SA HINAPOS nga katuigan sa iyang kinabuhi, ang magulang sa inahan ni Papa nga si Nikolai Dubovinsky nagsulat sa iyang makapalipay ug makapaguol nga mga eksperyensiya sa pag-alagad kang Jehova, nga kadaghanan niana nahitabo panahon sa pagbando sa atong buluhaton sa kanhing Soviet Union. Bisan pa sa mga problema ug kalisdanan, siya nagmatinumanon ug nagmadasigon. Kanunayng moingon si Tiyo Nikolai nga gusto niyang madunggan sa mga batan-on ang iyang kaagi, busa akong ipaambit ang pipila niini. Natawo siya sa pobre nga pamilya niadtong 1926 sa Podvirivka, sa Chernivtsi Oblast, Ukraine.

Si Tiyo Nikolai miasoy: “Usa ka adlaw niadtong 1941, gidala sa akong magulang nga si Ivan ang mga librong The Harp of God, The Divine Plan of the Ages, pipila ka magasing Watchtower, ug mga pulyeto. Gibasa nako tong tanan. Nakurat ko sa pagkahibalo nga ang Yawa, dili ang Diyos, ang hinungdan sa tanang kagubot sa kalibotan. Gawas pa sa maong mga publikasyon, akong gibasa ang Ebanghelyo ug naamgohan nga nakaplagan nako ang kamatuoran. Madasigon nakong gipaambit sa uban ang paglaom sa Gingharian. Samtang gitun-an nako kining mga publikasyona, miuswag ang akong kahibalo sa kamatuoran ug naugmad nako ang dakong tinguha nga moalagad kang Jehova.

“Nasabtan nako nga mag-antos ko tungod sa akong pagtuo. Panahon kadto sa gubat, ug dili ko gustong mopatay. Aron makapangandam sa umaabot nga mga pagsulay, nagmemorya kog mga teksto sama sa Mateo 10:28 ug 26:52. Determinado kong magmatinumanon kang Jehova, bisan pag patyon ko!

“Nag-edad kog 18 pagka-1944 ug gipatawag ko aron magsundalo. Kini ang unang higayon nga nakauban nako ang mga isigkamagtutuo, ubang batan-ong brader nga parehas nakog edad nga nagtapok sa dapit diin gihimo ang paglista sa magsundalo. Maisogon namong giingnan ang mga awtoridad nga dili mi mag-apil-apil sa gubat. Kay nangasuko, gihulga mi sa mga militar nga pagutman, pakaloton ug mga trinsera, o pusilon. Sa way kokahadlok, kami mitubag: ‘Anaa sa inyong mga kamot ang among kinabuhi. Apan bisan unsa may inyong buhaton namo, dili namo supakon ang sugo sa Diyos nga “dili ka magbuno.”’—Ex. 20:13.

“Ingong resulta, ako ug ang duha pa ka brader gipadala sa Belarus aron magtrabaho sa uma ug mag-ayog mga balay. Ako pang mahinumdoman ang nakita nakong mangilngig nga epekto sa gubat sa utlanan sa Minsk. Ang mga kahoy nga naglaray sa kadalanan nangasunog. Ang wala malubong nga mga minatay ug namurot nga lawas sa patayng mga kabayo nagpasad diha sa mga kanal ug lasang. Akong nakita ang giabandonar nga mga karo, kanyon,  ug bisan mga parte sa ayroplanong naguba. Nakita nako mismo ang daotang resulta sa paglapas sa sugo sa Diyos.

“Natapos ang gubat niadtong 1945, pero gisentensiyahan gihapon mig napulo ka tuig nga pagkabilanggo tungod sa dili pagsundalo. Sulod sa unang tulo ka tuig, wala miy panagkatigom o naimprentang espirituwal nga pagkaon. Nakontak namo ang pipila ka sister pinaagig sulat, pero gidakop sab sila ug gisentensiyahag 25 ka tuig diha sa kampo sa pinugos nga trabaho.

“Dayon nasayo ang pagbuhi kanamo niadtong 1950 ug nanguli mi. Samtang didto ko sa prisohan, na-Saksi si Mama ug ang akong manghod nga si Maria! Wala pa ma-Saksi ang akong mga magulang nga lalaki, pero nagtuon na silag Bibliya. Tungod kay aktibo kong nagsangyaw, gusto kong ipapriso pag-usab sa Soviet security agency. Dayon gihangyo ko sa mga brader nga nagdumala sa buluhaton sa pagtabang sa paghimog literatura nga tinagotago. Nag-edad ko niadtog 24.”

“Sagad moingon ang mga Saksi, ‘Kon ang buluhaton sa Gingharian ibando, kini makapadayon nga tinagotago.’ (Prov. 28:28) Niadtong panahona, ang pag-imprenta sagad gihimo nga tinagotago ilalom sa yuta. Ang akong unang ‘trabahoan’ nahimutang sa tagoanan sa ilawom sa yuta sa balay sa akong magulang nga si Dmitry. Usahay, didto ra ko sa ilalom sulod sa duha ka semana. Kon moawop ang lampara kay nahutdag oxygen, mohigda una ko ug magpaabot nga mapunog preskong hangin ang kuwarto.

“Usa ka adlaw niana, ang brader nga kauban nako sa trabaho nangutana: ‘Nikolai, nabawtismohan ka na ba?’ Bisag 11 ka tuig na kong nag-alagad kang Jehova, wala pa ko mabawtismohi. Busa, iya  kanang gipatin-aw kanako ug nianang gabhiona, sa edad nga 26, gibawtismohan ko diha sa lanaw. Tulo ka tuig sa ulahi, nakadawat kog dugang responsabilidad, ang pagkahimong membro sa Country Committee. Nianang panahona, ang mga brader nga wala pa mapriso gitudlo nga mopuli niadtong nabilanggo, ug ang buluhaton sa Gingharian nagpadayon.”

“Mas lisod pa ang pag-imprenta diha sa ilalom sa yuta kay sa pagkapriso! Sulod sa pito ka tuig, aron dili masakpan sa KGB, dili ko makatambog tigom ug kinahanglan nakong palig-onon ang akong espirituwalidad. Makita lang nako ang akong pamilya kon mobisita ko nila, nga panagsa ra. Bisan pa niana, nasabtan nila ang akong situwasyon, ug nakadasig kana kanako. Galing lang, maluya ko kay pirme kong ma-stress ug mag-amping. Kinahanglan sab nga andam ko bisag unsay mahitabo. Pananglitan, usa ka gabii niana, duha ka polis ang miadto sa akong giestaran. Miambak ko sa bentana sa likod ug midagan paingon sa lasang. Pag-abot nako sa hawan, may nadunggan kong naghagiyos. Dihang nakadungog kog mga butobuto sa pusil, naamgohan nako nga mga bala diay to! Usa sa mga naggukod nako ang misakayg kabayo ug nagpadayog tira hangtod nahutdan siyag bala. Usa ka bala ang miigo sa akong bukton. Human sa lima ka kilometrong paggukod nila nako, nakaikyas ko kay nakatago ko sa lasang. Sa ulahi, panahon sa akong husay, miingon sila nga 32 ka beses ko nilang gipusil!

“Kay pirme kong magtrabaho sa tagoanan ilalom sa yuta, luspad na kaayo ko. Tungod niini, nahibal-an nila ang akong trabaho. Busa magpainit ko sa adlaw kutob sa akong mahimo. Nakaapektar sab sa akong panglawas ang pagpirme sa ilalom sa yuta. Dihay higayon nga wala gani ko makatambong sa usa ka importanteng tigom kay nagdugo ang akong ilong ug baba.”

“Nadakpan ko niadtong Enero 26, 1957. Unom ka bulan sa ulahi, gipahibalo sa Korte Suprema sa Ukraine ang desisyon niini. Gisentensiyahan kong patyon pinaagig firing squad, apan kay gihunong na sa gobyerno ang silot nga kamatayon, ang akong sentensiya gihimong 25 ka tuig nga pagkabilanggo.  Ang sentensiya sa walo kanamo mototal ug 130 ka tuig diha sa mga kampo sa pinugos nga pagtrabaho. Gipadala mi sa mga kampo sa Mordvinia, diin may mga 500 ka Saksi. Tinagotago ming magtigom sa ginagmayng grupo aron magtuon sa Bantayanang Torre. Human masusi ang pipila sa naembargong mga magasin, usa ka guwardiya miingon: ‘Kon mopadayon mog basa ana, dili na mo maunsa!’ Matinud-anon mi kanunay sa among trabaho ug sagad mohimo mig labaw pa kay sa gipatrabaho kanamo. Bisan pa niana, ang komander sa kampo miingon: ‘Dili hinungdanon kanamo ang inyong trabaho dinhi. Ang inyong pagkamaunongon maoy among gikinahanglan.’”

Human makauli gikan sa kampo sa pinugos nga trabaho niadtong 1967, mitabang si Tiyo Nikolai sa pag-organisar sa mga kongregasyon sa Estonia ug St. Petersburg, Russia. Sa sayong bahin sa 1991, ang desisyon sa korte niadtong 1957 gibali tungod sa kakulag ebidensiya nga may krimeng nahimo. Niadtong panahona, daghang Saksi nga grabeng gipaantos sa mga awtoridad ang naabsuwelto. Pagka-1996, si Nikolai mibalhin sa siyudad sa Velikiye Luki sa Pskov Oblast, mga 500 kilometros gikan sa St. Petersburg. Mipalit siyag gamayng balay, ug pagka-2003, natukod ang usa ka Kingdom Hall sa iyang lote. Karon, duha ka mauswagong kongregasyon ang nagtigom didto.

Kami sa akong bana nag-alagad sa branch office sa mga Saksi ni Jehova sa Russia. Pagka-Marso 2011, pipila lang ka bulan una mamatay si Tiyo Nikolai, gibisita mi niya sa kataposang higayon. Natandog kaayo mi dihang mapahiyomon siyang miingon kanamo: “Kon tan-awon, morag nagsugod na ang ikapitong pagmartsa libot sa Jerico.” (Jos. 6:15) Nag-edad siya niadtog 85. Bisag dili sayon ang iyang kinabuhi, gihubit niya kana niining mga pulonga: “Nalipay kaayo ko nga sa batan-on pa, nakadesisyon na ko sa pag-alagad kang Jehova. Wala gyod ko magmahay!”