PAGGAWAS sa babaye sa pultahan sayo sa buntag, nakita niya ang usa ka gamayng putos. Gipunit niya kini ug milingi-lingi, apan walay tawo sa kalye. Tingali gabii kini gibilin. Human ablihig gamay ang putos, misulod dayon siya ug gisirad-an ang pultahan. Bantog ra kay ang sulod maoy gibando nga literatura sa Bibliya! Gigakos niya kini ug nagpasalamat kang Jehova sa bililhong espirituwal nga pagkaon.

Kanay sagad nga kahimtang sa mga igsoon sa Germany sa dekada sa 1930. Pagsugod sa pagmando sa mga Nazi sa 1933, ang buluhaton sa mga Saksi ni Jehova gibando sa kadaghanang dapit sa nasod. “Kombinsido ming way balaod sa tawo nga makapugong sa pagmantala bahin kang Jehova ug sa iyang ngalan,” matod ni Richard Rudolph, nga karon nag-edad nag kapin sa 100. * “Importante ang mga literatura sa Bibliya sa among pagtuon ug ministeryo. Apan lisod na kining mabatonan tungod sa pagbando. Naghunahuna mi kon sa unsang paagi magpadayon ang buluhaton.” Wala madugay, nahibaloan ni Richard nga makatabang diay siya niana sa talagsaon kaayong paagi—sa tabang sa anino sa kabukiran.—Maghu. 9:36.

Kon moadto ka sa tuboran sa suba sa Elbe (o, Labe), makaabot ka sa Giant Mountains (Krkonoše), nga karon maoy utlanan sa Czech Republic ug Poland. Bisag mga 1,600 metros lang ang gihabogon, ang kabukiran naputos sa snow. Unom ka bulan kada tuig, ang taluktok niini maputos sa bagang snow nga moabot ug tres metros. Kay dili man matag-an ang klima, kadtong mokompiyansa maabtan sa bagang gabon nga kalit motabon sa mga taluktok sa kabukiran.

Sulod sa kasiglohan, ang kabukiran nagsilbing utlanan sa mga probinsiya, gingharian, ug mga nasod. Tungod sa peligrosong mga agianan, lisod kaayong magpatrolya dinhi mao nga kaniadto daghang giesmagol ang giagi niini nga kabukiran. Sa  dekada sa 1930, dihang ang Giant Mountains nahimong utlanan sa Czechoslovakia ug Germany, gigamit sa porsigidong mga Saksi ang agianan kaniadto sa mga esmagler. Alang sa unsa? Aron maghatod ug bililhong mga literatura sa Bibliya gikan sa mga dapit nga dali kining mabatonan. Usa kanila si Richard.

“Kada Sabado ug Dominggo, motungas mi sa kabukiran nga tinagpito o kapin pa ka batan-ong brader nga magsininag pang-hike,” matod ni Richard. “Gikan sa Germany, tulo ka oras namong baktason ang kabukiran una makaabot sa Špindlerův Mlýn”—usa ka resort sa Czechoslovakia nga mga 16.5 kilometros ang gilay-on. Niadtong panahona, daghang German ang nagpuyo sa maong lugar. Usa kanila ang mag-uuma nga misugot nga motabang sa mga brader. Duna siyay karomata nga giguyod ug kabayo, nga sagad sakyan sa mga bakasyonista. Kini ang iyang gamiton sa pagkuhag kinarton nga mga literatura sa duol nga lungsod, nga gipadala pinaagig tren gikan sa Prague. Dad-on niya kini sa iyang uma ug tagoan sa lawting nga butanganag dagami. Dayon kuhaon kini sa mga brader nga maoy magdala niini sa pikas bahin sa kabukiran, sa Germany.

Si Richard mipadayon: “Inig-abot namo sa maong uma, pun-on namo ang among mga backpack, nga gidisenyo nga makadalag bug-at nga karga. Kada usa namo magdalag mga 50 kilos.” Aron dili masakpan, gabii sila magbaktas. Magsugod sila pagsalop sa adlaw ug mouli sa dili pa mosubang ang adlaw. Gihubit ni Ernst Wiesner, magtatan-aw sa sirkito sa Germany niadtong panahona, ang paagi aron dili masakpan: “Duha ka brader ang mag-una ug, kon naa silay masugatan, mosenyas sila pinaagig flashlight. Kini ang senyales nga motago sa kalibonan ang nagsunod nga mga brader, nga mga 100 metros ang distansiya ug nagdalag bug-at nga mga backpack. Hulaton nilang mobalik ang duha ka brader nga mosultig password, nga ilisan kada semana.” Apan duna pay laing kapeligrohan gawas sa German nga mga polis nga asul ug uniporme.

“Usa ka gabii niana, dugay kong nahuman sa akong trabaho,” nahinumdom si Richard, “maong  miapas na lang ko sa mga brader paingon sa Czechoslovakia. Ngitngit ug baga ang gabon niadto. Samtang nagbaktas, nagkurog ko tungod sa bugnaw kaayong ulan. Nasaag ko sa mugbong mga pine tree ug wala nako makita ang agianan sulod sa pipila ka oras. Daghang hiker ang namatay niini. Pagkakadlawon na nako nasugatan ang mga brader dihang pauli na sila.”

Sulod sa mga tulo ka tuig, kada semana motabok sa kabukiran ang gamayng grupo sa maisogong mga brader. Sa tingtugnaw, ilang dad-on ang mga literatura gamit ang ski o toboggan (balsang pang-snow). Usahay, pipila ka grupo sa mga brader nga moabot ug tag-20 ang motabok sa utlanan sa maadlaw, agi sa dalan sa mga hiker. Aron tan-awon nga morag nag-hike lang, may mga sister nga mokuyog. Ang ubang sister mag-unag baktas ug mag-itsa sa ilang kalo sa itaas kon morag may peligro.

Unsay sunod buhaton human makuha sa mga brader ang mga literatura? May mga kahikayan aron maseguro nga maapod-apod dayon kini. Sa unsang paagi? Ang mga literatura puston nga morag sabon tan-awon ug dad-on sa estasyon sa tren sa Hirschberg. Kon makaabot na kini sa lainlaing bahin sa Germany, may mga brader ug sister nga sekretong mohatod niini sa ubang igsoon, sama sa gihubit sa sinugdan. Daghan ang nalangkit niining sekretong pag-apod-apod ug literatura. Busa bisag usa lang ka bahin niini ang madiskobrehan, dako gayod ang epekto. Kanay nahitabo usa ka adlaw, nga wala gyod dahoma.

Sa 1936, nasakpan ang pondohanag literatura duol sa Berlin. Apil sa nakit-an ang tulo ka putos gikan sa Hirschberg nga wala mailhi kon kinsay nagpadala. Gianalisar sa mga polis ang sinulatan aron mailhan ang pangunang membro sa grupong tig-esmagol ug literatura, dayon siya gidakop. Wala madugay, gidakop ang duha pa ka suspek, apil si Richard Rudolph. Kay giangkon man sa maong mga brader ang tanang akusasyon, sulod sa pipila ka panahon nakapadayon ang ubang igsoon sa pagkuhag literatura nga misamot ka peligroso.

Ang mga publikasyon nga gitabok agi sa Giant Mountains mao ang importanteng suplay sa literatura sa Bibliya sa mga Saksi sa Germany. Apan ang Giant Mountains dili lang mao ang ruta nga gigamit. Hangtod sa 1939, dihang gisakop sa mga sundalo sa Germany ang Czechoslovakia, gigamit usab ang ubang ruta ubay sa utlanan nianang nasora. Sa ubang kasikbit nga nasod sa Germany, sama sa France, Netherlands, ug Switzerland, ang mga Saksi nangarisgar sa pagsuplay ug espirituwal nga pagkaon sa ilang gilutos nga mga igsoon.

Kadaghanan kanato karon makabatog igong suplay sa mga literatura sa Bibliya, sama sa mga libro, magasin, video, ug uban pa. Kon nadawat nimo ang bag-ong publikasyon sa Kingdom Hall o gi-download kini sa jw.org/ceb nga Web site, hunahunaa kon unsay nalangkit aron imo kining mabatonan. Tingali dili kana sama ka lisod sa pagtabok sa naputos sa snow nga kabukiran sa tungang gabii. Apan seguradong gihagoan kana pag-ayo sa daghang igsoon nga nagsakripisyo alang kanimo.