1. Hari kuburayo obwire buce ngu Petero afe ni enki eki yahumekirwe kukora?

 ENTUMWA Petero akaba namanya ku ari hihi kufa. Emyaka yona eyi yamazire ari kukorera Yehova omu bwesigwa, akekwatanisa na Yesu omu murimo g’okuburira, yaburira omu bucweka busya kandi yahereza omu Kakiko k’Abarisa. Konka Petero akaba atakamazire omurimo gweye. Hihi omu mwaka gwa 62-64 B.Y., akahumekerwa yahandika amabaruha abiri arigo 1 Petero na 2 Petero. Akaba nayesiga ku ago mabaruha gabire garije kukwasa Abakristo yamara kufa.—2 Pet 1:12-15.

2. Ahabw’enki amabaruha agu Petero yahandikire gabire gari kwetegwa?

² Petero akahandika ago mabaruha obu Abakristo bagenzi beye babire bari ‘omu kugezibwa kw’emiringo myingi.’ (1 Pet 1:6) Abantu babi bakaba batandikire kwegesa omu kibina enyegesa z’ebishuba eziri kuhabisa kandi bine emitwarize mibi. (2 Pet 2:1, 2, 14) Abakristo ababire batwire omuri Yerusalemu bakaba bari hihi ‘y’emperu ya byona’ ni okugamba amahe g’Abaroma agabire gari hihi kucwecereza Yerusalemu. (1 Pet 4:7) Hatariho okubanganisa amabaruha ga Petero gakakwasa Abakristo kureba eki babire bashemerire kukora ngu behangane omuri obwo bwire n’okwetegura ebigezo by’omu biro by’omu misho. b

3. Ahabw’enki tushemerire kushwijuma ebiri omu mabaruha ga Petero?

³ N’obu Petero yahandikire Abakristo b’omu kinyigana c’okubanza ago mabaruha, Yehova akagata omu kigambo ceye.  Obwe rero nitubasa kugasirwa n’ebiri omuri ago mabaruha. (Rom 15:4) Ahabw’okuba turi omu nsi eri kushagika ebikorwa bibi, nitwe nikibasa kutugumira kuhereza Yehova. Ekiri kukira ahari eco nitwija kubugana okubonabona kwingi okuri kukira okwahikire aha Bayudaya. Nitubasa kwegera ebintu by’omugasho omu biri omu mabaruha abiri ga Petero. Ebyo nibyija kutukwasa kutegereza ekiro ca Yehova, kwerinda okutina abantu, n’okwerekana rukundo. Nambwenu obwo buhabuzi nibubasa kukwasa abazehe kumanya oku bashemerire kufa aha bi entama ziri kwetenga.

4. Nk’oku biri kugambwa omuri 2 Petero 3:3, 4, ni enki ekiri kubasa kushisha okwikiriza kwitu?

⁴ Twehinguririzibwe n’abantu abatari kwikiriza obuhanuzi bw’omuri Bibuli. Abari kutuhakanisa nibabasa kutushecerera ahabw’okuba tumazire emyaka myingi tutegerize eco kiro. Hariho abahakani abari kugamba ku eco kiro kitaribaho. (Shoma omuri 2 Petero 3:3, 4.) Ku turi kuhurira ebitecerezo nk’ebyo omu batahi, abu turikukora hamwe, n’abanyabuzare bitu, nibibasa kutuma okwikiriza kwitu kwacendera. Petero akagamba ekiri kubasa kutukwasa.

5. Ni enki ekirije kutukwasa kugumizamu kutegereza twehangine omuheru gw’eyi nsi? (2 Petero 3:8, 9)

⁵ Abamwe nibabasa kutecereza ku Yehova yacererize kucwekereza eyi nsi mbi. Ebigambo bya Petero nibitukwasa kuguma twine emitecerereze mirungi tuguma kwijuka ku oku Yehova ari kureba obwire biri kutana n’oku abantu bari kubureba. (Shoma omuri 2 Petero 3:8, 9.) Ahari Yehova emyaka rukumi ni nk’izoba rimwe. Yehova akategereza ahabw’okuba nayenda ngu hatagira n’omwe owacwecerezibwa. Konka ekiro ceye ku kiri hika eyi nsi mbi neyija kurugaho. Mazima twine omugisha g’okukoresa obu bwire obwasigara kugira ngu tuburire abantu b’omu mahanga gona.

6. Ni bata oku turi kubasa kuguma tutegerize ekiro ca Yehova? (2 Petero 3:11, 12)

⁶ Petero akatushaba ngu ‘tugume tutegerize’ ekiro ca Yehova. (Shoma omuri 2 Petero 3:11, 12.) Ni bata oku turi kubasa kukikora? Nitubasa kukikora turi kutecereza aha migisha y’Obukama bwa Ruhanga burizoba. Shusha nk’owatera akashushani ori ahantu hariho akayaga karungi, ori kurya ebyokurya binuzire munonga, ori kwakira abakundwa bawe abafire bari kuzoka kandi ori kwegesa abantu ababireho kare obuhanuzi bw’omuri Bibuli obwahikirire. Ku turi kutecereza ahari ebyo bintu nibitukwasa kutegereza kandi twerinda kugira emitecerereze y’abantu b’omuri eyi nsi. ‘Twamanya ebyo’ bintu ebirije kubaho omu biro by’omu misho nitwija ‘kwerinda kuhabisibwa’ n’abegesa b’ebishuba.—2 Pet 3:17.

7. Ni enki ekiri kubasa kutuhikaho twatina abantu?

⁷ Oku turi kugumizamu kutecereza aha kiro ca Yehova, ni ko turije n’okugira ecetengo c’okugambira abandi obutumwa burungi. Konka ahabw’embera ezitari zimwe na zimwe nitubasa kutina kugamba. Ahabw’enki? Nitubasa kutina abantu. Eco ni co ecahikire ahari Petero. Aha kiro ecabandize okufa kwa Yesu Petero akaremwa kugamba ku ari omwegi wa Yesu kandi akamwehakana yagamba ku atari n’okumumanya. (Mat 26:​69-75) Konka bwanyima entumwa Petero akasingura obwoba yahandika ati: ‘Mutaritina okukangisa kwabo, kandi mutaryemereza omutima.’ (1 Pet 3:14) Ebigambo bya Petero nibituhamiza ku turi kubasa kwerinda kutina abantu.

8. Ni enki ekiri kubasa kukukwasa kusingura okutina abantu? (1 Petero 3:15)

 ⁸ Ni enki ekiri kubasa kutukwasa kwerinda kutina abantu? Petero natugambira ngu: ‘Muhe Kristo ekitinisa nka Mukama omu mitima yanyu.’ (Shoma omuri 1 Petero 3:15.) Ebyo nibitwariramu kwijuka ku Kristo Yesu ari Omugabe kandi ku ayine obushoborozi bwingi. Waguma kubona oburyo burungi bw’okuburira abantu konka okatina, ogume oyijuke Omugabe witu. Shusha nk’owamureba ari kutegecera omu iguru ayetorwirwe na ba marayika bingi. Yijuka ku ‘yahirwe obushoborozi bwona omu iguru n’omu nsi.’ kandi ku ‘ari hamwe n’iwe ebiro byona okuhisya obu eyi nsi erihwaho.’ (Mat 28:​18-20) Petero akatushaba ngu ‘tugume twetegwire’ kugambirira okwikiriza kwitu. Mbehi n’oba oyetegwire kuburira aha murimo, ah’ishomero ninga ahandi hantu omu buryo obukwatirweho? Guma oyetegure mbere obwire obu orije kuburira kandi otegure n’ebi orije kugamba. Shaba Yehova akuhe obumanzi kandi oyesige ku arije kukukwasa kusingura okutina abantu.—Byak 4:29.

9. Izoba rimwe ni bata oku Petero yaremirwe kwereka rukundo? (Nambwenu reba ekishushani.)

⁹ Petero akega oku ari kubasa kwereka abandi rukundo. Akaba ariho obu Yesu  yagambire ngu: ‘Nimbaha ekiragiro kisya nti: Mukundane; nk’oku nabakunzire, n’imwe mube ni ko mwakundana.’ (Yoh 13:34) Konka bwanyima akatina Abayudaya yayanga kurya hamwe na benetata na banyanyazi b’abanyamahanga. Entumwa Pawulo akagamba ku ebi Petero yakozire buri ‘oburyarya’. (Gal 2:11-14) Petero akikiriza obwo buhabuzi kandi yabwegeraho. Omu mabaruha gona agu Petero yahandikire akasindagiriza ku tutashemerire kuhurira tukunzire benetata na banyanyazi kusha ahobwe ku tushemerire n’okubereka eyo rukundo.

10. Ni enki ekiri kubasa kutukwasa kwereka ‘rukundo etarimu oburyarya?’ Shoborora. (1 Petero 1:22)

¹⁰ Petero akagamba ku tushemerire ‘kukunda benetata tutari kubaryarya’. (Shoma omuri 1 Petero 1:22.) Nitugira eyo rukundo twaba turi ‘korobera amazima.’ Omuri ago mazima harimu agari kugamba ku ‘Ruhanga atashorora.’ (Byak 10:34, 35) Nituba tutari korobera eco kiragiro ca Yesu twaba turi kukunda bamwe omu kibina, abandi tutari kubakunda. Ni amazima nitubasa kukunda munonga bamwe okukira abandi nk’oku Yesu yakikozire. (Yoh 13:23; 20:2) Konka Petero akatugambira ku tushemerire ‘kukunda benetata’ rukundo nk’eyi ab’omu ka bari kuba binine kandi tukayereka benetata bona.—1 Pet 2:17.

11. ‘Okukunda munonga tubyihire aha mutima’ ni kimanyisa ki?

¹¹ Petero akatushaba ‘kukunda benetata munonga tubyihire aha mutima.’ Eco kigambo “kukunda munonga” nikimanyisa kukunda omuntu n’obu cakuba kikugumire. Ecokureberaho: Reka tugire ngu mwenetata yatutwariza kubi. Hine obu turi kubasa kugwa omu mutego g’okwehorera omu mwanya g’okumwereka rukundo. Konka Petero akegera ahari Yesu ku kwehorera kitari kushemeza Ruhanga. (Yoh 18:10, 11) Petero akahandika ati: ‘Mureke kwihurana ebibi, ninga okugarurirana ebijumo, kureka omu mwanya gw’ebyo mushabirane omugisha.’ (1 Pet 3:9) Obwe rero ogume oreke rukundo etume wayereka embabazi n’esaasi nangwa n’abo abari kukugwisa kubi.

12. (a) Ni enki kindi eki rukundo eri kutugema kukora? (b) Nk’oku wakireba omuri vidiyo eri kugira ngu: Rinda obumwe bwitu, ni enki eki wamaririra kukora?

¹² Omu baruha y’okubanza ya Petero, akakoresa ekigambo ekiri kushushana n’‘okukundana munonga.’ Rukundo nk’eyo ‘neshweka ebibi byingi.’ (1 Pet 4:8) Petero nabasa kuba yabire ari kwijuka amashomo agari kukwata aha kusasira agu Yesu yabire yamwegesizeho. Hine obu Petero yabire ari kutecereza ku okusaasira mwenetata ‘emirundi mushanju’ cabire kiri kumara. Konka Yesu akamwegesa ku ashemerire kusaasira ‘emirundi 77,’ ekiri kumanyisa kusaasira omuntu obwire bwona kandi eco nitwe ni co eki tushemerire kukora. (Mat 18:21, 22) Yaba kiri kukugumira korobera eco kiragiro otahwa amani! Abahereza ba Yehova abatahikirire hine obu kiri kubagumira kusaasira. Ekintu c’omugasho eki oshemerire kukora hati ni okugira entambwe ezi watera okasasira mwenetata kandi okaretaho obusinge ahagati yawe na we. c

13. Ni biha bizibu ebiri kubasa kutuma abazehe baremwa kufa ahari benetata na banyanyazi?

¹³ Petero tarebirwe ebigambo ebi Yesu yamugambire yamara kuzoka ari kumugambira ngu: ‘Risa entama zange.’ (Yoh 21:16) Waba ori omuzehe nomanya ku obwo  buhabuzi buri kukukwataho. Konka hine obu kiri kugumira abazehe kubona obwire bw’okukora ogo murimo g’omugasho. Abazehe bashemerire kubanza bafa ahabi ab’omu maka gabo bacenire, eby’omu nyehurira n’omu buryo bw’omwika. Nambwenu nibebembera omurimo g’okuburira kandi bategura za toku z’omu nterane, omu biterane n’omu biterane bihango. Abamwe nibayamba omuri Komiti eri kuyamba abarwire ninga shi bikiriza kuyamba omu by’obwombeki. Mazima abazehe bine emirimo myingi!

14. Ni enki ekiri kuhiga abazehe kufa aha ntama? (1 Petero 5:1-4)

¹⁴ Petero akashaba abazehe bagenzi beye ngu ‘barise ge obusyo bwa Ruhanga.’ (Shoma omuri 1 Petero 5:1-4.) Waba ori omuzehe nitumanya ku ori kukunda benetata na banyanyazi kandi ku ori kwenda kubafaho. Konka hine obu ori kuba ohugire ninga shi ohurira oruhire kituma otahikiriza ge ogo murimo. Ni enki eki ori kubasa kukora? Gambira Yehova ebiri kukwemereza omutima. Petero akahandika ati: ‘Ori kuhereza ahereze n’amani agu Ruhanga yamuhire.’ (1 Pet 4:11) Benetata na banyanyazi ba we nibabugana ebizibu ebitari kubasa kuterera omu bwijwire omuri eyi nsi mbi. Konka guma oyijuke ku ‘omurisa mukuru’ ari we Yesu Kristo ari kubasa kubakwasa kukora eki iwe otari kubasa kubakorera. Eco nabasa kukikora omuri obu bwire n’omu nsi ensya. Ruhanga nashaba abazehe kukunda benetata, bakabakwasa kandi ‘bakababera ecokureberaho.’

15. Ni bata oku omuzehe omwe ari kurisa entama? (Nambwenu reba ekishushani.)

¹⁵ William omazire obwire ari omuzehe, namanya omugasho g’okurisa entama. Ecorezo ca COVID-19 ku catandikire, we na abazehe bagenzi beye bakaba nibaterera buri muburizi ori omu mutwe gwabo buri sande. Akashoborora enshonga ari kugira ati: “Benetata na banyanyazi bingi bakaba bari omu ka bari bonka kandi eco kikaba kiri kubasa kutuma bagira ebitecerezo bibi.” Mwenetata yaba ari kuraba omu bizibu William namuhurikiza ayetonzire kugira ngu amanye ebi ari kwetenga n’ebimwemerize omutima. Kandi natecereza aha kiri kubasa kukwasa ogo mwenetata namunonga vidiyo ziri aha rubuga rwitu. Akahandika ati:  “Okurisa entama nibyetengwa munonga omuri obu bwire kukira kare hona. Nitutaho amani kugira ngu tukwase abantu kwega ebiri kukwata ahari Yehova, kandi ago mani ni go agu tushemerire kutaho omu kukwasa abahereza ba Yehova kugira ngu bagume bari omu mazima.”

16. Ni bata oku turi kubasa kuta omu bukorwa ebiri omu mabaruha ga Petero?

¹⁶ Twashwijuma amashomo mace agu turi kwiha omu mabaruha abiri ga Petero. Nobasa kuba wareba ahu oshemerire kukora empinduka. Ecokureberaho: Mbehi wareba ku oshemerire kukizaho kutecereza aha migisha eyi orije kutunga omu nsi ensya? Mbehi wareba ku noyetenga kweteraho entego y’okuburira aha murimo, ah’ishomero ninga ahandi omu buryo obukwatirweho? Mbehi tiwareba oburyo obu oshemerire kukundamu benetata na banyanyazi omu bwijwire? Imwe abazehe mbehi mwamaririra kurisa entama za Yehova mubyekundire kandi mubitireho amani? Wayeshwijuma otari kwesasira noyija kureba aho oyine obweremwa, konka otahwamu amani. ‘Mukama ayine embabazi,’ kandi nayija kukukwasa kugira entunguka. (1 Pet 2:3) Petero akatuhamiza ati: ‘Ruhanga aryabagarura busya, abagumye kandi abahe amani.’—1 Pet 5:10.

17. Ni eha migisha eyi turije kutunga twayerinda kucweka entege kandi tukikiriza ngu Yehova atugarure busya?

¹⁷ Omu ukubanza Petero akaba arikuhurira atahikire kuhika ahu omwana wa Ruhanga yabire ari. (Luk 5:8) Konka Yehova na Yesu bakakwasa Petero kwerinda kucweka entege yagumizamu kuba omukurasi wa Kristo. Eco kikatuma Petero yayikirizibwa ‘kutaha omu Bukama obutahwaho bwa Mukama witu kandi Omujuni witu Yesu Kristo.’ (2 Pet 1:11) Mazima eco ni ekihembo c’omutano! N’iwe ku origumizamu n’amani nk’oku Petero yakikozire kandi okikiriza ngu Yehova akugarure busya, noyija kutunga ekihembo c’amagara agatahwaho. Kandi ozahebwa ‘okujuna kw’amagara gawe nk’ekihembo c’okwikiriza kwawe.’—1 Pet 1:9.