1. Ni enki eki Yehova ari kutushaba?

 KIMWE omu bintu ebiri kushemeza abazire, ni okuzara omwana. Konka, n’obu abazire bari kukunda omwana wabo w’omwerere, nibaba batari kwenda ngu agume ari omwana. Nibibasa n’okubashasha munonga bareba atari kukura. Omu buryo nk’obwe, Yehova nashemererwa yareba turi kutera entambwe z’okubanza ngu tube abakurasi ba Yesu, konka nambwenu naba atari kwenda ngu tugume turi abana omu by’omwika. (1 Kor 3:1) Ahobwe nayenda ngu ‘tukure’ omu by’omwika.—1 Kor 14:20.

2. Ni enki eki twaza kushwijuma omuri eki kicweka?

² Mbwenu shi okuba Omukristo okuzire omu by’omwika nikimanyisa ki? Ni bata oku turi kubasa kukura omu by’omwika? Ni bata oku okucondoza omuri Bibuli biri kubasa kutukwasa kugumizamu kukura omu by’omwika? Kandi shi ahabw’enki tushemerire kwerinda okweyesiga ekirenga? Omuri eki kicweka twaza kushwijuma eby’okugarukamu by’ebyo bibuzo.

OKUBA OMUKRISTO OKUZIRE OMU BY’OMWIKA NIKIMANYISA KI?

3. Okuba Omukristo okuzire omu by’omwika nikimanyisa ki?

³ Ekigambo ekiri kukoresibwa omuri Bibuli c’Orugirika ekiri kuhindurwamu ngu “okukura,” nikibasa kumanyisa okuba “ohikirire,” ninga okuba “oyijwire.” a (1 Kor 2:6) Obwe rero nk’oku omwana ari kugumizamu kukura kuhisa yaba mukuru, n’itwe nituba tushemerire kugumizamu kukura omu by’omwika. Kandi na  bwanyima y’okuhika aha ntego y’okukura omu by’omwika, titushemerire kurecera aho. (1 Tim 4:15) Twena harimu n’abacari bato, nitubasa kukura omu by’omwika. Konka shi, ni enki ekiri kwereka ngu Omukristo akakura omu by’omwika?

4. Ni enki ekiri kwereka Omukristo okuzire omu by’omwika?

⁴ Omukristo okuzire omu by’omwika ni omuntu ori kubaho akuratize ebi Ruhanga ari kumushaba omu mwanya g’okukuratiza ebi ari kweyendera. Ni amazima ahabw’okuba ari kuba atahikirire, na we nabasa kukora enshobe. Konka, nayereka ku ari kutecereza kandi akakora ebibuganisize n’ebi Ruhanga ari kwenda. Nagumizamu kujwara omuntu omusya kandi burijo agezaho kubuganisa emitecerereze yeye n’eya Ruhanga. (Efe 4:22-24) Naba yayemanyirize kukora ensharamu ndungi ezegamire aha biragiro n’emisinge ya Yehova, ni yo nshonga atari kwetenga kuhebwa ebiragiro byingi ebi ashemerire kukuratiza. Yaza kukora ensharamu, naba amaririre kukora eki ari kwenda kukora.—1 Kor 9:26, 27.

5. Ni biha bizibu ebi Abakritso abatakuzire omu by’omwika bari kubugana? (Abefeso 4:14, 15)

⁵ Omukristo ocayetenga kugumizamu kukura omu by’omwika we, nikibasa kumworobera kuhabisibwa n’oburyarya bw’abantu kandi akuratira enkuru z’ebishuba n’abahakani. b (Shoma omu Befeso 4:14, 15.) Nabasa kuba acagirira abandi ihari, agirana na bo ebizibu, kandi oshanga kiri kumugumira kusingura ebigezo.—1 Kor 3:3.

6. Okukura omu by’omwika nibigereranisibwa ni enki? (Nambwenu reba ekishushani.)

⁶ Nk’oku tubigambireho, Ebyahandikirwe nibigereranisa okukura aha mubiri bishangirwe n’okukura omu by’omwika. Obushangirwe, omwana naba atakagizire obwenge, ni yo nshona ari kuba nayetenga omuntu mukuru w’okumuhabura n’okumureberera. Ecokureberaho: Omuzire w’omukazi nabasa kushaba muhara weye ocari muto kumukwata omukono baza kwambuka omuhanda. Oku ogo mwana ari kugenda nakura, nyina nabasa kutandika kumwikiririza kweyambusa omuhanda konka nambwenu amushaba kubanza yareba embaju zona mbere y’okwambuka. Ogo mwana yamara kukura, naba ari kubasa kweyambusa ari wenka. Nk’oku omwana ocari muto ari kuba nayetenga  obuyambi bw’abantu abakuzire kugira ngu ayerinde akabi, Abakristo abatakuzire omu by’omwika na bo, nibaba bari kwetenga obuyambi bw’abandi Bakristo kugira berinde akabi k’omu by’omwika kandi bakore ensharamu ndungi. Konka ekiri kutana n’eco, Abakristo abakuzire omu by’omwika baza kukora ensharamu, nibashwijuma emisinge y’omuri Bibuli kugira ngu bamanye oku Yehova ari kureba ekizibu nanka, kandi bagezaho kukuratize obuhabuzi obu batunga.

7. Ahabw’enki Abakristo abakuzire omu by’omwika na bo bari kwetenga obuyambi bw’abandi?

⁷ Mbwenu shi eco nikimanyisa ku Omukristo okuzire omu by’omwika hatine obu ari kwetenga obuyambi bw’abandi? Ingaha. Abakuzire omu by’omwika na bo hine obu bari kwetenga obuyambi. Konka omuntu otakuzire omu by’omwika naba ari kwenda ngu abandi bamugambire eki ashemerire kukora, ninga bamukorere ensharamu eyi ashemerire kwekorera. Konka Omukristo okuzire omu by’omwika we, nagendera aha bwenge n’aha byokureberaho by’abandi, konka nambwenu ayijuka ku Yehova ari kwenda ngu ‘buri omwe ayekorere omutwaro gweye wenka.’—Gal 6:5.

8. Ni bata oku abantu abakuzire omu by’omwika bari kubasa kutana?

⁸ Nk’oku abantu abakuzire aha mubiri bari kurebeka omu buryo obutari kushushana, Abakristo abakuzire omu by’omwika na bo nibaba bine emitwarize etari kushushana, nk’obwenge, obumanzi, obufura, n’esaasi. Nambwenu, Abakristo abakuzire omu by’omwika bahika omu mbera eziri kushushana nibabasa kukora ensharamu ezitari kushushana konka zona ziri kwikirizibwa n’Ebyahandikirwe. Ebyo nibibaho bakora ensharamu bakuratize omuntuwomunda wabo. Eco twakijuka nikituma twayerinda kucwera orubanja abakora ensharamu eziri kutana n’ezitu. Omu mwanya gw’eco nibata omutima aha kugumizamu kugira obumwe.—Rom 14:10; 1 Kor 1:10.

NI BATA OKU TURI KUBASA KUBA ABAKRISTO ABAKUZIRE OMU BY’OMWIKA?

9. Mbehi okukura omu by’omwika nibyereta? Shoborora.

⁹ Oku obwire buri kugenda nibuhwa, nitugenda turi kukura aha mubiri mporampora, konka okukura omu by’omwika byo tibiri kwereta. Ecokureberaho: Benetata na banyanyazi b’omu kibina c’omuri Korinto, bakikiriza obutumwa burungi, babatizibwa, bahebwa omwika oguri kwera, kandi bagasirwa n’obuhabuzi obu bahibwe na Pawulo. (Byak 18:8-11) Konka hakahwa emyaka myingi babatizibwe, batakakuzire omu by’omwika. (1 Kor 3:2) Mbwenu shi ni bata oku turi kubasa kwerinda kuguma turi abana omu by’omwika?

10. Ni enki eki tushemerire kukora kugira ngu tukure omu by’omwika? (Yuda 20)

¹⁰ Kugira ngu tuhike aha ntego y’okukura omu by;omwika, tushemerire kubanza twagira eco cetengo. Abantu ‘abatine bwenge’ nibaba bari kwenda kuguma bari abana omu by’omwika, rero kituma batagira entunguka. (Emi 1:22) Tituri kwenda kuba nk’abantu abari kuba bakuzire aha mubiri, konka bagumizamu kushaba abazire babo ngu babe ni bo abaguma kubakorera ensharamu. Ahobwe ni tuba turi kwenda kugira eki twakora, kugira ngu tukure omu by’omwika. (Shoma omuri Yuda 20.) Yaba ocataho amani kugira ngu okure omu by’omwika, guma oshabe Yehova akuhe ‘okusima ebi akunda n’okubikora.’—Fil 2:13.

11. Ni biha bintu ebi twahibwe ebiri kutukwasa kukura omu by’omwika? (Abefeso 4:11-13)

¹¹ Yehova natukwasa kuba abantu abakuzire omu by’omwika. Abari kuhereza nk’abarisa n’abegesa omu kibina nibatukwasa kuba abantu abakuzire omu by’omwika, tuba abantu bakuru’ ‘tuhika aha bukuru obw’orugero rwa Kristo oruhikire.’ (Shoma omu Befeso 4:11-13.) Nambwenu Yehova natuha omwika gweye oguri kwera, gutukwasa kugira ‘emitecerereze ya Kristo.’ (1 Kor 2:14-16) Ekiri kukiraho, Ruhanga  akatuhandikisiza ebitabo bina by’engiri ebiri kutwereka oku Yesu yabire ari kutecereza, oku yabire ari kugamba, n’oku yabire ari kutwaza obu yabire ari kukorera omurimo gweye omu nsi. Twatoreza emitecerereze ye Yesu n’ebikorwa byeye nibyija kutukwasa kuhika aha ntego yitu y’okuba Abakristo abakuzire omu by’omwika.

OMUGASHO GW’EBYOKURYA BY’OMWIKA

12. Ni ziha nyegesa z’okubandizaho eziri kukwata ahari Kristo?

¹² Kugira ngu tukure omu by’omwika tushemerire kureka kweyegesa ‘eby’okundizaho bya Kristo,’ ni okugamba enyegesa z’okubanza z’Abakristo. Omuri ezo nyegesa z’okubandizaho, harimu okwehana, okwikiriza, okubatizibwa, n’enyegesa y’okuzoka. (Heb 6:1, 2) Ezo ni enyegesa ezi Abakristo twena turi kuba tushemerire kwikiriza. Ni yo nshonga entumwa Petero yagambire ahari ezo nyegesa obu yabire ari kwegesa omutwe gw’abantu bingi ahari pantekote. (Byak 2:32-35, 38) Tushemerire kubanza kwikiriza ezo nyegesa z’okubandizaho kugira ngu tube abegi ba Kristo. Ecokureberaho: Pawulo akagamba ku omuntu otari kwikiriza enyegesa y’okuzoka atari kubasa kugamba ku ari Omukristo. (1 Kor 15:12-14) Konka tushemerire kwega ebiri kukira aha nyegesa z’okubandizaho z’amazima.

13. Ni enki eki tushemerire kukora kugira ngu tukure omu by’omwika nk’oku biri kugambwa omu Baheburayo 5:14? (Nambwenu reba ekishushani.)

¹³ Ekiri kutana n’enyegesa z’okubandizaho, ebyokurya by’omwika ebigumire tibiri kutwariramu ebiragiro bya Yehova kusha, ahobwe birimu emisinge eri kutukwasa kushoborocerwa oku Yehova ari kutecereza. Kugira ngu tugasirwe n’ebyo byokurya, tushemerire kweyegesa Ekigambo ca Ruhanga, tukitecerezaho kandi tuta omu bikorwa ebi twayega. Eco twakikora nituba turi kwemanyiza kukora ensharamu eziri kushemeza Yehova. c—Shoma omu Baheburayo 5:14.

14. Ni bata oku Pawulo yakwasize Abakorinto kukura omu by’omwika?

¹⁴ Emirundi myingi Abakristo abatakuzire omu by’omwika nikibagumira bahika omu mbera eziri kubashaba kukora ensharamu bagendera aha misinge ya Bibuli. Haba hatariho ekiragiro c’omuri Bibuli ekiri kugira eki cagamba aha kizibu nanka, abamwe nibabasa kutecereza ku bari kubasa kukora ebi bari kweyendera. Abandi  noshanga bari kubuza abantu eki barakore. Ecokureberaho: Oku kiri kurebeka Abakristo b’omuri Korinto bakabuza Pawulo yaba hariho ekiragiro ekikwatirine n’okurya ebyokurya ebyatambirwe ba Ruhanga b’ebishuba. Omu mwanya g’okubagambira eco kukora, akabijusya ku eco kiri ekizibu ekikwatirine n’omuntuwomunda kandi ku buri omwe ayine obugabe bw’okweshariramu. Akabashobororera ku babire bashemerire kugendera aha misinge eyabire eratume bagira omuntuwomunda otari kubacwera orubanja, kandi bakerinda kuteza abandi ensibo. (1 Kor 8:4, 7-9) Pawulo akaba ari kwenda kukwasa Abakorinto kumanya kukoresa obushoborozi bwabo bw’okutecereza omu mwanya g’okukora esharamu bagendire aha bandi ninga aha ku bari kureba ebintu.

15. Ni bata oku Pawulo yakwasize Abaheburayo kukura omu by’omwika?

¹⁵ Nitubasa kwegera amashomo g’omugasho aha bi Pawulo yahandikire Abakristo b’Abaheburayo. Abamwe tibaragumizemu kukura omu by’omwika; ahobwe ‘bakagumizamu kwetenga amate, omu mwanya g’okurya ebyokurya bigumire [by’omwika].’ (Heb 5:12) Bakanga kwega n’okwikiriza ebintu bisya ebi Yehova yabire ari kubegesa. (Emi 4:18) Ecokureberaho: Abingi omu Bayudaya bakaba bacagendera aha biragiro bya Musa, n’obu habire hahwire emyaka eri kurenga 30 Yesu atangire ekitambo. (Rom 10:4; Tit 1:10) Mazima eyo mayaka 30 eyabire ehwire ekaba yahire Abakristo oburyo bw’okumanya ku batashemerire kukuratiza ebyo biragiro! Omuntu wena owabire ari kubasa kushoma ebaruha eyi Pawulo yahandikire Abaheburayo akaba ari kubasa kwerebera ku yabire erimu ebyokurya by’omwika ebigumire. Ebyabire biri omuri eyo baruwa bikabakwasa kureba ku oburyo busya bw’okuramya Yehova birabire ahari Kristo ari bwo bwabire buri burungi okukira okukuratiza ebiragiro bya Musa, kandi byatuma bagira obumanzi bw’okugumizamu kuburira n’obu babire bari kurwanisibwa n’Abayudaya.—Heb 10:19-23.

YERINDE OKWEYESIGA EKIRENGA

16. Kugira ngu tugumizemu kukura omu by’omwika ni enki eki tushemerire kukora?

¹⁶ Tushemerire kugumizamu kutaho amani kugira ngu tube abantu abakuzire omu by’omwika. Ebyo nibitwariramu okwerinda okweyesiga ekirenga. (1 Kor 10:12) Tushemerire kugumizamu ‘kweshwijuma’ kugira ngu turebe yaba tucagumizamu kugira entunguka.—2 Kor 13:5.

17. Ni bata oku ebaruha eyi Pawulo yahandikire Abakolosayi eri kwereka ku tushemerire kuguma turi abantu abakuzire omu by’omwika?

 ¹⁷ Omu baruha eyi Pawulo yahandikire Abakolosayi, akabijusya ku babire bashemerire kuguma bari abantu abakuzire omu by’omwika. N’obu babire bari kutecereza ku bakuzire omu by’omwika, Pawulo akabarabura ari kubagambira ku babire bashemerire kwerinda emitecerereze y’ensi. (Kol 2:6-10) Kandi na Epafura ori kubasa kuba yabire ari kumanya ge ab’omuri eco kibina akaba nagumizamu kubashabira kugira ngu bagume bari ‘abahikire’ ni okugamba bakuzire omu by’omwika. (Kol 4:12) Ni enki eki biri kutwegesa? Pawulo na Epafura, bakaba bari kumanya ku okugumizamu kukura omu by’omwika kiri kushaba obuyambi bwa Ruhanga. Bakaba bari kwenda ngu Abakorosayi bagumizemu kukura omu by’omwika n’obu babire bari kubugana ebizibu.

18. Ni enki ekiri kubasa kuba aha Mukristo okuzire omu by’omwika? (Nambwenu reba ekishushani.)

¹⁸ Pawulo akarabura Abaheburayo ku okugumizamu kuba Abakristo abatakuzire omu by’omwika byabire biri kubasa kutuma Ruhanga atabikiriza. Omutima gwabo gukaba guri kubasa kuguma kituma batashuba kwehana ngu batunge embabazi za Ruhanga. Konka ekiri kushemeza, Abaheburayo bakaba batakahikire omuri ezo mbera. (Heb 6:4-9) Konka shi biri bata aha Bakristo b’omuri obu bwire abafukirire ninga shi ababingirwe omu kibina konka bwanyima bakehana? Okuba bayecurerize bakehana, nibyereka ku bari kutana n’abu Pawulo yahandikire ebyo bigambo. Konka bagarukira Yehova, nibaba bashemerire kwikiriza obuyambi obu ari kubaha. (Ezek 34:15, 16) Abazehe nibabasa kubarondera ondijo Muhamya omanyirire kugira ngu abakwase kushuba kugira amani omu by’omwika.

19. Ni eha ntego eyi tushemerire kweteraho?

¹⁹ Yaba ocagumizamu kutaho amani kugira ngu obe Omukristo okuzire omu by’omwika, nobasa kuhika ahari eyo ntego! Gumizamu kwegaburira ebyokurya by’omwika ebigumire kandi ogumizemu kweshwijuma kugira ngu orebe yaba oyine emitecerereze nk’eya Yehova. Kandi yaba wahikire ahari eyo ntego gumizamu kutaho amani kugira ngu ogume ori Omukristo okuzire omu by’omwika.