Za aha birimu

Za ahari Ebirimu

EKICWEKA C’OKWEGA 19

Ebiri omu kitabo c’Okushururwa nibikukwataho omuri obu bwire

Ebiri omu kitabo c’Okushururwa nibikukwataho omuri obu bwire

“Ori kushoma ebigambo by’obuhanuzi obu ayine omugisha.” —KUSH 1:3.

ECESHONGORO CA 15 Himbisa Omwana wa Yehova Omujigaijo!

EMPINYE *

1-2. Ni eha nshonga emwe eshemerire kutuma twagira ekihika c’okushoborocerwa ebiri omu kitabo c’Okushururwa?

 MBEHI barakuhire ebishushani by’omuntu owu ori kumanya ngu obirebemu? Reka tugambe ngu waba ori kureba omuri ebyo bishushani wabonamu abantu abu otari kumanya. Konka wayemerera aha kishushani kimwe ngu ocetegereze ge. Ahabw’enki? Ni ahabw’okuba n’iwe ori ahari eco kishushani. Ku wagezaho kucetegereza wayijuka ahu babaterire eco kishushani n’obwire obu bakibaterireho. Nambwenu wagezaho kwijuka abantu abari ahari eco kishushani. Mazima eco kishushani nikikushemeza munonga.

2 Ekitabo c’Okushururwa kiri nk’eco kishushani. Ahabw’enki? Ni ahabw’enshonga nk’ibiri. Ey’okubanza: Eco kitabo ni itwe abu cahandikirwe. Orunyiriri rw’okubanza nirugira ruti: “Ebyashurwirwe Yesu Kristo ebi Ruhanga yamuhire kwereka abagaragwa beye ebyabire nibyenda kubaho juba.” (Kush 1:1) Obwe rero, ebihandikirwe omuri eco kitabo ti eby’abantu bona, ahobwe ni eby’abahereza ba Ruhanga abamwehire. Ahabw’okuba turi abahereza ba Ruhanga, tikiri kututangaza kumanya ku turi kwekwatanisa omu kuhikiriza obuhanuzi oburi omuri eki kitabo c’Okushururwa. Omu bindi bigambo, turi omuri “eco kishushani.”

3-4. Tukuratize ebiri omu kitabo c’Okushururwa, ni ryari obu obuhanuzi oburi kugambwamu bwabire burije kuhikirira, kandi shi bushemerire kutuma twakora ki?

3 Enshonga ya kabiri netwariramu obwire obu obuhanuzi bw’omu kitabo c’Okushururwa bwabire burije kuhikiriraho. Entumwa Yohana akashoborora obwo bwire ari kugira ati: “Ah’izoba rya Mukama nkaba ndi omu mwika.” (Kush 1:10) Obu Yohana yahandikire ebyo bigambo, hihi omu mwaka gwa 96 B.Y, “izoba rya Mukama” rikaba ritakabire kuhika. (Mat 25:14, 19; Luk 19:12) Konka obuhanuzi bw’omuri Bibuli nibwereka ku eryo izoba ryatandikire omu mwaka gwa 1914 obu Yesu yatirweho nk’Omugabe omu iguru. Kwiha obwe, obuhanuzi bw’omuri Bibuli bw’omu kitabo c’Okushururwa oburi kugamba aha bahereza ba Ruhanga bukatandika kuhikirira. Hati twahikire ah’“izoba rya Mukama”!

4 Ahakuba tutwire omuri obwo bwire oburi kushemeza, ni itwe abashemerire kuba misho tukakuratiza ebiri omu Kushururwa 1:3 ebiri kugira ngu: “Ori kushoma ebigambo by’obuhanuzi obu ayine omugisha, kandi bine omugisha abari kubihurira bakata omutima aha bihandikirwemu ahabw’okuba obwire buri hihi.” Mazima tushemerire kushoma ebi “bigambo by’obu buhanuzi” kandi “tukabyorobera.” Mbwenu shi bimwe omuri ebyo bigambo ebi tushemerire korobera ni biha?

GIRA EKI WAKORA KUGIRA NGU YEHOVA AYIKIRIZE OKURAMYA KWAWE

5. Ekitabo c’Okushururwa nicereka kita eki tushemerire kukora kugira ngu Yehova ayikirize okuramya kwitu?

5 Kutandikira aha kicweka c’okubanza c’Okushururwa, ebirimu byona nibyereka ku Yesu ari kumanya ge ebiri kubaho omu bibina. (Kush 1:12-16, 20; 2:1) Eco Yesu akacereka omu butumwa obu yayohererize ebibina by’omuri Asiya nceya. Omuri obwo butumwa, akaherezamu obuhabuzi obutarabire aha rubaju kugira ngu bukwase Abakristo b’omu kinyigana c’okubanza bagire eki bakora kugira ngu Yehova ayikirize okuramya kwabo. Kandi ebiri omuri obwo butumwa nibikwata aha bahereza ba Ruhanga omuri obu bwire. Ebyo nibitwegesa ki? Omwebembezi witu Kristo Yesu, namanya ge embera zitu z’eby’omwika. Ahakuba ari we ori kutwebembera kandi akaturinda, tihine ekiri kumuraba aha rubaju atakirebire. Namanya eki turi kubasa kukora kugira ngu Yehova atwikirize. Ni buha buhabuzi obu yatangire obu turi kwetenga omuri obu bwire?

6. (a) Nk’oku biri kugambwa omu Kushururwa 2:3, 4, ni kiha kizibu eki Yesu yagambire omu butumwa obu yahire ab’omu kibina c’omuri Efeso? (b) Ni enki eki biri kutwegesa?

6 Shoma omu Kushururwa 2:3, 4Titushemerire kureka rukundo yitu y’okubanza eyi twabire nitukunda Yehova. Obutumwa obu Yesu yahire ab’omu kibina c’omuri Efeso nibwereka ku babire bayerekire okwehangana kandi ku babire bagumizemu kukorera Yehova, n’obu babire bari kuraba omu bizibu byingi. Konka bakaba barekire rukundo eyi babire bine omu kubanza. Bakaba bashemerire kugarura eyo rukundo ahakuba okuremwa kukikora kikaba kiratume Yehova atayikiriza okuramya kwabo. N’itwe omuri obu bwire tushemerire kukora ekiri kukira aha kwehangana. Tushemerire kwehangana twine entego ndungi. Ruhanga nayesimira ebi turi kukora n’enshonga turi kubikora. Nareba entego zitu nk’ez’omuhendo ahakuba nayenda ngu okuramya kwitu kube kwegamire ahari rukundo eyi turi kumukunda n’okwereka ku nitumusiima.​—Emi 16:2; Mak 12:29, 30.

7. (a) Nk’oku biri kugambwa omu Kushururwa 3:1-3, ni kiha kizibu eki Yesu yarebire omu kibina c’omuri Sadi? (b) Ni enki eki tushemerire kukora?

7 Shoma omu Kushururwa 3:1-3. Tushemerire kuguma nitureba. Ab’omu kibina c’omuri Sadi bakaba bine ekizibu ekiri kutana n’ec’ab’omuri Efeso. N’obu babire bari kuhereza Yehova omu myaka y’enyima, bakaba bafukirire. Obwe rero Yesu akabagambira ku babire bashemerire “kusisimuka.” Ebyo nibitwegesa ki? Yehova tarije kwebwa emirimo yitu. (Heb 6:10) Konka nabwe titushemerire kutekateka ngu obu twaherize Yehova kare titushemerire kumuhereza hati. N’obu twakuba twine ebiri kuturemesa hati tushemerire kugumizamu kuhugira “omu murimo gwa Mukama,” tugumizamu nitureba kuhisa aha muheru.​—1 Kor 15:58; Mat 24:13; Mak 13:33.

8. Ni enki eki turi kwegera aha bigambo ebi Yesu yagambire benetata b’omu kibina c’omuri Lawodikeya ebiri omu Kushururwa 3:15-17?

8 Shoma omu Kushururwa 3:15-17. Tushemerire kukora n’amani kandi tuta omutima aha kuramya kwitu. Obutumwa obu Yesu yahire ab’omu kibina ca Lawodikeya nibwereka ekizibu eki babire bine. Bakaba batari “kufuka kandi batari kosya” omu kuramya kwabo. Ahabw’okubasaasibwa, Yesu akabagambira ku bari “enshoberwa kandi bari ab’okusaasirwa.” Bakaba bashemerire kugira obutagasi kandi bagira amani omu kuramya kwabo. (Kush 3:19) Ebyo nibitwegesa ki? Twaba tutacayine amani mingi omu kuramya Yehova, tushemerire kukizaho kusiima ebi Yehova yatukorire n’ebi ekitongore ceye kiri kutuha. (Kush 3:18) Titushemerire kukora n’amani kugira ngu tubeho ge ngu kitume twayebwa ku kukorera Yehova ari byo ebishemerire kwija omu mwanya g’okubanza omu kubaho kwitu.

9. Nk’oku biri omu butumwa obu Yesu yahire Abakristo b’omuri Perugamo n’omuri Suwatira, ni enki eki tushemerire kwerinda?

9 Titushemerire kwikiriza enyegesa z’abahakani. Yesu akahana abamwe b’omu kibina ca Perugamo ahabw’okugabanisamu Abakristo bagenzi babo. (Kush 2:14-16) Akasiima ab’omuri Suwatira abayerinzire “enama za Sitane,” kandi yabahiga “kuhamya amazima.” (Kush 2:24-26) Abakristo abahwiremu amani abakuratire enyegesa z’ebishuba bakaba bashemerire kwehana. Ni enki eki biri kutwegesa omuri obu bwire? Titushemerire kwikiriza enyegesa eyi ari yo yona eri kuhakanisa enyegesa za Yehova. Abahakani nibabasa kurebeka nk’abari kuhamya emigenzo y’edini, konka “bahakanisa obushoborozi bwayo.” (2 Tim 3:5) Twayeyegesa Ekigambo ca Ruhanga twetonzire nikija kutworobera kumanya ezo nyegesa z’ebishuba kandi tuzerinde.​—2 Tim 3:14-17; Yud 3, 4.

10. Ni enki ekindi eki turi kwegera aha bigambo ebi Yesu yagambire ab’omuri Perugamo n’omuri Suwatira?

10 Tushemerire kwerinda ebikorwa byona by’obushambani. Nambwenu hariho ekindi kizibu eki Abakristo b’omuri Perugamo n’omuri Suwatira babire bine. Yesu akahana abamwe b’omuri ebyo bibina ahabw’okwanga kwerinda obwo bushambani. (Kush 2:14, 20) Ni enki eki biri kutwegesa? Yehova tari kubasa kutwikiririza ngu twekwatanise omuri kimwe omu bikorwa by’obushambani n’obu twakuba twamukorire emyaka myingi ninga shi twine obujunanizibwa omu kibina. (1 Sam 15:22; 1 Pet 2:16) Nayenda ngu tuhamire kimwe aha misinge yeye y’eby’emicwe n’obu ensi yakuba esisikire biri kwingana ki.​—Efe 6:11-13.

11. Ni enki eki twamara kwega? (Nambwenu reba akashanduku akari kugira ngu “ Amashomo agu turi kwega omuri obu bwire.”)

11 Ni enki eki twamara kwega? Twareba ku tushemerire kugumizamu kukora cona eki turi kubasa kugira ngu Yehova agumizemu kusiima okuramya kwitu. Twaba turi kukora ekintu ekiri kubasa kutuma Yehova atagumizamu kwikiriza okuramya kwitu, tushemerire kugira eki twakora juba kugira ngu Yehova atwikirize. (Kush 2:5, 16; 3:3, 16) Konka hine ebindi bintu ebi Yesu yagambire omu butumwa obu yahire ebibina. Ebyo bintu ni biha?

BA OYETEGWIRE KWEHANGANIRA OKUHIGANISIBWA

Ni bata oku Sitane yagenzire natahirira abahereza ba Ruhanga ku yabingirwe omu iguru? (Reba paragurafu ya 12-16)

12. Ni enki eki turi kwegera aha bigambo ebi Yesu yagambire Abakristo b’omu kibina c’omuri Sumuruna n’omuri Filadelufiya? (Okushururwa 2:10)

12 Reka turebe obutumwa obu Yesu yahire ekibina c’omuri Sumuruna na Filadelufiya. Akagambira abo Bakristo ngu batatina okuhiganisibwa ahakuba Yehova akaba arije kubahemba ahabw’okuguma bari abesigwa. (Shoma omu Kushururwa 2:10; 3:10) Ni enki eki biri kutwegesa? Tushemerire kumanya ku turije kuhiganisibwa kandi tushemerire kuba twetegwire kwehangana. (Mat 24:9, 13; 2 Kor 12:10) Ahabw’enki tushemerire kukimanya?

13-14. Ni enki ecahikire aha bahereza ba Ruhanga ahabw’ebiri kugambwa omu Kushururwa ekicweka ca 12?

13 Ekitabo c’Okushururwa nikitugambira ku abahereza ba Ruhanga babire barije kuhiganisibwa omuri obu bwire, ni kugamba “izoba rya Mukama.” Ekicweka ca 12 nikigamba ku orutaro rwabarukireho omu iguru bwanyima y’okutandika kutegeka k’Obukama bwa Ruhanga. Yesu Kristo, ari we Mikayeli na ba marayika beye bakarwanisa Sitane na ba dayimoni. Eco kikatuma abangi ba Ruhanga basingurwa banagwa omu nsi, caretera abantu okubonabona (Kush 129, 12) Konka shi ebyo bikakwata bita aha bahereza ba Ruhanga?

14 Ebyakuratireho nibyereka oku Sitane yatwarize. Tacayine omwanya omu iguru; obwe rero ekiniga ceye nakimarira aha bashukirweho omwika abasigireho abemererire Obukama bwa Ruhanga omu nsi kandi ni bo abari “kukora omurimo g’okuhamya ebya Yesu.” (Kush 12:17; 2 Kor 5:20; Efe 6:19, 20) Mbwenu shi ni bata oku obwo buhanuzi bwahikirire?

15. Ni baha abari kugeranisa “abahamya babiri” abari kugambwa omu Kushururwa ekicweka ca 11, kandi shi ni enki ecabahikireho?

15 Sitane akatuma abangi ba Ruhanga batahirira benetata abashukirweho omwika ababire nibebembera omurimo g’okuburira Obukama. Abo bashija bakaba nibageranisa “abahamya babiri” abari kugambwa omu kitabo c’Okushururwa abayisirwe. * (Kush 11:3, 7-11) Omu mwaka gwa 1918, benetata munana bakatebwaho emanja z’ebishuba, rero buri omwe yasibwa emyaka myingi. Abantu bingi bakatekateka ku emirimo eyi abo benetata abashukirweho omwika babire nibakora yaza kwemerera.

16. Ni biha bintu ebiri kutangaza ebyabireho omu mwaka gwa 1919, kandi shi ni enki eki Sitane yagumizemu kukora?

16 Nambwenu obuhanuzi bw’omu Kushururwa ekicweka ca 11 nibugamba ku “abahamya babiri” babire barije kushuba kuba abahurire omu bwire buce. Omu kuhikirira k’obwo buhanuzi hariho ekintu ekiri kutangaza ecabireho omu mwaka ogwakuratireho. Omu ntandikiro y’omwaka gwa 1919, abo benetata abashukirweho omwika bakarekurwa kandi babihaho emanja. Bakahika bari kugaruka aha murimo, ni okugamba omurimo g’okuburira n’okwegesa. Konka, eco tikiratumire Sitane yarecera aho kutahirira abahereza ba Ruhanga. Kwiha obwe Sitane akaguma nateza abahereza ba Ruhanga okuhiganisibwa okuri nk’“omwijuro.” (Kush 12:15) Mazima aho ni ho “okwehangana kwitu” kurije kurebecera.​—Kush 13:10.

GUMA OYEKWATANISE OMU BWIJWIRE OMU MURIMO OGU YEHOVA YATUHIRE

17. Ni buha buyambi obu abahereza ba Ruhanga batungire n’obu Sitane yabire ari kubarwanisa?

17 Omu Kushururwa ekicweka ca 12 nihagamba oku abahereza ba Ruhanga babire barije kutunga obuyambi obu babire batetegwire. Nihashoborora ku “ensi” yabire erije kumira okuhiganisibwa okuri nk’“omwijuro.” (Kush 12:16) Eco ni co cenyine ekitwire nikibaho. Obumwe abaramuzi b’ensi ya Sitane nibarwanirira abahereza ba Ruhanga. Hine n’obu abahereza ba Ruhanga babasize kusinga emanja ezatumire bahebwa obugabe bwabo bw’okuramya. Ni bata oku bari kukoresa obwo bugabe obu bari kuhebwa? Nibakoresa omu bwijwire buri mugisha ogu babona omu kukora omurimo ogu Yehova yabahire. (1 Kor 16:9) Ogo murimo nigutwariramu enki?

Ni buha butumwa bw’emiringo ibiri obu abahereza ba Ruhanga bashemerire kuburira? (Reba paragurafu ya 18-19)

18. Ni guha murimo gwitu mukuru omuri ebi biro by’aha muheru?

18 Yesu akahanura ku abantu babire barije kuburira “obutumwa burungi bw’Obukama bwa Ruhanga” omu nsi yona, emperu etakijire. (Mat 24:14) Baba bari kuburira nibagasirwa n’obuyambi bwa marayika ninga omutwe gwa ba marayika abu Bibuli eri kugamba ku bine “obutumwa bw’ebiro n’ebiro bw’okuburira abatwire omu nsi, amahanga gona, enganda zona n’endimi n’abantu.”​—Kush 14:6.

19. Ni buha bundi butumwa obu abari kukunda Yehova bashemerire kuburira?

19 Obutumwa burungi bw’Obukama ti bwo bwonka obu abahereza ba Ruhanga bashemerire kugambaho kusha. Bashemerire n’okushagika omurimo gwa ba marayika oguri kugambwaho omu Kushururwa ekicweka ca 8 kuhisya aha ca 10. Abo ba marayika nibagamba aha bizibu ebiri kukuratana ebirije kuhika aha bari kwanga Obukama bwa Ruhanga. Abahamya ba Yehova nibaburira obutumwa oburi kugeranisibwa n’“orubare n’omuriro,” bari kwereka orubanja oru Ruhanga arije kucwera ensi ya Sitane. (Kush 8:7, 13) Abantu bashemerire kumanya ku ekiro ca Yehova kiri hihi, rero bakakora empinduka omu kubaho kwabo kugira ngu bije kuhonoka ah’izoba ry’ekiniga ca Yehova. (Zef 2:2, 3) Konka abantu bingi tibari kumanya obwo butumwa. Kugira ngu tubagambire obwo butumwa nitwetenga obumanzi. Omu kubonabona kwingi, okuburira obutumwa bw’orubanja nikwija kutuma abantu bakizaho kusharira.​—Kush 16:21.

YOROBERA EBIGAMBO BY’OBUHANUZI

20. Ni enki eki turije kushwijuma omu bicweka bibiri ebiri kukurataho?

20 Tushemerire korobera “ebigambo by’obuhanuzi” ahabw’okuba n’itwe nitwekwatanisa omu kuhikiriza ebi turi kushoma omu kitabo c’Okushururwa. (Kush 1:3) Konka shi ni enki ekirije kutukwasa kuguma kwehanganira okuhiganisibwa, kandi tukagumizamu kuburira obwo butumwa twine obumanzi? Ebirije kutuha amani ni ebintu bibiri: Ec’okubanza, ni eki ekitabo c’Okushururwa kiri kugamba aha bangi ba Ruhanga; kandi eca kabiri, ni emigisha eyi turije kutunga omu biro by’omu misho twaguma turi abesigwa. Nitwija kubishwijuma omu bicweka bibiri ebiri kukurataho.

ECESHONGORO CA 32 Guma Ohamiire Ahari Yehova!

^ Tutwire omu bwire oburi kushemeza! Obuhanuzi oburi omu kitabo c’Okushururwa buri kuhikirira omuri obu bwire. Ni bata oku obwo buhanuzi buri kutukwataho? Eki kicweka n’ebicweka bibiri ebiri kukurataho, nibyija kutwereka bimwe omu bintu ebiri kugambwa omu kitabo c’Okushururwa. Nibyija kutwereka oku turi kubasa korobera ebintu byona ebihandikire omuri eco kitabo kugira ngu Yehova Ruhanga ayikirize okuramya kwitu.

^ Reba “Ebibuzo by’abashomi” omu Munara g’Omurinzi, 15 Okwikuminakumwe, 2014, p. 30.