Nahibalo Ka Ba?

Nganong sa gabii man magsugod ang Igpapahulay sa mga Hudiyo?

Sa dihang gihatag ni Jehova sa iyang katawhan ang balaod maylabot sa Adlaw sa Pagtabon sa Sala, siya miingon: “Dili kamo magbuhat ug bisan unsang matang sa buluhaton niining adlawa mismo . . . Usa kini ka igpapahulay sa bug-os nga pagpahulay alang kaninyo . . . Gikan sa gabii hangtod sa laing gabii kinahanglan ninyong tumanon ang inyong igpapahulay.” (Levitico 23:28, 32) Kini nga sugo nagpakita nga ang matag adlaw magsugod sa gabii, human sa pagsalop sa adlaw, ug matapos sa sunod nga pagsalop niini. Alang sa mga Hudiyo, ang adlaw magsugod sa gabii hangtod sa sunod nga gabii.

Mao kini ang paagi sa pag-ihap sa adlaw nga gilatid mismo sa Diyos. Ang asoy bahin sa unang masambingayong adlaw sa paglalang nag-ingon: “Dihay kagabhion ug dihay kabuntagon, unang adlaw.” Ang misunod pa nga “mga adlaw” giihap usab sa susamang paagi, nga magsugod sa “kagabhion.”—Genesis 1:5, 8, 13, 19, 23, 31.

Dili lamang mga Hudiyo ang nag-ihap sa mga adlaw nianang paagiha. Mao usab kana ang paagi sa pag-ihap sa mga taga-Atenas, taga-Numidia, ug sa mga taga-Fenicia. Sa laing bahin, alang sa mga Babilonyanhon ang adlaw magsugod inigsubang sa adlaw, samtang ang mga Ehiptohanon ug ang mga Romano nag-ihap sa ilang adlaw gikan sa tungang gabii hangtod sa sunod nga tungang gabii, sama sa gigamit karon. Hinunoa, ang mga Hudiyo karon magsugod ug magtapos gihapon sa ilang Igpapahulay sa pagsalop sa adlaw.

Unsa kalay-a ang usa ka “adlawng igpapahulay nga panaw”?

Human makakita sa pagsaka ni Jesus sa langit gikan sa Bukid sa mga Olibo, ang iyang mga tinun-an namalik sa Jerusalem, nga “usa ka adlawng igpapahulay nga panaw ang gilay-on.” (Buhat 1:12) Ang usa ka magpapanaw makalakaw tingalig mga 30 kilometros o kapin pa sa usa ka adlaw. Apan, ang Bukid sa mga Olibo duol ra sa Jerusalem. Busa, unsa kalay-a ang “usa ka adlawng igpapahulay nga panaw”?

Ang Igpapahulay maoy adlaw nga ang mga Israelitas mopahulay gikan sa ilang naandang mga kalihokan. Dili gani sila puwedeng maghaling diha sa ilang balay nianang adlawa. (Exodo 20:10; 35:2, 3) Si Jehova nagsugo: “Magpuyo ang matag usa diha sa iyang kaugalingong dapit. Ayaw pagulaa ang bisan kinsa gikan sa iyang lugar sa ikapito ka adlaw.” (Exodo 16:29) Kini nga balaod magtugot sa mga Israelitas sa pagpahulay gikan sa ilang naandang mga kalihokan ug maghatag kanilag dugang panahon sa pagpalig-on sa ilang relasyon sa Diyos.

Kay dili pa kontento sa mga prinsipyo nga gilatid sa Balaod ni Jehova, ang kutihan nga mga rabbi naghimog espesipiko—ug dili makataronganon—nga balaod kon unsa kalay-a ang mahimong lakwon sa usa ka tawo panahon sa Igpapahulay, pananglitan, aron mosimba. Bahin niini, ang librong Cyclopedia of Biblical, Theological, and Ecclesiastical Literature nag-ingon: “Tungod sa estriktong mga balaod bahin sa pagtuman sa Igpapahulay . . . , gibaoran ang mga Israelitas nga panahon sa Igpapahulay walay usa kanila ang gitugotan sa paglakaw nga molapas sa gitakdang distansiya, nga gitawag ug usa ka adlawng Igpapahulay nga panaw.” Ang maong distansiya maoy 2,000 ka maniko, nga katumbas sa mga 900 ka metros hangtod sa usa ka kilometro.

[Hulagway sa panid 11]

Ang Jerusalem kon tan-awon gikan sa bukid sa mga Olibo