Za aha birimu

Za ahari Ebirimu

ENKURU Y’EBYABIREHO

Okufa aha bandi nibireta emigisha myingi

Okufa aha bandi nibireta emigisha myingi

Ndi hamwe na mama na munyanyazi wange, Pat, omu mwaka gwa 1948

“EDINI y’Abangirikani teri kwegesa amazima. Gumizamu kurondesa amazima.” Mukaka owabire ari omu idini y’Abangirikani ku yamazire kugambira mama ebyo bigambo, mama akahika ari kutandika kurondesa edini ey’amazima. Konka mama akaba atari kukunda Abahamya ba Yehova, kandi akangambira ngu ngume nyeshereke baguma kwija omu ka, ahu twabire tutwire omu tawuni ya Toronto, omuri Kanada. Konka murumuna wa mama ku yatandikire kwega Bibuli n’Abahamya omu mwaka gwa 1950, na mama akatandika kuyega. Bakaba nibegera omu ka ya nyokwento wange kandi bwanyima bakija kubatizibwa.

Tata akaba ari omwegesa omu rindi dini eryabire riri omuri Kanada. Obwe rero nyowe na munyanyazi wange, buri sande akaba natutwara omu mashomero g’abana g’eby’amadini, bwanyima tuza omu cegeso ceye ecabire nikibaho shaha 11:00 za nyomushana. Omu mwebazo tukaba nitugenda na mama omu nterane omu Nju y’Obukama. Eco kikatuma catworobera kumanya ahu ago madini abiri gabire gari kutanira.

Omu mwaka gwa 1958 ndi omu kiterane c’amahanga obu nabire ngenzire n’ab’omu ka ya Hutcheson

Mama akatandika kwegesa ebi yabire ari kwikiriza banywani beye b’omu bwire bwa kare, harimu Bob, na Marion Hutcheson, owayikirize kwega amazima. Omu gwa 1958 Hutcheson n’omukazi weye hamwe n’abatabani babo bashatu, bakantwara omu kiterane c’ebiro munana c’amahanga ecaberire omu tawuni ya New York. Hati nabitecerezaho, ninyerebera oku cabashabire amani kuntwara omuri eco kiterane, konka eco kiterane ni bimwe omu bintu ebyahindwire amagara gange.

BENETATA NA BANYANYAZI BAKANKWASA KUKORA BYINGI OMU MURIMO GWA YEHOVA

Obu nabire ndi omu myaka yange y’obunyeto, tukaba tutwire omu mafamu kandi nkaba nimpurira ku ndije kuba omuveterinari. Mama akaza kubigambira omuzehe w’ekibina. Ogo muzehe akanyijusya ku turi omu ‘biro by’aha muheru’ kandi yanyereka oku kwega yunivasiti, cabire kiri kubasa kunshishira obwire, kandi kikashisha obunywani bwange na Yehova. (2 Tim 3:1) Eco kikatuma nareka kuza kwega omuri yunivasiti.

Konka nkaba ncayebuza eki ndije kukora namara kwega. N’obu nabire ndi kwekwatanisa omu murimo g’okuburira omuri buri wikendi, nkaba ntakayesimira omurimo g’okuburira kandi nkaba ndi kureba ntari kubasa kuba omupayoniya. Omuri obwo bwire tata owabire atari kwikiriza, na shwento, bakanshaba kuza kukora omuri kampani y’eby’okwezigamira. Shwento akaba ari omuntu ogumire omuri eyo kampani, obwe rero nkikiriza ogo murimo.

Ahabw’okuba omuri Toronto nabire ndi kukora obwire buringwa kandi nkekwatanisa n’abantu abatari Abahamya ba Yehova, kinkangumira kugumizamu kwekwatanisa omu bikorwa by’omwika. Nkaba nimba hamwe na shwenkuru owabire atari Omuhamya wa Yehova. Konka bwanyima akija kufa; obwe rero nkaba nshemerire kufuruka.

Hutcheson n’omukazi weye, abababire bantwire omu kiterane c’omu mwaka gwa 1958, bakaba bari nk’abazire bange. Bakanshaba kuza kutura na bo kandi ebyo bikankwasa kugira entunguka omu by’omwika. Omu mwaka gwa 1960, nkabatirizibwa hamwe n’omwojo wabo ori kwetwa John. John ku yatandikire obupayoniya, nanye bikampiga kwekwatanisa omu murimo g’okuburira. Benetata b’omu kibina bakareba entunkuka ezi nabire ndi kukora omu by’omwika, rero bahika aho bantaho ngu mbe omureberezi w’iteraniro ry’Omukristo n’omurimo g’okuburira.

NKABONA OW’OKUKWATANISA NA WE KANDI NABA OMUPAYONIYA

Ah’izoba ryitu ry’obugenyi omu mwaka gwa 1966

Omu mwaka gwa 1966, nkatasana na Randi Berge, owabire ari kukorana n’amani omurimo g’obupayoniya kandi owabire ayetegwire kuza kukorera ahantu hona ahari kwetenga obuyambi. Omureberezi witu ori kutayayira ebibina akatukunda munonga kandi yatushaba kuza kuyamba ekibina c’omuri Orillia, Ontario. Obwe rero, tukapakira ebintu twafurukirayo.

Ku twahikire omuri Orillia, nkekwatanisa na Randi omu kukora omurimo g’obupayoniya bw’obwire bwona. Amani agu yabire nataho omu murimo g’okuburira mazima gakankora aha mutima! Bwanyima nkatandika kukunda omurimo g’obupayoniya kandi nayesimira kukoresa Bibuli n’okureba abantu bari kwega amazima. Mazima kikanshemeza munonga kukwasa abantu b’omuri Orillia kukora empinduka kugira ngu babe abahereza ba Yehova.

TURI KUHINDURA ORURIMI N’OKU TWABIRE TURI KUREBA EBINTU

Obu twabire tugire kutayaya omuri Toronto, nkabugana na mwenetata Arnold MacNamara, owabire ari omu babire bari kwebembera Beteli. Akatubuza yaba turi kubasa kukora omurimo g’obupayoniya bw’omutano. Tukamugarukamu ngu: “Tukabyikiriza! Konka tukorera ahandi hatari omuri Quebec!” Nkaba nagizirweho engaruka n’ebintu ebi abantu b’omuri Kanada abari kugamba Orujungu babire bari kugamba aha bari kugamba Orufurenci b’omuri Quebec. Obwire bukahika abantu bayesharinga kugira ngu Quebec ebe ihanga okwaryo, etaguma ah’ihanga rya Kanada.

Arnold akangarukamu ngu: “Omuri obu bwire, Quebec ni ko kacweka konka aku ofisi eri koherezamu abapayoniya b’omutano.” Nkahika ndi kwikiriza kuzayo. Nkaba ndi kumanya ku Randi yabire ari kukunda kuburira omuri ako kacweka. Bwanyima, nkija kwerebera ku eyo ari yo nsharamu ndungi eyi twakozire omu kubaho kwitu!

Ku twarugire omu ishomero eriri kwegesa Orufurenci eryamazire esande itano, nyowe na Randi hamwe n’ondijo mushija n’omukazi tukaza omuri Rimouski, ahari kilomita 540 orugire omu matemba ga burugwizoba bwa Montreal. Konka nabwo tukaba tucayine byingi by’okwega kandi eco nkaba ninkireba nashoma ebirango omu nterane. Hine obu nagambire ngu: Omu kiterane kitu eki turije kugira nitwija kwekwatanisa n’“abantu b’omuri ostrich” omu mwanya g’okugamba ab’omuri “Ositareliya.”

Enju eyi twabire turi kweta “Enju ya Mutare” omuri Rimouski

Obu twabire turi omuri Rimouski, twena oku twabire turi bana, tukwekwatanisa n’abanyanyazi babiri ababire batakagire omu maka hamwe na Huberdeau n’omukazi weye n’abahara babo babiri. Huberdeau n’omukazi weye bakapangisa enju eyabire erimo ebishenge mushanju kandi hakaturamu n’abandi bapayoniya. Tukayeta Enju ya Mutare, ahabw’okuba yabire eri kushusha mutare kandi eyine n’enkingi za mutare. Tukaba turi kuyituramu turi nk’abantu 12 ninga 14. Ahabw’okuba nyowe na Randi twabire turi abapayoniya b’omutano, tukaba nituburira buri kasheshe, omu ihangwe, n’omu mwebazo, kandi kikaba nikitusheza munonga kubona owu turagende na we omu kuburira n’obu hakuba hari kufuka munonga.

Tukakizaho kugirana obunywani n’abo bapayoniya b’abesigwa, ahabw’okuba bakatubera nk’abagizire eka yitu. Obumwe tukaba nitukira kwesitamira aha mahega twota omuriro, kandi obundi tukaba nitutecera hamwe kandi turya hamwe. Abamwe omuri abo benetata bakaba nibekundira omuziki, obwe rero buri Rwamukaga tukaba nitukira kweshongora n’okuzina.

Abantu bingi b’omu kacweka ka Rimouski nibakunda amazima g’omuri Bibuli! Omu myaka etano eyi twamazireyo tukesimira kukwasa abegi ba Bibuli kugira entunguka bahika aha kubatizibwa. Kandi ekibina kikeyongera cahika aha baburizi 35.

Omuri Quebec, tukegerayo ebintu byingi birungi itwe nk’ababurizi. Tukerebera oku Yehova yabire ari kutukwasa omu murimo g’okuburira n’okutunga eby’omubiri ebi turi kwetenga. Nambwenu, tukakunda abantu ababire bari kugamba orurimi rw’Orufurenci, twakunda orurimi rwabo n’omucwe gwabo. Kandi ebyo bikatuma twakunda n’endijo micwe y’abandi.​—2 Kor 6:13.

Omu buryo obutungurine, ofisi ekatushaba kufurukira omu tawuni ya Tracadie, omu burugwizoba bwa New Brunswick. Eco kikatubera ekizibu ahabw’okuba tukaba twine enju eyi twabire tumazire kupangisa kandi nkaba nyine n’omurimo ogu nabire ninkora obwire buce g’okwegesa. Oyihireho ebyo, bamwe omu begi bitu ba Bibuli ni bwo obu babire bacaba ababurizi kandi tukaba twatandikire n’okombeka enju y’Obukama.

Tukamara wikendi yona turi kushaba kugira ngu Yehova atukwase twafurukira omuri Tracadie, ahabire hari kutana munonga n’omuri Rimouski. Konka tukareba ku yaba Yehova yatushaba kuzayo tushemerire kuzayo. Tukesiga Yehova twabita omu mikono yeye kugira ngu twije kureba oku aritukwasa kusingura ebyo bizibu. (Mal 3:10) Ahakuba Randi ari omukazi okuzire omu by’omwika, ori kwehayo kandi ori kuringaniza, kikatuma byatworobera kufuruka.

Eco kibina eki twafurukiremu kikaba kine omuzehe omwe ori kwetwa Robert Ross. Akaba ari omupayoniya we n’omukazi weye Linda, kandi bakasharamu kuguma omuri ako kacweka kuhisa obu bamazire kuzara omwana wabo w’okubanza. N’obu babire bine emirimo myingi y’okufa ahari mutabani wabo owabire acari muto, bakaba nibatugaruramu amani bari kutwakira, kandi bekwatanisa n’itwe omu murimo g’okuburira.

EMIGISHA EYI TWATUNGIRE AHABW’OKUKORERA AHARI KWETENGWA OBUYAMBI

Turi omu bwire bw’embeho obu twabire tucatandika kutayayira ebibina

Ku twamazire emyaka ebiri turi kukora omurimo g’obupayoniya omuri Tracadie tukatungurwa n’okushabwa kutandika omurimo g’okutayayira ebibina. Tukatayayira ebibina ebiri kukoresa orururimi rw’Orujungu omu bwire bw’emyaka mushanju, bwanyima batuta omu kutayayira ebiri kukoresa Orufurenci omuri Quebec. Omureberezi w’akacweka kitu w’omuri Quebec, ori kwetwa Léonce Crépeault, akaba nansima ahabwa toku ezi nabire ndi kuha. Konka bwanyima akambuza ngu: “Mbehi hine oku ori kubasa kukizaho kukwasa abakuhurikize kucenga ebi ori kwegesa?” a Obwo buhabuzi bukankwasa kuta omutima aha bi ndi kwegesa n’aha kwegesa ebintu ebyorobi kubicenga.

Kimwe omu bintu ebi ntari kubasa kwebwa ni omurimo ogu nahibwe omu kiterane c’amahanga ecabireho omu mwaka gwa 1978 kine omutwe oguri kugira ngu “Okwikiriza nikutuma twasingura.” Nkakora omu kishenge c’ebyokurya. Kandi tukaba turategurire ebyokurya abantu abari kurenga 80,000, kandi omu buryo obutari kushushana. Ebintu byona bikaba biri bisya ahari inye: ebikoreso, ebyokurya, n’oburyo obu twabire turabitekemu. Tukaba twine ebibokisi bihango ebiri kuhika ahari 20 by’okutwaramu ebyokurya, konka obumwe hine obu byabire biri kwanga kukora. Aha kiro ecabandirize eki twabire turakorereho ekiterane, tituragire kutegura ahu twabire turateranire ahabw’okuba omuri eco kishaha hakaba hari kuberamu emizano. Kandi tukaba tushemerire kutamo amahega kugira ngu tubase kubategurira ebyokurya by’omu kasheshe! Tukaba turuhire, konka nkegera byingi aha ku abantu abu twabire turi kukorana babire bari kukora n’amani kandi bari kwehayo. Eco kikatuma twaba abanywani kandi na hati tucakundana. Tukesimira munonga eco kiterane ecaberire omuri Quebec, n’obu omuri ako kacweka habire harimu okuhiganisibwa kwingi munonga omu myaka ya za 1940 na 1950!

Turi kwetegura ekiterane nyowe na Randi omuri Montreal omu mwaka gwa 1985

Nkegera byingi aha bareberezi bagenzi bange omu bwire bw’ekiterane ecaberire omuri Montreal. Hine omwaka, ogu David Splane, ori omu Kakiko k’Abarisa omuri obu bwire, ari we owabire ari omureberezi w’ekiterane. Bwanyima ku nashabirwe kukora ogo murimo, David akanshagika.

Omu mwaka gwa 2011, obu twabire tumazire emyaka 36 turi kutayayira ebibina, nkashabwa kuza kuba omwegesa omu ishomero ry’abazehe. Nyowe na Randi tukanyama aha bitanda ebiri kurenga 75 ebitari kushushana, omu bwire bw’emyaka ibiri kusha, konka ebyo bikaba nibishaba kweferereza. Aha muheru gwa buri sande, abazehe abayizire omu ishomero bakaba nibesimira kureba oku ab’omu Kakiko k’Abarisa bari kubafaho omu by’omwika.

Bwanyima, nkija kwegesa omu Ishomero ry’Ababuririzi b’Obukama. Abegi bakaba nibatura bahugire munonga, ahabw’entebekanisa ezi babire nibaba bine: nk’okushitama amashaha agari kurenga mushanju buri zoba bari kwega, kukora emikoro amashaha ashatu buri mwebazo, n’okutegura ebyokureberaho ebiri kuhika ahari bina ninga bitano omu sande. Nyowe n’omwegesa mugenzi wange, tukabashobororera ku babire batari kubasa kubibasa batatungire obuyambi bwa Yehova. Burijo nkaba ninyerebera ku abegi bayesiga Yehova, ari kubakwasa kuhikiriza ebintu byona nangwa n’ebi babire batari kutecereza ku bari kubasa.

OKUKWASA ABANDI NIBIRETA EMIGISHA ETARI KUHWAHO

Mama akaba nafa aha bandi kandi akwasa n’ebegi beye ba Bibuli kugira entunguka. Nangwa akanakwasa tata kugira emicwe mirungi. Mama ku yamazire ebiro bishatu afire, tukatungurwa n’okureba tata ari kwija omu nterane omu Nju y’Obukama, kandi akagumizamu kuzekwatanisamu omu myaka 26 eyakuratiriho. N’obu tata yafire atakabatizibwe, abazehe bakangambira ku ari we muntu owabire ari kuhika aha nterane bucari kare buri sande.

Nambwenu mama akaba nafa aha bana beye. Banyanyazi bange bashatu n’abashija babo, bona nibahereza Yehova omu bwesigwa. Babiri omuri bo nibakora ahari beteli. Omwe nakorera aha y’omuri Portugal ondijo akorera aha y’omuri Hayiti.

Nyowe na Randi hati nitukorera obupayoniya bw’omutano omuri Hamilton, Ontario. Obu twabire tucakora omurimo g’okutayayira ebibina, tukaba nitwesimira kwekwatanisa n’abandi omu kugaruka kutayayira n’okwegesa abegi babo ba Bibuli. Konka hati nitushemerererwa kureba entunguka z’abegi bitu. Kandi ahabw’okuba twabire abanywani ba benetata na banyanyazi b’omu kibina citu kisya, nikitugaruramu amani kureba oku Yehova ari kubakwasa omu bwire bubi n’omu bwire burungi.

Ku turi kugarura amisho enyima, mazima nitusima munonga rukundo eyi abandi batwerekire bari kutufaho. Kandi n’itwe nitukora cona eki turi kubasa kugira ngu tukwase abandi turi kubahiga kuhika aha ntego zabo z’eby’omwika. (2 Kor 7:6, 7) Ecokureberaho: Hariho omukazi, na mutabani weye na muhara weye ababire bari kukora omurimo g’obwire bwona. Nkabuza omushija weye yaba yabire yagerizeho kukora omurimo g’obupayoniya. Akangarukamu ku ari kukora eki ari kubasa cona kugira ngu ashagike abapayiniya b’omu ka yeye. Nkamubuza ngu: “Mbehi nobasa kubashagika kukira oku Yehova ari kubasa kukikora?” Na we nkamuhiga kuroza ahari ogo murimo ogu ab’omu ka yeye babire bari kukora. Bwanyima y’amezi mukaga akahika ari kutandika omurimo g’obupayoniya.

Nyowe na Randi nitugumizamu kugambira abacari bato emirimo ya Yehova eri kutangaza, kandi nitwesiga ku bariyesimira kuhereza Yehova nk’oku n’itwe byatushemize.​—Zab 71:17, 18.

a Reba enkuru y’ebyabireho omu Munara g’Omurinzi g’Okwakabiri 2020, pp. 26-30.