LECCIÖ 02

E Biblia kuo e ʼï tsɨɨ

Laʼ tä kö jmɨ̱kuɨ, e juɨ̈ tsa e tá xiää chi juɨʼ e jmo e ʼɨ tsɨa, e xa rɇ ʼi tsɨa jña e xiää jmo̱owɨ. ¿ʼE ma a lɨ̱ lanɨ kiaʼa? E lɨʼɨ e ñi käʼä jmo̱owɨ kuɨne kiʼ tsoó, jña jo wɨ́ ma a jö̱ jä tsa ʼnaʼ tá maʼ ʼni, jña jo e ngɨʼɨ ʼe li rɇ lajɨ̱ chi juɨʼ nɨ. E Biblia kuo jú e jmo e rɇ lɨʼ kiä́ä.

1. ¿ʼE jú ʼï tsɨɨ e kuo Biblia?

E Biblia cha ʼe kuɨne jä tá maʼ xia chi juɨʼ jmɨ̱kuɨ. Jña e kuoa jú chi̱, e chi juɨʼ la, ka taa jɨʼ ʼí e ma tsa koʼ nɨɨ. E jú jia ñí Biblia e kuo e ʼï tsɨʼɨ «kö e chi̱ jmɨ̱ɨ tɨ̱jia» (jmoʼ Jeremías 29:11, 12). E jú la jma ʼɇ kiä́ä májä tee chi juɨʼ tá xiää, jña e li te̱ʼe ʼyätsɨ la lɨʼ ʼnɨ jña e tso jo̱ʼ e li kɨʼɨ jmɨ̱ɨ e li te̱ʼe ʼyätsɨ jmɨ̱ɨ laʼ kuäʼ.

2. ¿ʼElaʼ juaʼ Biblia e li jmɨ̱ɨ tɨ̱jia?

E Biblia juaʼ e kiʼ jmɨ̱ɨ tɨ̱jia «a xe jma̱ jö tsa, a xe jma̱ li ʼye tsɨa, a xe jma̱ ʼo̱ʼa, a xe jmo̱owɨ li xia» (jmoʼ Apocalipsis 21:4, TNM). A xe jma̱ li xia chi juɨʼ e jmo e kä tsa jmo̱owɨ, e ta ñi tsa, tsoó jña e jö tsa. E Biblia e kuoa jú í kä tsa e tä̱ʼa ʼyätsɨ jmɨ̱ɨ laʼ kuäʼ Ñíkuáʼ kö e líʼye̱ʼ miʼ.

3. ¿ʼElaʼ li maʼa e tsoo e li tí jú e juaʼ Biblia?

E juɨ̈ tá maʼ tsa e ʼï tsɨa e li rɇ lajɨ̱ e xia, tsɨwɨ a xia ñia e tso jo̱ʼ li la jä. A xa lɨʼ lanɨ jú e kuo Biblia. E li ʼï jnáʼ jú jia ñíi, juaʼ jma tɨ̈ɨ̈ rɇ miʼ löʼ e rɨsɨ́ «Jú kiʼ Juɨnarí», ne juaʼ Biblia (Hechos 17:11). Ela jma̱ ʼɇ kiaʼa májä kɨ̈ʼɨ̈tsɨʼ ʼña̱ʼ e li ʼïʼï jú e kuoa laʼ í li jmɨ̱ɨ tɨ̱jia.

KUÁ JMA TƗ̈ WƗ́ʼ JNÁʼ JÚ LA

Kuá neé kö che jú e juaʼ Biblia e kiʼ jmɨ̱ɨ tɨ̱jia, kuá neé ʼelaʼ ma jma ʼɇ jú la í kä tsa sɨ̈ jmɨ̱ɨ na̱.

4. E Biblia kuo jú e te̱ʼe jmɨ̱ɨ laʼ kuäʼ í xe jma li xia chi juɨʼ

Jɇ ʼni jú rɨ tö í la e li cheʼe ñí Biblia. ¿ʼE wɨ́ʼ e tɨ tsɨʼɨ? ¿ʼElijä?

Jmoʼ ʼna texto e jia ñí Biblia e na tö ko jú la jña chá ʼna e kiʼ e jä:

¿E li jmo̱ e ʼï tsɨʼɨ texto la? Kï ʼni tsɨʼ e kiʼ tsa täʼ juʼ ʼñiʼi jña tsa chi̱ täʼä jñaʼ, ¿ʼe li jma̱ ʼɇ í kää?

Kï ʼni tsɨʼ e ñiʼi kö jmɨ̱kuɨ e lɨʼ lala:

Í JUAʼ ʼÏ...	LAJƗ̱̈ TSA...
... e kä̱ä jmo̱owɨ, e li a tä̱ä jña a xe jma jöa (Isaías 25:8)	... e jɇ̱a e jïʼ tsa kiää tsa ma ʼna̱a, jña e tä̱ʼä í köʼ juɨ Ñíkuáʼ (Juan 5:28, 29)
... xë li tsoʼ jo e sɨ wɨ́ʼ li kiʼa (Isaías 33:24; 35:5, 6)	... a xe jma̱ li tsoʼa jña e li pïä laʼ í lɨ̈ʼ tsa löʼ rɇ, a xe jma li a tä̱ä (Job 33:25)
... xë jma ʼɨ tsɨ tsa rɇ tä̱ʼä (Isaías 32:16, 17)	... e ʼlä e li kuʼa e li xia, e li xia sɨʼñi í kua̱a jña tá e jmo̱a e tɨ tsɨ̱a (Salmo 72:16; Isaías 65:21, 22)
... xë jma̱ kä̱ jmo̱owɨ kuɨne kiʼ ʼni (Salmo 46:9)	... e tä̱ʼä ʼyätsɨ e tso jo̱ʼ (Salmo 37:11)
... xë jma̱ kɨ̱̈tsɨ e lɨʼ e jmo e kuá ʼye tsɨa jo e che wɨ́ʼ tsɨa löʼ e ma jmo e wá kää jmo̱owɨ (Isaías 65:17)	... e tä̱ʼä jmɨ̱ɨ laʼ kuäʼ kö í chi̱ (Salmo 37:29)

5. Jú e kuo Biblia e jmo̱ e te̱ʼ wɨ́ʼ jnáʼ ʼyätsɨ

E juɨ̈ tá maʼ tsa xa rɇ lɨʼ kiʼa wɨ́ xa ma lɨ̱ lajä laʼ í ma ʼï tsɨa, jña nɨ juɨ miʼ tsɨa kuɨne kiʼ chi juɨʼ xia jmɨ̱kuɨ la. Kö chää jmo löʼ í teʼa májä li rɇ laʼ í täʼä. Jɇ ʼni ʼelaʼ ma a jmo rɇ jú e kuo Biblia í kä juɨ̈ tá maʼ tsa täʼ na̱ e juaʼa e li rɇ lajɨ̱ e xa chi̱. Jɇ ʼna BIDEO jña chá ʼna jú jia tɨ̱ wo̱ la:

BIDEO: E ma ʼno̱ ma jma rɇ lajɨ̱ e xa chi̱ (4:07)

Laʼ í juaʼ bideo, ¿ʼee xa chi̱ e ma ʼɨ tsɨ Rafika?
Juaʼ e wɨ́ʼ laʼ xa na koʼ lajɨ̱ e xa chi̱ e ma jɇ jää, ¿ʼelaʼ jma ʼɇ Biblia kiʼa?

Í mati ʼïï jú jia ñí Biblia e li jmɨ̱ɨ tɨ̱jia e li jmaʼ tsɨɨ jña e li te̱ʼe ʼyätsɨ juaʼ e wɨ́ʼ laʼ xiää chi juɨʼ. Jmoʼ ʼna Proverbios 17:22 jña Romanos 12:12, jña chá ʼna jú jia tɨ̱ wo̱ la: