Eukaristiya—Ang Kamatuoran Bahin sa Maong Rituwal
Eukaristiya—Ang Kamatuoran Bahin sa Maong Rituwal
ANG mga tawo sa lainlaing bahin sa kalibotan nagsunod gayod sa maong seremonyas—makadaghan sa usa ka tuig, kada semana, o kada adlaw pa gani. Bisan pa niana, gitawag kini nga misteryo sa pagtuo ug daghan niadtong nagsunod niini wala makasabot niini. Kini giisip nga sagrado ug milagroso pa gani.
Ang maong seremonyas gitawag nga Eukaristiya—nga kabahin sa Misa sa Katoliko diin bendisyonan sa pari ang tinapay ug bino ug dayon dapiton ang mga tawo sa pagdawat kang Kristo pinaagig Pagkalawat. a Si Papa Benedict XVI miingon nga alang sa mga Katoliko, kini nga seremonyas mao “ang labing hinungdanong bahin sa among pagtuo.” Di pa dugay, gisaulog sa simbahan ang “Tuig sa Eukaristiya” aron sa “pagpalig-on ug pagpausbaw sa pagtuo sa eukaristiya.”
Bisan kadtong dili mga sirado Katoliko nagtuman gayod niini nga rituwal. Pananglitan, diha sa usa ka essay sa magasing Time di pa dugay, ang usa ka batan-ong babaye nga gihubit ingong modernong Katoliko misulat: “Bisan unsa pay problema sa Katolikong simbahan, kami nangupot gihapon sa kon unsay nakapahiusa kanamo diha sa among pagtuo: ang among debosyon sa Eukaristiya.”
Apan, unsa ang Eukaristiya? Kinahanglan bang sundon kini sa mga sumusunod ni Kristo? Ato unang hisgotan kon sa unsang paagi nagsugod kini nga tradisyon. Dayon atong hisgotan ang mas hinungdanong pangutana: Nasunod ba sa Eukaristiya ang selebrasyon nga gisugdan ni Jesu-Kristo mga 2,000 ka tuig na kanhi?
Ang Eukaristiya ug ang Kakristiyanohan
Dili ikatingala kon nganong giisip nga milagroso ang Eukaristiya. Ang labing hinungdanong bahin sa seremonyas maoy sa dihang mag-ampo ang pari. Nianang higayona, sumala sa Catechism of the Catholic Church, “ang gahom sa mga pulong ug buhat ni Kristo, ug ang gahom sa Espiritu Santo” maghimo sa lawas ug dugo ni Jesus nga “presente sa sakramento.” Ang pari, human moambit sa tinapay ug bino, mag-awhag sa mga tawo sa Pagkalawat, kasagaran pinaagi sa pagkaon sa tinapay, o Ostiyas.
Ang Katolikong Simbahan nagtudlo nga ang tinapay ug bino, sa milagrosong paagi, literal nga mahimong lawas ug dugo ni Kristo—usa ka doktrina nga gitawag ug transubstantiation. Kining doktrinaha inanay nga mitungha, ug kining pulonga unang gihubit ug gigamit niadtong ika-13ng siglo. Panahon sa Protestanteng Repormasyon, gikuwestiyon ang pipila ka bahin sa Katolikong Eukaristiya. Gisalikway ni Luther ang doktrina sa transubstantiation ug gidawat niya ang doktrina sa consubstantiation. Halos walay kalainan ang duha ka doktrina. Si Luther nagtudlo nga ang tinapay ug bino ug ang unod ug dugo ni Kristo parehas nga presente.
Paglabay sa panahon, mitungha ang lain pang mga kalainan sama pananglitan sa kahulogan sa Eukaristiya ug sa kasubsob sa pagsaulog niini sa mga sekta sa Kakristiyanohan. Bisan pa niana, ang maong rituwal nagpabilin nga hinungdanong bahin sa pagtulon-an sa Kristiyanong mga relihiyon. Apan, giunsa ba kana paghimo ni Jesus kaniadto?
Ang Sinugdanan sa “Panihapon sa Ginoo”
Si Jesus mismo ang nagsugod sa “panihapon sa Ginoo,” o Memoryal sa iyang kamatayon. (1 Corinto 11:20, 24) Apan, kini ba usa ka misteryosong rituwal diin literal nga gikaon sa iyang sumusunod ang iyang lawas ug giinom ang iyang dugo?
Mao pay pagsaulog ni Jesus sa Paskuwa, nga usa ka selebrasyon sa mga Hudiyo, ug bag-o pa usab niyang gipapahawa si Judas Iskariote, ang apostol nga nagbudhi kaniya. Si Mateo, nga usa sa 11 ka apostoles, nag-ingon: “Samtang sila nagpadayon sa pagpangaon, si Jesus nagkuhag tinapay ug, human makapasalamat, siya nagpikaspikas niini ug, naghatag niini sa mga tinun-an, siya miingon: ‘Pagkuha kamo, kaon. Kini nagkahulogan sa akong lawas.’ Unya, siya nagkuhag usa ka kopa ug, human makapasalamat [Grego, eu·kha·ri·ste΄sas], siya naghatag niini kanila, nga nag-ingon: ‘Inom kamo gikan niini, kamong tanan; kay kini nagkahulogan sa akong “dugo sa pakigsaad,” nga igabubo alang sa daghan sa kapasayloan sa mga sala.’”—Mateo 26:26-28.
Si Jesus, maingon man ang tanang alagad sa Diyos, kanunayng mag-ampo aron magpasalamat sa pagkaon. (Deuteronomio 8:10; Mateo 6:11; 14:19; 15:36; Marcos 6:41; 8:6; Juan 6:11, 23; Buhat 27:35; Roma 14:6) Husto ba ang pagtuo nga sa dihang nagpasalamat si Jesus, siya naghimo usab ug milagro, mao nga literal nga gikaon ug giinom sa iyang mga sumusunod ang iyang unod ug dugo?
“Kini Nagkahulogan” o “Mao Kini”?
Tinuod, ang pulong ni Jesus gihubad diha sa pipila ka Bibliya niining paagiha: “Dawata ug kan-a ninyo kini; mao kini ang akong lawas,” ug, “Panginom kamong tanan niini. Mao kini ang akong dugo.” (Mateo 26:26-28, Ang Biblia, Bag-ong Hubad nga Binisaya) Tinuod usab nga ang Gregong pulong nga e·stin΄ nagkahulogang “mao.” Apan kanang pulonga nagpasabot usab ug “nagkahulogan.” Makaiikag nga sa daghang bersiyon sa Bibliya, kining pulonga sagad gihubad nga “nagkahulogan” o “naghawas.” b Mahibaloan nimo kon unsay hustong hubad pinaagi sa pagtagad kon giunsa kini paggamit diha sa maong teksto. Pananglitan, sa Mateo 12:7, ang pulong e·stin΄ gihubad nga “kahulogan” diha sa daghang hubad sa Bibliya: “Kon kamo nakasabot pa lamang sa kahulogan [Grego, e·stin] niining bahina sa Kasulatan nga nag-ingon, ‘Dili ako gustog mga halad nga mananap, kondili kaluoy,’ dili unta ninyo pakasad-on ang mga tawo nga walay sala.”—Maayong Balita Biblia.
Bahin niini, nagkauyon ang daghang tinamod nga mga eskolar sa Bibliya nga ang pulong “mao” dili tukma nga pagkahubad sa kon unsay gipasabot ni Jesus. Pananglitan, si Jacques
Dupont nakahinapos base sa kultura ug katilingban sa adlaw ni Jesus nga ang “labing maayong” hubad niining bersikuloha mao: “Kini nagkahulogan sa akong lawas” o, “Kini naghawas sa akong lawas.”Imposible nga ipakaon ug ipainom ni Jesus ang iyang unod ug dugo ngadto sa iyang mga sumusunod. Ngano man? Human sa Lunop sa adlaw ni Noe, sa dihang gitugot sa Diyos ang pagkaon sa unod sa mga mananap, iyang gidid-an ang tawo sa pagkaon ug dugo. (Genesis 9:3, 4) Kining sugoa gisubli diha sa Balaod ni Moises, nga gituman gayod ni Jesus. (Deuteronomio 12:23; 1 Pedro 2:22) Ug ang mga apostoles gigiyahan sa balaang espiritu sa pagsubli sa sugo batok sa pagkaon ug dugo, busa ang maong sugo kinahanglang sundon sa tanang Kristohanon. (Buhat 15:20, 29) Maghimo ba si Jesus ug selebrasyon nga magpahinabo nga malapas sa iyang mga sumusunod ang sagradong balaod sa Labing Gamhanan nga Diyos? Dili gayod!
Busa, tin-aw nga gigamit ni Jesus ang tinapay ug bino ingong mga simbolo. Ang walay-lebadurang tinapay nagkahulogan, o naghawas, sa iyang walay sala nga lawas nga iyang gihalad. Ang pulang bino nagkahulogan sa iyang dugo nga giula “alang sa daghan sa kapasayloan sa mga sala.”—Mateo 26:28.
Ang Katuyoan sa Panihapon sa Ginoo
Gitapos ni Jesus ang Panihapon sa Ginoo niining mga pulonga: “Ipadayon ninyo ang pagbuhat niini sa paghandom kanako.” (Lucas 22:19) Ang pagsaulog niini makatabang gayod kanato sa paghandom kang Jesus ug sa kahibulongang mga butang nga napalampos sa iyang kamatayon. Kini magpahinumdom kanato nga gituboy ni Jesus ang iyang Amahan, si Jehova, ingong Diyos nga Labing Gamhanan. Kini usab magpahinumdom kanato nga pinaagi sa kamatayon ni Jesus ingong hingpit, walay sala nga tawo, iyang gihatag ang “iyang kalag nga usa ka lukat baylo sa daghan.” Kadtong magpakitag pagtuo sa lukat mapasaylo sa ilang sala ug makabaton ug kinabuhing dayon.—Mateo 20:28.
Apan labaw sa tanan, ang Panihapon sa Ginoo maoy usa ka pagpangaon nga giambitan ni (1) Jehova nga Diyos, nga maoy naghikay sa lukat, (2) Jesu-Kristo, “ang Kordero sa Diyos,” nga maoy nagtagana sa lukat, ug sa (3) espirituwal nga mga igsoon ni Jesus. Pinaagi sa pag-ambit sa tinapay ug bino, gipakita sa mga igsoon ni Kristo nga sila bug-os nga nahiusa kaniya. (Juan 1:29; 1 Corinto 10:16, 17) Gipakita usab nila nga sila kabahin sa “bag-ong pakigsaad” ingong dinihogan sa espiritu nga mga tinun-an ni Jesus. Sila mahimo unyang mga hari ug saserdote didto sa langit kauban ni Kristo.—Lucas 22:20; Juan 14:2, 3; Pinadayag 5:9, 10.
Kanus-a angayng saulogon ang Memoryal? Atong mahibaloan ang tubag kon atong hinumdoman nga si Jesus nagpilig tinong petsa sa dihang iyang gisugdan kini nga selebrasyon—atol sa Paskuwa. Sa kapin na sa 1,500 ka tuig, ang katawhan sa Diyos nagsaulog sa Paskuwa kada tuig sa petsa nga Nisan 14 sa ilang kalendaryo aron handomon ang talagsaong pagluwas ni Jehova sa iyang katawhan. Tataw nga mao usab kana ang petsa nga gisugo ni Jesus ngadto sa iyang mga sumusunod sa paghandom sa mas dakong pagluwas nga buhaton sa Diyos pinaagi sa kamatayon ni Kristo. Busa, ang matuod nga mga sumusunod ni Jesus motambong sa Panihapon sa Ginoo kada tuig sa petsa nga motunong sa Nisan 14 diha sa Hebreohanong kalendaryo.
Gibuhat ba nila kana tungod sa tradisyon? Sa pagkatinuod, mao kanay hinungdan kon nganong daghan ang nagtuman sa Eukaristiya. Ang nagsulat sa essay diha sa magasing Time nga gihisgotan ganina nag-ingon: “Makapatagbaw gayod ang pagpakigbahin sa karaang mga rituwal nga gituman sa daghang tawo.” Sama sa daghang Katoliko karon, kini nga magsusulat ganahan nga himoon sa Latin ang seremonyas sama kaniadto. Ngano? Siya misulat: “Gusto kong maminaw ug Misa sa pinulongan nga dili nako masabtan tungod kay sagad nga dili nako magustohan ang akong madunggan kon kini gilitok sa Iningles.”
Ang mga Saksi ni Jehova, duyog sa milyonmilyong interesado, malipay sa pagsaulog sa Panihapon sa Ginoo sa ila mismong pinulongan bisan asa sila nagpuyo. Gusto nila nga mouswag ang ilang kahibalo bahin sa kahulogan ug bili sa kamatayon ni Kristo. Maayo gayong palandongon ug hisgotan ang maong kamatuoran sa tibuok tuig. Nasabtan sa mga Saksi nga ang pagsaulog sa Memoryal mao ang kinamaayohang paagi sa paghandom sa dakong gugma ni Jehova nga Diyos ug sa iyang Anak, si Jesu-Kristo. Kini nagtabang kanila sa ‘pagpadayon sa pagmantala sa kamatayon sa Ginoo, hangtod nga siya moabot.’—1 Corinto 11:26.
[Mga footnote]
a Ang seremonyas gitawag usab nga Panihapon sa Ginoo, pagpikaspikas sa tinapay, Sakramento sa Mahal nga Lawas ug Dugo ni Kristo Ubos sa Dagway sa Tinapay ug Bino, Halad sa Mahal nga Lawas ug Dugo ni Kristo, Pagkalawat, ug Santos nga Misa. Ang pulong “Eukaristiya” gikuha gikan sa Gregong pulong eu·kha·ri·sti΄a, nga nagkahulogang pagkamapasalamaton o pagpasalamat.
b Pananglitan, tan-awa ang Mateo 13:38; 27:46; Lucas 8:11; Galacia 4:24 diha sa The New English Bible.
[Blurb sa panid 27]
Unsa ang orihinal nga selebrasyon nga gisugdan ni Jesus?
[Hulagway sa panid 28]
Gisugdan ni Jesus ang Memoryal sa iyang kamatayon
[Hulagway sa panid 29]
Pagsaulog sa Memoryal sa kamatayon ni Jesu-Kristo