Dihang natawo ang among anak nga babaye nga si Lauren, wala gyod ko kahibalo kon unsay akong himoon aron mahimo kong maayong amahan. Ug dihang natawo ang among ikaduhang anak nga si Michael, wala gihapon koy alamag. Nagdako man god ko nga ang akong mga ginikanan sige rag away, ug sa ulahi, nagbulag sila. Gusto gyod unta kong mahimong maayong amahan pero wala lang gyod koy ideya kon unsaon.

 Niadtong tin-edyer pa ko, palainom kaayo ko ug adik sa droga. Bisan adtong minyo na ko, wala gihapoy ayo ang akong kinabuhi. Tungod sa akong mga bisyo ug pagkasugarol, daghan kog nahimong sayop nga mga desisyon. Tungod aning tanan, gibiyaan ko ni Kaye ug gidala niya ang duha namo ka anak. Nawad-an gyod kog gana sa kinabuhi adto.

 Nangutana ko kang Kaye kon unsay akong himoon aron magbalik mi. Kay nagtuon na siyag Bibliya uban ni Gloria, nga usa ka Saksi ni Jehova, iya kong giingnan: “Pagtuon usag Bibliya.” Naglibog ko kon nganong mao toy gusto niyang ipabuhat nako. Pero aron mag-uli lang gyod mi ni Kaye, misugot ko nga makigkita kang Gloria ug sa iyang bana nga si Bill.

 Dihang gibisita ko ni Bill ug Gloria, ganahan kaayo kong magtan-aw nila kay suod sila nga magtiayon. Ang ilang mga anak, nga kaedad ra nako, malipayon sa ilang kinabuhi. Tungod adto, nakahunahuna ko nga basig makatabang gyod ang Bibliya aron magmalipayon ang pamilya.

 Nag-estorya mi ni Bill ug Gloria bahin sa akong mga problema. Ilang gipakita nako kon unsay giingon sa Bibliya sa Galacia 6:7: “Kon unsay gipugas sa usa ka tawo, mao pod ang iyang anihon.” Nakaingon ko, ‘Kon ako pa lang ning gisunod nga prinsipyo, dili unta ingon ani ka daghan ang akong problema ron!’

 Sa ngadtongadto, gipadapat na namo ang mga prinsipyo sa Bibliya ug nausab gyod ang among kinabuhi. Miundang na mi ni Kaye sa pagpanigarilyo ug nahunong na pod nako ang akong mga bisyo. Pagka-1985, natawo ang among ikatulong anak—si David, nga among gianggaan ug Davey. Aning panahona, nahibalo na gyod ko kon unsay himoon aron mahimong maayong amahan.

 Ingong mga ginikanan, nakita namo ni Kaye nga samtang gitudloan namo ang among mga anak nga mahigugma kang Jehova, mas nasuod pod mi kaniya. Daghan mig nakat-onan gikan sa mga publikasyon sama sa Pagpatalinghog sa Dakong Magtutudlo! Ug ang mga pamilya sa among kongregasyon maayo pod nga ehemplo namo ug sa among mga anak.

 Sa ngadtongadto, nagpayunir ang tanan namong anak. Pagka-2004, si Lauren mibalhin sa Spanish nga kongregasyon. Si Michael migawas sa Bethel kay nagminyo, ug karon, siya ug ang iyang asawa nga si Diana mobalhin sa Guam aron mosuportar sa pagsangyaw didto. Si Davey, nga 19 anyos, miboluntaryo pod sa Dominican Republic.

 Nalipay kaayo mi ni Kaye nga ang among mga anak naghimog maalamong mga desisyon. Naeksperyensiyahan gyod namo ang giingon sa 3 Juan 4: “Wala nay mas makapalipay nako kay niini: nga akong madungog nga ang akong mga anak padayong naglakaw sa kamatuoran.” Pero wala mi magdahom nga tungod lang sa usa ka tawag, mausab ug kalit ang among kinabuhi.

 Adtong Abril 24, 2004, nanihapon mi ni Kaye uban ang duha pa ka magtiayon. Ang gilay-on sa among gikan-an kapig 100 ka kilometro (60 ka milya), maong nagsakay ming unom sa akong sakyanan. Human namog panihapon, gihatod nako sila sa lain pang kan-anan aron mag-dessert ug nangita kog kaparkingan. Naay mitawag sa akong cellphone, akong higala, ug morag wala siya mahiluna.

 “Naay nahitabo kang Davey,” miingon siya. “Nadisgrasya siya.”

 “Ha? Unya komosta man siya?” Nangutana ko. Nahadlok ko kon unsay iyang itubag.

 Wa dayon siya katingog. Pero iya ra gyod kong naingnan nga namatay si Davey.

 Pagkahuman namog tawag, nag-ampo ko kang Jehova nga hatagan ko niyag kusog. Dayon miadto na ko sa kan-anan ug ako silang giingnan nga dili maayo ang akong pamati ug nga mas maayo kon manguli na lang mi. Gusto nakong sultihan si Kaye bahin sa nahitabo kang Davey kon kami na lang duha.

 Samtang nagbiyahe mi ug usa ka oras ug tunga pauli, grabe gyod ka sakit ang akong gibati. Nadunggan nako nga gisultihan ni Kaye ang uban nga eksayted kaayo siya nga mobisita si Davey namo. Samtang nagbiyahe mi, daghan na kaayo kog text nga nadawat nga nag-ingon nga naguol sila sa pagkamatay ni Davey.

 Pagkahuman namog hatod sa duha ka magtiayon, mipauli na mi. Bisag wala pa nako sultihi si Kaye, kabalo na dayon siya nga naay makapaguol kaayong nahitabo. “Unsa diay nahitabo?” miingon siya. Kabalo ko nga ang sunod nakong isulti makahugno gyod sa kalibotan ni Kaye, kay mao pod nay akong gibati sa milabayng duha ka oras dihang gitawgan ko sa igsoon.

 Daghan na mig naagian nga problema ni Kaye sa una, ug kabalo mi nga si Jehova motabang gyod sa iyang katawhan. (Isaias 41:10, 13) Pero kining among giatubang karon, lahi gyod kaayo nga problema. Magsige kog hunahuna, ‘Nganong nahitabo man ni kang Davey nga matinumanon man kaayo siya kang Jehova? Nganong wala man siya panalipdi ni Jehova?’

 Nasakitan pod kaayo ang uban namong anak. Si Lauren mora nag ikaduhang mama ni Davey maong nalisdan gyod siyag dawat sa nahitabo. Mao pod si Michael. Bisag naglain nag puyo si Michael sulod sa mga lima ka tuig, nakita niya nga ang iyang manghod nga gamay pa sa una mihamtong na sa espirituwal.

 Gitabangan dayon mi sa kongregasyon pagkahibalo nila sa nahitabo. Pananglitan, adtong bag-o pa ang trahedya ug nakalitan pa si Kaye sa nahitabo, ang mga igsoon nangadto dayon sa balay aron hupayon mi ug hatagag praktikal nga tabang. (Proverbio 17:17) Di gyod nako malimtan ang gugma nga ilang gipakita namo!

 Aron mahupayan mi sa among kaguol, naningkamot mi ni Kaye nga himoon gihapong regular ang among pag-ampo, pagtuon sa Bibliya, ug pagtambong sa mga tigom. Bisag naa gihapon ang kasakit nga among gibati, nahibalo mi nga kinahanglang ipadayon namo ang pagbuhat aning mga butanga aron magpabilin ming lig-on sa espirituwal.—Filipos 3:16.

 Si Michael ug Diana mibalhig puyo duol namo, ug si Lauren mibalik sa among English nga kongregasyon. Nakatabang ni namo nga di na kaayo maguol sa pagkamatay ni Davey. Pagminyo ni Lauren, ang iyang bana nga si Justin dako pod kaayog tabang sa among pamilya.

 Wala madugay human mamatay si Davey, naa mi laing gihimo aron mahupayan mi. Dili ni sayon pero nahimo ning panalangin. Si Kaye ang moestorya ani.

 “Dihang giingnan ko sa akong bana nga wala na si Davey, mora gyog nahugno ang akong kalibotan ug taudtaod kong mibati ana. Grabe kaayo akong kaguol nga maglisod gani kog himo sa simpleng mga butang. Nagsige ra kog hilak. Sa tinud-anay lang, dihay mga panahon nga nasuko ko kang Jehova ug sa tanang tawo nga buhi. Wala na ko makahunahunag tarong.

 “Gusto kong moadto sa Dominican Republic, kon asa nagpuyo ug nag-alagad si Davey sa wala pa siya mamatay. Pero nasakitan gihapon ko sa nahitabo maong dili sayon para nako nga mobiyahe didto.

 “Gitabangan ko sa akong suod nga higala. Iya kong giingnan nga naguol pod kaayo ang mga higala ni Davey sa Dominican Republic ug nga gusto nila nga makaila ang pamilya ni Davey. Ang iyang gisulti nakatabang nako nga modayon ug biyahe.

 “Ang maong pagbiyahe mao gyoy gikinahanglan sa among pamilya. Tungod adto, mas nakita namo kon unsa gyod ka dasig si Davey sa pag-alagad kang Jehova. Giingnan mi sa nag-inusarang ansiyano didto nga masaligan gyod si Davey sa bisan unsang responsibilidad nga ihatag kaniya.

 “Samtang naglakawlakaw mi sa lugar diin nagpuyo si Davey, naay mga tawo nga miduol namo ug ila ming giingnan sa maayong mga butang nga gihimo ni Davey para nila. Kabalo na man gyod ko nga buotan gyod to akong anak pero tungod ani nga eksperyensiya, mas nakita nako ang mga paningkamot ni Davey nga sundogon ang ehemplo ni Jesus.

 “Amo pong nailaila ang usa sa mga study ni Davey—usa ka lalaki nga nagpuyo sa gamay kaayong balay ug naglubog na lang sa higdaanan. Bisag pobre kaayo ang maong tawo, miingon ang mga igsoon nga gipakitaan gyod siya ni Davey ug dakong pagtahod. Proud gyod kaayo ko sa akong anak!

 “Mao ni ang pinakalisod nga pagbiyahe para nako. Pero dihang among naestorya ang mga tawo nga naguol pod sa kamatayon ni Davey ug nahisgotan ang paglaom sa umaabot, nahupayan gyod ang among pamilya. Tungod ani, wala na kaayo mi maguol ug migaan-gaan ang among gibati.”

 Ang Enero 8, 2005 nga isyu sa Pagmata! naay artikulo bahin sa kamatayon ni Davey ug sa iyang pag-alagad sa Dominican Republic. Adtong panahona, wala mi ideya kon unsay epekto sa mga mobasa niini. Pananglitan, niadtong Mayo 2019 gikontak mi sa brader nga si Nick ug iya ming giingnan:

 “Sa hinapos sa 2004, nag-eskuwela ko sa kolehiyo ug wala koy espirituwal nga mga tumong. Dili ko malipayon. Miampo ko kang Jehova, ug gihangyo nako siya nga tabangan ko aron magamit nako ang akong pagkabatan-on sa mas maayong paagi. Wa madugay, akong nabasa ang eksperyensiya ni Davey sa Pagmata! Mao gyod toy tubag sa akong pag-ampo!

 “Miundang kog eskuwela ug nagpayunir. Gihimo pod nakong tumong nga magkat-on ug Spanish ug mobalhin sa laing nasod. Sa ngadtongadto, nakaalagad ko sa Nicaragua ug nakaeskuwela sa School for Kingdom Evangelizers uban sa akong asawa. Dihang pangutan-on ko sa uban kon unsay nakadasig nako nga magpayunir, akong isulti nila ang eksperyensiya ni Davey.”

 Nasorpresa pod mi dihang nailaila namo ang sister nga si Abi. Naasayn siya sa among hotel dihang mga delegado mi sa 2019 Internasyonal nga Kombensiyon sa Buenos Aires, Argentina. Nakadayeg mi niya kay mahigugmaon ug buotan kaayo siya. Nakaingon gyod mi ni Kaye nga parehas gyod silag kinaiya ni Davey.

 Pagbalik namo sa hotel, gipadal-an namo si Abi ug link sa artikulo sa Pagmata! bahin kang Davey. Paglabay lag pipila ka minuto, mi-reply dayon siya. Gusto gyod kaayo niyang makig-estorya namo maong amo siyang gitagbo sa lobby. Didto, naghilak siya samtang iya ming giingnan nga ang eksperyensiya ni Davey ang nakadasig niya nga magpayunir niadtong Septiyembre 2011 ug mag-alagad sa hilit nga teritoryo. Siya miingon, “Dihang makaatubang kog mga problema sa akong asaynment, balikon nakog basa ang eksperyensiya ni Davey.” Naa pa gani siyay gidalang kopya sa maong artikulo!

 Ang mga panghitabo sama ani nagpakita nga bahin gyod ta sa usa ka tibuok kalibotan nga pamilya. Wala gyoy bisan unsa sa kalibotan ang nagkahiusa sama sa katawhan ni Jehova!

 Nahupayan mi ni Kaye dihang among nakita nga ang eksperyensiya ni Davey nakadasig sa daghang tawo. Ug tinuod pod na sa atong minahal nga mga batan-on nga naghatag sa ilang kinamaayohan para sa pag-alagad kang Jehova. Wala tingali sila mahibalo nga ang ilang mga paningkamot nakadasig diay sa uban. Ug tungod sa ilang ehemplo, napalihok ang uban nga ihatag pod ang ilang kinamaayohan para kang Jehova.

 Sa Lucas 20:37, gikutlo ni Jesus ang giingon ni Jehova nga Siya “ang Diyos ni Abraham, ang Diyos ni Isaac, ug ang Diyos ni Jacob.” Si Jehova wala mag-ingon nga siya ilang Diyos niadto lang buhi pa sila, kondili siya gihapon ang ilang Diyos! Ngano? Miingon si Jesus sa bersikulo 38: “Para niya silang tanan buhi.”

 Oo, sa panglantaw ni Jehova, ang tanan niyang matinumanong mga alagad nga namatay buhi gihapon. Nagpakita lang na nga determinado gyod siya nga banhawon sila! (Job 14:15; Juan 5:28, 29) Kombinsido ko nga mao pod nay gibati ni Jehova kang Davey ug sa uban pa niyang mga alagad nga natulog sa kamatayon.

 Eksayted kaayo ko nga makita pag-usab si Davey, pero mas eksayted ko nga makita si Kaye nga mosugat niya. Nasakitan ug naguol kaayo si Kaye sa pagkamatay ni Davey. Ang giingon sa Lucas 7:15 espesyal gyod ug kahulogan para nako: “[Ang namatay nga lalaki] mibangon ug misugod sa pagsulti, dayon gihatag siya ni Jesus sa iyang inahan.”

 Pagka-Septiyembre 2005, nagpayunir pod ko parehas kang Kaye. Dako kaayong pribilehiyo nga makapayunir uban sa akong asawa, mga anak, ug sa ilang kapikas. Ingong nagkahiusa nga pamilya, gisuportahan namo ang usag usa ug padayon ming nagpokus sa atong paglaom sa umaabot nga bag-ong kalibotan, diin makauban na namo pag-usab ang among minahal nga si Davey.