1. Ni enki eki omushija w’Omukristo ashemerire kukora kugira ngu agire eki yahikaho?

 OMUGABE Dawudi akahabura Solomoni ati: ‘Ba ow’amani, oyeyoreke ori omushija.’ (1 Bag 2:1-3) Abashija b’Abakristo bona nibakora cona eki bari kubasa bakuratiza obwo buhabuzi. Kugira ngu bagire eki bahikaho, bashemerire kwega korobera ebiragiro bya Ruhanga kandi bakuratiza emisinge ya Bibuli omu kubaho kwabo. (Luk 2:52) Ahabw’enki benetata abacari bato bashemerire kuba abashija abakuzire omu by’omwika?

2-3. Ahabw’enki mwenetata ocari muto ashemerire kuba Omukristo okuzire omu by’omwika?

² Abashija b’Abakristo nibaba bine obujunanizibwa obu bashemerire kuhikiriza omu maka gabo n’omu kibina. Kandi hatariho okubanganisa, n’imwe benetata abacari bato nimutekateka aha bujunanizibwa obu murije kutunga omu biro eby’omu misho. Nobasa kuba oyine entego y’okwija kukora omurimo g’obwire bwona, kuba omuhereza w’ekibina, n’okwija kuba omuzehe w’ekibina. Nambwenu nobasa kuba ori kwenda kutasya kandi okazara abana. (Efe 6:4; 1 Tim 3:1) Kugira ngu ohike ahari ezo ntego, noyetenga kuba Omukristo okuzire omu by’omwika. b

³ Ni enki ekiri kubasa kukukwasa kuba Omukristo okuzire omu by’omwika? Hariho ebintu by’omugasho ebi oshemerire kugiraho entunguka. Mbwenu shi ni enki eki ori kubasa kukora hati kugira ngu oyije kuhikiriza emirimo eyi orije kutunga omu biro eby’omu misho?

4. Ni nkahe ahu ori kubasa kwiha ebyokureberaho birungi by’okutoreza? (Nambwenu reba ekishushani.)

⁴ Torana ebyokureberaho birungi by’okutoreza. Omuri Bibuli harimu ebyokureberaho birungi by’abashija ebi abacari bato bari kubasa kutoreza. Abo bashija b’omu bwire bwa kare bakaba nibakunda Ruhanga kandi bari kuhikiriza emirimo etari emwe omu kufa aha bahereza ba Ruhanga. Nambwenu nobasa kubona ebyokureberaho birungi omu Bakristo abakuzire omu by’omwika b’omu ka yawe n’omu kibina cawe. (Heb 13:7) Kandi hariho ecokureberaho ekiri kukira ebindi eki ori kubasa kutoreza, ni okugamba eca Yesu Kristo. (1 Pet 2:21) Waba ori kushwijuma ebyo by’okureberaho, ogume oyetegereze emitwarize mirungi eyi babire bine. (Heb 12:1, 2) Bwanyima orebe oku ori kubasa kubatoreza.

5. Ni bata oku ori kubasa kongera obushoborozi bwawe bw’okutecereza kandi shi ahabw’enki kiri ec’omugasho? (Zaburi 119:9)

⁵ Gira obushoborozi bw’okutecereza kandi oburinde. (Emi 3:21) Omushija oyine obushoborozi bw’okutecereza nayetonda mbere y’okugira eki yakora. Obwe rero, taho amani kugira ngu ogire ogo mutwarize kandi ogume nogurinda. Ahabw’enki? Eyi nsi eyijwiremu abacari bato bingi abari kutegekwa n’ebitecerezo byabo n’abari kwikiriza ngu enyehurira zabo zitegeke ebikorwa byabo. (Emi 7:7; 29:11) Nambwenu ebinyamakuru nibigira engaruka zigumire aha bacari bato. Konka shi ni bata oku ori kubasa kugira obushoborozi bw’okutecereza? Nobasa kutandika ori kweyegesa emisinge ya Bibuli kandi otecereza oku biri kukugasira. Bwanyima ogume okorese eyo misinge omu kukora ensharamu eziri kushemeza Yehova. (Shoma omuri Zaburi ya 119:9.) Watera eyo ntambwe y’omugasho, noba omushija okuzire omu by’omwika. (Emi 2:11, 12; Heb 5:14) Reka turebe oku obushoborozi bw’okutecereza burije kukukwasa omuri ezi mbera ibiri: (1) omu ku ori kutwariza abanyanyazi n’ (2) omu ku ori kukora ensharamu aha bikwatirine n’oku ori kurebeka.

6. Ni bata oku obushoborozi bw’okutecereza buri kukwasa mwenetata ocari muto kuha abanyanyazi ekitinisa?

⁶ Obushoborozi bw’okutecereza nibwija kukukwasa kuha abakazi ekitinisa. Ni ebishangirwe mwenetata ocari muto kuhurira ari kwenda  kugirana obunywani n’omunyanyazi. Konka, mwenetata oyine obushoborozi bw’okutecereza tarije kugamba, kuhandika ninga kukora ekintu ekiri kubasa kwereka omunyanyazi ku ari kumukunda shana yaba arije kumutasa. (1 Tim 5:1, 2) Yaba ari kusigurana na munyanyazi, narinda ogo munyanyazi kugambwaho kubi ari kwerinda kuba bari hamwe bari bonka haba hatine ondijo muntu obari hihi.—1 Kor 6:18.

7. Ni bata oku obushoborozi bw’okutecereza buri kukwasa mwenetata ocari muto yaba ari kutorana ebi arajware n’oku ari kweboneza?

⁷ Obundi buryo obu mwenetata ocari muto ari kubasa kwerekamu ku ayine obushoborozi bw’okutecereza ni okusharamu ge omu ku ari kujwara n’okweboneza. Emirundi myingi, ebijwaro noshanga biri kukorwa n’abantu abatari kutina Yehova n’abari kukora ebikorwa by’obushambani. Emitecerereze yabo mibi nerebecera omu ku bari kujwara ebijwaro ebibakwasire aha mubiri ninga shi ebiri kutuma barebeka nk’abakazi. Mwenetata ocari muto yaba ari kutorana ebi arajware, nagendera aha misinge ya Bibuli kandi atoreza ebyokureberaho birungi by’Abakristo b’omu kibina. Nabasa kwebuza ngu: ‘Mbehi ensharamu zange nizereka ku ndi kutecereza ge kandi ku ndi kufa aha bandi? Mbehi ebi ndi kujwara nibituma cayorobera abandi kwikiriza ku ndi omuhereza wa Ruhanga?’ (1 Kor 10:31-33; Tit 2:6) Mwenetata ocari muto oyine obushoborozi bw’okutecereza nahebwa ekitinisa na benetata na banyanyazi na Tata w’omu iguru.

8. Ni bata oku mwenetata ocari muto ari kubasa kwega kuba ayetegwire kurebeka?

⁸ Guma oyetegwire kurebeka. Mwenetata ocari muto oyetegwire kurebeka nafa aha mirimo yona eyi ari kuhebwa. (Luk 16:10) Reba ecokureberaho ca Yesu. Akaba atari nk’omuntu otari kufa aha bintu. Omu mwanya gw’eco, akahikiriza emirimo yona eyi Yehova yamuhire, nangwa n’obu cabire kiri kumugumira. Akaba nakunda abantu, namunonga abegi beye kandi akaba ayetegwire kutanga amagara geye aha bwabo. (Yoh 13:1) Toreza Yesu ori kukora n’amani omurimo gona ogu wahebwa. Waba otari kumanya oku oragukore, ogume oyecureze oshabe obuyambi benetata abakuzire omu by’omwika. Guma oyerinde kuba omunebwe omu bi ori kukora. (Rom 12:11) Omu mwanya gw’eco, guma oheze emirimo yawe, ori ‘nk’ori kukorera Yehova, otari kukorera abantu.’ (Kol 3:23) Ni amazima tohikirire, obwe rero, ogume oyeyorobye kandi oyikirize enshobe ezi ori kukora.—Emi 11:2.

9. Ahabw’enki mwenetata ocari muto ashemerire kwega emyoga?

⁹ Kugira ngu obe omushija okuzire omu by’omwika, oshemerire kongera obumanyi bwawe. Nibyija kukukwasa kufa aha mirimo eyi oyine omu kibina, kuguma oyine oguri kubisaho eka yawe, n’okugirana obunywani burungi n’abandi. Reka tushwijume ebintu bice by’omugasho ebiri kubasa kukukwasa.

10-11. Ni bata oku mwenetata ocari muto ari kubasa kwegasira kandi akagasira n’ekibina yayega kushoma n’okuhandika ge? (Zaburi 1:1-3) (Nambwenu reba ekishushani.)

¹⁰ Guma oyemanyize kushoma n’okuhandika  ge. Bibuli negamba ku omushija oyine okushemererwa kandi akagira eki yahikaho ni ori kushoma Ekigambo ca Ruhanga burizoba kandi akakitecerezaho. (Shoma omuri Zaburi ya 1:1-3.) Ku ari kushoma Bibuli burizoba, nakizaho kumanya ge emitecerereze ya Yehova, kandi eco nikimukwasa kutecereza ge, n’okukora ensharamu ndungi. (Emi 1:3, 4) Abashija nk’abo ni bo ekibina kiri kwetenga. Ahabw’enki?

¹¹ Benetata na banyanyazi nibaba bari kwetenga abashija abine obushoborozi bw’okubaha obuhabuzi obwegamire ahari Bibuli. (Tit 1:9) Waba ori kubasa kushoma n’okuhandika ge, nikikukwasa kutegura ge ebiganiro, za toku n’ebitecerezo ebiri kugaruramu abandi amani. Nambwenu nikikukwasa kugira ebi wahandika omu bwire obu ori kuhurikiza za toku omu nterane, omu biterane n’omu biterane ebihango. Ebyo bintu ebi ori kuhandika nibikukwasa kugumya okwikiriza kwawe n’okw’abandi.

12. Ni enki ekirije kukukwasa kumanya kuganira ge?

¹² Kizaho kumanya kuganira n’abandi. Omushija w’Omukristo ashemerire kwega kuganira ge. Omushija ori kumanya kuganira ge nahurikiza abandi amanya ebitekateko n’enyehurira zabo. (Emi 20:5) Naba ari kumanya eki iraka eri omuntu yakoresa, ebimanyiso by’aha misho n’eby’aha mubiri biri kwereka. Tori kubasa kwega ebyo byona otamarine obwire n’abantu. Waba ori kukunda kumara obwire ori kukoresa ebyoma by’obwenge omu kuganira n’abantu, nk’okusindika imeyili ninga obutumwa, nibibasa kucendeza obushoborozi bwawe bw’okuganira n’abandi. Obwe rero, guma oronde oburyo bw’okuganira n’abantu amisho aha gandi.—2 Yoh 12.

13. Ni enki ekindi eki mwenetata ocari muto ashemerire kwega? (1 Timoteyo 5:8) (Nambwenu reba ekishushani.)

¹³ Guma oyemanyize kwefaho. Omushija okuzire omu by’omwika naba ashemerire kwefaho kandi afa n’aha b’omu ka yeye. (Shoma omuri 1 Timoteyo 5:8.) Omu mahanga agamwe, benetata abacari bato nibega emyoga eyi bishe ninga abanyabuzare babo bari kukora. Omu gandi mahanga, abacari bato nibabasa kwega ebikwatirine n’okushubura ninga shi endijo mirimo y’emikono baba bacari omu mashomero makuru. Oku byakuba biri kona, nikirungi kwega omwoga ogurije kukukwasa kubona omurimo. (Byak 18:2, 3; 20:34; Efe 4:28) Guma oyehe izina rirungi ori kukora n’amani omirimo kandi oguhamireho kuhisya waguhendera. Ku orakikora basyoya, noyija kutunga omurimo kandi ogugumeho. Emitwarize n’emyoga ebi twashwijuma nibikwasa omushija w’Omukristo kuhikiriza emirimo eyi aritunga omu biro eby’omu misho. Reka tushwijume emwe omuri eyo mirimo.

14. Ni bata oku mwenetata ocari muto ari kubasa kwetegura kuza omu murimo g’obwire bwona?

¹⁴ Omurimo g’obwire bwona. Abingi omu Bakristo abakuzire bakatandika omurimo g’obwire bwona bacari bato. Omurimo g’obupayoniya nigukwasa mwenetata ocari muto kwega kukorana ge n’abantu abatari kushushana. Nambwenu nigumukwasa korobya embera. (Fil 4:11-13) Oburyo burungi bw’okukora omurimo g’obwire bwona ni okuba omupayoniya w’omuyambi. Abingi nibakora nk’abapayoniya b’abayambi omu bwire bumwe kugira ngu kibakwase kwetegura kuba abapayoniya b’obwire bwona. Omurimo g’obupayoniya nigukwiguriraho omuhanda g’okuza omu murimo g’obwire bw’ona, nk’okukora omu by’obwombeki n’okukora ahari Beteli.

15-16. Ni bata oku mwenetata ocari muto ari kubasa kwijuza ebiri kushabwa kugira ngu abe omuhereza ninga omuzehe omu kibina?

¹⁵ Okuba omuhereza ninga omuzehe w’ekibina. Benetata bashemerire kugira entego y’okwijuza ebiri kushabwa kugira ngu bakorere benetata na banyanyazi bari abazehe b’ekibina. Bibuli negamba ku abo bashija abari kweteraho entego y’okukora emirimo bari kuba ‘bayetenga omurimo murungi.’ (1 Tim 3:1) Mwenetata atakabire omuzehe, ashemerire kubanza yayijuza ebiri kushabwa kugira ngu abe omuhereza w’ekibina. Abahereza b’ekibina nibakwasa abazehe omu buryo bwingi. Abazehe n’abahereza b’ekibina bona nibahereza benetata na banyanyazi becurerize kandi bekwatanisa munonga omu murimo g’okuburira. Benetata abacari bato nibijuza ebiri kushabwa kugira ngu babe abahereza omu kibina n’obu bakuba batakahikire omu myaka makumi abiri. Kandi omuhereza w’ekibina oyijwize ebiri kushabwa nabasa kuba omuzehe w’ekibina n’obu yakuba ari omu myaka ya za 20.

¹⁶ Ni bata oku ori kubasa kwijuza ebiri kushabwa ngu otunge ogo murimo? Tihariho akakoryo kona. Konka ebiri kushabwa nibiba birugire omuri Bibuli n’ahari rukundo eyi omuntu ari kukunda Yehova, eka yeye n’ekibina. (1 Tim 3:1-13; Tit 1:6-9; 1 Pet 5:2, 3) Ogezeho kushoborocerwa ebi ori kushabwa byona. Kandi oshabe Yehova kugira ngu akukwase kubihikiriza. c

17. Ni bata oku mwenetata ocari muto ari kubasa kwetegura kuba omushija n’omwebembezi w’eka? (Nambwenu reba ekishushani.)

¹⁷ Okuba omushija n’omwebembezi w’eka. Nk’oku Yesu yabigambire, bamwe omuri benetata nibaguma bari bonka. (Mat 19:12) Konka, ku orasharemu kutasya noba watunga endijo mirimo y’okuba omushija n’omutwe gw’eka. (1 Kor 11:3) Yehova nayenda ngu omushija akunde  omukazi weye kandi amuhe ebi ari kwetenga eby’omubiri, eby’enyehurira n’eby’omwika. (Efe 5:28, 29) Emitwarize n’emyoga ebi twashwijuma omuri eki kicweka, nk’okugira obushoborozi bw’okutecereza, okuha abakazi ekitinisa n’okuba oyetegwire kurebeka, nibyija kukukwasa kuba omushija murungi omu ka yawe. Nibyija kukutegurira emirimo eyi oritunga omu biro eby’omu misho y’okuba omushija n’omwebembezi w’eka.

18. Ni bata oku mwenetata ocari muto ari kubasa kwetegura kuba omuzire?

¹⁸ Okuba omuzire. Bwanyima y’okutasya, nobasa kuba omuzire. Ni enki eki ori kubasa kwegera ahari Yehova aha bikwatirine n’okuba omuzire murungi? Hariho ebintu byingi ebi turi kubasa kumwegeraho. (Efe 6:4) Yehova akagambira Omwana weye Yesu atari kumushereka ku ari kumukunda kandi ku ari kumwesimira. (Mat 3:17) Nyabura we ku oriba omuzire, ogume ohamize abana bawe ku ori kubakunda munonga. Ogume obasime obyihire aha mutima ahabw’ebirungi ebi bari kukora. Abazire b’abashija abari kutoreza ecokureberaho ca Yehova kirungi nibakwasa abana babo kuba Abakristo abakuzire omu by’omwika. Nobasa kwetegurira ogo murimo ori kufa aha b’omu ka yawe n’ab’omu kibina, ori kubereka rukundo kandi ori kubasima. (Yoh 15:9) Eco nikija kukukwasa kuba omushija murungi n’omuzire murungi omu biro eby’omu misho. Konka obwo bwire butakahikire, nobasa kuba ow’omuhendo ahari Yehova, aha ka yawe, n’ekibina.

19-20. Ni enki ekirije kukwasa benetata abacari bato kuba abashija abakuzire omu by’omwika? (Reba ekishushani c’aha kishembeso.)

¹⁹ Imwe benetata abacari bato, timurije kuba abashija abakuzire omu by’omwika omu buryo bw’ec’okutangaza. Mushemerire kutorana ebyokureberaho birungi by’okutoreza, mugire obushoborozi bw’okutecereza ge, muba mwetegwire kurebeka, mugira emyoga y’omugasho eyi mwayega, kandi mwetegura emirimo eyi murije kutunga omu biro eby’omu misho.

²⁰ Ku ori kutecereza aha bi orije kukora omu biro eby’omu misho nobasa kuhurira wagira obwoba. Konka nobasa kubihikaho. Yijuka ku Yehova ari kwendera kimwe kukukwasa. (Isa 41:10, 13) Kandi benetata na banyanyazi b’omu kibina na bo nibija kukukwasa. Ku orayijuze ebiri kushabwa okaba omushija okuzire omu by’omwika, noyija kutunga amagara agine okumarwa n’okushemererwa. Imwe benetata abacari bato, nitubakunda munonga! Nitushaba ngu Yehova abahe emigisha omu bwire obu muri kutaho amani ngu mube abashija abakuzire omu by’omwika.—Emi 22:4.