1, 2. Sa unsang hinungdanong mga paagi nga talagsaon ang utok sa tawo?

TUNGOD sa pinulongan, ang mga tawo makabasa, makasulat, makasulti, makasabot sa ilang madungog, makaampo, ug makaawit ug mga pagdayeg kang Jehova. Ang matag usa niini nga mga katakos naglangkit sa mga parte sa utok ug sistema sa mga neuron nga wala pa bug-os masabti sa mga siyentipiko. Tungod kay talagsaon ang atong utok, kita makahimo sa pagkat-og pinulongan. Mao nga nakaingon ang usa ka propesor sa pinulongan nga ang katakos sa mga bata sa pagkat-og pinulongan maoy nakapalahi sa tawo gikan sa mga mananap.

² Ang katakos sa tawo sa paggamit ug pinulongan maoy katingalahang gasa gikan sa Diyos. (Sal. 139:14; Pin. 4:11) Ang atong utok talagsaon usab sa laing bahin. Dili sama sa mga mananap, ang tawo gilalang “sa larawan sa Diyos.” Sila may kagawasan sa pagpili ug makagamit ug pinulongan sa paghimaya sa Diyos.—Gen. 1:27.

3. Unsang kahibulongang gasa ang gihatag ni Jehova aron mahimo tang maalamon?

³ Sa tanang nagtinguha sa pagpasidungog sa Maglalalang sa pinulongan, ang Diyos naghatag ug usa ka kahibulongang gasa, ang Bibliya. Kini mabatonan sa katibuk-an o sa bahin niini diha sa kapig  2,800 ka pinulongan. Kon imong pamalandongon kining balaang mga sinulat, imong gipuno ang imong kaisipan sa mga hunahuna sa Diyos. (Sal. 40:5; 92:5; 139:17) Busa makapamalandong ka sa mga butang nga “makahimo kanimong maalamon alang sa kaluwasan.”—Basaha ang 2 Timoteo 3:14-17.

4. Unsay kahulogan sa pagpamalandong, ug unsang mga pangutana ang atong tagdon?

⁴ Ang pagpamalandong nagkahulogan ug pagpokus sa imong hunahuna o paghunahuna pag-ayo sa usa ka butang, maayo man o daotan. (Sal. 77:12; Prov. 24:1, 2) Ang duha sa labing maayong pamalandongon mao si Jehova nga Diyos ug ang iyang Anak, si Jesu-Kristo. (Juan 17:3) Apan, makapangutana tingali kita kon unsay koneksiyon tali sa pagbasa ug pagpamalandong? Unsa ang mga kahigayonan nga kita makapamalandong, ug unsay makatabang nato sa paghimo sa pagpamalandong nga makapalipay?

5, 6. Dihang magbasa ka, unsay makatabang nimo aron mas masabtan ug mahinumdoman ang imong nabasa?

⁵ Ang imong utok makahimog katingalahang mga butang, usahay bisag wala nimo kana hunahunaa. Pananglitan, ang pagginhawa, paglakaw, pagbisikleta, o pag-touch type maoy awtomatikong mga proseso nga imong mahimo bisag dili nimo hunahunaon. Sa usa ka bahin, tinuod usab kini sa pagbasa. Busa, hinungdanon ang pagpokus diha sa kahulogan sa imong ginabasa. Human mabasa ang usa ka parapo o sa dili pa mosugod sa sunod nga sub-ulohan sa usa ka publikasyon, mahimong mohunong ka ug mamalandong sa imong nabasa aron maseguro nga imo kanang nasabtan. Siyempre, tungod sa mga kabaldahan ug kakulag konsentrasyon, mahimong maglatagaw ang imong hunahuna, ug dili ka makabenepisyo sa imong gibasa. Sa unsang paagi malikayan kini?

⁶ Gipakita sa pag-research sa mga siyentipiko nga ang pagbasag kusog sa mga pulong panahon sa pagtuon makatabang sa paghinumdom niana. Ang Maglalalang sa atong utok nahibalo niini. Mao nga iyang gisugo si Josue sa pagbasa sa basahon sa Balaod “sa hinayng tingog.” (Basaha ang Josue 1:8.) Lagmit, imong mamatikdan nga ang pagbasag hinay sa Bibliya makapatisok niana sa imong kaisipan. Makatabang usab kini kanimo sa pagpokus diha sa imong ginabasa.

7. Kanus-a ang labing maayong higayon sa pagpamalandong sa Pulong sa Diyos? (Tan-awa ang hulagway sa sinugdan sa artikulo.)

⁷ Samtang ang pagbasa mahimong himoon nga wala kaayoy paningkamot, ang pagpamalandong nagkinahanglag konsentrasyon. Kanay hinungdan kon nganong ang dili hingpit nga utok may tendensiya nga mopili sa paghunahuna sa mas sayon, dili hago nga buluhaton. Busa, labing maayo nga mamalandong ka kon dili ka kapoy ug diha sa hilom nga dapit nga diyutay rag kabaldahan. Nakita sa salmista nga ang maayong higayon sa pagpamalandong mao kanang sa kagabhion samtang nagmata siya. (Sal. 63:6) Si Jesus, kansang hunahuna hingpit, mipilig hilom nga mga dapit aron sa pagpamalandong ug pag-ampo.—Luc. 6:12.

8. (a) Gawas pa sa Pulong sa Diyos, unsa pay puwede natong pamalandongon? (b) Unsay bation ni Jehova kon makigsulti ta sa uban bahin kaniya?

⁸ Gawas sa pagpamalandong sa imong nabasa sa Bibliya, may lain pang mga butang nga angay nimong pamalandongon. Pananglitan, dihang makita nimo ang kahibulongang mga linalang, hunong ug paghunahuna. Seguradong matukmod ka sa pagdayeg kang Jehova tungod sa iyang kamaayo ug—kon may kauban ka—sa pagpaambit sa imong apresasyon. (Sal. 104:24; Buh. 14:17) Pabilhan ba ni Jehova ang maong pagpamalandong ug pagdayeg kaniya? Gitubag kana sa iyang bililhong Pulong. Bahin  niining makuyaw nga kataposang mga adlaw, ang Bibliya nagsaad: “Niadtong panahona kadtong mga nahadlok kang Jehova nagsultihanay sa usag usa, ang matag usa sa iyang isigkaingon, ug si Jehova nagpadayon sa pagtagad ug sa pagpamati. Ug usa ka basahon sa handomanan gisulat sa iyang atubangan alang kanila nga nahadlok kang Jehova ug kanila nga nagapalandong sa iyang ngalan.”—Mal. 3:16.

9. (a) Unsay giawhag ni Pablo kang Timoteo nga pamalandongon? (b) Unsaon nato pagpadapat ang tambag ni Pablo dihang mangandam kita sa pagsangyaw?

⁹ Si apostol Pablo nag-awhag kang Timoteo sa ‘pagpamalandong’ sa epekto sa iyang sinultihan, panggawi, ug pagpanudlo. (Basaha ang 1 Timoteo 4:12-16.) Sama kang Timoteo, kita dunay daghang espirituwal nga mga kalihokan nga angayng pamalandongon. Pananglitan, nagkinahanglan kitag panahon sa pagpamalandong samtang mangandam sa pagdumalag pagtuon sa Bibliya. Hunahunaa ang imong gitun-an sa Bibliya ug pangitag pangutana o ilustrasyon nga makatabang niya nga mouswag. Ang panahon nga gigugol nianang paagiha mapuslanon kaayo, kay ang pagpamalandong niining mga butanga makapalig-on sa atong pagtuo ug motabang kanato nga mahimong epektibo ug madasigon sa atong pagdumalag mga pagtuon sa Bibliya. Makabenepisyo usab kita kon atong andamon ang atong kasingkasing sa dili pa mosangyaw. (Basaha ang Esdras 7:10.) Ang pagbasag usa ka kapitulo sa Mga Buhat ‘makasugnib’ sa atong kadasig sa ministeryo. Ang pagpamalandong sa mga teksto nga gusto natong gamiton nianang adlawa ug sa mga publikasyon nga atong itanyag motabang kanato sa pagtuman sa atong pribilehiyo sa pag-alagad. (2 Tim. 1:6) Hunahunaa ang mga tawo sa inyong teritoryo ug kon unsay lagmit makapainteres kanila. Ang maong pagpangandam makatabang kanato nga mahimong epektibo sa pagsangyaw “pinaagig pagpasundayag sa  espiritu ug sa gahom” gikan sa Pulong sa Diyos.—1 Cor. 2:4.

10. Unsa pay laing mga kahigayonan sa pagpamalandong sa espirituwal nga mga butang?

¹⁰ Magnota ka ba panahon sa pakigpulong publiko, asembliya, ug kombensiyon? Ang pagrepaso sa maong mga nota maghatag ug maayong kahigayonan sa pagpamalandong sa imong nakat-onan gikan sa Pulong sa Diyos ug sa iyang organisasyon. Dugang pa, ang matag gula sa Bantayanang Torre ug Pagmata! ug ang kinaulahiang giluwatan nga mga publikasyon panahon sa kombensiyon maghatag kanatog bag-ong mga impormasyon nga atong mabasa ug mapamalandong. Dihang magbasa ka sa Tinuig nga Basahon, makabenepisyo ka kon mohunong una ka sa dili pa mobasag laing eksperyensiya. Maghatag kana nimog panahon sa pagpamalandong sa imong nabasa ug sa pagpatisok niana sa imong kasingkasing. Basin gusto nimong badlisan ang importanteng mga punto o magnota sa daplin, nga mahimong makatabang nimo dihang mangandam sa pagbalikduaw, pag-shepherding, o sa pakigpulong. Labawng hinungdanon, ang paghunong ug pagpamalandong matag karon ug unya samtang nagbasag mga publikasyon nga binase sa Bibliya, maghatag nimog kahigayonan nga masabtan ang impormasyon ug magpasalamat kang Jehova sa maayong mga butang nga imong nakat-onan.

11. Unsay panguna natong pamalandongon, ug ngano? (Tan-awa usab ang footnote.)

¹¹ Siyempre, ang panguna natong pamalandongon mao ang inspiradong Pulong sa Diyos. Ibutang ta nga gidid-an ka sa pagbaton ug Bibliya. * Bisan pa niana, dili gayod kana makapugong kanimo sa pagpamalandong sa mga butang nga imong namemorya, sama sa imong paboritong mga teksto ug awit sa Gingharian. (Buh. 16:25) Ug ang espiritu sa Diyos makatabang nimo sa paghinumdom sa maayong mga butang nga imong nakat-onan.—Juan 14:26.

12. Unsang rutina sa pagbasa sa Bibliya ang mapuslanon kaayo?

¹² May mga adlaw sa semana nga ikagahin alang sa pagbasa ug pagpamalandong sa senemanang pagbasa sa Bibliya alang sa Teokratikanhong Tunghaan sa Ministeryo. Ang ubang mga adlaw ikagahin sa pagpamalandong sa gisulti ug gibuhat ni Jesus. Mouyon ka gayod nga lakip sa iladong mga basahon sa Bibliya mao ang mga asoy sa Ebanghelyo bahin sa kinabuhi ug ministeryo ni Jesus. (Roma 10:17; Heb. 12:2; 1 Ped. 2:21) Ang katawhan sa Diyos gitagan-an pa ganig publikasyon nga naghubit sa kinabuhi ni Jesus dinhi sa yuta sumala sa pagkasunodsunod niini. Kini maoy maanindot nga tabang, ilabina kon atong basahon pag-ayo ug pamalandongon ang susamang mga teksto sa Ebanghelyo nga gihisgotan sa matag kapitulo sa maong publikasyon.—Juan 14:6.

13, 14. Nganong hinungdanon kaayo nga padayon tang mamalandong sa espirituwal nga mga butang, ug kini magtukmod kanato sa pagbuhat sa unsa?

¹³ Ang pagpamalandong sa espirituwal nga mga butang motabang sa usa sa pag-uswag ngadto sa pagkahamtong. (Heb. 5:14; 6:1) Mohuyang ang pagtuo sa usa kon diyutay rang panahon ang iyang igahin sa paghunahuna bahin kang Jehova ug Jesus. Ang maong tawo mameligrong maanod o mahilayo sa kamatuoran. (Heb. 2:1; 3:12) Si Jesus nagpasidaan nga kon dili nato pamation o dawaton ang Pulong sa Diyos “uban ang maputli ug maayong kasingkasing,” kini dili nato ‘mahuptan.’ Hinunoa, kita dali rang ‘malinga sa mga kabalaka ug sa mga bahandi ug sa mga kalipayan niining kinabuhia.’—Luc. 8:14, 15.

¹⁴ Busa, magpadayon kita sa pagpamalandong  sa Pulong sa Diyos. Kini magtukmod kanato sa pagsumbalik-silaw sa himaya ni Jehova ug sa pagsundog sa iyang mga hiyas ug personalidad nga gipadayag sa Bibliya. (2 Cor. 3:18) May molabaw pa ba niana nga kadungganan? Ang pag-uswag sa atong kahibalo sa Diyos ug pagsumbalik-silaw sa iyang himaya maoy talagsaong mga pribilehiyo, ug kini dili matapos samtang kita magpadayon sa pagsundog sa atong mahigugmaong langitnong Amahan.—Eccl. 3:11.

15, 16. (a) Sa unsang paagi kita makabenepisyo sa pagpamalandong sa espirituwal nga mga butang? (b) Nganong lisod usahay ang pagpamalandong, apan nganong magpadayon kita sa pagbuhat niana?

¹⁵ Kon kita padayong mamalandong sa espirituwal nga mga butang, magpabilin ang atong kadasig sa kamatuoran. Sa ingon, kita makadasig sa atong mga igsoon ug sa mga interesado nga atong mahibalag sa kanataran. Ang pagpamalandong sa kinadak-ang gasa sa Diyos, ang halad lukat ni Jesus, motabang kanato sa pagpabili sa pribilehiyo nga makabatog suod nga relasyon sa atong Balaang Amahan, si Jehova. (Roma 3:24; Sant. 4:8) Si Mark, nga taga-South Africa, kinsa nabilanggo sulod sa tulo ka tuig tungod sa neyutralidad, miingon: “Ang pagpamalandong ikatandi sa usa ka kulbahinam nga panaw. Kon kanunay tang mamalandong sa espirituwal nga mga butang, mas daghan tag mahibaloan bahin sa atong Diyos, si Jehova. Usahay kon medyo mahigawad ko o mabalaka sa akong kaugmaon, akong basahon ang Bibliya ug pamalandongon ang usa ka teksto. Kini makapagaan sa akong gibati.”

¹⁶ Tinuod, daghan kaayog kabaldahan karon mao nga usahay malisdan kita sa pagpamalandong sa espirituwal nga mga butang. Ang laing matinumanong igsoon sa Africa, si Patrick, miingon: “Ang akong hunahuna samag mailbox nga puno sa lainlaing impormasyon, maayo ug dili, nga kinahanglang susihon kada adlaw. Samtang ginasusi nako ang akong hunahuna, sagad dunay “makapatugaw nga mga hunahuna,” ug kinahanglan kong moampo kang Jehova bahin niana una pa ko makapamalandong. Bisag magkinahanglan tingalig panahon una ko makapamalandong sa espirituwal nga mga butang, ako mas nasuod kang Jehova. Kini nakatabang nako nga mas masabtan ang kamatuoran.” (Sal. 94:19) Oo, kita makabenepisyo gayod kon kita ‘sa adlaw-adlaw maampingong magasusi sa Kasulatan’ ug mamalandong sa atong makat-onan.—Buh. 17:11.

17. Sa unsang paagi makagahin kag panahon sa pagpamalandong?

¹⁷ Ang uban mobangon ug sayo sa buntag aron magbasa, mamalandong, ug mag-ampo. Ang uban nagbuhat niana sa tingpaniudto. Tingali mahimo nimo kini sa sayong kagabhion o sa dili ka pa matulog. Ang pipila ganahang mobasa sa Bibliya sa buntag ug sa dili pa matulog. Busa, sila ‘nagbasa niini . . . adlaw ug gabii,’ o sa makanunayon. (Jos. 1:8) Ang hinungdanon mao ang pagkuhag panahon gikan sa dili kaayo importanteng mga butang ug igahin kini sa adlaw-adlawng pagpamalandong sa Pulong sa Diyos.—Efe. 5:15, 16.

18. Unsay giingon sa Bibliya bahin niadtong adlaw-adlawng namalandong sa Pulong sa Diyos ug naningkamot sa pagpadapat sa ilang nakat-onan?

¹⁸ Ang Pulong sa Diyos nagsaad nga panalanginan kadtong namalandong niana ug naningkamot sa pagpadapat sa ilang nakat-onan. (Basaha ang Salmo 1:1-3.) “Malipayon kadtong nagapatalinghog sa pulong sa Diyos ug nagasunod niini!” miingon si Jesus. (Luc. 11:28) Labaw sa tanan, ang pagpamalandong sa espirituwal nga mga butang kada adlaw motabang kanato sa pagpasidungog sa Dakong Maglalalang sa atong kahibulongang utok, ug siya magaganti kanatog kalipay karon ug kinabuhing walay kataposan sa iyang matarong nga bag-ong kalibotan.—Sant. 1:25; Pin. 1:3.