1. Unsang ekspresyon ang sagad natong madunggan?

DAGHAN na ang nakadungog niini nga ekspresyon: ‘Ayha lang nimo mapabilhan ang usa ka butang kon wala na kini.’ Mibati ka na ba usab niana? Kon ang usa daghag nabatonan sa bata pa siya, lagmit wala kaayo niya kini mapabilhi sa bug-os. Pananglitan, ang usa ka tawo nga nagdako sa adunahang pamilya lagmit wala kaayoy pagpabili sa mga butang nga iyang nabatonan. Ingon usab niana ang mga batan-on. Kay kulang pag kasinatian, lagmit dili pa nila matino kon unsa gayod ang hinungdanon sa kinabuhi.

2, 3. (a) Unsay angayng ampingan sa mga batan-on? (b) Unsay makatabang kanato aron mapabilhan ang ato nang nabatonan?

² Kon ikaw usa ka batan-on, unsay hinungdanon kanimo? Alang sa kadaghanan sa kalibotan, ang labing hinungdanon sa ilang kinabuhi mao ang materyal nga mga butang—dakong suweldo, nindot nga balay, o kinabag-ohang gadyet. Apan, kon mao lang kini ang kanunay natong gihunahuna, mataligam-an nato ang usa ka hinungdanong butang—ang espirituwal nga bahandi. Ikasubo, minilyon karon ang wala man lang mangita niini. Kon gimatuto ka sa Kristohanong ginikanan, angay kang mag-amping nga dili mawala ang imong pagpabili sa espirituwal nga mga panulondon  nga imo nang nadawat. (Mat. 5:3) Ang kakulang sa pagpabili niana moresultag makapaguol nga mga sangpotanan nga makaapektar sa tibuok nimong kinabuhi.

³ Apan, malikayan nimo kana. Unsay makatabang nimo aron mapabilhan nimo ang imong espirituwal nga panulondon? Atong hisgotan ang pipila ka pananglitan sa Bibliya nga makatabang kanato nga masabtan kon nganong angay natong pabilhan ang atong espirituwal nga panulondon. Kini nga mga pananglitan motabang dili lang sa mga batan-on kondili sa tanang Kristohanon nga mapabilhan kon unsay ila nang nabatonan sa espirituwal.

4. Unsay gipadayag sa 1 Samuel 8:1-5 bahin sa mga anak ni Samuel?

⁴ Makabasa kitag mga asoy sa Bibliya bahin sa pipila nga nakadawat ug dagayang espirituwal nga panulondon apan wala magpabili niana. Nahitabo kana sa pamilya sa usa ka manalagna, si Samuel, kinsa nag-alagad kang Jehova sukad sa pagkabata ug nagmaunongon sa Diyos. (1 Sam. 12:1-5) Si Samuel naghatag ug maayong panig-ingnan nga angayng sundogon sa iyang mga anak, si Joel ug Abias. Apan wala nila kini pabilhi, ug sila nahimong daotan. Ang Bibliya nag-ingon nga dili sama sa ilang amahan, sila “nagtuis sa paghukom.”—Basaha ang 1 Samuel 8:1-5.

5, 6. Unsay nahitabo sa mga anak ug apo ni Josias?

⁵ Ingon usab niana ang nahitabo sa mga anak ni Haring Josias. Si Josias naghatag ug maayong panig-ingnan sa pagsimba kang Jehova. Sa dihang nakit-an ang basahon sa Balaod sa Diyos ug gibasa ngadto kang Josias, siya naningkamot sa pagpadapat sa mga instruksiyon ni Jehova. Iyang giwagtang ang idolatriya ug espiritismo sa Juda ug Jerusalem, ug iyang giawhag ang katawhan sa pagsunod kang Jehova. (2 Hari 22:8; 23:2, 3, 12-15, 24, 25) Pagkamaayong espirituwal nga panulondon kini alang sa iyang mga anak! Sa ulahi, tulo sa iyang mga anak ug usa ka apo ang nahimong hari, apan walay usa kanila ang nagpabili sa panulondon nga ilang nadawat.

⁶ Ang anak ni Josias nga si Jehoahaz mipuli kaniya ingong hari, apan siya nagbuhat ug “daotan sa mga mata ni Jehova.” Siya naghari sulod lang sa tulo ka bulan, dayon siya gibilanggo sa usa ka Paraon sa Ehipto, ug si Jehoahaz namatay didto. (2 Hari 23:31-34) Dayon, ang iyang igsoon nga si Jehoiakim naghari sulod sa 11 ka tuig. Siya usab wala magpabili sa iyang napanunod gikan sa iyang amahan. Tungod sa pagkadaotan ni Jehoiakim, si Jeremias nagtagna bahin kaniya: “Siya ilubong ingon sa paglubong sa usa ka laking asno.” (Jer. 22:17-19) Ang laing mga manununod ni Josias—ang iyang anak nga si Zedekias ug apo nga si Jehoiakin—daotan gihapon ug wala mosunod sa matarong nga dalan ni Josias.—2 Hari 24:8, 9, 18, 19.

7, 8. (a) Sa unsang paagi si Solomon wala magpabili sa iyang espirituwal nga panulondon? (b) Unsay atong makat-onan sa mga panig-ingnan sa Bibliya bahin niadtong wala magpabili sa ilang espirituwal nga panulondon?

⁷ Si Solomon maoy usa ka hari nga daghag nadawat gikan sa iyang amahan nga si David. Bisag si Solomon naggikan sa pamilya nga maayog espirituwalidad, sa ulahi siya nawad-ag pagpabili sa hustong dalan. ‘Sa natigulang na si Solomon ang iyang mga asawa nagpakiling sa iyang kasingkasing sa pagsunod sa ubang mga diyos; ug ang iyang kasingkasing wala mabug-os uban kang Jehova nga iyang Diyos sama sa kasingkasing ni David nga iyang amahan.’ (1 Hari 11:4) Tungod niana, si Solomon nawad-an sa pag-uyon ni Jehova.

⁸ Kini nga mga tawo may kahigayonan unta nga makaila kang Jehova ug mobuhat ug matarong. Ikasubo, wala nila pabilhi ang maong kahigayonan. Apan, dili tanang batan-on ang sama niana sa kapanahonan sa  Bibliya, mao man usab karon. Atong tagdon ang pipila ka panig-ingnan nga masundog sa Kristohanong mga batan-on karon.

9. Unsang maayong panig-ingnan ang gihatag sa mga anak ni Noe? (Tan-awa ang hulagway sa panid 27.)

⁹ Ang mga anak ni Noe naghatag ug maayong panig-ingnan. Ang ilang amahan gisugo sa paghimog arka ug sa pagluwas sa iyang pamilya. Dayag nga gipabilhan sa mga anak ni Noe ang pagbuhat sa kabubut-on ni Jehova. Seguradong mikooperar sila sa ilang amahan. Sa ulahi, sila mitabang sa paghimo sa arka, ug sila misulod niini. (Gen. 7:1, 7) Sa unsang katuyoan? Ang Genesis 7:3 nag-ingon nga ilang gipasulod sa arka ang mga mananap “aron sa pagtipig ug liwat nga buhi diha sa nawong sa tibuok yuta.” May mga tawo usab nga naluwas. Kay gipabilhan man sa mga anak ni Noe ang ilang espirituwal nga panulondon, nakapribilehiyo sila sa pagtabang nga matipigan ang tawhanong kaliwatan ug mapasig-uli ang matuod nga pagsimba sa nahinloang yuta.—Gen. 8:20; 9:18, 19.

10. Giunsa pagpakita sa upat ka Hebreohanong batan-on sa Babilonya nga ilang gipabilhan ang ilang espirituwal nga panulondon?

¹⁰ Mga siglo sa ulahi, gipakita sa upat ka Hebreohanong batan-on nga ilang nasabtan kon unsa gayoy hinungdanon. Si Hananias, Misael, Azarias, ug Daniel gibihag ngadto sa Babilonya sa 617 B.C.E. Sila maoy ambongan ug intelihenteng mga batan-on nga may purohan untang moasenso sa Babilonya. Apan, wala nila kana pilia. Dayag sa ilang mga buhat nga ilang nahinumdoman ang ilang panulondon, ang ilang nakat-onan. Silang upat dagayang gipanalanginan tungod sa ilang pagpadapat sa espirituwal nga pagtulon-an nga ilang nakat-onan sa bata pa sila.—Basaha ang Daniel 1:8, 11-15, 20.

11. Sa unsang paagi ang uban nakabenepisyo sa espirituwal nga panulondon ni Jesus?

¹¹ Dili gayod mabug-os ang atong paghisgot sa maayong mga panig-ingnan kon dili nato hatagag pagtagad si Jesus, ang Anak sa Diyos. Siya nakakat-on pag-ayo sa iyang Amahan, ug gipabilhan gayod niya kana. Ang maong pagpabili madayag sa iyang mga pulong: “Sumala sa gitudlo kanako sa Amahan gisulti ko kining mga butanga.” (Juan 8:28) Ug maoy iyang tinguha nga makabenepisyo ang uban sa kon unsay iyang nakat-onan. Iyang giingnan ang panon sa katawhan: “Kinahanglan nga sa ubang siyudad usab ipahayag ko ang maayong balita sa gingharian sa Diyos, tungod kay alang niini gipadala ako.” (Luc. 4:18, 43) Iyang gitabangan ang iyang mga mamiminaw nga masabtan nga kinahanglang ‘dili sila bahin sa kalibotan,’ nga walay pagpabili sa espirituwal nga mga butang.—Juan 15:19.

12. (a) Sa unsang paagi ang 2 Timoteo 3:14-17 mapadapat sa daghang batan-on karon? (b) Unsang mga pangutana ang angayng tagdon sa Kristohanong mga batan-on?

¹² Sama sa mga batan-on nga atong gihisgotan, ikaw usab lagmit gimatuto sa mga ginikanan nga nahigugma kang Jehova. Kon mao, ang giingon sa Kasulatan bahin kang Timoteo mahimong mapadapat usab kanimo. (Basaha ang 2 Timoteo 3:14-17.) “Imong nakat-onan” sa imong ginikanan ang bahin sa matuod nga Diyos ug kon unsaon pagpahimuot kaniya. Lagmit gitudloan ka nila sukad sa imong pagkamasuso. Kini nakatabang gayod kanimo nga mahimong “maalamon alang sa kaluwasan pinaagi sa pagtuo maylabot kang Kristo Jesus” ug “bug-os nga masinangkapan” sa pag-alagad sa Diyos. Ang pangutana karon mao, Imo bang pabilhan ang imong espirituwal nga panulondon? Tingali kinahanglan nimong pangutan-on ang imong kaugalingon: ‘Unsay akong pagbati maylabot sa pagkahimong bahin sa daghang matinumanong saksi nga nabuhi una kanako? Unsay akong pagbati sa  pribilehiyo nga mahilakip sa pipila karon nga nailhan sa Diyos? Ako bang gipabilhan ang talagsaong pribilehiyo nga mahibalo sa kamatuoran?’

13, 14. Unsang pagsulay ang giatubang sa pipila ka Kristohanong batan-on, ug nganong dili maalamon nga magpadala niana? Paghatag ug pananglitan.

¹³ Ang pipila sa mga batan-on nga gimatuto sa Kristohanong mga ginikanan lagmit wala makamatikod sa dakong kalainan tali sa atong espirituwal nga paraiso karon ug sa mangiob nga kalibotan ni Satanas. Ang pipila natental pa gani sa pagsusi kon sama sa unsa ang kinabuhi sa kalibotan. Apan, magpaligis ka ba aron lang masayran kon unsa kini ka sakit ug ka delikado? Siyempre, dili! Sa susama, dili na kita angayng mosulay “paglunang sa unodnong pagpatuyang” niining kalibotana aron lang masinati kon unsa kini ka makapaguol.—1 Ped. 4:4.

¹⁴ Si Gener, nga taga-Asia, namatuto sa Kristohanong pamilya. Siya nabawtismohan sa edad nga 12. Apan, ingong tin-edyer, siya natental sa mga paagi sa kalibotan. Siya miingon: “Gusto nakong masinati ang ‘kagawasan’ nga gitanyag sa kalibotan.” Si Gener nagkinabuhing doble. Sa edad nga 15, siya naimpluwensiyahan sa paagi sa pagkinabuhi sa iyang dili maayong mga kauban. Moinom na siya ug mamalikas sama nila. Si Gener sagad gabii na mouli, human sa pagdulag bilyar ug mapintas nga mga dula sa kompiyuter uban sa iyang mga higala. Apan, paglabay sa panahon, iyang naamgohan nga ang mga pangdani sa kalibotan dili gayod diay makapalipay. Kawang lang kadto. Siya miingon bahin sa iyang pagbalik sa kongregasyon: “Daghan gihapon ang mga hagit nga akong giatubang, apan mas daghan ang mga panalangin ni Jehova.”

15. Unsay angayng pamalandongon bisan niadtong mga batan-on nga wala mamatuto sa Kristohanong mga ginikanan?

¹⁵ Siyempre, adunay mga batan-on sa kongregasyon nga wala mamatuto sa Kristohanong mga ginikanan. Kon ikaw usa kanila, pamalandonga ang talagsaong pribilehiyo nga imong nabatonan karon kay ikaw nakaila ug nag-alagad sa Maglalalang! Bilyonbilyon na ang mga tawo sa kalibotan. Busa, usa gayod ka panalangin nga mahimong bahin niadtong gikabig ni Jehova ug gitudloan sa kamatuoran. (Juan 6:44, 45) Halos 1 lang sa matag 1,000 ka tawong buhi karon ang nakabaton sa tukmang kahibalo sa kamatuoran, ug ikaw usa kanila. Dili ba kana mohatag kanatong tanan ug kalipay, bisag lainlain ang atong paagi sa pagkakat-on sa kamatuoran? (Basaha ang 1 Corinto  2:12.) Si Gener miingon: “Manglimbawot ang akong balhibo kon hunahunaon nako kana. Kinsa ba ako nga ilhon ni Jehova, ang Tag-iya sa uniberso?” (Sal. 8:4) Usa ka sister gikan sa mao gihapong dapit miingon: “Ang mga estudyante magarbohon kaayo bisag mailhan lang sila sa ilang magtutudlo. Unsa pa kaha kon mailhan ta ni Jehova, ang Dakong Instruktor!”

16. Unsang maalamong desisyon ang angayng himoon sa Kristohanong mga batan-on karon?

¹⁶ Kon imong pamalandongon ang pagkatalagsaon sa pribilehiyo nga imong nabatonan, mahimo kang mas determinado nga mahilakip niadtong pipila nga nagbuhat ug matarong. Nianang paagiha, ikaw mahiapil sa daghang matinumanong alagad sa Diyos kaniadto. Mas maalamon gayod kana kay sa basta pagsundog lang sa daghang batan-on nga nag-usik sa ilang kinabuhi ug malaglag uban niining kalibotana.—2 Cor. 4:3, 4.

17-19. Nganong maalamon ang pagkahimong lahi sa kalibotan?

¹⁷ Siyempre, wala kana magpasabot nga kanunayng sayon ang pagkahimong dili bahin sa kalibotan. Apan mao kini ang maalamong himoon. Sa pag-ilustrar: Hunahunaa ang usa ka atleta sa Olympic. Sa walay duhaduha, kinahanglan siyang mahimong lahi sa ubang batan-on. Lagmit likayan niya ang daghang butang nga makahurot sa iyang panahon ug makabalda sa iyang pagbansay. Sa laing bahin, andam siyang mahimong lahi sa ubang batan-on aron mahimo siyang mas hanas ug makab-ot ang iyang tumong.

¹⁸ Kadaghanan sa katawhan sa kalibotan wala kaayo maghunahuna sa daotang sangpotanan sa ilang binuhatan, apan lahi ang mga alagad ni Jehova. Kon ikaw lahi sa kalibotan ug maglikay sa mga kalihokan nga makadaot sa moral ug espirituwal, ikaw “makapangupot pag-ayo sa tinuod nga kinabuhi.” (1 Tim. 6:19) Ang sister nga gihisgotan ganina miingon: “Kon mobarog ka sa imong gituohan, ikaw magmalipayon gayod. Kana magpamatuod nga imong gisuklan ang impluwensiya sa kalibotan ni Satanas. Labaw sa tanan, sama rag nakita nimo si Jehova nga mapasigarbohon ug nalipay kanimo! Mao nay kaayohan kon lahi ka sa kalibotan!”

¹⁹ Kawang lang ang kinabuhi kon ang usa magsentro lang sa iyang pagtagad sa kon unsay iyang mabatonan karon. (Eccl. 9:2, 10) Kon ikaw usa ka batan-on ug namalandong sa katuyoan sa kinabuhi ug sa posibilidad nga mabuhi sa walay kataposan, dili ba maalamon nga imong likayan ang “paglakaw sama sa paglakaw usab sa kanasoran”? Kon buhaton nimo kana, mahimong mas makahuloganon ang imong kinabuhi.—Efe. 4:17; Mal. 3:18.

20, 21. Kon mohimo kitag hustong mga desisyon, unsay atong palaaboton, apan unsay gidahom kanato?

²⁰ Kon mohimo kitag hustong desisyon, kita magmalipayon karon ug mahimong ‘makapanunod sa yuta’ o mabuhi sa walay kataposan. Daghang nindot nga mga panalangin ang nagpaabot kanato nga labaw pa kay sa atong gihunahuna. (Mat. 5:5; 19:29; 25:34) Tinuod, ang Diyos dili awtomatikong magpanalangin kanato. Duna siyay gikinahanglan kanato. (Basaha ang 1 Juan 5:3, 4.) Apan dili gayod makawang ang atong pag-alagad kaniya nga matinumanon!

²¹ Ang Diyos daghan na kaayog nahatag kanato. Atong nabatonan ang tukmang kahibalo sa iyang Pulong ug ang tin-awng pagsabot sa kamatuoran bahin kaniya ug sa iyang mga katuyoan. Atong nabatonan ang pribilehiyo nga magdala sa iyang ngalan ug mahimong iyang mga Saksi. Ang Diyos nagsaad nga siya motabang kanato. (Sal. 118:7) Hinaot nga kitang tanan, bata man o tigulang, magpakitag pagpabili sa atong espirituwal nga panulondon pinaagi sa paghatag kang Jehova sa “himaya hangtod sa kahangtoran.”—Rom. 11:33-36; Sal. 33:12.