Kaalam sa Diyos Makita Diha sa Kinaiyahan

“Siya ang Usa nga nagatudlo kanato labaw pa sa mga mananap sa yuta, ug siya naghimo kanatong mas maalamon kay sa mga naglupad nga linalang sa kalangitan.”—JOB 35:11.

ANG mga langgam adunay talagsaong mga abilidad. Hanoy kaayo kining molupad nga ang mga tigdisenyog ayroplano nakadayeg gayod niini. Ang ubang mga langgam makatabok sa halapad nga kalawran ug makaabot gayod sa ilang adtoan.

Ang laing talagsaong abilidad sa mga langgam nga naghatag ug dugang pamatuod sa kaalam sa ilang Magbubuhat mao ang ilang katakos nga makakomunikar pinaagig mga tawag ug mga honi. Tagda ang pipila ka pananglitan.

Komunikasyon sa mga Langgam

Ang ubang matang sa langgam makakomunikar na bisag anaa pa kini sulod sa itlog. Pananglitan, ang baye nga buntog mangitlog ug labing menos walo ka itlog—usa kada adlaw. Kon parehas ang pagtubo sa mga piso diha sa sulod sa itlog, magsunod-sunod kinig kapusa sulod sa walo ka adlaw. Kon maohon, ang inahan magkadipodipo sa pag-akatar sa iyang gutom nga mga piso samtang maglumlom sa mga itlog nga wala pa mapusa. Hinunoa, ang walo ka itlog magsunod-sunod ug kapusa sulod sa unom ka oras. Sa unsang paagi kana mahitabo? Matod pa sa mga tigtuon ug langgam, ang usa sa pangunang mga katarongan mao nga ang mga piso nga anaa pa sa sulod sa itlog makigkomunikar sa usag usa ug daw nagsabot kon kanus-a sila manggula.

Sa dihang managko na ang mga piso, kasagaran ang laki maoy moawit. Buhaton niya kana ilabina sa panahon sa pagsanay aron ipaila ang utlanan sa iyang teritoryo o aron makadani ug paris. Ang matag usa sa libolibo ka matang sa langgam adunay kaugalingong pinulongan, ingnon ta, ug kini makatabang sa mga baye sa pag-ila sa mga laki nga kamatang nila.

 Ang mga langgam kasagarang moawit sa kadlawon ug inigka-kilumkilom na. Ngano man? Medyo linaw nianang panahona ug dili kaayo saba ang palibot. Nadiskobrehan sa mga tigtuon ug langgam nga 20 ka pilo nga mas tin-aw ang honi sa langgam inigka-kadlawon o inigka-kilumkilom kay sa ubang mga oras.

Bisan tuod mga laki ang sagad nga moawit, ang mga laki ug baye parehong mohimog mga tawag nga lainlaig kahulogan. Pananglitan, ang mga chaffinch may siyam ka matang sa tawag. Aduna silay tawag sa pagpasidaan kon adunay kapeligrohan gikan sa kahanginan—sama pananglitan kon adunay langgam nga nangitag madagit—apan lahi usab ang ilang tawag sa pagpasidaan kon dunay kapeligrohan gikan sa ubos.

Mas Talagsaong Gasa

Ang kinaiyanhong kaalam sa mga langgam makapahingangha gayod. Apan kon bahin sa katakos sa pagpakigkomunikar, mas talagsaon ang mga tawo. Gihimo sa Diyos ang mga tawo nga “mas maalamon kay sa mga naglupad nga linalang sa kalangitan,” nag-ingon ang Job 35:11. Ang mga tawo lamang ang adunay katakos sa pagpahayag ug komplikadong mga ideya pinaagi sa pagsulti o pagsenyas.

Dili sama sa ubang mga linalang, ang tawo daw gipanganak nga adunay katakos sa pagkat-on ug komplikadong mga pinulongan. Ang magasing American Scientist nga mabasa diha sa Internet nag-ingon: “Ang mga bata makakat-on sa pagsulti bisan pag ang ilang mga ginikanan dili direktang makigsulti kanila; ang mga bata nga amang makamugna gani ug mga senyas bisag walay nagtudlo kanila sa pagsenyas.”

Ang katakos sa pagpahayag sa atong hunahuna ug pagbati pinaagi sa pulong o senyas usa gayod ka kahibulongang gasa gikan sa Diyos. Apan, aduna pay mas labaw niana nga gasa—ang pribilehiyo nga makapakigsulti sa Diyos pinaagi sa pag-ampo. Sa pagkatinuod, si Jehova nga Diyos nagdapit kanato sa pagpakigsulti kaniya. Ang iyang Pulong, ang Bibliya, nag-ingon: “Ayaw kabalaka sa bisan unsang butang, apan sa tanang butang pinaagi sa pag-ampo ug pangamuyo uban ang pagpasalamat ipahibalo ang inyong mga pangaliya sa Diyos.”—Filipos 4:6, 7.

Sa dihang kita malisdan sa paghimog maayong mga desisyon, gusto ni Jehova nga gamiton nato ang nagkadaiyang impormasyon nga iyang gipasulat diha sa Bibliya. Siya motabang usab kanato sa pagpadapat sa mga tambag nga atong mabasa diha niana. Ang magsusulat sa Bibliya nga si Santiago nag-ingon: “Kon aduna man kaninyoy nakulangan ug kaalam, magpadayon siya sa pagpangayo sa Diyos, kay siya nagahatag nga madagayaon ngadto sa tanan ug dili mamuyboy; ug kini igahatag kaniya.”—Santiago 1:5.

Unsay Epekto Niini Kanimo?

Unsay imong bation sa dihang madungog nimo ang mananoy nga honi sa usa ka langgam o ang unang mga pulong nga gilitok sa usa ka bata? Nakita ba nimo ang kaalam sa Diyos diha sa mga butang nga iyang gilalang?

Sa dihang namalandong ang salmistang si David sa pagkabuhat kaniya, siya natukmod sa pag-ingon ngadto sa Diyos: “Pagadayegon ko ikaw tungod kay sa makalilisang nga paagi ako katingalahan nga pagkabuhat. Ang imong mga buhat katingalahan, ingon sa nasayran pag-ayo sa akong kalag.” (Salmo 139:14) Samtang imong susihon ug pabilhan ang kaalam sa Diyos nga makita diha sa kalalangan, molig-on gayod ang imong pagtuo sa iyang katakos sa pagtagana kanimog kasaligan nga giya.

[Blurb sa panid 5]

Ang katakos sa pagpakigkomunikar maoy gasa gikan sa Diyos

[Picture Credit Line sa panid 4]

© Dayton Wild/Visuals Unlimited