Ang antitipo mao ang katumanan sa butang nga gihulagwayan sa tipo. Ang tipo haom tawgong landong; ang antitipo, ang katumanan.”

Katuigan kanhi, ang atong mga publikasyon nag-ingon nga ang matinumanong mga lalaki ug babaye sama kang Debora, Elihu, Jepte, Job, Rahab, ug Rebeca, maingon man ang daghan pa, maoy mga tipo, o landong, sa mga dinihogan o kaha sa “dakong panon.” (Pin. 7:9) Pananglitan, si Jepte, Job, ug Rebeca gituohang naglarawan sa mga dinihogan, samtang si Debora ug Rahab naglandong sa dakong panon. Apan, sa di pa dugayng katuigan wala na nato himoa ang maong mga pagtandi. Ngano?

Tinuod, gipakita sa Kasulatan nga ang pipila ka karakter sa Bibliya nagsilbing mga tipo sa mas dagkong butang. Sa Galacia 4:21-31, si apostol Pablo naghisgot ug “usa ka simboliko nga drama” nga naglangkit sa duha ka babaye. Si Agar, ang ulipong babaye ni Abraham, naglarawan sa literal nga Israel, nga may pakigsaad kang Jehova pinaagi sa Moisesnong Balaod. Apan si Sara, ang “babayeng gawasnon,” nagsimbolo sa asawa sa Diyos, ang langitnong bahin sa iyang organisasyon. Sa sulat ni Pablo sa mga Hebreohanon, iyang gilangkit ang hari-saserdoteng si Melquisedek ngadto kang Jesus, nga nagpasiugda sa espesipikong mga kaamgiran sa duha. (Heb. 6:20; 7:1-3) Dugang pa, gitandi ni Pablo si Isaias ug ang iyang duha ka anak nga lalaki ngadto kang Jesus ug sa dinihogang mga sumusunod niini. (Heb. 2:13, 14) Si Pablo giinspirar sa Diyos sa pagsulat niini; busa, dawaton gyod nato ang iyang giingon bahin niini nga mga tipo.

Hinunoa, bisan pag ipaila sa Bibliya nga ang usa ka karakter naglandong sa lain, dili ta angayng mohinapos nga ang tanang detalye sa iyang kinabuhi naghulagway sa mas dagkong butang sa umaabot.  Pananglitan, bisag miingon si Pablo nga si Melquisedek naglandong kang Jesus, wala siyay gisulti bahin sa paghatag ni Melquisedek ug tinapay ug bino kang Abraham human siya makapildig upat ka hari. Busa, walay Kasulatanhong pasikaranan ang pagpangitag natagong kahulogan sa maong panghitabo.—Gen. 14:1, 18.

Ang pipila ka magsusulat sa mga kasiglohan human sa kamatayon ni Kristo nalit-agan—gihimo nilang tipo ang halos tanang asoy sa Bibliya. Sa paghubit sa mga pagtulon-an ni Origen, Ambrose, ug Jerome, ang The International Standard Bible Encyclopaedia nag-ingon: “Nangita silag mga tipo, ug siyempre nakaplagan nila kini, sa tanang kahimtang ug hitabo, bisag unsa ka gamay, nga narekord sa Kasulatan. Bisan ang labing simple ug ordinaryong kahimtang giisip nga dunay natagong kamatuoran . . . , bisan ang gidaghanon sa isda nga nakuha sa mga tinun-an sa gabii nga nagpakita kanila ang nabanhawng Manluluwas—gihatagan pa ganig kahulogan sa uban ang gidaghanon niana, nga 153!”

Si Augustine sa Hippo daghag gikomento bahin sa pagpakaon ni Jesus sa mga 5,000 ka lalaki pinaagig lima ka tinapay nga sebada ug duha ka isda. Kay ang sebada giisip nga ubos ug kalidad sa trigo, si Augustine mihinapos nga ang lima ka tinapay naglarawan sa lima ka basahon ni Moises (ang ubos ug kalidad nga “sebada” naglarawan sa pagkaubos sa “Daang Tugon” kon itandi sa “Bag-ong Tugon”). Komosta ang duha ka isda? Gipakasama niya kini sa usa ka hari ug usa ka saserdote. Ang laing eskolar nga ganahang mangitag mga tipo ug antitipo miingon nga ang pagpalit ni Jacob sa katungod sa pagkapanganay ni Esau baylo sa usa ka panaksan sa pulang linat-an naglarawan sa pagpalit ni Jesus sa langitnong panulondon alang sa katawhan baylo sa iyang pula nga dugo!

Kon dili katuohan ang maong mga interpretasyon, masabtan nimo ang problema. Ang mga tawo walay katakos nga mahibalo kon unsang mga asoy sa Bibliya ang naglandong o wala maglandong sa umaabot nga mga butang. Ang maayong buhaton mao kini: Kon ang Kasulatan nagtudlo nga ang usa ka indibiduwal, hitabo, o butang naglandong sa lain, ato kanang dawaton. Apan, kon walay Kasulatanhong pasikaranan, dili nato kini angayng hatagag simbolikal nga kahulogan.

Nan, sa unsang paagi kita makabenepisyo sa mga hitabo ug mga pananglitan diha sa Kasulatan? Si Pablo miingon sa Roma 15:4: “Ang tanang butang nga gisulat kanhi gisulat alang sa pagtudlo kanato, aron nga pinaagi sa atong pag-antos ug pinaagi sa paghupay gikan sa mga Kasulatan kita makabatog paglaom.” Gipasabot ni Pablo nga ang iyang dinihogang mga igsoon sa unang siglo makakat-og hinungdanong mga leksiyon sa mga hitabo nga narekord sa Kasulatan. Apan, ang tanang Kristohanon, dinihogan man o “ubang mga karnero,” nagkinabuhi man sa “kataposang mga adlaw” o wala, makabenepisyo—ug nakabenepisyo—sa mga leksiyon nga gitudlo sa “tanang butang nga gisulat kanhi.”—Juan 10:16; 2 Tim. 3:1.

Imbes isipon ang kadaghanan niini nga mga asoy nga mapadapat lang sa usa ka pundok, dinihogan man o dakong panon, ug sa usa lamang ka yugto sa panahon, ang katawhan sa Diyos sa bisan unsang pundok ug yugto sa panahon makapadapat sa daghang leksiyon nga gitudlo sa mga asoy. Pananglitan, ang pag-antos ni Job wala lang maglarawan sa mga naagoman sa mga dinihogan panahon sa Gubat sa Kalibotan I. Daghan sa mga alagad sa Diyos, lalaki ug babaye, dinihogan ug dakong panon, nakaagom ug susama sa naagian ni Job ug “nakakita sa sangpotanan nga gihatag ni Jehova, nga si Jehova malumo kaayo sa pagmahal ug maluluy-on.”—Sant. 5:11.

Tagda kini: Sa mga kongregasyon nato karon, di ba may tigulang sab nga mga babayeng sama ka maunongon kang Debora, batan-on nga mga ansiyanong sama ka maalamon kang Elihu, maisogong mga payunir nga sama ka masiboton kang Jepte, ug matinumanong mga lalaki ug babaye nga sama ka mapailobon kang Job? Mapasalamaton kita nga gitipigan ni Jehova ang rekord sa “tanang butang nga gisulat kanhi,” aron nga “pinaagi sa paghupay gikan sa mga Kasulatan kita makabatog paglaom”!

Busa tungod niini, ang atong mga publikasyon sa di pa dugayng katuigan nagpasiugda sa mga leksiyon nga atong makat-onan sa mga asoy sa Bibliya inay mangitag simbolikal nga kahulogan ug katumanan.