Sekreto sa Kalipay sa Pamilya
Pagpakiglabot sa Imong mga Ugangan
Si Jenny a miingon: Ang inahan ni Ryan mosulti gayod nga siya wala makauyon nako. Apan ingon usab niana ang akong ginikanan ngadto kang Ryan. Gani, kang Ryan lang gyod sila ngil-ad ug tinagdan! Problema kaayo kon moduaw mi sa among mga ginikanan.
Si Ryan miingon: Para sa akong inahan, wala nay makalabaw sa iyang pag-atiman sa iyang mga anak, mao nga sukad pa sa sinugdan wala na siya makauyon kang Jenny. Ingon pod niana ang tinagdan sa ginikanan ni Jenny kanako—pakamenoson ko nila kanunay. Ang problema, human sa maong mga hitabo mag-iyahay mig depensa sa among mga ginikanan ug among sawayon ang usag usa.
ANG di-pagsinabtanay uban sa mga ugangan gihimong kataw-anan sa mga komedyante, apan sa tinuod nga kinabuhi kini dili kataw-anan. “Sulod sa daghang tuig, ang akong ugangang babaye nanghilabot sa among panagtiayon,” miingon si Reena, usa ka asawa nga taga-India. “Sagad, ipahungaw nako ang akong kalagot ngadto sa akong bana kay dili nako kini mahimo sa iyang inahan. Maglibog na hinuon siya kon kinsay iyang pahimut-an, ako ba o ang iyang inahan.”
Nganong ang ubang mga ugangan manghilabot man sa ilang minyo nang mga anak? Si Jenny, nga gikutlo sa sinugdan, naghisgot ug usa ka hinungdan. “Lagmit wala silay pagsalig sa usa nga batan-on ug walay-kasinatian nga mao nay moatiman sa ilang anak,” matod pa niya. Si Dilip nga bana ni Reena mihatag ug laing hinungdan. “Ang mga ginikanan nga maoy nagsakripisyo ug nag-atiman sa ilang mga anak mibati nga daw sila gibalewala na,” siya miingon. “Lagmit nga nabalaka usab sila nga ang ilang anak kulang ug katakos sa pagpalampos sa kaminyoon.”
Hinuon, adunay mga panahon nga ang mga anak maoy mohangyo nga manginlabot ang ilang ginikanan. Pananglitan, tagda ang kasinatian ni Michael ug Leanne, usa ka magtiayon sa Australia. “Si Leanne naggikan sa usa ka suod nga pamilya diin bukas ang komunikasyon,” miingon si Michael. “Mao nga human mi maminyo, siya mokonsulta sa iyang amahan bahin sa mga butang nga angay untang kami ang modesisyon. Daghag ikatambag ang iyang amahan, apan masakitan ko kay adto siya mokonsulta sa iyang amahan inay kanako!”
Dayag nga ang di-pagsinabtanay uban sa mga ugangan makahatag ug problema sa kaminyoon. Ingon ba niana ang inyong kahimtang? Komosta ang imong relasyon uban sa imong mga ugangan, ingon man ang relasyon sa imong kapikas ngadto sa imong ginikanan? Tagda ang duha ka problema nga mahimong motungha ug kon unsay imong mahimo bahin niini.
PROBLEMA 1:
Ang imong kapikas sobra tingali ka suod sa iyang ginikanan. “Ang akong asawa naghunahuna nga kon dili mi mopuyo duol sa iyang ginikanan, daw gibalewala na niya sila,” matod sa usa ka bana sa Espanya nga ginganlag Luis. “Sa laing bahin,” siya midugang, “sa dihang natawo ang among anak nga lalaki, ang akong ginikanan moduaw halos kada adlaw mao nga ma-stress ang akong asawa. Kini miresulta sa daghang di-pagsinabtanay tali kanamo.”
Ang isyu:
Maylabot sa kahikayan sa kaminyoon, ang Bibliya nag-ingon nga “ang lalaki mobiya sa iyang amahan ug sa iyang inahan ug siya kinahanglang moipon sa iyang asawa ug sila mahimong usa ka unod.” (Genesis 2:24) Ang pagkahimong “usa ka unod” nagpasabot ug labaw pa kay sa pagpuyo nga magkauban. Sa pagkatinuod, kini nagkahulogan nga ang bana ug asawa magtukod ug usa ka bag-ong pamilya—nga mao nay ilang prioridad kay sa ilang ginikanan. (1 Corinto 11:3) Siyempre, ang bana ug asawa angay gihapong motahod sa ilang mga ginikanan, ug sagad nga kini naglakip sa paghatag ug atensiyon kanila. (Efeso 6:2) Komosta man kon gibati nimo nga sobra ang atensiyon nga gihatag sa imong kapikas ngadto sa iyang ginikanan ug ikaw hinuon daw napasagdan na?
Kon unsay imong mahimo:
Susiha pag-ayo ang situwasyon. Tinuod ba gayod nga ang imong asawa sobra ka suod sa iyang pamilya, o basin ikaw mibati lang niini tungod kay dili ka suod sa imong ginikanan? Kon mao kana ang kahimtang, unsay epekto sa relasyon sa inyong pamilya maylabot sa imong panglantaw sa maong situwasyon? Dili kaha nagselos ka lang?—Proverbio 14:30; 1 Corinto 13:4; Galacia 5:26.
Gikinahanglan ang matinud-anong pagsusi sa kaugalingon aron matubag ang maong mga pangutana. Apan hinungdanon nga imong himoon kana. Sa pagkatinuod, kon ang mga ugangan mao ang pirmeng hinungdan sa inyong panagbangi, ang problema wala sa ugangan kondili tali ninyong duha.
Motungha ang daghang problema sa kaminyoon tungod kay walay magtiayon nga parehas ug hunahuna bahin sa usa ka butang. Mahimo bang ibutang nimo ang imong kaugalingon sa iyang kahimtang? (Filipos 2:4; 4:5) Mao kana ang gibuhat sa usa ka bana nga taga-Mexico nga ginganlag Adrián. “Ang akong asawa nagdako sa usa ka pamilya nga dili maayog impluwensiya kaniya,” matod pa ni Adrián, “busa wala kaayo ko makigsuod sa akong mga ugangan. Sa ngadtongadto milikay na gyod ko sa pagpakig-uban kanila sulod sa daghang tuig. Kini nagpatunghag problema sa among kaminyoon tungod kay ang akong asawa gusto gihapong makigsuod sa iyang pamilya, ilabina sa iyang inahan.”
Sa ulahi si Adrián nahimo nang timbang sa iyang panglantaw. “Nahibalo ko nga ang kanunayng pagpakig-uban sa akong mga ugangan dili maayog epekto sa akong asawa, apan ang paglikay kanila mopatungha usab ug mga problema,” miingon si Adrián. “Kutob sa maarangan, akong gipaningkamotan nga ipasig-uli ug huptan ang maayong relasyon uban sa akong mga ugangan.” b
SULAYI KINI: Ikaw ug ang imong kapikas maglista kon unsay inyong gibating problema bahin sa inyong mga ugangan. Kon mahimo, sugdi kini sa mga pulong nga “Para nako . . . ” Dayon pagbayloay kamog papel. Hisgoti ninyo kon unsay inyong mahimo sa pagsulbad sa maong mga problema.
PROBLEMA 2:
Ang imong mga ugangan kanunayng manghilabot sa inyong kaminyoon, nga magsigeg panambag. “Sa unang pito ka tuig sa among panagtiayon, kami miipon sa pamilya sa akong bana,” miingon ang usa ka asawa nga taga-Kazakhstan nga ginganlag Nelya. “Kanunayng may panagbangi bahin sa paagi sa pagpadako sa among mga anak ingon man sa akong paagi sa pagluto ug paglimpiyo. Ako nakigsulti sa akong
bana ug sa akong ugangang babaye bahin niini, apan misamot hinuon ang problema!”Ang isyu:
Sa dihang magminyo ka, ikaw wala na mailalom sa awtoridad sa imong ginikanan. Hinunoa, ang Bibliya nag-ingon nga “ang ulo sa matag lalaki mao si Kristo; sa baylo ang ulo sa usa ka babaye mao ang lalaki”—nga mao, ang iyang bana. (1 Corinto 11:3) Bisan pa niana, sumala sa nahisgotan na, ang bana ug asawa angayng motahod sa ilang mga ginikanan. Sa pagkatinuod, giingnan kita sa Proverbio 23:22: “Pamati sa imong amahan nga nanganak kanimo, ug ayaw tamaya ang imong inahan tungod lang kay siya tigulang na.” Apan unsay imong buhaton kon ang imong ginikanan—o ang ginikanan sa imong kapikas—manghilabot gayod ug ipugos ang ilang hunahuna?
Kon unsay imong mahimo:
Sulayi nga ibutang ang imong kaugalingon sa ilang kahimtang ug paningkamoti nga masabtan kon unsay nagtukmod kanila sa pagpanghilabot kaninyo. “Sa pipila ka kahimtang, ang mga ginikanan kinahanglang pasaligan nga sila importante gihapon sa kinabuhi sa ilang mga anak,” matod ni Ryan, nga gikutlo sa sinugdan. Ang ilang pagpanghilabot lagmit wala tuyoa ug mahimo rang masulbad pinaagi sa pagpadapat sa tambag sa Bibliya nga “magpadayon sa pag-antos sa usag usa ug kinabubut-on nga magpasaylo sa usag usa kon ang usa adunay reklamo batok sa lain.” (Colosas 3:13) Apan komosta man kon ang pagpanghilabot sa inyong mga ugangan nagpahinabo nag di-pagsinabtanay tali kanimo ug sa imong kapikas?
Ang ubang magtiayon nagtakdag nahiangayng limitasyon bahin sa pagpanginlabot sa ilang mga ginikanan. Apan dili kinahanglang isulti nimo kanila ang maong mga limitasyon. c Sagad, pinaagi sa imong mga lihok imong ikapakita kanila nga mas hinungdanon alang kanimo ang imong kapikas. Pananglitan, ang usa ka bana nga taga-Japan nga ginganlag Masayuki miingon: “Bisan kon ipahayag sa mga ginikanan ang ilang hunahuna, ayaw dayon silag uyoni. Hinumdomi nga ikaw aduna nay kaugalingong pamilya. Busa konsultaha una ang imong kapikas bahin sa ilang tambag.”
SULAYI KINI: Hisgoti uban sa imong kapikas kon unsang partikular nga butang nga ginahimo sa mga ugangan ang nagpahinabog panagbangi sa inyong panagtiayon. Isulat ninyo kon unsang limitasyon ang inyong itakda ug kon unsaon sa pagpatuman niana sa paagi nga ikapakita gihapon ang pagtahod sa mga ginikanan.
Daghang di-pagsinabtanay uban sa mga ugangan ang mamenosan pinaagi sa pagsusi sa ilang motibo ug sa paglikay nga mahimo kining hinungdan sa panagbangi tali kanimo ug sa imong kapikas. Bahin niini, si Jenny miadmitir: “Usahay emosyonal na kaayo ang among panag-estoryahay sa akong bana bahin sa among mga ginikanan, ug among nakita nga ang paghisgot sa mga kahuyangan sa masigka-ginikanan makapahinabog kasakit sa matag usa. Apan sa ngadtongadto amo nang gihunong ang paggamit sa mga kahuyangan sa among mga ginikanan sa pagpasakit sa usag usa ug among nakat-onan ang pagsulbad niana. Ingong resulta, mas nasuod kami ingong magtiayon.”
a Ang mga ngalan giilisan.
b Kon ang ginikanan nakahimog seryosong sala, ilabina kon sila padayong naghimo niini ug wala maghinulsol, ang relasyon sa pamilya lagmit madaot ug angayng limitahan.—1 Corinto 5:11.
c Sa pipila ka kahimtang, kinahanglan nimong ipakigsulti kini sa imong ginikanan o mga ugangan. Himoa kana sa matinahoron ug malumong paagi.—Proverbio 15:1; Efeso 4:2; Colosas 3:12.
PANGUTAN-A ANG IMONG KAUGALINGON . . .
-
Unsang maayong mga hiyas ang nabatonan sa akong mga ugangan?
-
Sa unsang paagi matahod nako ang akong mga ginikanan nga dili pod nako mapasagdan ang akong kapikas?