprentang programa ang mga letrang “JW.” Usa ka sister miingon nga ang mga igsoon naghunahuna nga kini nagkahulogang “Just Wait” o “Just Watch,” ug natagnaan pa gani sa uban ang hustong kahulogan niini. Kaniadto kita gitawag nga mga Estudyante sa Bibliya. Apan atong gisagop ang ngalang Mga Saksi ni Jehova (Jehovah’s Witnesses) pinaagig resolusyon niadtong Hulyo 26, 1931. Makapalipay kaayong mabatonan ang maong ngalan nga binase sa Kasulatan. (Basaha ang Isaias 43:12.) “Dili gyod nako malimtan ang paghugyaw ug pagpamalakpak nga milanog sa maong tigomanan,” nahinumdom ang usa ka brader. Walay laing relihiyon sa kalibotan nga gustong tawgon nianang ngalana, apan kita gipanalanginan sa Diyos sa paggamit niini sa kapin nag 80 ka tuig. Pagkatalagsaong pribilehiyo nga mahimong Saksi ni Jehova!

6. Unsang tukmang impormasyon ang lakip sa atong espirituwal nga panulondon?

⁶ Lakip sa atong espirituwal nga panulondon ang daghang tukma ug bililhong impormasyon bahin sa nangagi. Pananglitan, anaa ang bahin kang Abraham, Isaac, ug Jacob. Lagmit gihisgotan sa maong mga patriarka ug sa ilang pamilya kon sa unsang paagi pahimut-an si Jehova. Busa dili ikatingala nga gisalikway sa matarong nga si Jose ang seksuwal nga imoralidad aron dili ‘makasala sa Diyos.’ (Gen. 39:7-9) Ang Kristohanong mga tradisyon gipasa usab pinaagig panig-ingnan o sa binaba nga paagi. Lakip niini ang labot sa Panihapon sa Ginoo nga gipasa ni apostol Pablo ngadto sa Kristohanong mga kongregasyon. (1 Cor. 11:2, 23) Karon, ang mga detalye nga atong gikinahanglan sa pagsimba kang Jehova ‘sa espiritu ug kamatuoran’ anaa sa Bibliya. (Basaha ang Juan 4:23, 24.) Ang Bibliya maoy alang sa paglamdag sa katawhan, apan ingong mga alagad ni Jehova mas gipabilhan nato kini.

7. Unsang makapalig-on nga saad ang lakip sa atong panulondon?

⁷ Lakip usab sa atong espirituwal nga panulondon ang daghang publikasyon nga nagpamatuod nga ‘si Jehova dapig kanato.’ (Sal. 118:7) Tungod niini, kita mobating luwas bisag lutoson. Usa ka makapalig-ong bahin sa atong panulondon mao kini nga saad: “‘Bisan unsa nga hinagiban nga buhaton batok kanimo dili magmalamposon, ug ang matag dila nga mosulti batok kanimo sa paghukom imong pagahukman. Mao kini ang panulondon sa mga alagad ni Jehova, ug ang ilang pagkamatarong maoy gikan kanako,’ mao  ang giingon ni Jehova.” (Isa. 54:17) Walay hinagiban si Satanas nga permanenteng makadaot kanato.

8. Unsay hisgotan niini ug sa sunod nga artikulo?

⁸ Gipaningkamotan ni Satanas nga wagtangon ang Pulong sa Diyos, dili masayran ang ngalan ni Jehova, ug tagoan ang kamatuoran. Apan dili gyod niya mapildi si Jehova, kinsa nagpakyas sa tanan niyang paningkamot. Kini ug ang sunod nga artikulo magpakita (1) kon sa unsang paagi gipreserbar sa Diyos ang iyang Pulong; (2) kon sa unsang paagi giseguro ni Jehova nga mapreserbar ang iyang ngalan; ug (3) kon sa unsang paagi ang atong langitnong Amahan maoy Tinubdan ug Tigpreserbar sa kamatuoran.

9-11. Unsang mga pananglitan ang nagpakitang ang Bibliya nakalahutay bisan pa sa daghang paningkamot nga wagtangon kini?

⁹ Gipreserbar ni Jehova ang iyang pulong bisan pa sa daghang paningkamot nga wagtangon kini. Ang Enciclopedia Cattolica (Catholic Encyclopedia) nag-ingon: “Sa 1229, gidid-an sa Konsilyo sa Toulouse ang ordinaryong mga tawo sa paggamit niini [Bibliya sa lokal nga mga pinulongan] tungod sa ilang pagpakig-away batok sa mga Albigenses ug Waldenses . . . Ang konsilyo nga gihimo didto sa Tarragona, Spain, niadtong 1234 ilalom ni James I nagpagula ug susamang sugo.” Ang ensiklopedia midugang nga niadtong 1559, ang Simbahang Katoliko nakiglabot niini sa unang higayon. Gipatik ni Pope Paul IV ang unang listahan sa gidiling mga basahon. Lakip niini ang pagdili sa pag-imprenta ug pagbaton sa Bibliya sa lokal nga mga pinulongan nga walay pagtugot sa Simbahan.

¹⁰ Bisag daghan ang naningkamot sa pagwagtang sa Bibliya, kini nagpabilin. Niadtong mga 1382, gipatik ni John Wycliffe ug sa iyang mga kauban ang unang Iningles nga Bibliya. Ang laing maghuhubad sa Bibliya mao si William Tyndale, nga gipatay niadtong 1536. Samtang gihigot sa estaka, siya misinggit, “Ginoo, bukha ang mga mata sa hari sa England.” Dayon siya gituok pinaagig pisi ug gisunog.

¹¹ Ang Bibliya nakalahutay bisan pa sa daghang pagsupak. Pananglitan, sa 1535, gipatik ang Iningles nga Bibliya ni Miles Coverdale. Sa iyang hubad, gigamit niya ang bersiyon ni Tyndale sa “Bag-ong Tugon” ug sa “Daang Tugon,” gikan sa Genesis ngadto sa Cronicas. Ug ang ubang bahin sa Kasulatan gihubad niya gikan sa Latin ug gikan sa German nga Bibliya ni Martin Luther. Karon, ang Bag-ong Kalibotang Hubad sa Balaang Kasulatan gidayeg kay kini tin-aw, tukma, ug sayon gamiton sa ministeryo. Nalipay kita nga ang mga tawo ug ang mga demonyo wala molampos sa pagwagtang sa Pulong ni Jehova.

12. Unsay papel sa Bag-ong Kalibotang Hubad sa pagpreserbar sa balaang ngalan?

¹² Giseguro ni Jehova nga ang iyang ngalan mapreserbar diha sa Bibliya. Dakog papel  niini ang Bag-ong Kalibotang Hubad. Sa introduksiyon sa New World Translation of the Holy Scriptures—With References, ang komite sa mga maghuhubad misulat: “Ang labing hinungdanong bahin niini nga hubad mao ang pagpasig-uli sa balaang ngalan sa hustong dapit niini diha sa Bibliya. Gihimo kini gamit ang komon nga Iningles nga pormang ‘Jehovah’ sa 6,973 ka beses diha sa Hebreohanong Kasulatan ug 237 ka beses sa Kristohanon Gregong Kasulatan.” Ang kompletong edisyon o ang ubang bahin sa Bag-ong Kalibotang Hubad mabatonan na karon sa kapig 116 ka pinulongan, ug kapin na sa 178,545,862 ka kopya ang naimprenta.

13. Nganong makaingon kita nga ang mga tawo nahibalo sa ngalan sa Diyos sukad pa sa sinugdan?

¹³ Ang mga tawo nahibalo sa ngalan sa Diyos sukad pa sa sinugdan. Si Adan ug Eva nasayod niini, ug sila nahibalo sa hustong paglitok niini. Human sa Lunop, dihang si Ham wala magtahod sa iyang amahan, si Noe miingon: “Dalayegon si Jehova, ang Diyos ni Sem, ug si Canaan [anak ni Ham] mahimong iyang ulipon.” (Gen. 4:1; 9:26) Ang Diyos mismo miingon: “Ako mao si Jehova. Kana ang akong ngalan; ug dili ko ihatag kang bisan kinsa ang akong kaugalingong himaya.” Siya miingon usab: “Ako mao si Jehova, ug wala nay lain. Gawas kanako wala nay Diyos.” (Isa. 42:8; 45:5) Giseguro ni Jehova nga ang iyang ngalan mapreserbar ug masayran sa mga tawo sa tibuok yuta. Pagkadakong pribilehiyo nga atong gidala ang ngalan ni Jehova ug nag-alagad ingong iyang mga Saksi! Kita samag misinggit: “Sa ngalan sa among Diyos isahon namo ang among mga bandila.”—Sal. 20:5.

14. Gawas sa Bibliya, asa pa makita ang ngalan sa Diyos?

¹⁴ Dili lang sa Bibliya makita ang ngalan sa Diyos. Tagda pananglitan ang Bato sa Moab nga nakaplagan sa Dhiban (Dibon), 21 kilometros sidlakan sa Patayng Dagat. Ang inskripsiyon niini naghisgot kang Haring Omri sa Israel ug sa gisulti sa Moabihanong hari nga si Mesa bahin sa iyang pag-alsa batok sa Israel. (1 Hari 16:28; 2 Hari 1:1; 3:4, 5) Mainteres kita sa Bato sa Moab kay makita dinhi ang ngalan sa Diyos sa pormang Tetragrammaton. Ang Tetragrammaton makita usab daghang beses diha sa Lachish Letters, mga tipak nga yutang kulonon nga nakaplagan didto sa Israel.

15. Unsa ang Septuagint, ug sa unsang paagi kini mitungha?

¹⁵ Ang unang mga maghuhubad sa Bibliya nakatabang usab sa pagpreserbar sa balaang ngalan. Human sa pagkadestiyero sa Babilonya gikan sa 607 B.C.E. hangtod 537 B.C.E., daghang Hudiyo ang wala na mamalik sa Juda ug Israel. Sa ikatulong siglo B.C.E., daghan nang Hudiyo ang namuyo sa Alexandria, Egypt. Tungod niini, nagkinahanglan silag hubad sa Hebreohanong Kasulatan sa pinulongang Grego, nga maoy internasyonal nga pinulongan kaniadto. Kini nga bersiyon nakompleto sa ikaduhang siglo B.C.E., ug gitawag nga Septuagint. Makita sa ubang kopya niini ang ngalang Jehova sa Hebreohanong porma.

16. Unsang basahon nga unang gipatik sa 1640 ang naggamit sa ngalan sa Diyos?

¹⁶ Makita usab ang balaang ngalan sa Bay Psalm Book, ang unang literatura nga gipatik sa Amerikanhong mga kolonya nga sakop sa England. Ang orihinal niini nga edisyon (giimprenta sa 1640) naundan sa Mga Salmo nga gihubad gikan sa Hebreohanon ngadto sa Iningles. Kini may mga teksto nga naggamit sa ngalan sa Diyos, sama sa Salmo 1:1, 2 nga nag-ingon nga ang “bulahan nga tawo” wala maglakaw sa tambag sa daotan, “apan ang iyang kalipay anaa sa balaod ni Iehovah.” Alang sa dugang impormasyon bahin sa ngalan sa Diyos, tan-awa ang brosyur nga Ang Balaang Ngalan nga Magapadayon sa Walay Kataposan.

17, 18. (a) Unsa ang kamatuoran? (b) Unsay naglangkob sa “kamatuoran sa maayong balita”?

¹⁷ Kita malipayong nag-alagad kang ‘Jehova, ang Diyos sa kamatuoran.’ (Sal. 31:5) Unsa ang kamatuoran? “Ang kamatuoran mao ang tanang tinuod nga impormasyon  bahin sa usa ka butang, dili mga hinanduraw o inimbento,” sumala sa Collins Cobuild English Dictionary. Sa Bibliya, ang Hebreohanong pulong nga sagad gihubad ug “kamatuoran” nagtumong sa butang nga tinuod ug kasaligan. Ang Gregong pulong niini nagtumong sa butang nga nahiuyon sa kamatuoran o sa kon unsay husto.

¹⁸ Gipreserbar ni Jehova ang kamatuoran ug gipakaylap ang dagayang kahibalo bahin niini. (2 Juan 1, 2) Ang atong pagsabot sa kamatuoran padayong nagadan-ag, kay “ang dalan sa mga matarong ingon sa masanag nga kahayag nga nagaanam kadan-ag hangtod sa pagkahingpit sa adlaw”! (Prov. 4:18) Siyempre, mouyon kita kang Jesus, kinsa miampo sa Diyos: “Ang imong pulong maoy kamatuoran.” (Juan 17:17) Anaa sa Pulong sa Diyos ang “kamatuoran sa maayong balita,” nga naglangkob sa tanang pagtulon-an sa mga Kristohanon. (Gal. 2:14) Lakip niini ang kamatuoran bahin sa ngalan ni Jehova, iyang pagkasoberano, halad lukat ni Jesus, pagkabanhaw, ug sa Gingharian. Hisgotan nato karon kon sa unsang paagi gipreserbar sa Diyos ang kamatuoran bisan pa sa mga paningkamot ni Satanas nga tagoan kini.

19, 20. Kinsa si Nimrod, ug sa unsa siya napakyas?

¹⁹ Human sa Lunop, dunay panultihon: “Sama gayod kang Nimrod nga usa ka gamhanang mangangayam nga supak kang Jehova.” (Gen. 10:9) Ingong magsusupak ni Jehova nga Diyos, si Nimrod sama rag nagsimba kang Satanas, ug wala siyay kalainan sa mga magsusupak nga giingnan ni Jesus: “Kamo gikan sa inyong amahan nga Yawa, ug buot ninyong buhaton ang mga tinguha sa inyong amahan. Kana siya . . . wala mobarog nga lig-on diha sa kamatuoran.”—Juan 8:44.

²⁰ Si Nimrod ang nagmando sa Babel ug sa ubang siyudad tali sa mga suba sa Tigris ug Euprates. (Gen. 10:10) Lagmit siya ang nagsugo sa pagtukod sa Babel ug sa torre niini niadtong mga 2269 B.C.E. Kini maoy supak sa kabubut-on ni Jehova nga ang mga tawo mokaylap sa tibuok yuta. Ang mga magtutukod miingon: “Dali! Magtukod kita ug usa ka siyudad ug usab usa ka torre nga ang tumoy niini abot sa mga langit, ug maghimo kita ug bantog nga ngalan alang sa atong kaugalingon, kay tingali unyag kita magkatibulaag sa tibuok nawong sa yuta.” Apan nahunong kini kay ang Diyos “naglahugay sa pinulongan sa tibuok yuta” ug nagpatibulaag sa mga magtutukod. (Gen. 11:1-4, 8, 9) Busa kon plano kadto ni Satanas nga magtukod ug usa ka relihiyon diin siya ang simbahon, siya napakyas gayod. Sa tibuok kasaysayan, gipanalipdan ni Jehova ang matuod nga pagsimba, ug matag adlaw nagkadaghan ang nag-alagad kaniya.

21, 22. (a) Nganong ang bakak nga relihiyon wala magpameligro sa matuod nga pagsimba? (b) Unsay atong hisgotan sa sunod nga artikulo?

²¹ Sa pagkatinuod, ang bakak nga relihiyon wala magpameligro sa matuod nga pagsimba. Ngano? Tungod kay giseguro sa atong Dakong Instruktor nga mapreserbar ang iyang Pulong, masayran sa katawhan ang iyang ngalan, ug mokaylap ang kamatuoran. (Isa. 30:20, 21) Makapalipay ang pag-alagad sa Diyos kon kini nahiuyon sa kamatuoran. Apan kinahanglang padayon kitang magtukaw sa espirituwal, bug-os mosalig kang Jehova, ug magpagiya sa iyang balaang espiritu.

²² Sa sunod nga artikulo, atong subayon kon sa unsang paagi mitungha ang pipila ka bakak nga doktrina. Atong masayran nga ang Kasulatan wala magtudlo niini. Dugang pa, atong makita kon sa unsang paagi ang Tigpreserbar sa kamatuoran, si Jehova, naghatag kanato sa tinuod nga mga pagtulon-an ingong bahin sa atong espirituwal nga panulondon.