1. Unsay reaksiyon ni Manoa sa balita nga siya mahimo nang amahan?

MAKAPAKURAT kaayo ang gibalita sa babaye sa iyang bana. Nahibalo nang daan ang babaye nga siya baog. Apan, ang manulonda ni Jehova nagpakita kaniya, ug ang morag imposible matinuod: Si Manoa ug ang iyang asawa makabatog anak! Walay duhaduha nga nalipay si Manoa, apan nahibalo usab siya nga duna siyay dakong responsabilidad. Sa nasod nga punog pagkadaotan, sa unsang paagi sila molampos sa pagmatuto sa ilang anak sa pag-alagad sa Diyos? Si Manoa “nangaliyupo kang Jehova,” nga nag-ingon: “Ang tawo sa matuod nga Diyos [ang manulonda] nga bag-o lang nimong gipadala, palihog, paanhia pag-usab kanamo ug tudloan kami kon unsay angay namong buhaton sa bata nga ipanganak.”—Maghu. 13:1-8.

2. Unsay nalangkit sa pagbansay sa imong anak? (Iapil ang kahon nga “ Imong Labing Hinungdanong Bible Study.”)

² Kon ginikanan ka, lagmit makasabot ka sa gibati ni Manoa. Ikaw usab may bug-at nga responsabilidad sa pagtabang sa imong anak nga makaila ug mahigugma kang Jehova. (Prov. 1:8) Aron mahimo kana, ang mga ginikanan angayng maghikayg mapuslanon ug mauswagong Pamilyahanong Pagsimba. Siyempre, aron matisok sa hunahuna sa bata ang kamatuoran sa Bibliya, kinahanglang  mohimo kag labaw pa kay sa pagdumalag senemanang pagtuon sa pamilya. (Basaha ang Deuteronomio 6:6-9.) Sa unsang paagi matisok nimo ang kamatuoran diha sa imong anak? Kini ug ang mosunod nga artikulo maghisgot kon sa unsang paagi masundog sa mga ginikanan ang ehemplo ni Jesus. Bisag dili siya amahan, ang mga ginikanan makabenepisyo sa iyang paagi sa pagtudlo kay siya nagtudlo ug nagbansay sa iyang mga tinun-an uban ang gugma, pagkamapainubsanon, ug pagsabot. Atong tagsatagsaon paghisgot kining mga hiyasa.

3. Giunsa pagpakita ni Jesus ang iyang gugma sa iyang mga tinun-an?

³ Si Jesus wala magpanuko sa pagsulti sa iyang mga tinun-an nga gihigugma niya sila. (Basaha ang Juan 15:9.) Gipakita usab niya ang iyang gugma pinaagi sa kanunayng pagpakig-uban kanila. (Mar. 6:31, 32; Juan 2:2; 21:12, 13) Si Jesus dili lang magtutudlo nila; higala sab nila siya. Busa, wala sila magduhaduha nga siya nahigugma gayod kanila. Unsaon nimo pagsundog ang paagi ni Jesus sa pagtudlo?

4. Unsaon nimo pagpakita sa imong anak nga gihigugma nimo siya? (Tan-awa ang hulagway sa sinugdan sa artikulo.)

⁴ Sultii ang imong mga anak nga gihigugma nimo sila, ug kanunayng ipakita kanila nga bililhon sila kanimo. (Prov. 4:3; Tito 2:4) Si Samuel, nga taga-Australia, nag-ingon: “Sa bata pa ko, basahan ko ni Papa sa Akong Basahon sa mga Estorya sa Bibliya kada gabii. Tubagon niya ang akong mga pangutana, ug iya kong gakson ug hagkan sa dili pa mi mangatulog. Nakurat ko dihang akong nahibaloan sa ulahi nga si Papa wala diay magdako sa pamilya diin naandan ang paggakos ug paghalok! Bisan pa niana, naningkamot siya sa pagpakita sa iyang gugma kanako. Maong nasuod kaayo ko niya ug mibati kog katagbawan ug kasegurohan.” Tabangi ang imong anak nga mobatig ingon niana pinaagi sa kanunayng pagsulti kaniyag “Gimahal ti ka.” Ipakita ang imong pagmahal sa imong mga anak. Paggahin  ug panahon sa pagpakigsulti, pagkaon, ug pagdula uban kanila.

5, 6. (a) Unsay gihimo ni Jesus alang niadtong iyang gihigugma? (b) Ipatin-aw kon sa unsang paagi ang hustong paagi sa pagdisiplina mopabati sa mga anak nga sila gihigugma ug may kasegurohan.

⁵ “Ang tanan nga akong gimahal,” matod ni Jesus, “akong ginabadlong ug ginadisiplina.” * (Pin. 3:19) Bisag ang mga tinun-an ni Jesus kadaghan maglalis kon kinsay labaw kanila, si Jesus nagmapailobon. Kon mapakyas sila sa pagsanong sa iyang tambag, siya mahigugmaon ug malumong nagtul-id kanila sa hustong panahon ug dapit.—Mar. 9:33-37.

⁶ Ipakita ang imong gugma sa imong mga anak pinaagi sa pagdisiplina kanila. Usahay, igo na ang pagpatin-aw kon nganong husto o sayop ang usa ka butang. May mga higayon nga ang imong anak mapakyas sa pagsunod sa imong gisulti. (Prov. 22:15) Kon mahitabo kana, sundoga si Jesus. Sa hustong panahon ug dapit, disiplinaha ang imong anak uban ang gugma ug kalumo pinaagi sa mapailobong paggiya, pagbansay, ug pagtul-id. Si Elaine, usa ka sister sa South Africa, nahinumdom sa paagi nga ang iyang ginikanan nagdisiplina kaniya: “Kon sultian ko nila nga ila kong disiplinahon kon magpabadlong, buhaton gyod nila kana. Apan dili gayod sila modisiplina nga may kasuko o nga dili ipatin-aw kon nganong gidisiplina ko. Maong mibati kog kasegurohan. Nahibalo ko sa akong mga limitasyon, ug akong nasabtan kon unsay ilang gidahom kanako.”

7, 8. (a) Giunsa pagpakita ni Jesus ang iyang pagkamapainubsanon diha sa iyang mga pag-ampo? (b) Sa unsang paagi ang imong mga pag-ampo magtudlo sa imong mga anak sa pagsalig sa Diyos?

⁷ Handurawa kon unsay gibati sa mga tinun-an ni Jesus dihang ilang nadungog, o sa ulahi nasayran, ang usa sa iyang kataposang mga pag-ampo ingong tawo: “Abba, Amahan, ang tanang butang posible kanimo; kuhaa kining kopa gikan kanako. Apan dili sa akong pagbuot, kondili sa imong pagbuot.” * (Mar. 14:36) Sa maong pag-ampo ni Jesus, seguradong nakat-onan sa iyang mga sumusunod nga bisag hingpit ang Anak sa Diyos, siya mapainubsanong nag-ampo alang sa tabang. Busa, angay sab nilang buhaton kana.

⁸ Unsay makat-onan sa imong mga anak gikan sa imong mga pag-ampo? Tinuod, wala ka mag-ampo kang Jehova aron lang tudloan ang imong mga anak. Bisan pa niana, dihang madungog nila ang imong mapainubsanong pag-ampo, sila makakat-on sa pagsalig kang Jehova. Si Ana, nga taga-Brazil, nag-ingon: “Kon may mga problema, sama niadtong nasakit ang akong mga apohan, ang akong ginikanan mangayog kusog kang Jehova sa pagsagubang sa maong kahimtang ug kaalam sa paghimog maayong mga desisyon. Bisag mapresyur sila pag-ayo, ilang itugyan kang Jehova ang ilang mga problema. Maong nakakat-on ko sa pagsalig kang Jehova.” Kon mag-ampo ka uban sa imong mga anak, dili kay sila lang ang imong iampo. Hangyoa si Jehova nga tabangan sab ka—tingali sa pagpananghid sa imong amo nga mobakasyon ka aron motambog kombensiyon, nga hatagan kag kaisog sa pagsangyaw sa imong silingan, o tabangan ka sa laing paagi. Salig sa Diyos, ug ang imong mga anak makakat-on usab sa pagbuhat niana.

9. (a) Giunsa pagtudlo ni Jesus ang iyang mga tinun-an sa pag-alagad sa uban sa mapainubsanong paagi? (b) Kon andam kang moalagad sa uban, unsay makat-onan sa imong mga anak?

⁹ Pinaagi sa pulong ug ehemplo, gibansay ni Jesus ang iyang mga tinun-an sa pag-alagad sa uban nga mapainubsanon. (Basaha ang Lucas 22:27.) Gitudloan niya ang iyang mga  apostoles sa pagsakripisyo diha sa pag-alagad kang Jehova ug sa pagpakiglabot sa mga isigkamagtutuo. Pinaagi sa imong ehemplo sa mapainubsanong pagsakripisyo, matudloan usab nimo ang imong mga anak. “Wala gyod ko mobatig kasina dihang ang akong bana mogugol ug panahon sa uban ingong ansiyano,” matod ni Debbie nga may duha ka anak. “Nahibalo ko nga kon kinahanglanon namo ang pagtagad sa akong bana, ihatag niya kana.” (1 Tim. 3:4, 5) Ang iyang bana, si Pranas, midugang: “Sa ulahi, ang among mga anak gustong moboluntaryo sa mga asembliya ug teokratikanhong mga proyekto. Sila miuswag, nakabatog mga higala, ug nasuod sa mga igsoon!” Karon, ang tibuok pamilya nag-alagad kang Jehova diha sa bug-os panahong ministeryo. Pinaagi sa imong pagkamapainubsanon ug pagsakripisyo, ang imong mga anak lagmit makakat-on kon unsaon pag-alagad sa uban.

10. Dihang usa ka panon sa katawhan ang gustong mosunod kang Jesus, giunsa niya pagpakitag pagsabot?

¹⁰ Si Jesus nagpakitag pagsabot pinaagi sa dili pagpokus diha sa gihimo sa mga tawo kondili sa hinungdan kon nganong gihimo nila kana. Sa usa ka higayon, ang pipila sa iyang mga mamiminaw sa Galilea morag gustong mosunod kaniya. (Juan 6:22-24) Apan, si Jesus, kinsa makabasa sa kasingkasing, nakasabot nga ang mga tawo mas interesado sa pisikal nga pagkaon kay sa iyang gitudlo. (Juan 2:25) Nakita niya nga sayop ang ilang gibati, busa mapailobon niyang gitul-id sila ug gipatin-aw kanila kon unsang mga kausaban ang angay nilang himoon.—Basaha ang Juan 6:25-27.

11. (a) Paghatag ug pananglitan kon sa unsang paagi makatabang ang pagsabot sa pagsuta kon ganahan ba ang imong anak sa pagsangyaw. (b) Unsaon nimo paghimo ang pagsangyaw nga makapainteres ug mapuslanon alang sa imong anak?

¹¹ Bisag dili ka makabasag kasingkasing, makapakita sab kag pagsabot ug masayran ang gibati sa imong anak labot sa pagsangyaw. Daghang ginikanan ang mohunong kadali sa ilang pagsangyaw aron makapahulay ang ilang mga anak ug makameryenda. Apan, maayong pangutan-on nimo ang kaugalingon, ‘Ganahan ba gyod ang akong anak sa pagsangyaw o meryenda ray iyang giapas?’ Kon imong nasuta nga wala kaayoy gana ang imong anak sa pagsangyaw,  himoa kanang mas makapainteres kaniya. Pagtakdag mga tumong. Pangitag mga paagi aron mobati siyang mapuslanon ingong partner nimo sa pagsangyaw.

12. (a) Sa unsang paagi maalamong nagpasidaan si Jesus sa iyang mga sumusunod bahin sa moral nga kahugawan? (b) Nganong tukma sa panahon ang pasidaan ni Jesus?

¹² Si Jesus nagpakita usab ug pagsabot pinaagi sa pagpaila sa mga buhat nga motultol sa pagpakasala. Pananglitan, nahibalo ang iyang mga sumusunod nga daotan ang seksuwal nga imoralidad. Apan gipasidan-an niya sila bahin sa mga buhat nga motultol sa imoralidad: “Ang matag usa nga magpadayon sa pagtan-aw sa usa ka babaye aron sa pagbaton ug kaibog kaniya nakapanapaw na uban kaniya diha sa iyang kasingkasing. Karon, kon kanang imong tuo nga mata nagapapandol kanimo, lusoka kini ug isalibay kini gikan kanimo.” (Mat. 5:27-29) Haom kaayo kanang mga pulonga alang sa mga Kristohanon nga nagkinabuhi ubos sa pagmando sa Roma. Sa Romanhong mga dula sa entablado, “makita ug madungog ang mga kalaw-ayan,” misulat ang usa ka historyano, “ug ang kinalaw-ayang mga esena maoy gipakpakan pag-ayo.” Busa si Jesus mahigugmaon ug maalamong nagpasidaan sa iyang mga tinun-an labot sa mga buhat nga makapalisod kanila sa pagpabiling hinlo sa moral.

13, 14. Unsaon nimo pagpanalipod ang imong mga anak batok sa mahugawng kalingawan?

¹³ Ang pagsabot makatabang nimo sa pagpanalipod sa imong mga anak batok sa espirituwal nga kadaot. Karon, bisan ang mga bata dali rang makakita ug pornograpiya ug ubang imoral nga mga butang. Siyempre, angayng sultian sa Kristohanong mga ginikanan ang ilang mga anak nga daotan ang mahugawng kalingawan. Apan, ang pagsabot motabang usab kanimo nga masabtan kon sa unsang paagi tingali mainteres ang imong anak sa pornograpiya. Pangutan-a ang kaugalingon: ‘Unsay lagmit makahaylo sa akong anak sa pagtan-awg pornograpiya? Nahibalo ba siya kon nganong peligroso kaayo kana? Dali ba kong duolon aron dili siya magpanuko sa pagpangayog tabang kanako kon ugaling matental siya sa pagtan-awg pornograpiya?’ Bisag bata pa ang imong anak, makaingon ka kaniya: “Kon makakita kag imoral nga website ug morag matental ka sa pagtan-aw ana, ayaw pagduhaduha sa pagduol ug pagpakigsulti nako. Ayawg kaulaw. Gusto kong motabang nimo.”

¹⁴ Ang pagsabot motabang usab kanimo nga magmaalamon sa pagpilig kalingawan. “Ang gipili namo nga musika, pelikula, o mga basahon mao poy gipili sa among mga anak,” miingon si Pranas, nga gikutlo ganina. “Daghan kag ikasulti bahin sa lainlaing butang, apan ang imong mga anak maniid kon unsay imong ginabuhat ug sila mosundog nimo.” Kon makita sa imong mga anak nga maampingon kang nagpili ug hinlong kalingawan, lagmit matukmod sila sa pagsundog kanimo.—Roma 2:21-24.

15, 16. (a) Nganong makaseguro ka nga ang Diyos motabang nimo sa pagbansay sa imong mga anak? (b) Unsay atong hisgotan sa sunod nga artikulo?

¹⁵ Unsay nahitabo dihang nangayog tabang si Manoa sa pagmatuto sa iyang anak? “Ang matuod nga Diyos namati sa tingog ni Manoa.” (Maghu. 13:9) Mga ginikanan, si Jehova mamati usab kaninyo. Tubagon niya ang inyong mga pag-ampo ug tabangan mo niya sa pagbansay sa inyong mga anak. Molampos mo sa pagbuhat niana uban ang gugma, pagkamapainubsanon, ug pagsabot.

¹⁶ Maingon nga motabang si Jehova sa mga ginikanan aron magmalamposon sa pagbansay sa ilang gagmayng anak, makatabang usab siya sa mga ginikanan sa pagbansay sa ilang mga tin-edyer. Hisgotan sa sunod nga artikulo kon sa unsang paagi masundog nimo ang gugma, pagkamapainubsanon, ug pagsabot ni Jesus samtang bansayon nimo ang imong tin-edyer sa pag-alagad kang Jehova.