Za aha birimu

Za ahari Ebirimu

EKICWEKA C’OKWEGA 28

Gumizamu kugasirwa n’okutina Ruhanga

Gumizamu kugasirwa n’okutina Ruhanga

Ogenda n’omutima ogugororokire aba natina Yehova.EMI 14:2.

ECESHONGORO CA 122 Muhame, Mutatengyetsibwa!

EMPINYE a

1-2. Kimwe na Loti, ni biha bizibu ebi Abakristo bari kubugana omuri obu bwire?

 KU TURI kureba ebikorwa by’obushambani ebiriho omuri egi nsi, nibituma twayehurira nka Loti owabire ahikirire. ‘Akaba ashobirwe ahabw’ebikorwa by’obushambani,’ ahakuba ari kumanya ku Tata w’omu iguru ari kwanga eyo micwe mibi. (2 Pet 2:7, 8) Ahakuba Loti yabire ari kutina Ruhanga kandi ari kumukunda, kikatuma yayanga emicwe mibi y’obushambani y’abantu ababire bamwehinguririze. Twehinguririzibwe n’abantu abatari kuha ekitinisa emisinge ya Yehova y’eby’emicwe. Konka n’obu kiri kisyo, nitubasa kugumizamu kuba abashemire omu by’emicwe, twagumizamu kukunda Ruhanga kandi tukemanyiza kumutina.​—Emi 14:2.

2 Kugira ngu tuhike ahari eco, Yehova akatutegurira enyegeza eziri kutuma twakihikaho birabire omu kitabo c’Emigani. Twena Abakristo, abashija n’abakazi, abana n’abakuzire, nitubasa kugasirwa twashwijuma obwo buhabuzi.

OKUTINA RUHANGA NIKITURINDA

Aha murimo, nituba tushemerire kwerinda abanywani babi kandi twerinda kwekwatanisa omu bikorwa ebi turi kubanganisaho (Reba paragurafu ya 3)

3. Tukuratize ebiri omu Migani 17:3, ni eha nshonga emwe eshemerire kutuma twarinda omutima gwitu? (Nambwenu reba ekishushani.)

3 Enshonga eri kukira ezindi eshemerire kutuma twarinda omutima gwitu gw’ekigereraniso, ni oku Yehova ari kushwijuma emitima. Eco nikimanyisa ku ari kureba ebiri kukira ebiri kurebwa n’abantu, areba abu turi bo omu nda. (Shoma omu Migani 17:3.) Nayija kutukunda twagumizamu kwijuza omu bwenge bwitu obwenge obweye oburije kutuma twatunga amagara agatahwaho. (Yoh 4:14) Nitwija kwerinda emicwe y’eby’obushambani eyi Sitane n’ensi yeye bari kwenegeza. (1 Yoh 5:18, 19) Oku turi kukizaho kuhika hihi ya Yehova, ni ko turi kukizaho kumukunda kandi tukamuha ekitinisa. Ahabw’okuba tutari kwenda kushasha Tata witu w’omu iguru, nitwija kwanga ekintu cona ekiri kubasa kutuma twacumura. Ku turigezibwa kukora ekibi, nitwija kwebuza ngu: ‘Ni bata oku ndi kubasa kuhemukira omuntu owanyerekire rukundo nyingi nk’eyi?’​—1 Yoh 4:9, 10.

4. Ni bata oku kutina Yehova cakwasize omunyanyazi kusingura ekigezo?

4 Marta, omunyanyazi w’omuri Croatia akagezibwa kukora ekibi c’obushambani. Akahandika ati: “Kikangumira kutecereza ge n’okurwanisa eco kigezo c’okucumura nkashemererwa akire kace. Konka okutina Yehova bikandinda.” b Ni bata oku okutina Ruhanga byamurinzire? Marta akagamba ku yatecerize aha ngaruka ezabire ziraruge omu kukora eyo nsharamu mbi. N’itwe ni co eki turi kubasa kukora. Engaruka eri kukira ezindi ni oku kiri kushasha Yehova kandi kikatuma tutagumizamu kumuramya ebiro byona.​—Kut 6:5, 6.

5. Ni enki eki ori kubasa kwegera aha byahikire ahari Leo?

5 Twaba turi kutina Yehova, titurije kugira orwekwaso rw’okukora ebikorwa bibi. Leo, otwire omuri Kongo, akega eryo shomo. Ku hahwire emyaka ina abatizibwe akatandika kwekwatanisa n’abanywani babi. Akaba ari kutekateka ku obu we atari kukora ebyo bikorwa bibi, kwekwatanisa na bo kitari kushasha Yehova. Konka bwanyima, abanywani beye bakatuma yatandika kunywa amarwa mingi kandi yakora ekibi c’obushambani. Bwanyima akatandika kutecereza aha bi abazire beye b’Abakristo bamwegesize n’okushemererwa oku yabire yabuzire. Ni enki ecarugiremu? Akashuba yaterera. Abazehe bakamukwasa, rero yagarukira Yehova. Hati ni omuzehe oshemerirwe kandi ni omupayoniya w’omutano.

6. Ni baha bakazi b’ekigereraniso abu twaza kushwijuma?

6 Twaza kushwijuma ebiri omu Migani ekicweka ca 9, ahari kugamba ebikwatirine n’obwenge n’obushema hari kubigereranisa n’abakazi babiri. (Geranisa na Abaroma 5:14; Abagalatiya 4:24.) Twaba turi kubishwijuma, otecereze oku ensi ya Sitane eyijwiremu ebikorwa by’obushambani na poronogurafi. (Efe 4:19) Obwe rero, ni ec’omugasho kugumizamu kwemanyiza kutina Ruhanga kandi twerinda ebibi. (Emi 16:6) Orebire, twena abashija n’abakazi, nitubasa kugasirwa n’ebiri omuri eco kicweka. Buri mukazi oru kugambwamu natumira ‘abatine bwenge.’ Buri omwe naba ari kugamba ngu, ‘mwije omu nju yange murire aha meza yange.’ (Emi 9:1, 5, 6, 13, 16, 17) Konka ebyahikire aha bayikirize obwo butumire bwombi, nibitana.

YERINDE OBUTUMIRE BW’OMUKAZI W’OMUSHEMA

Okwikiriza obutumire bw’‘omukazi w’omushema’ nikibasa kuturetera ebizibu byingi (Reba paragurafu ya 7)

7. Tukuratize ebiri omu Migani 9:13-18, ni nkahe ahu obutumire bumwe buri kutoza abari kubwikiriza? (Nambwenu reba ekishushani.)

7 Reba obutumire bw’‘omukazi w’omushema.’ (Shoma omu Migani 9:13-18.) Natumira abantu abatine bwenge ari kubagambira ngu: ‘Mwije turye hamwe’. Ni enki ecabahikireho? ‘Bona bakahikwaho n’okufa.’ Ebyo bigambo nibibasa kuba byakwijusa ebiri omu bicweka by’okubanza by’ekitabo c’Emigani. Nihaturabura aha bikwatirine n’omukazi w’‘omuhashoni’ kandi w’‘ensharizi.’ Nihatugambira hati: ‘Enju yeye neza omu kufa.’ (Emi 2:11-19) Omu Migani 5:3-10 na ho nihaturabura aha bikwatirine n’‘omukazi w’omuhashoni’ owu ‘ebigeri byeye biri kushuma omuri rufu.’

8. Ni eha nsharamu eyi turi kuba tushemerire kukora?

8 Abari kuhurira obutumire bw’omukazi w’omushema nibaba bashemerire kusharamu yaba barije kubwikiriza ninga bakabwanga. N’itwe nitubasa kuhika omu mbera eziri kutushaba kukora ensharamu nk’eyo. Mbehi twabugana ekigezo c’obushambani ninga shi kureba ponogurafi, yakuba eri omu binyamakuru ninga ahari intaneti, ni enki eki turije kukora?

9-10. Ni ziha nshonga zimwe ezishemerire kutuma twayerinda ebikorwa by’obushambani?

9 Hariho enshonga ndungi ezishemerire kutuma twayerinda ebikorwa by’obushambani. Ogo mukazi ‘w’omushema nagamba ngu: ‘Amizi g’enyibano niganura.’ ‘Amizi g’enyibano’ ni gaha? Bibuli negeranisa okunyamana k’omushija n’omukazi abagisirwe n’amizi agari kuruhura. (Emi 5:15-18) Omushija n’omukazi nibabasa kwesimira okunyamana kwabo baba bagisirwe omu biragiro. Konka, ‘amizi g’enyibano’ ti ko gari. Ago mizi nigabasa kugereranisibwa n’okunyamana okutikirizibwe. Nibikunda kubaho omu ibanga, nk’oku omushuma ari kwiba omu ibanga. Amizi g’enyibano nigabasa kurebeka nk’aganuzire abari kushambana baba bari kutecereza ku hatine orije kubimanya. Konka, nibaba bari kwebiha mazima! Yehova nareba byona. Tihine ekiri kushasha nk’okuferwa obunywani bwawe na Yehova; obwe rero ago mizi tiganuzire. (1 Kor 6:9, 10) Konka hariho n’ebindi.

10 Obushambani nibutuma omuntu yagira ekishwaro, ahurira atine mugasho, burugamu enda ezitetegwirwe, kandi bushenya n’amaka. Obwe rero, ni ec’obwenge kwerinda ‘enju’ y’omukazi w’omushema, n’ebyokurya byeye. Oyihireho okufa omu by’omwika, abantu bingi abari kukora ebikorwa by’obushambani, nibarwara endwara eziri kutuma bafa obwire butakahikire. (Emi 7:23, 26) Omu kicweka ca 9 orunyiriri rwa 18 nihahendera hari kugamba ngu: ‘Abagenyi beye bari omu kituro.’ Mbwenu shi ni ahabw’enki abantu bingi bari kwikiriza obutumire bweye oburi kutuma bahikwaho n’akabi?​—Emi 9:13-18.

11. Ahabw’enki okureba poronogurafi, biri eby’akabi munonga?

11 Omutego ogu abingi bari kugwamu, ni okureba poronogurafi. Abantu bingi nibatecereza ngu poronogurafi teyine enshonga. Konka, poronogurafi ni ey’akabi, nemaramu ekitinisa, kandi egumire kuyicwekaho. Ebishushani by’obushambani, nibiba bigumire kubyiha omu bwenge. Kandi ekiri kukira byona, poronogurafi teri kwita ebyetengo by’omubiri bibi, ahobwe nebyenegeza. (Kol 3:5; Yak 1:14, 15) Abingi omu bari kureba poronogurafi, nibagwa omu kibi c’obushambani.

12. Ni bata oku turi kubasa kwereka ku turi kwerinda ebishushani ebiri kwenegeza ebyetengo by’obushambani?

12 Mbwenu shi ni enki eki itwe Abakristo tushemerire kukora, twareba ekishushani ca poronogurafi cayija omu simu yitu? Tushemerire kuhika turi kukihaho amisho. Eco nitukikora twayijuka ku ekintu c’omuhendo eki twine ari obunywani bwitu na Yehova. Nangwa n’ekishushani ekiri kurebeka nk’ekitari eca poronogurafi, nikibasa kutuma omuntu yagira ebyetengo bibi by’obushambani. Ahabw’enki tushemerire kubyerinda? Ni ahabw’okuba tutari kwenda kukora ekintu cona ekiri kubasa kutuma twagira ebitekateko by’obushambani omu bwenge bwitu. (Mat 5:28, 29) Omuzehe w’omuri Tayilandi ori kwetwa David akagamba ati: “Ninkunda kwebuza ngu: ‘Mbehi ebishushani ebi ndi kureba n’obu byakuba bitari poronogurafi, nibishemeza Yehova nagumizamu kubireba?’ Emitecerereze nk’eyo nenkwasa kukora ensharamu ndungi.”

13. Ni enki ekirije kutukwasa kukora ensharamu ndungi?

13 Nitukora ensharamu ndungi, twayemanyiza kutina kukora ebintu ebiri kushasha Yehova. Okutina Ruhanga ni bwo ‘butandikiro bw’obwenge.’ (Emi 9:10) Ebyo ni byo ebi turi kushanga omu nyiriri z’okubanza z’ekicweka ca 9, c’Emigani ahu turi kushanga omukazi ori kugereranisibwa n’ ‘obwenge obwa buzima.’

YIKIRIZA OBUTUMIRE BW’OBWENGE OBWA BUZIMA

14. Ni buha bundi butumire oburi omu Migani 9:1-6?

14 Shoma omu Migani 9:1-6. Ahampaha twashomamo ebikwatirine n’obwenge oburi kuruga aha munyabwenge ori kukira abandi bona, ari we Yehova. (Emi 2:6; Rom 16:27) Twahurira ku ogo mukazi yayombekire enju mpangu eyine enkingi mushanju. Ebyo nibyereka ku Yehova ari efura, kandi ku nayakira abantu bona abari kwenda kuta omu bikorwa obwenge bweye omu kubaho kwabo.

15. Ni enki eki Ruhanga ari kutushaba kukora?

15 Yehova ni efura kandi natangira omu bwingi. Eyo micwe eri omu ‘bwenge obwa buzima’ obwayorekirwe n’ogo mukazi ori kugambwa omu Migani ekicweka ca 9. Eyo nkuru netugambira ku ogo mukazi yategwire enyama, vinyo, kandi ku yatebekanisize n’ameza geye. (Emi 9:2) Kandi aha runyiriri rwa  4 n’orwa 5, nihatugambira ku ogo mukazi [ori kwetwa bwenge] na we yatumire abatine bwenge ati: ‘Mwije murye aha byokurya byange.’ Ahabw’enki tushemerire kuza omu nju y’omukazi w’omunyabwenge rero tukarya ebyokurya ebi ari kutanga? Yehova nayenda ngu abana beye bagire obwenge kandi bahurire barinzirwe. Tari kwenda ngu twege twabanza kuhikwaho n’ebizibu ebiri kutushasha. Ni yo nshonga ari ‘kubikira ab’emitima egororokire obwenge obuhikire.’ (Emi 2:7) Twaba turi kutina Yehova omu buryo obuhikire nikija kutuma twayenda kumushemeza. Nitwija korobera obuhabuzi bweye kandi tubute omu bikorwa tushemerirwe.​—Yak 1:25.

16. Ni bata oku kutina Ruhanga byakwasize Alain kukora ensharamu ndungi kandi shi ni enki ecarugiremu?

16 Reba oku kutina Ruhanga cakwasize Alain kukora ensharamu ndungi. Ni omuzehe w’ekibina kandi ni omwegesa ah’ishomero. Akagamba ngu: “Abingi omu bu twabire turi kukorana bakaba bari kureba poronogurafi nka bumwe omu buryo bw’okukoresa omu kwegesa ebikwatirine n’ebisina.” Konka we ti ko oku yabire ari kukireba. Akagamba ati: “Ahabw’okutina Ruhanga nkamarira kwanga kureba ezo filimu. Nambwenu nkabashoborera enshonga ntari kuzireba.” Akakuratiza obuhabuzi bw’‘okugendera omu muhanda g’okwetegereza.’ (Emi 9:6) Bamwe omu begesa bagenzi ba Alain abarebire oku yabire amarire kuba omwesigwa, hati nibega Bibuli kandi bekwatanisa omu nterane.

Okwikiriza obutumire bw’obwenge obwa buzima nikituma twatunga amagara. (Reba paragurafu ya 17-18)

17-18. Ni eha migisha eyi abari kutunga obwenge obwa buzima bari kutunga hati kandi shi ni eha eyi barije kutunga omu biro by’omu misho? (Nambwenu reba ekishushani.)

17 Yehova akakoresa ecokureberaho c’abo bakazi babiri b’ekigereraniso kugira ngu atwereke emigisha eyi turije kutunga omu biro by’omu misho. Abari kwikiriza obutumire bw’omukazi w’omushema nibatunga okushemererwa kw’akire kace bari kucumura. Tugambisize amazima, nibesimira eby’omuri obu bwire, behuza eby’omu biro by’omu misho. Eco nikituma bahikwaho n’orufu.​—Emi 9:13, 17, 18.

18 Konka, ebyo nibitana n’abari kwikiriza obutumire oburi kuruga aha mukazi ori kugereranisibwa n’obwenge obwa buzima! Abari kwikiriza obutumire bweye nibarya ebyokurya ebitegwire ge kandi ebyijwiremu entunga mubiri, ni okugamba ebyokurya by’omwika. (Isa 65:13) Birabire aha muhanuzi Isaya Yehova akagamba ati: ‘Mumpurire muntireho omutima, mubone kurya ebirungi, amagara ganyu gabone kushemerererwa ebirungi.’ (Isa 55:1, 2) Turi kwega kwanga ebi Yehova ari kwanga kandi tukakunda ebi ari kukunda. (Zab 97:10) Kandi nitwesimira kweta n’abandi kugira ngu bagasirwe n’obwo bwenge obwa buzima. Nituba turi nk’abemerire omu myanya mikuru y’omu irembo turi nk’abari kweta ngu: ‘Wena otine bugobya ayije aha.’ Itwe n’abari kutuhurira nitwija kutunga emigisha hati n’omu biro by’omu misho. Okwehangana oku turi kwereka nikwija kutuma twabaho ebiro byona turi kugendera omu muhanda g’okwetegereza.”​—Emi 9:3, 4, 6.

19. Tukuratize ebiri omu Muburizi 12:13, 14, ni enki eki twamaririra kukora? (Nambwenu reba akashanduku akine omutwe oguri kugira ngu: “Okutina Ruhanga nibitugasira.”)

19 Shoma omu Muburizi 12:13, 14. Nimureke okutina Ruhanga kugumizemu kutukwasa kurinda omutima gwitu, n’okuba abashemire omu by’emicwe n’omu by’omwika omuri obu bwire bw’aha muheru obugumire. Okutina Ruhanga omu buryo obuhikire nibyija kutuma twagumizamu kweta abantu bingi oku kiri kubasika kugira ngu bamanye obwenge obwa buzima kandi bubagasire.

ECESHONGORO CA 127 Oku Nshemereire Kutwaza

a Abakristo bashemerire kwemanyiza kutina Ruhanga. Oko kutina Ruhanga nibibasa kurinda omutima gwitu kandi biturinda ebikorwa by’obushambani na poronogurafi. Omuri eki kicweka, twaza kushwijuma ebiri omu Migani ekicweka ca 9, turebe entanisa eri ahagati y’obwenge n’obushema, tukoresize abakazi babiri b’ekigereraniso. Obuhabuzi oburi omuri eki kicweka nibubasa kutugasira hati n’omu biro by’omu misho.

b Amazina agamwe gakahindurwa.