Masaker sa Eskuylahan—Kahupayan Human sa Trahedya

ANG unang panid sa mantalaan maoy lubos itom. Dihay usa ka dakong pulong nga nasulat niini: “Ngano?” Kining pangutanaha balikbalik nga gisukna sa mga tawo human mamusil ang 17-anyos nga lalaki didto sa Winnenden, sa habagatang Germany, nga nakapatay ug 15 ka tawo, ug sa kataposan nagpusil sa iyang kaugalingon. Ang mga bandera sa tibuok Germany gisaka diha lamang sa tungatungang bahin, ug kining makapasubong balita nabaniog dayon sa tibuok kalibotan.

 Ang Winnenden maoy mauswagon ug malinawon nga lungsod, ug sa palibot niini makita ang mga parasan ug mga prutasan. Sa sayong buntag sa Marso 11, 2009, hapsay ra ang kahimtang sa Albertville Secondary School. Apan, pagka alas 9:30 sa buntag, kalit lang nga nahitabo ang kapintasan ug kaguliyang.

Ang usa ka batan-ong lalaki masuk-anong misulod sa iyang kanhing eskuylahan dala ang pusil nga iyang nakuha gikan sa lawak sa iyang ginikanan. Namusil siya dayon, nga nakapatay ug siyam ka estudyante ug tulo ka maestra diha sa tulo ka klasrom ug sa pasilyo, ug nasamdan niya ang uban pa. Wala magdugay miabot ang mga polis. Ang mamumuno miikyas ngadto sa nataran sa usa ka duol nga klinika. Didto, siya nakapatay ug usa ka trabahante. Dayon iyang gi-hijack ang usa ka sakyanan, nga nagtion sa drayber niini. Sa dihang nakabiyahe na silag 40 kilometros, ang drayber nakaikyas. Diha sa usa ka tindahan ug sakyanan, siya nakapatay ug usa ka ahente ug usa ka kustomer, ug ang duha sa mga polis nga migukod kaniya grabe usab niyang nasamdan. Sa hapit na siyang madakpan, siya nagpusil sa iyang kaugalingon.

Kadtong mga nakaila sa mamumuno miingon nga siya maoy usa ka simpleng tin-edyer nga buot magustohan sa uban ug buot makabatog mga higala. Apan unsay nahitabo? Tingali siya nakasinatig depresyon, ug siya usab tigdulaag air gun ug mapintas nga mga dula sa kompiyuter. Apan adunay moingon nga ingon man usab niana ang ubang batan-on. Kon bahin sa mga nabiktima, diha ba siyay gituyo sa pagpusil, o nagpaturagas lang siya? Dihay daghang opinyon kon nganong walo man ka babaye ug usa lang ka lalaki ang iyang gipusil. Apan walay makahatag ug tinong tubag.

Dihadihang Reaksiyon

“Sa dihang mitawag ang among anak ug misugilon kanako nga dihay namusil sa eskuylahan, wala ko makatuo,” nahinumdom si Heike. “Apan sa dihang nakadungog kog daghang sakyanan sa polis ug mga ambulansiya nga milabay, ako ginerbiyos.” Tingali tungod sa pagresponde dayon sa mga polis, nalikayan nga mas daghan pa ang mapatay didto sa eskuylahan. Human nga ang tanang didto sa eskuylahan nadala na sa usa ka luwas nga dapit, ang mga paramedic, psychiatrist, ug mga pari nangabot ug naghago pag-ayo sa pagtabang sa mga estudyante.

Mihugop dayon ang mga reporter didto sa eskuylahan aron sa pag-interbiyo sa mga estudyante, nga ang kadaghanan kanila ginerbiyos pa. Ang usa ka estudyante nakaihap ug 28 ka sakyanan nga gipanag-iya sa 26 ka lainlaing estasyon sa telebisyon nga giparking sa atubangan sa eskuylahan. Nag-unhanay ang mga reporter sa pagbalita nga tungod niana dihay migawas nga dili-kompirmadong mga balita. Ang usa ka reporter mitawag sa pamilya sa napatay nga estudyanteng babaye sa adlaw mismo nga nahitabo ang masaker aron mangayog mga hulagway, ug ang uban nagsuhol ug mga estudyante aron makuhaag hulagway. Tungod sa kaguliyang, ang ubang reporter nakapokus na lang sa pagkuhag balita aron makauna sa uban nga wala na maghatag ug konsiderasyon ug pagtahod sa mga biktima.

Kasagaran, kon adunay sama niana nga mga panghitabo, ang mga tawo moliso dayon sa relihiyon alang sa kahupayan ug katin-awan. Sa adlaw nga nahitabo ang masaker, ang lainlaing relihiyon naghiusa sa paghimog relihiyosong mga serbisyo. Gipasalamatan sa daghan ang maong suporta. Apan kadtong nangita ug kahupayan gikan sa Pulong sa Diyos o sa tubag sa ilang makapatugaw nga mga pangutana nahigawad pag-ayo. Ang usa ka pamilya  miadto sa lubong sa klasmet sa ilang anak nga lalaki. Ang inahan miingon: “Ang pari naghisgot sa mga pag-antos ni Job. Nagpaabot ko nga iyang ipatin-aw kon unsay makat-onan sa maong kaagi o kon unsay ikahatag niana nga kahupayan, apan wala siyay gihisgotan. Wala niya isaysay kon nganong nag-antos si Job o kon unsay iyang gidangatan.”

Ang usa ka tawo nahigawad tungod kay wala siyay nakat-onan sa iyang nadunggan nga sermon. Siya nakatuon nag Bibliya uban sa mga Saksi ni Jehova mga 30 ka tuig kanhi apan miundang. Karon mibalik na siya sa pagtambong sa ilang mga tigom.

Si Valisa, usa ka 14 anyos nga dalagita nga regular nga nagtuon ug Bibliya uban sa mga Saksi, anaa sa klasrom nga duol sa nahitaboan sa krimen. Sa dihang iyang nadunggan ang mga buto sa pusil, siya miampo kang Jehova. Sa ulahi, sa dihang gipangutana siya kon sa unsang paagi iyang nasagubang ang trahedya, siya miingon nga ang maong panghitabo nagpamatuod nga tinuod gayod ang iyang nakat-onan sa Bibliya bahin sa kataposang mga adlaw. (2 Timoteo 3:1-5) Dihay duha ka Saksi nga miduaw sa ilang mga silingan aron ipaambit ang makapahupay nga mensahe. Miduol kanila ang usa ka tigulang nga babaye ug miingon, “Maayo unta kon daghan pa ang mohimog sama sa inyong gibuhat.” Bisan tuod makapaguol ug makapakurat ang maong hitabo, kini nagtukmod sa uban sa pagpamati sa paglaom ug kahupayan gikan sa Pulong sa Diyos.

Ang Epekto sa Trahedya Nagpabilin

Sa pagkatinuod, bisan pa sa makapahupay kaayong mga pulong, ang trauma ug ang sobrang kaguol nga gibati niadtong direktang naapektohan nagpabilin. Walay mga pulong nga bug-os makahanaw sa kasakit nga gibati sa usa ka ginikanan nga namatyag anak o sa kaguol sa usa ka polis nga miresponde sa lugar nga nahitaboan ug iyang masayran nga lakip diay sa mga namatay ang iyang asawa.

Ang mga estudyante nga nakalingkawas, lakip ang ilang mga pamilya, na-trauma sa nagkalainlaing paagi. Si Vassilios miambak sa usa ka emergency exit sa dihang misugod sa pagpamusil ang mamumuno. “Sa pag-ambak nako,” siya nahinumdom, “ako miampo kang Jehova. Mamatay na gyod ko ani. Kini na ang kataposan kong pag-ampo.” Sa misunod nga mga semana, siya kanunayng may ngil-ad nga mga damgo ug dili siya gustong makig-estorya ni bisan kinsa. Siya naglagot kaayo nga daw gihimo nang negosyo sa media ang nahitabong masaker ug ingon man sa kawalay pagbati niadtong nagsukitsukit alang sa mga detalye. Hinuon sa paglabay sa panahon, iya rang nadawat ang panghitabo.

Si Jonas, nga kauban ni Vassilios sa samang klasrom, nakakita sa pagpatay sa lima niya ka klasmet. Siya miingon: “Human gilayon sa trahedya, dali ra kaayo nakong mahubit ang panghitabo; sama kadtog nagtan-aw kog makahahadlok nga pelikula. Apan karon, malisdan na ako sa paghisgot niana. Mag-usab-usab ang akong pagbati. Usahay dili ko ganahang maghisgot niana; sa ubang mga panahon, kana ang kanunay nakong gihisgotan.” Siya usab nakasinatig ngil-ad nga mga damgo ug dili makatulog.

Paglabay sa pipila ka adlaw, gibalik ngadto sa mga estudyante ang ilang personal nga mga gamit nga nahibilin sa mga klasrom. Ang mga espesyalista sa trauma nagpasidaan nga ang pagkakita niining mga butanga makapahinumdom sa trahedya. Sa sinugdan, si Jonas dili gustong mohikap sa iyang dyaket, bag, ug helmet. Kon makakita siyag tawo nga may-ong sa mamumuno o kaha magdalag bag nga sama niadtong sa mamumuno, mahadlok dayon siya. Sa dihang nagtan-awg pelikula ang iyang ginikanan ug nakadungog siyag buto, siya ginerbiyos pag-ayo. Gitabangan sa mga  terapista ang mga biktima aron dili na nila ikalangkit ang maong mga panghunahuna ngadto sa trahedya.

Si Jürgen, ang amahan ni Jonas, nagtrabaho sa klinika diin may usa ka trabahanteng gipatay. Siya miingon nga daghang ginikanan ug isigkatrabahante ang nagpunayg hasol sa ilang kaugalingon sa mga pangutanang ngano? ug unsa kaha kon? Pananglitan, ang usa ka empleyada nga didto sa balkonahe sa klinika nga nakakita sa mamumuno nga milabay nabalisa pag-ayo tungod sa pagsigeg hunahuna nga unsa kaha kon napusilan sab siya, mao nga siya kinahanglang magpakonsultag psychiatrist.

Kon sa Unsang Paagi Natabangan ang Uban sa Pagsagubang

Unsay nakatabang sa uban aron masagubang ang maong makalilisang nga kasinatian? Si Jürgen miingon: “Bisan tuod may mga panahon nga lisod ang pagsagubang, makahupay kaayo nga duna kay mga kauban. Ang pagkasayod nga ang uban nahangawa, ug nga wala ka mag-inusara, dako kaayong tabang.”

Gipasalamatan usab ni Jonas ang kahangawa nga gipakita sa uban: “Daghan ang nagpadalag kard ug mga mensahe. Ang uban naghisgot ug mga teksto sa Bibliya nga gibasa dayon nako. Nalipay kaayo ko.” Unsa pay nakatabang kaniya? “Kon makamata ko inigkagabii ug daw dili na nako maagwanta, ako moampo. Usahay mamati kog musika o mga rekording sa Awake!” a Siya midugang nga ang Bibliya nagtug-an kanato kon nganong kini nagakahitabo: Si Satanas ang nagmando sa kalibotan, ug kita nagkinabuhi sa panahon sa kataposan. Ang iyang amahan miingon nga ang maong kahibalo nakatabang kanila sa pagsagubang.

Ang Pag-antos Hapit Nang Matapos

Sulod sa pipila ka adlaw, ang atubangan sa eskuylahan napunog mga kandila, bulak, ug mga sulat. Nabasahan ni Kerstin ang mga sulat sa ubay-ubayng tawo nga nangutana kon nganong kini nahitabo ug kon nganong kini gitugotan sa Diyos. Kay mibati nga nagkinahanglag tubag kini nga mga pangutana, siya ug ang laing duha ka Saksi mihimog sulat ug gibutang usab kini didto.

Sa opisyal nga paghinumdom sa maong panghitabo, usa ka estasyon sa telebisyon ang nagpakita sa iyang sulat ug nagkutlo sa unang mga linya: “Ngano? Sa kataposang mga adlaw, kini nga pangutana nagkaanam ka lanog, ug ilabina ang pangutanang: Hain ang Diyos? Ug nganong iyang gitugotan kini?” Anugon lang, kutob ra dinhi ang ilang gikutlo.

Nganong anugon man? Tungod kay ang sulat nagpadayon sa pagpatin-aw sa hinungdan sa tanang pag-antos ug kini nag-ingon usab nga ang Diyos “magatino nga ayohon ang tanang kadaot nga gihimo sa tawo.” Dayon kini midugang: “Sa kataposang basahon sa Bibliya, ang Diyos miingon nga iyang pagapahiran ang tanang luha sa mga mata, ug ang kamatayon mawala na, ni may pagbangotan ni pagtiyabaw ni may kasakit pa. Ang unang mga butang nangagi na.” Banhawon pa gani ni Jehova nga Diyos ang mga patay. Ilalom sa pagmando sa iyang Gingharian nga hapit nang moabot, wala nay mga trahedya, masaker, o pag-antos. Ang Diyos nagsaad: “Tan-awa! Ginabag-o ko ang tanang butang.”—Pinadayag 21:4, 5.

[Footnote]

[Hulagway sa panid 12]

Si Jonas nakadawat ug kard nga nag-ingon, “Kami naghunahuna kanimo”

[Picture Credit Line sa panid 9]

Focus Agency/WPN

[Picture Credit Line sa panid 9]

© imagebroker/Alamy

[Picture Credit Line sa panid 10]

Foto: picture alliance

[Picture Credit Line sa panid 11]

Foto: picture alliance