LECCIÖ 09
E oraciö e nɨ jmo̱ e li cheʼe ko kiʼ Juɨnarí
¿ʼE kɨ̈ʼ ʼni tsɨʼ jma̱ köʼ e ʼna̱ʼ e ʼeʼa ʼni ʼe ʼna̱ʼ jmóʼo? ¿ʼE xia jú kï e má ʼnoʼ ʼni li maʼ tsɨwɨ́ a xë ma a ngɨ̱ʼ í käʼä? ¿ʼE ʼna̱ʼ e jmaʼa tsɨʼɨ? ¿ʼE ʼnoʼ ʼni e chéʼ wɨ́ ʼni ko kiʼ Jeobá? E oraciö li jma ʼɇ e kiʼ lajɨ̱ jú nɨ. Tsɨwɨ́ʼ ¿ʼElaʼ ʼna̱ʼ mɨ́ɨ? ¿ʼE no Juɨnarí lajɨ̱ e mɨ tsa? ¿ʼElaʼ jä li jmóʼo májä li maʼa e no Juɨnarí lajɨ̱ e mɨʼ ʼni í kää? Kuá neé.
1. ¿ʼÏ í kä ʼna̱ʼ mɨ́ɨ? ¿ʼEe jú li mɨɨ?
ʼÏ Jesú ka ʼea, í kää jää Jmii tsa kua tɨ̱ yiʼ e li mɨ́ɨ. Jña ʼñeʼa, í kä Jeobá ma mɨa. Köʼ juɨ a juaʼa: «Lala ʼna̱ʼ mɨʼ ʼna: ‹Jmi jnáʼ tsa kua tɨ̱ yiʼ...›» (Mateo 6:9, TNM). Í mati mɨɨ í kä Jeobá, e ja wɨ́ʼ li pï laʼ í chi̱ teʼe jñaa.
Mati jmo oraciö e li chaa í kää juaʼ e wɨʼ jú. Tsɨwɨ́ʼ, e tsoo, juaʼ ʼne jnáʼ e ngɨ̱ʼa, a xa li mɨ́ɨ kö e jä e xa chi̱ e xa tɨʼ laʼ í ʼne̱a. E Biblia juaʼ «e juaʼ e wɨ́ʼ li mɨʼa nɨjuaʼ lɨʼ laʼ í ʼyätsɨa ʼñeʼ jña e noa kiä́ä» (1 Juan 5:14, TNM). ʼÏ Jesú ka ʼe kö che jú e li ʼée í mati mɨɨ (jmoʼ Mateo 6:9-13). Jña í kö wɨ́ʼ í mati mɨɨ kuɨne kiä́ä, a xa ʼna̱ʼ tsa koʼ tsɨɨ e kuoʼ Juɨnarí límaʼ löʼ e ma a jmoa kuɨne kiä́ä jña e mɨʼa kuá jma ʼä tsa sɨ̈.
2. ¿ʼElaʼ ʼna̱ʼ mɨ́ɨ?
E Biblia e mɨʼa jnáʼ e jmoó ela: «Chá ʼna lajɨ̱ e ne ñí tsɨʼ ʼna í kää [Juɨnarí]» (Salmo 62:8, TNM). E jä í mati mɨɨ e síʼi Jeobá löʼ e ne ñí tsɨɨ. E li mɨ jnáʼ e ʼlɇʼɇ ta jña jo lɨ̱ wɨ́ kïtsɨ jnáʼ, e tá jnii, e teʼe té, jo e ta tsɨ̈ɨ̈, tsɨwɨ́ʼ e jna e tso kää Jeobá. Jña í kö wɨ́ʼ, e li mɨɨ juaʼ e wɨ́ʼ orɇ, jña juaʼ jïʼ wɨ́ʼ teʼ jnáʼ.
3. ¿ʼElaʼ ngɨʼ Juɨnarí í kää í mati mɨɨ?
E ʼlä laʼ í jmoa. Juɨ Jú kiʼa, Biblia, jmɨ̱ɨ tä lanɨ ngɨʼa jú kiä́ä. E jmoʼa Jú kiʼ Juɨnarí e nɨ li jmo e li «ne chí tsa xa kuɨʼ í juaʼ miʼ» (Salmo 19:7, TNM; jmoʼ Santiago 1:5). Jña, í mati xiää chi juɨʼ ʼï Jeobá e li jmo̱a e rɇ ʼi tsɨɨ. Jña jɨ̱̈ e li jmo̱a ñí tsɨ tsa kiää kuá jma ʼää jnáʼ í mati ná ʼna̱ʼ.
KUÁ JMA TƗ̈ WƗ́ʼ JNÁʼ JÚ LA
Kuá neé ʼelaʼ li mɨ́ɨ májä sö̱ Juɨnarí jña ʼelaʼ jma ʼɇ kiä́ä e mɨɨ.
4. ʼEe mɨɨ Juɨnarí í kä tsa, í mati jmoa oraciö
¿ʼEe jä jmo̱ májä no̱ Juɨnarí í mati mɨɨ? Jɇ ʼna BIDEO.
ʼÏ Jeobá e ʼne̱a e mɨʼɨ jää ʼi. Jmoʼ ʼna Salmo 65:2 jña chá ʼna jú jia tɨ̱ wo̱ la:
-
¿ʼE lïʼï ʼï Juɨnarí «tsa no lajɨ̱ e mɨ tsa», e ʼne̱a e mɨʼ ʼni í kää? ¿ʼElijä kɨ̈ʼɨ tsɨʼ lanɨ?
Nɨjuaʼ ʼne jnáʼ e no̱ Juɨnarí jú kiä́ä, e ʼna̱ʼ e jmoó tä jä̱ʼ e jma tíi laʼ í juaʼ lé kiʼa. Jmoʼ ʼna Miqueas 3:4 jña 1 Pedro 3:12, jña chá ʼna jú jia tɨ̱ wo̱ la:
-
¿ʼElaʼ li jmoó májä no̱ Jeobá kiä́ä í mati mɨɨ?
E li mɨɨ ʼle í kä Juɨnarí májä tɨ̈́a ʼni. Tsɨwɨ́ʼ, ¿ʼe rɇ lɨʼ e kɨ̱̈ä tsɨ e ngɨ̱ʼ Juɨnarí kiʼa?
5. Í mati mɨɨ e ʼna̱ʼ e ʼlɇʼɇ löʼ e tso jo̱ʼ ne ñí tsɨɨ
E juɨ̈ä e ma ka ʼea kiʼa e mɨa jú e ʼí chía laʼ í lɨʼ í kä xe. Tsɨwɨ́ʼ, ¿ʼe tɨ tsɨ Juɨnarí í mati mɨa lanɨ? Jmoʼ ʼna Mateo 6:7 jña chá ʼna jú jia tɨ̱ wo̱ la:
-
¿ʼE ʼna̱ʼ jmoó májä xa ʼlɇʼɇ kö jú jä «laʼ xa jña» í mati mɨɨ?
¿ʼElaʼ jɇʼɇ nɨjuaʼ tí laʼ jma kö jmɨ̱ɨ e kɨ̈ʼɨ tsɨʼ kö e líʼye̱ʼ e ma ka lɨ̱ kiaʼa jña jö jmaʼ a kuoʼ Jeobá límaʼ kuɨne jä? Nɨjuaʼ a jmoʼo lanɨ tá laʼ kö sumaa, í cha sumaa kie̱ jú jma̱ kï a ʼlɇʼɇ í mati a mɨʼɨ.
6. E oraciö e lɨ ma a ʼye jnáʼ e nɨ ma a kuo Juɨnarí
¿ʼElaʼ li kuo pi í mati mɨɨ, e ja wɨ́ʼ í mati tá xiää chi juɨʼ? Jɇ ʼna BIDEO.
ʼE Biblia e ma a kuoa jú í kää í mati mɨɨ e nɨ li jmo̱ e rɇ ʼi tsɨɨ. Jmoʼ ʼna Filipenses 4:6, 7 jña chá ʼna jú jia tɨ̱ wo̱ la:
-
Juaʼ e wɨ́ʼ xa jma rɇ e mɨ jä jnáʼ lajɨ̱ jmo̱owɨ tá xiää, ¿ʼelaʼ jma ʼɇ?
-
¿ʼE jä e ʼnoʼ ʼni mɨʼ?
¿E má maʼa?
Jú juaʼa amë́ e ʼne̱ juaʼ «kuá li lanɨ» jo «e tsoo». Laʼ ma ja ma naa̱ jmɨ̱ɨ ka̱ sɨ̱a Biblia e ʼlɇʼa «amë́» í mati a tsä̱ mɨa (1 Crónicas 16:36).
7. Chí ʼni jmɨ̱ɨ tá májä mɨʼɨ
Jma köʼ e xa jä nɨɨ jnáʼ, e jä e tsa koʼ tsɨɨ e ma mɨ́ɨ. ¿ʼA löʼ tá maʼ má jma kï Jesú oraciö? Jmoʼ ʼna Mateo 14:23 jña Marcos 1:35, jña chá ʼna jú jia tɨ̱ wo̱ la:
-
¿ʼElaʼ ma kɨʼ Jesú jmɨ̱ɨ e chia jmɨ̱ɨ tá májä má jmoa oraciö?
-
Jña ʼni na̱, ¿ʼelaʼ li jmóʼo májä chíʼi jmɨ̱ɨ tá májä tɨ̱ í mɨʼɨ?
LAʼ Í JUAʼ KÖ CHÄ TSA: «Í juaʼ ʼï wɨ́ʼ í kä li mɨɨ e ma ñii Juɨnarí».
-
¿ʼEe li juaʼ ʼni?
LÖʼ E LƗ̱ TƗ̈ʼƗ̈
Í mati chaa í kä Juɨnarí löʼ e ne ñí tsɨɨ e nɨ jmo̱ e li cha toʼo ko kiʼa. Jɨ̱̈ e jmo e rɇ ʼi tsɨɨ jña e kuo pi e na ʼna̱ʼ kiä́ä májä jmoó löʼ e jña Jeobá í kää.
¿E cha tsɨʼɨ?
-
¿ʼÏ í kä ʼna̱ʼ mɨ́ɨ?
-
¿ʼElaʼ ʼna̱ʼ mɨ́ɨ?
-
¿ʼElaʼ jma ʼɇ oraciö í kää?
E SƗ WƗ́ʼ LI JMA TƗ̈ʼƗ̈
Jma tɨ̈ ʼni ʼelaʼ jä ngɨʼa jú e ma a ngɨ juɨ̈ tsa e kiʼ oraciö.
«Kie̱ jú e ngɨ tsa e kiʼ oraciö» (La Atalaya, 1 sɨʼ octubre kiʼ 2010)
Jmoʼ ʼni ʼelijä wɨ kï e jmóʼo oraciö jña ʼelaʼ li jmóʼo májä rɇ wɨ́ʼ li ʼñaʼa mɨʼ.
Jɇ ʼni e ʼe Biblia, ʼï í kä ʼna̱ʼ mɨ́ɨ.
Jɇ ʼni bideo jmo sö́ la, ʼe ʼna̱ʼ e xia í tso̱a jo e xia laʼ ʼna̱ʼ kuaa májä tɨ̱ í mɨa.