Laktaw ngadto sa video

Laktaw ngadto sa kaundan

 SEKRETO SA KALIPAY SA PAMILYA

Sa Dihang ang Imong Anak May Diperensiya

Sa Dihang ang Imong Anak May Diperensiya

CARLO: * “Ang among anak, si Angelo, may Down syndrome. Ang iyang sakit nakapaluya namo sa pisikal, mental, ug emosyonal. Dili na gani lalim ang pag-atiman ug himsog nga bata, unsa pa kaha kon may diperensiya. Usahay maapektohan ang among kaminyoon.”

MIA: “Gikinahanglan ang paglahutay ug dakong pailob sa pagtudlo kang Angelo bisan sa simple kaayong mga butang. Kon kapoy na kaayo, maaborido ko ug mawad-ag pailob sa akong bana, si Carlo. Usahay dili mi magkasinabot, ug dayon maglalis mi.”

Makahinumdom ka ba sa dihang natawo ang imong anak? Seguradong naghinamhinam ka sa pagkugos niini. Apan, alang sa mga ginikanan nga sama ni Carlo ug Mia, ang kalipay masagolag kabalaka sa dihang mahibaloan nila nga ang ilang anak masakiton o may diperensiya.

Duna ka bay anak nga may diperensiya? Naghunahuna ka tingali kon makasagubang ka ba. Kon mao, ayawg kaluya kay may mga ginikanang sama nimo nga nakasagubang niana. Tagda ang tulo ka hagit nga mahimong atubangon nimo ug kon sa unsang paagi ang kaalam sa Bibliya makatabang nimo.

HAGIT 1: DILI KA MAKADAWAT SA DAYAGNOSIS.

Daghang ginikanan ang mahugno sa dihang ilang mahibaloan nga may sakit ang ilang anak. “Sa dihang giingnan ko sa mga doktor nga ang among anak, si Santiago, may cerebral palsy, dili nako kana madawat,”  matod ni Juliana nga taga-Mexico. “Nahugno gyod ko.” Ang uban mobati sama nianang sa usa ka inahan sa Italya, si Villana. Gusto kong makabatog anak bisag nasayod kong may mga risgo tungod sa akong edad,” siya miingon. “Karon, kon mag-antos ang akong anak tungod sa Down syndrome, makonsensiya ko.”

Kon mibati kag sama niana, hunahunaa nga normal lang kana. Ang sakit dili bahin sa orihinal nga katuyoan sa Diyos. (Genesis 1:27, 28) Wala niya lalanga ang mga ginikanan uban ang katakos nga modawat dayon kon unsay dili normal. Sa diwa, kinahanglan ka tingaling “magbangotan” sa kon unsay nawala—ang kahimsog sa imong anak. Nagkinahanglag panahon una nimo mabuntog ang maong pagbati ug madawat ang situwasyon.

Komosta kon mobati kang ikaw ang nakaingon sa diperensiya sa imong anak? Hinumdomi nga walay bug-os nakasabot kon sa unsang paagi ang kaliwat, palibot, ug ang ubang butang makaapektar sa panglawas sa bata. Sa laing bahin, basolon tingali nimo ang imong kapikas. Ayaw nag buhata. Mas maayo kon mokooperar ka sa imong kapikas ug mopokus sa pag-atiman sa inyong anak.—Ecclesiastes 4:9, 10.

SUGYOT: Sinatia ang kahimtang sa imong anak. “Nagkinahanglag kaalam aron makabatog maayong pamilya,” ang Bibliya nag-ingon, “ug nagkinahanglag pagsabot aron molig-on kini.”—Proverbio 24:3, New Century Version.

Daghan kag makat-onan sa mga doktor ug kasaligang mga basahon. Mahimo nimong itandi ang pagsinati sa kahimtang sa imong anak nianang sa pagtuon ug bag-ong pinulongan. Sa sinugdan, malisdan ka, apan makakat-on ra ka niana.

Si Carlo ug Mia, nga gikutlo sa sinugdan, nangonsulta sa ilang doktor ug sa organisasyong nag-espesyalisar sa kahimtang sa ilang anak. “Nakatabang ni namo nga masabtan dili lang ang problema sa umaabot kondili ang ‘positibong’ mga bahin sa Down syndrome,” sila miingon. “Among nakita, nga sa ubang bahin, ang among anak mahimong magkinabuhing normal. Nakahupay gyod ni namo.”

SULAYI KINI: Isentro ang imong pagtagad sa mahimo sa imong anak. Pagplanog mga kalihokan ingong pamilya. Kon ang imong anak makahimog maayong butang, dayega dayon siya ug ipakitang nalipay ka.

HAGIT 2: KAPOYON KAAYO KA UG MOBATING WALAY KASULTIAN SA PROBLEMA.

Bation tingali nimo nga makapaluya kaayo ang pag-atiman sa imong masakitong anak. Si Jenney, nga taga-New Zealand, miingon, “Sulod sa pipila ka tuig human madayagnos nga ang akong anak may spina bifida, kapoyon kaayo ko ug mohilak kon mohimo pag laing trabaho sa balay.”

Ang laing hagit tingali mao ang pagbati nga nag-inusara ka. Si Ben nga may anak nga nag-antos sa muscular dystrophy ug Asperger’s syndrome miingon: “Daghan ang dili gayod makasabot sa among kahimtang.” Tingali gusto nimong may makaestorya ka. Apan, kasagaran sa imong mga higala himsog ug mga anak. Busa magpanuko ka sa pagsulti kanila sa imong gibati.

SUGYOT: Pangayog tabang. Ug ayawg balibari kon dunay motabang. Si Juliana, nga gikutlo ganina, miadmitir, “Usahay kami sa akong bana maulawng mangayog tabang.” Apan, siya midugang, “Among nasayran nga nagkinahanglan diay mig tabang. Sa dihang tabangan mi sa uban, dili mi mobating nag-inusara.” Kon ang usa ka suod nga higala o membro sa pamilya moingon nga tuparan niyag lingkod ang imong anak panahon sa salosalo o sa Kristohanong tigom, ayaw kanag balibari. “Ang tinuod nga higala mahigugma sa tanang panahon,” matod sa usa ka panultihon sa Bibliya, “ug maoy usa ka igsoon nga natawo alang sa panahon sa kasakit.”—Proverbio 17:17.

Ampingi ang imong panglawas. Sama nga ang ambulansiya kinahanglang gasolinahan pirme aron padayon kining makadalag mga pasyente sa ospital, kinahanglang mapasig-uli sab ang imong kusog pinaagig sustansiyadong pagkaon, ehersisyo, ug pahulay aron padayon nimong maatiman ang imong anak. Si Javier, nga may anak nga baldado, miingon nga mokaon siyag maayo, kay siya may tig-agak niini.

Unsay imong himoon aron makahigayon ka sa pag-atiman sa imong panglawas? Ang ubang ginikanan magpulipulig atiman sa ilang anak. Sa ingon, ang usa makapahulay o makaatiman sa uban niyang panginahanglan. Kinahanglang ibanan nimo ang imong panahon sa dili kaayo importanteng kalihokan. Dili kini sayon, apan sama sa giingon ni Mayuri, usa ka inahang taga-India: “Sa ngadtongadto, maanad ra ka.”

Pakigsulti sa kasaligang higala. Bisan ang mga higalang walay anak nga masakiton makahupay nimo.  Makaampo ka usab kang Jehova nga Diyos. Makatabang ba gayod ang pag-ampo? Si Yazmin nga may duha ka anak nga dunay cystic fibrosis miingon, “May mga panahong mapresyur ko pag-ayo nga mora na kog mamatay.” Apan, siya midugang: “Moampo ko kang Jehova alang sa kahupayan ug kusog. Dayon mobati ko nga ako ra diayng maagwanta.”—Salmo 145:18.

SULAYI KINI: Susiha kon unsay imong ginakaon, kanus-a ka mag-ehersisyo, ug pila ka oras ang imong tulog. Sayra kon sa unsang paagi maibanan ang panahon sa dili kaayo importanteng buluhaton aron maatiman ang imong panglawas. Usba ang imong eskedyul kon gikinahanglan.

HAGIT 3: MAS DAKONG ATENSIYON ANG IMONG GIHATAG SA ANAK NGA MASAKITON KAY SA UBANG MEMBRO SA PAMILYA.

Ang sakit sa usa ka bata makaapektar sa kon unsay kaonon sa pamilya, asa sila manuroy, ug sa panahong igugol sa ginikanan sa matag anak. Tungod niana, ang ubang anak mobating napasagdan. Dugang pa, ang mga ginikanan mapuliki pag-ayo sa pag-atiman sa ilang masakitong anak nga maapektohan na ang ilang kaminyoon. “Usahay ang akong asawa moingon nga halos siya na lay nag-atiman sa among anak ug wala kono ko magpakabana,” matod ni Lionel nga taga-Liberia. “Gibati kong nakamenos siya nako ug usahay makasulti kog sakit nga mga pulong.”

SUGYOT: Aron dili mobati ang imong mga anak nga napasagdan sila, pagplanog kalihokan nga makapalipay nila. “Usahay, duna mi himoong espesyal para sa among kamagulangang anak,” matod ni Jenney, nga gikutlo ganina, “bisag maniudto lang mi sa iyang paboritong restawran.”

Hatagig atensiyon ang tanan nimong anak

Aron dili maapektohan ang inyong kaminyoon, pakigsulti ug pag-ampo kauban sa imong kapikas. Si Aseem, nga taga-India, kansang anak patolon, miingon: “Bisag kami sa akong asawa kapoyon ug mahigawad usahay, maningkamot ming magkaestorya ug mag-ampo nga magkauban. Kada buntag, sa dili pa mangmata ang among mga anak, maghisgot mig usa ka teksto sa Bibliya.” Ang ubang magtiayon mag-estoryahay una matulog. Ang inyong pag-estoryahay ug sinserong pag-ampo makapalig-on sa inyong kaminyoon sa dihang ma-stress mo pag-ayo. (Proverbio 15:22) Sama sa giingon sa usa ka magtiayon, “ang pipila sa halandomong yugto sa among kinabuhi mao ang mga panahong ma-stress mi pag-ayo.”

SULAYI KINI: Komendahi ang uban nimong anak sa ilang pagpaluyo sa imong masakitong anak. Kanunayng ipahayag ang imong gugma ug apresasyon kanila ug sa imong kapikas.

MAGMAPOSITIBO

Ang Bibliya nagsaad nga sa dili madugay wagtangon sa Diyos ang tanang sakit ug diperensiya, sa bata man o sa tigulang. (Pinadayag 21:3, 4) Nianang adlawa, “walay pumoluyo nga moingon: ‘Ako masakiton.’” *Isaias 33:24.

Sa kasamtangan, magmalamposon ka ingong ginikanan nga dunay anak nga masakiton. “Ayawg kaluya kon sa tan-aw nimo walay maayong resulta,” matod ni Carlo ug Mia, nga gihisgotan ganina. “Isentro ang imong pagtagad sa maayong mga butang bahin sa imong anak, kay daghan kaayo kana.”

^ par. 3 Ang mga ngalan giusab.

^ par. 29 Makabasa kag dugang bahin sa gisaad sa Bibliya nga hingpit nga panglawas sa kapitulo 3 sa librong Unsay Tinuod nga Gitudlo sa Bibliya? nga gipatik sa mga Saksi ni Jehova.

PANGUTAN-A ANG IMONG KAUGALINGON . . .

  • Unsay akong himoon aron magpabiling himsog sa pisikal, emosyonal, ug espirituwal?
  • Kanus-a nako ulahing gikomendahan ang uban nakong anak sa ilang pagpaluyo?