Kinsa si Abraham?
Kinsa si Abraham?
PIPILA lang ang nakahatag ug mas dakong impluwensiya sa mga relihiyon sa kalibotan. Tinahod sa mga Hudiyo, Muslim, ug Kristiyano, si Abraham * gihubit ingong “inila sa Kasulatan” ug “maayog panig-ingnan sa pagtuo.” Ang Bibliya nagtawag kaniya nga “amahan sa tanan nga nagbatog pagtuo.”—Roma 4:11.
Nganong tinahod kaayo si Abraham? Ang usa ka rason mao nga siya lang ang direktang gihisgotan sa Bibliya ingong higala sa Diyos.—Isaias 41:8; Santiago 2:23.
Apan, sa laing bahin, si Abraham maoy ordinaryong tawo sama nato. Siya nakasinati usab ug daghang problema—ug nakasagubang niana. Gusto ka bang mahibalo kon giunsa niya kana paghimo? Tagda ang gipadayag sa Bibliya bahin niining talagsaong lalaki.
Iyang Kagikan
Si Abraham natawo sa 2018 B.C.E., ug nagdako sa Ur. (Genesis 11:27-31) Ang Ur maoy dako ug mauswagong siyudad. Daghan usab ang nagsimbag idolo dinhi. Ang amahan ni Abraham nga si Tera lagmit usa sa nagsimbag mga idolo. (Josue 24:2) Bisan pa niana, si Jehova * lamang ang gisimba ni Abraham inay ang way kinabuhing mga idolo.
Nganong nakadesisyon niana si Abraham? Aw, si Abraham natawo 150 ka tuig una mamatay ang anak ni Noe nga si Sem. Kon siya nakig-uban kang Sem, unsa kahay epekto niini kaniya? Posibleng nasayran ni Abraham gikan mismo kang Sem kon sa unsang paagi sila naluwas sa Lunop. Lagmit nakat-onan usab niya ang kahinungdanon sa pagsimba kang Jehova, ang Diyos nga nagluwas kang Sem ug sa pamilya niini.
Nasayran man niya kang Sem o sa uban, si Abraham misanong sa iyang nakat-onan bahin sa matuod nga Diyos. Sa dihang si Jehova, “ang tig-usisa sa mga kasingkasing,” nagtan-aw kang Abraham, may nakita siyang maayo sa maong tawo—ug gitabangan niya kini nga mahimong mas maayo pa.—Proverbio 17:3; 2 Cronicas 16:9.
Iyang Kinabuhi
Ang kinabuhi ni Abraham tugob ug malipayon, nga sagad may mga hagit apan makahuloganon. Tagda ang pipila sa iyang nasinatian.
▪ Samtang si Abraham didto sa Ur, gisugo siya sa Diyos nga biyaan ang iyang yutang natawhan ug moadto sa dapit nga Iyang ipakita kaniya. Bisag si Abraham ug Sara wala masayod sa tanang detalye—kon asa sila moadto o kon nganong gisugo sila sa Diyos sa pagbiya—sila misunod. Sa ngadtongadto, si Abraham ug Sara nagpuyo sa mga tolda sa Yuta sa Canaan, nga nagkinabuhi ingong mga dumuloong sa tibuok nilang kinabuhi.—Buhat 7:2, 3; Hebreohanon 11:8, 9, 13.
▪ Samtang wala pay anak si Abraham ug Sara, si Jehova nagsaad nga magpatungha Siyag dakong nasod gikan kang Abraham. Si Jehova midugang nga ang tanang pamilya sa yuta mapanalanginan pinaagi kang Abraham. (Genesis 11:30; 12:1-3) Sa ulahi, gisubli ni Jehova ang maong saad. Iyang giingnan si Abraham nga ang kaliwat niini modaghan sama sa mga bituon sa langit.—Genesis 15:5, 6.
▪ Sa dihang si Abraham 99 anyos ug si Sara mag-90 na, si Jehova nagsaad nga sila makabatog anak nga lalaki. Daw imposible kana sa panglantaw sa tawo, apan sa wala madugay nakita ni Abraham ug Sara nga walay butang nga “talagsaon kaayo alang kang Jehova.” (Genesis 18:14) Paglabayg usa ka tuig, sa edad nga 100, si Abraham nahimong amahan sa usa ka anak nga ginganlan niyag Isaac. (Genesis 17:21; 21:1-5) Ang Diyos espesipikong nagsaad nga pinaagi kang Isaac, modangat sa katawhan ang daghang panalangin.
▪ Mga katuigan sa ulahi, si Jehova mihimog talagsaong hangyo kang Abraham: Iyang giingnan si Abraham nga ihalad ang pinalanggang anak niini, si Isaac, bisag kini wala pa maminyo ug wala pay anak. * Bisag sakit kaayo para niya nga mawad-ag anak, si Abraham nangandam aron ihalad si Isaac. Hugot ang pagtuo ni Abraham nga ang Diyos makabanhaw kang Isaac, kon gikinahanglan, aron matuman ang Iyang saad. (Hebreohanon 11:19) Sa dihang ihalad na unta ni Abraham ang iyang anak, ang Diyos nangilabot, nga nagluwas sa kinabuhi ni Isaac. Iyang gidayeg si Abraham tungod sa talagsaong pagkamasinugtanon niini. Dayon gisubli ni Jehova ang iyang saad kang Abraham.—Genesis 22:1-18.
▪ Sa edad nga 175, si Abraham natulog sa kamatayon. Siya “namatay sa igo nang katigulangon,” nag-ingon ang Bibliya, ug kini midugang nga siya namatay nga “tigulang ug tagbaw.” (Genesis 25:7, 8) Busa nasinati ni Abraham ang katumanan sa laing saad sa Diyos—nga siya makatagamtam ug taas nga kinabuhi ug mamatay nga malinawon.—Genesis 15:15.
Iyang Kabilin
Si Abraham dili lang kay inilang tawo sa relihiyon o sa kasaysayan. Hangtod karon, ang iyang panig-ingnan hinungdanon kanato. (Hebreohanon 11:8-10, 17-19) Atong hisgotan ang upat ka maayong hiyas ni Abraham. Unahon nato ang hiyas nga lagmit siya nailhan pag-ayo—ang pagtuo.
[Mga footnote]
^ par. 2 Sa sinugdan, si Abraham nailhan ingong Abram ug ang iyang asawa, Sarai. Sa ulahi, giilisan kini sa Diyos ug Abraham, nga nagkahulogang “Amahan sa Panon,” ug Sara, nga nagkahulogang “Prinsesa.” (Genesis 17:5, 15) Alang sa kasayon, among gamiton niini nga serye sa mga artikulo ang Abraham ug Sara.
^ par. 6 Jehova ang ngalan sa Diyos sumala sa Bibliya.
^ par. 14 Tan-awa ang artikulong “Mga Magbabasa Nangutana . . . Nganong Gisugo sa Diyos si Abraham sa Paghalad sa Iyang Anak?” sa panid 23 niining gulaa.
[Kahon sa panid 4]
Hinungdanong Persona sa Kasaysayan sa Bibliya
Sa unang 10 ka kapitulo niini, ang basahong Genesis sa Bibliya nag-asoy sa sugilanon sa kinabuhi sa pipila ka tawo sa pagtuo, lakip kang Abel, Enoc, ug Noe. Apan, ang dakong bahin sa mosunod nga 15 ka kapitulo niini naghisgot sa usa lang ka tawo—si Abraham.
Dugang pa, maylabot kang Abraham ang pipila sa labing hinungdanong pagtulon-an nga unang gihisgotan sa Bibliya. Pananglitan, sa sugilanon sa kinabuhi ni Abraham atong mabasa . . .
▪ ang unang pagtawag sa Diyos ingong usa ka Taming, o Tigpanalipod, sa iyang mga alagad.—Genesis 15:1; tan-awa ang Deuteronomio 33:29; Salmo 115:9; Proverbio 30:5.
▪ ang unang paghisgot sa pagbutang ug pagtuo sa Diyos.—Genesis 15:6.
▪ ang unang paggamit sa pulong nga manalagna.—Genesis 20:7.
▪ ang unang paghisgot sa gugma sa usa ka ginikanan.—Genesis 22:2.
