1. Ahabw’enki turi kuza omu nterane?

 AHABW’ENKI turi kuza omu nterane? Enshonga y’okubanza ni okuhimbisa Yehova. (Zab 26:12; 111:1) Nambwenu nituza omu nterane kugira ngu tugumyane omuri obu bwire obugumire. (1 Tes 5:11) Twata omukono ah’iguru tukatanga ekitecerezo nituba twakora ebyo bintu byombi.

2. Ni ryari obu turi kuba twine omugisha g’okutanga ebitecerezo?

² Buri sande, nituba twine oburyo bw’okutanga ebitecerezo omu nterane. Ecokureberaho: Omu nterane z’omuri wikendi, nitutanga ebitecerezo omu cegeso c’Omunara g’Omurinzi. Nambwenu omu nterane za rwagati omu sande nitutanga ebitecerezo omu bintu by’omugasho, ecegeso ca Bibuli c’ekibina n’omu bindi biganiro.

3. Ni biha bizibu ebi turi kubasa kubugana, kandi shi ni bata oku ebiri omu Baheburayo 10:24, 25 biri kutukwasa?

³ Twena nitwenda kuhimbisa Yehova n’okugumya Abakristo bagenzi bitu. Konka twaza kutanga ekitecerezo nitubasa kubugana ebizibu. Nitubasa kwitwa obwoba, ninga shi nitubasa kuba turi kwenda kutanga ebitecerezo konka batubuza emirundi mice. Ni bata oku turi kubasa kwehanganira ebyo bigezo? Nitutungira ecokugarukamu omu baruha eyi entumwa Pawulo yahandikire Abaheburayo. Ku yagambire aha mugasho g’okuteranira hamwe, akagira ngu tushemerire kuta omutima aha ‘kugumyana.’ (Shoma omu Baheburayo 10:24, 25.) Twamanya ku abija omu nterane bari kugasirwa bahurira ebigambo byitu ebiri kwereka okwikiriza kwitu n’obu byakuba biri bice, nikituma twayenda kutanga ebitecerezo. Kandi baba batatuburize emirundi myingi, nitwesima ahakuba turi kumanya ku abandi batunga omugisha g’okutanga ebitecerezo.​—1 Pet 3:8.

4. Ni biha bintu bishatu ebi turayege omuri eki kicweka?

 ⁴ Omuri eki kicweka, twaza kubanza twashwijuma oku turi kubasa kugumyana twaba turi omu kibina ekirimu abantu bace ahu abari kutanga ebitecerezo bari kuba bari bace. Nambwenu, nitushwijuma oku turi kubasa kugumyana twaba turi omu kibina ekirimu abantu bingi ahu abari kutanga ebitecerezo bari kuba bari bingi. Bwanyima, nitushwijuma eki turi kubasa kukora kugira ngu ebitecerezo byitu bibe ebiri kugumya abandi.

5. Ni bata oku turi kubasa kugumyana omu kibina haba harimu abantu bace?

⁵ Omu kibina kirimu abantu bace ninga shi omutwe, nihaba hatarimu abantu bingi b’okutanga ebitecerezo. Hine obu omwebembezi ari kuba ashemerire kubanza yategerezaho kace kugira ngu hagire owata omukono ah’iguru. Ezo nterane nizibasa kurebeka nk’ezitarimu obunuzi kandi nk’ezitari kugumya. Ni enki eki ori kubasa kukora? Guma ote omukono ah’iguru emirundi myingi. Ku orakikore nikituma n’abandi bakutoreza benda kutanga ebitecerezo emirundi myingi.

6-7. Tukakora ki kugira ngu tucendeze obwoba bw’okutanga ebitecerezo?

⁶ Kandi shi ku wakuba ori kwitwa obwoba waza kutanga ekitecerezo? Abantu bingi nibikunda kubahikaho. Konka kugira ngu ogumye benetata na banyanyazi, nobasa kucendeza obwo bwoba. Ni bata oku ori kubasa kukikora?

⁷ Nobasa kugasirwa washwijuma ebitecerezo ebiri omuri za magazini z’Omunara g’Omurinzi ezashohwire kare. b Ecokureberaho: Guma otegure ge. (Emi 21:5) Oku ori kukizaho kutegura ge ni ko ori kukizaho kuhurira otine obwoba waza kutanga ekitecerezo. Nambwenu, guma otange ekitecerezo kigufu. (Emi 15:23; 17:27) Ekitecerezo kigufu nikibasa kutuma otayitwa obwoba bw’okukitanga. Nangwa n’obu cakuba kirimu enteruro emwe ninga ibiri kusha, nikituma benetata na banyanyazi bakishoborocerwa, omu mwanya g’okutanga ekitecerezo kiringwa kirimu ebintu byingi. Watanga ekitecerezo kigufu omu bigambo ebyawe, nicereka ku oyetegurire ge kandi ku oshoborokirwe ge ebi muri kwegaho.

8. Ni bata oku Yehova ari kureba amani agu turi kutaho?

⁸ Konka shi ku wakukora ebyo byona konka nabwo okaguma oyine obwoba bw’okutanga ebitecerezo? Yesige ku Yehova ari kukusima ahabw’amani agu ori kutaho ngu okore nk’oku ori kubasa. (Luk 21:1-4) Yehova tari kutushaba kukora ebi tutari kubasa. (Fil 4:5) Maririra kukora ebi ori kubasa, oyetereho entego y’okubikora kandi oshabe Yehova kugira ngu ogire omutima oguturize. Nobasa kweteraho entego y’okutanga ekitecerezo kigufu.

9. Ni kiha kizibu eki turi kubasa kubugana twaba turi omu kibina ekirimu abantu bingi?

⁹ Yaba ekibina cawe kirimu ababurizi bingi, nobasa kubugana ekizibu. Benetata na banyanyazi bingi nibabasa kuta emikono ah’iguru kugira ngu batange ebitecerezo rero ogwawe baguma bari kugwehuza. Danielle, akaba nakunda kutanga ebitecerezo omu nterane. c Akaba nareba buri oburyo burungi bw’okuramya n’okugumya abandi kandi buri kutuma yaguma kwijuka amazima g’omuri Bibuli. Konka ku yafurukire omu kibina ekirimu ababurizi bingi, bakaba nibamubuza emirundi mice ninga shi obumwe  batasibe bari kumubuza. Akagira ati: “Eco kikaba nikingwisa kubi. Nkaba nimpurira ndi nk’oyine eki naferirwe. Kandi ku biri kubaho emirundi myingi, notandika kutecereza ngu shana omwebembezi akigenderire.”

10. Ni enki eki turi kubasa kukora kugira ngu twongere omugisha g’okutanga ebitecerezo omu nterane?

¹⁰ Mbehi ebyabire ahari Danielle, n’iwe byarakubireho? Caba kiri kukubaho, nobasa kwenda kugezibwa kwesitamira omu nterane okahurikiza kusha. Konka otarireka kugezaho kutanga ebitecerezo. Ni enki eki ori kubasa kukora? Nikibasa kukugasira wategura ebitecerezo byingi. Rero ku orabe otahibwe omugisha g’okutanga ekitecerezo aha murundi g’okubanza, nobasa kugutunga omu bicweka ebirakurateho. Waba ori kutegura Omunara g’Omurinzi, guma otecereze oku buri paragurafu eri kubugana n’omutwe mukuru. Ku orakikore, nobasa kubonamu ebintu byingi ebi ori kubasa kugarukamu. Nambwenu, nobasa kutegura za paragurafu ezirimu amashomo agagumire kushoborora. (1 Kor 2:10) Ahabw’enki? Ahabw’okuba abantu bace ni bo abari kubasa kutanga ebitecerezo ahari ezo paragurafu. Konka shi okakora ki okozire ebyo byona, konka nabwo otatunge omugisha g’okutanga ekitecerezo omu nterane? Nobasa kuhika omwebembezi mbere y’amateraniro omugambira ekibuzo eki ori kwenda kugarukamu.

11. Ni enki eki omu Bafilipi 2:4 hari kutushaba kukora?

¹¹ Shoma omu Bafilipi 2:4. Entuma Pawulo akahumecerwa, yagambira Abakristo ngu bagume baronde amagoba ga bagenzi babo. Ni bata oku turi kubasa kukuratiza obwo buhabuzi twaba turi omu nterane? Nitubasa kukikora turi kwijuka ku n’abandi bari nk’itwe kandi ku bari kwenda kutanga ebitecerezo.

12. Ni buha buryo burungi bw’okugumyamu abandi omu nterane? (Nambwenu reba ekishushani.)

¹² Reka tukwate ecokureberaho. Mbehi waba ori kuganira na banywani bawe nogamba byingi otuma baremwa kugamba? Ingaha buzima. Na bo noba ori kwenda ngu bekwatanise omu kiganiro. Ni co kimwe, twaba turi omu nterane, nituba turi kwenda ngu buri muntu agire eki yagamba. Kandi oburyo burungi bw’okugumya benetata na banyanyazi, ni okubaha omugisha g’okutanga ebitecerezo. (1 Kor 10:24) Reka turebe oku turi kubasa kukikora.

13. Ni enki eki turi kubasa kukora kugira ngu abandi bekwatanise omu kutanga ebitecerezo?

 ¹³ Nitubasa kutanga ebitecerezo bigufu, rero tuha abandi omugisha g’okutanga ebyabo. Abazehe n’abandi baburizi abamanyirire nibabasa kuteraho abandi ecokureberaho. N’obu wakutanga ekitecerezo kigufu, ogume oyerinde kugamba aha bintu byona. Ku oragambe ahari byona ebiri omuri paraguragu, abandi nibabura eki baragambe. Ecokureberaho: Omuri eyi paragurafu harimu ebitecerezo bibiri; okutanga ebitecerezo bigufu n’okwerinda kugamba aha bintu byona. Mbehi waba ow’okubanza kutanga ekitecerezo, tori kubasa kugamba aha kintu kimwe, ekindi okakirecera abandi?

14. Ni enki ekiri kubasa kutukwasa kusharamu emirundi eyi turate omukono ah’iguru? (Nambwenu reba ekishushani.)

¹⁴ Guma okorese obwenge waba ori kusharamu emirundi eyi orate omukono ah’iguru kugira ngu otange ebitecerezo. Twata omukono ah’iguru emirundi myingi, nikibasa kutuma omwebembezi yaguma kutubuza kandi hariho abandi abatakagizire eki bagamba. Eco nikibasa kucwa abandi entege, kituma batata omukono ah’iguru.​—Mub 3:7.

15. (a) Ni enki eki tushemerire kwerinda kutwaza twaba tutatungire omugisha g’okutanga ekitecerezo omu nterane? (b) Ni bata oku abebembezi bari kubasa kwereka ku nibafa aha bandi? (Reba akashanduku akari kugira ngu “ Yaba ari iwe oyebembire.”)

¹⁵ Ababurizi bingi ku bari kuta omukono ah’iguru, nobasa kuremwa kutanga ebitecerezo byingi nk’oku waba ori kubyenda. Obumwe, hine obu omwebembezi ataratubuze. Eco nikibasa kukumaramu amani konka otatecereza ku ari iwe wenka owu kiri kubaho.​—Mub 7:9.

16. Ni bata oku turi kubasa kugumya abatanga ebitecerezo omu nterane?

¹⁶ Mbwenu shi yaba otatungire omugisha g’okutanga ekitecerezo omu nterane, tori kubasa kuhurikiza oyetonzire abandi baba bari kutanga ebyabo, rero bwanyima  y’enterane okabasima? Ku orasime benetata na banyanyazi nibyija kubagumya nk’oku waba orabagumye ori kutanga ekitecerezo omu nterane. (Emi 10:21) Okusima abandi ni obundi buryo obu turi kubasa kugumyanamu.

17. (a) Ni bata oku abazire bari kubasa kukwasa abana babo kwetegurira ebitecerezo ebi baratange? (b) Tukuratize ebiri omuri vidiyo, ni buha buryo buna bw’okutegura ebitecerezo? (Nambwenu reba obugambo bw’ahaasi.)

¹⁷ Ni buha bundi buryo obu turi kubasa kugumyanamu twaba turi omu nterane? Yaba ori omuzire, guma okwase abana bawe kwetegurira ebitecerezo okuratize n’emyaka eyi bine. (Mat 21:16) Hine obu turi kwega ebintu bigumire nk’eby’amaka ninga shi eby’emicwe, konka nabwo tihakaburamu paragurafu emwe ninga ibiri ezi abana bari kubasa kutangaho ebitecerezo. Nambwenu nobasa kushobororera abana bawe ku atariko barababuze burijo bata omukono ah’iguru. Eco ku barakimanye nikibarinda kushoberwa bareba babuza abandi omu mwanya g’okubabuza.​—1 Tim 6:18. d

18. Ni enki eki turi kubasa kukora kugira ngu twerinde kwegambaho byingi twaba turi kutanga ekitecerezo? (Emigani 27:2)

¹⁸ Twena nitubasa kutegura ebitecerezo ebiri kubasa kuhimbisa Yehova kandi bikagumya  Abakristo bagenzi bitu. (Emi 25:11) Hine obu turi kubasa kugamba enkuru y’ebyatubireho, konka tushemerire kwerinda kwegambaho ebintu byingi. (Shoma omu Migani 27:2; 2 Kor 10:18) Omu mwanya gw’eco, tushemerire kuta omutima ahari Yehova, aha Kigambo ceye n’aha bahereza beye bona. (Kush 4:11) Konka, ekibuzo ca paragurafu kituburize ngu tugambe aha byatubireho, nibuba buri obwire burungi bw’okukikora. Paragurafu eyaza kukurataho yaza kutuha ecokureberaho.

19. (a) Ni enki ekirarugemu twayereka ku nitufa aha bantu bona abija omu nterane? (Abaroma 1:11, 12) (b) Iwe ni enki ekiri kukushemeza aha bikwatirine n’okutanga ebitecerezo omu nterane?

¹⁹ N’obu hatariho ebiragiro ebiri kugamba aha kutanga ebitecerezo, twena nitubasa kutaho amani kugira ngu tugumye abandi. Eco nitubasa kukikora turi kongera aha bitecerezo ebi turi kutanga omu nterane. Nambwenu nitubasa kwesimira buri mugisha gona ogu twatunga ngu tutange ekitecerezo, kandi tushemererwa abandi batunga omugisha g’okubitanga. Ku turate omutima aha bi abandi bari kwetenga omu nterane, twena nitubasa kushemererwa turi ‘kugumyana.’​—Shoma omu Baroma 1:11, 12.