Salig Kang Jehova—Siya Motabang Gayod Kanimo
Salig Kang Jehova—Siya Motabang Gayod Kanimo
Sumala sa giasoy ni Edmund Schmidt
Nahinumdoman nako ang maong tambag sa dihang hapit na kong moatubang sa korte sa New York niadtong Oktubre 1943. Pag-edad nakog 25, halos upat ka tuig na kong napriso tungod kay ingong Kristohanon midumili ko sa pag-apil sa gubat. Sama sa unang mga sumusunod ni Jesus, ako determinado nga “sugton ang Diyos ingong magmamando inay ang mga tawo.” (Buhat 5:29) Apan sa dili pa nako isulti ang nahitabo, iasoy una nako kon nganong nahimong lig-on ang akong pagtuo sa Diyos.
AKO natawo niadtong Abril 23, 1922, sa Cleveland, Ohio, U.S.A., diha sa among apartment, sa taas sa panaderya sa akong amahan. Paglabay sa upat ka bulan, ang akong amahan nga si Edmund mitambong sa kombensiyon sa mga Estudyante sa Bibliya (nga maoy pagtawag kaniadto sa mga Saksi ni Jehova) sa Cedar Point, duol sa Sandusky, nga mga 160 kilometros gikan sa among lugar.
Sa maong kombensiyon, ang mga delegado gidasig nga “imantala, imantala, imantala ang Hari [nga gitudlo sa Diyos] ug ang iyang gingharian.” Pagkasunod Dominggo, gihimo dayon kini ni Papa. Siya nakigbahin niana sulod sa 66 ka tuig hangtod sa iyang kamatayon niadtong Hulyo 4, 1988. Ang akong inahan nga si Mary namatayng matinumanon sa Diyos niadtong 1981.
Miduyog Ko sa Akong Ginikanan sa Pagsimba
Ang among pamilya tigtambongan sa kongregasyon sa Cleveland diin Polish ang pinulongan. Kada Sabado sa hapon, kaming mga bata mokuyog sa mga dagko sa pagpamalaybalay aron magsangyaw sa maayong balita. Matag Dominggo, ang among ginikanan mamati ug binase-sa-Bibliya nga pakigpulong diha sa kongregasyon. Sa laing bahin, kaming mga bata nga halos 30 ka buok dumalahag pagtuon sa Bibliya sa usa ka eksperyensiyadong magtutudlo sa Bibliya gamit ang librong The Harp of God. a Wala madugay, ako nagdumala na ug mga pagtuon sa Bibliya, ug maayo ang mga resulta.
Sa Hulyo 1931, ang among pamilya, nga niadtong panahona lakip na ang akong manghod nga si Frank, mitambong ug laing kombensiyon sa mga Estudyante sa Bibliya. Kini gipahigayon sa Columbus, mga 160 kilometros pahabagatan. Niana nga kombensiyon ang mga Estudyante sa Bibliya kinasingkasing nga midawat sa ngalang Saksi ni Jehova nga gibase sa Bibliya. (Isaias 43:) Sa maong panahon miapil ko sa pagdapit sa mga tawo sa pagtambong sa pakigpulong ni J. F. Rutherford, nga maoy nagdumala kaniadto sa buluhaton sa mga Saksi ni Jehova. Sukad niadto, kapin na sa 79 ka tuig nga gideboto ang akong kinabuhi sa pag-alagad kang Jehova nga Diyos uban sa iyang katawhan. 10-12
Mabungahong Ministeryo Bisan pa sa mga Kalisdanan
Pagka-1933, grabe ang pagkahugno sa ekonomiya sa tibuok kalibotan. Sa United States, kapin sa 15 ka milyong tawo ang walay trabaho. Ang pamunoan sa mga siyudad walay pondo ug walay ikatabang sa mga tigulang ug kabos. Apan ang mga Saksi ni Jehova nagtinabangay. Matag Dominggo panahon sa Kristohanong tigom, ang among pamilya magdalag tinapay gikan sa among panaderya aron ipanghatag sa kaubanan namong Saksi. Human mabayran ni Papa ang tanang bayronon matag kataposan sa bulan, ang kuwartang mahibilin iyang ipadala sa opisina sa mga Saksi ni Jehova sa Brooklyn, New York. Siya nahibalo nga ang maong kuwarta makatabang sa pag-imprentag mga basahon nga binase sa Bibliya.
Niadtong mga panahona, ang mga sibya sa radyo dakog tabang sa among pagsangyaw. Kapin sa 400 ka estasyon ang nagsibya sa mga pakigpulong sa among mga kombensiyon. Sa katuigan sa 1930 didto sa Brooklyn, ang mga Saksi naghimog mga ponograpo ug nagrekord ug mga pakigpulong diha sa mga plaka. Gigamit namo kana sa pagsangyaw ug among gitaho kon kapila namo patokara ang mga plaka ngadto sa mga tawo nga dili Saksi ug kon pila ang naminaw.
Sa 1933, si Adolf Hitler ug ang partidong Nazi mao nay nagmando sa Germany. Ang mga Saksi ni Jehova gilutos pag-ayo tungod kay ingong mga Kristohanon, sila neyutral. (Juan 15:19; 17:14) Kay wala moapil sa politika ug wala usab mosaludo kang Hitler, daghang Saksi sa Germany ang gibalhog sa mga prisohan o kampo konsentrasyon. Daghan ang gipamatay; ug ang uban namatay tungod sa sobrang pagtrabaho. Tungod sa grabeng pagmaltrato, daghan ang namatay human sila gipagawas. Apan ang kadaghanan wala mahibalo nga ang mga Saksi ni Jehova sa ubang nasod, sama sa United States, gilutos usab.
Sa 1940, mitambong kami ug kombensiyon sa Detroit, Michigan. Niana nga kombensiyon, sa Hulyo 28, ako nagpabawtismo ingong simbolo sa akong pagpahinungod kang Jehova nga Diyos. Usa ka bulan sa wala pa ang kombensiyon, ang Korte Suprema sa United States midesisyon nga supak sa balaod ang pagdumili sa pagsaludo sa bandera ug ingong silot, ang usa palagpoton sa eskuylahan. Unsay gihimo sa mga Saksi? Daghan kanila ang nag-organisar ug mga klase aron maedukar ang ilang mga anak. Kini gitawag nga Kingdom School.
Sa Septiyembre 1939 miulbo ang Gubat sa Kalibotan II sa Europe, ug init kaayo ang nasyonalismo sa United States. Ang mga batan-ong Saksi gihasi ug gipangulata sa panatikong mga tawo. Sumala sa report, gikan sa 1940 hangtod sa 1944 dihay kapin sa 2,500 ka kaso sa pagpangatake batok sa mga Saksi ni Jehova sa United States. Misamot ang paglutos sa dihang giatake sa mga Hapon ang Pearl Harbor niadtong Disyembre 7, 1941. Pipila ka semana una pa niana, ako nagsugod sa pag-alagad ingong payunir, nga maoy pagtawag sa bug-os-panahong ministro sa mga Saksi ni Jehova. Nagtigom kog kuwarta maong nakapalit kog siyete metros nga treyler nga nagsilbing akong puy-anan, ug daghan kaming namalhin sa Louisiana aron sa pag-alagad didto.
Gilutos Didto sa Habagatan
Gitugotan mi nga ipondo ang among treyler diha sa plantasyon sa pecan duol sa siyudad sa Jeanerette. Usa ka Sabado niana samtang nanangyaw mi sa kadalanan, gisugo sa hepe ang iyang mga polis sa pagdakop kanamo ug gidala kami sa city hall. Sa dihang gibuhian mi, dihay mga 200 ka tawo sa gawas nga gustong mohasi kanamo ug wala gyod mi protektahi sa mga polis. Maayo na lang kay wala mi hilabti. Pagkasunod adlaw, miadto mi sa Baton Rouge, nga usa ka dakong siyudad, aron pahibaloon ang kauban namong mga Saksi bahin sa nahitabo.
Pagbalik namo sa Jeanerette, dihay mensahe nga gipatapot sa pultahan sa among treyler, nga nag-ingon: “Palihog adtoa ko sa among puy-anan didto sa oil camp.” Ang sulat gipirmahan sa ubos ug “E. M. Vaughn.” Amo siyang giadto, ug gidapit mi niya sa pagpangaon uban sa iyang asawa. Miingon siya nga sila sa iyang mga tawo didto sa atubangan sa city hall sa miaging Sabado, ug andam sila sa pagdepensa kanamo kon ugaling giatake mi sa mga tawo. Nadasig mi sa iyang giingon.
Pagkasunod adlaw, gidakop mi sa mga polis ug gikompiskar ang among literatura. Gikuha nila ang yawi sa akong treyler ug gibartolina ko sulod sa 17 ka adlaw nga halos walay makaon. Si Mr. Vaughn naningkamot sa pagtabang kanamo, apan wala siyay nahimo. Samtang tua mi sa prisohan, ang among treyler gilungkab ug dayon gisunog. Niadtong panahona wala ko mahibalo nga giandam ko ni Jehova sa mas grabe pa nga panghitabo.
Gipriso Didto sa Amihanan
Mga usa ka bulan human ko mobalik sa amihanan, ako giasayn ingong espesyal payunir aron mag-alagad kauban sa mga Saksi sa Olean, New York. Didto, gibaoran ko sa gobyerno nga magparehistro aron magsundalo, apan midumili ko kay kini supak sa akong konsensiya. Bisan pa niana, kay nakapasar ko sa pisikal ug mental nga eksaminasyon, ilang girekomendar nga bansayon ko aron mahimong opisyal.
Nakapadayon ko sa pagpayunir sulod sa mga usa ka tuig. Pagka-1943, kay wala ko moundang sa pagsangyaw ug wala moreport sa kampo, gidakop ko sa FBI ug gipaatubang sa korte sa Syracuse, New York, pagkasunod semana. Gikasohan ko, ug ang bista gieskedyul duha ka adlaw sa ulahi.
Ako ray nagdepensa sa akong kaugalingon. Nahinumdom ko nga sa batan-on pa ko, tudloan mi diha sa Kristohanong mga tigom kon unsaon pagdepensa ang among katungod ug kon sa unsang paagi mogawi diha sa korte. Gisilsil nako sa akong hunahuna ang tambag nga gihisgotan sa sinugdanan niini nga asoy. Ang ubang abogado sa gobyerno nag-ingon nga ang mga Saksi mas daghag nahibaloan sa balaod kay kanila! Apan gihukman gihapon ko sa korte nga sad-an. Sa dihang gipangutana ko sa huwes kon duna ba koy gustong isulti, simple lang ang akong tubag, “Ang tibuok nasod manubag tungod sa pagtratar niini sa mga alagad sa Diyos.”
Gisentensiyahan ko nga mapriso ug upat ka tuig sa Chillicothe, Ohio. Didto giasayn ko nga sekretaryo sa usa ka opisyal. Paglabay sa pipila ka semana, ang usa ka imbestigador gikan sa Washington, D.C., miadto sa opisina ug miingon nga sila naghimog imbestigasyon
bahin kang Hayden Covington. Siya ang abogado sa mga Saksi ni Jehova ug ilado ingong usa sa kinamaayohang mga abogado sa America maylabot sa konstitusyon.Gipangayo sa imbestigador ang kompletong impormasyon bahin sa duha ka piniriso—si Danny Hurtado ug Edmund Schmidt. Ang akong superbisor miingon: “Tayming kaayo ka, mao ni si Edmund Schmidt.” Sekreto ra unta ang iyang misyon, apan nabulgar na hinuon. Wala madugay gibalhin kog trabaho didto sa kosina.
Nagpayunir, Nag-alagad sa Bethel, ug Nagminyo
Niadtong Septiyembre 26, 1946, ako gihatagag parol mao nga nakagawas sa prisohan ug nagpayunir pag-usab sa kongregasyon sa Highland Park sa California. Sa ulahi, sa Septiyembre 1948, natuman ang dugay na nakong gipangandoy. Ako gidapit aron magtrabaho ingong panadero sa hedkuwarter (sa Bethel) sa Brooklyn, diin gipatik ang binase-sa-Bibliya nga mga basahon alang sa tibuok-kalibotang pagsangyaw. Miundang dayon ko sa akong trabaho sa usa ka restawran sa Glendale ug miadto sa Bethel.
Paglabay sa pito ka tuig, niadtong 1955, daghang internasyonal nga mga kombensiyon ang gipahigayon sa Europe. Gihatagan kog kuwarta sa akong pamilya ug nakatambong ko sa London, Paris, Rome, ug ilabina sa Nuremberg, Germany, nga gitambongan ug kapin sa 107,000 diha sa dakong estadyum diin si Hitler kaniadto mapasigarbohong nagtan-aw sa nagmartsa niyang mga sundalo. Lakip sa nanambong sa kombensiyon mao ang mga Saksi nga gustong puohon ni Hitler. Pagkadakong pribilehiyo nga makauban sila!
Sa kombensiyon sa Nuremberg, akong nahimamat ang usa ka batan-ong Saksi—si Brigitte Gerwien. Nagkahigugmaay mi, ug wala ray usa ka tuig naminyo mi ug mipuyo sa Glendale duol sa akong ginikanan. Ang among kinamagulangang anak, si Tom, natawo niadtong 1957, dayon si Don sa 1958, ug si Sabena niadtong 1960.
Makapatagbawng Kinabuhi
Ang uban nangutana kon nagbasol ba ko kay gilutos ug gipriso ko tungod sa akong pag-alagad sa Diyos. Wala gayod! Hinunoa, ako nagpasalamat kang Jehova tungod sa pribilehiyo nga makaalagad kaniya uban sa daghang matinumanong mga Saksi. Hinaot nga ang akong kasinatian makadasig sa uban nga masuod pa sa Diyos ug magmaunongon kaniya.
Daghang Saksi ang grabeng nag-antos tungod sa pag-alagad sa Diyos. Apan dili ba mao kanay giingon sa Bibliya nga mahitabo? “Ang tanan nga nagtinguha sa pagkinabuhi uban ang diyosnong pagkamahinalaron kalangkit ni Kristo Jesus pagalutoson usab.” (2 Timoteo 3:12) Apan, tinuod gayod ang giingon sa Salmo 34:19: “Daghan ang mga katalagman sa matarong, apan si Jehova magaluwas kaniya gikan niining tanan”!
[Footnote]
a Gipatik sa mga Saksi ni Jehova apan wala na imprentaha.
[Hulagway sa panid 27]
Nagsangyaw sa Louisiana sa unang bahin sa dekada sa 1940
[Hulagway sa panid 29]
Nagtrabaho ingong panadero sa hedkuwarter
[Hulagway sa panid 29]
Uban sa akong asawa, si Brigitte