Mwet ngeni masouan

Mwet ngeni tettelin menlapen masouan

Jiowa A Emmweni Néún Aramas lón ewe Alen Manaw

Jiowa A Emmweni Néún Aramas lón ewe Alen Manaw

“Iei ewe al oupwe aleni.”​—AIS. 30:21.

KÉL: 32, 48

1, 2. (a) Menni kapasen éúréúr a fen túmúnú manawen chómmóng aramas? (Ppii ewe sasing lepoputáán ei lesen.) (b) Met sókkun emmwen mi kawor ngeni néún Kot aramas mi tongeni túmúnú manawer?

 “KAÚLÓ, KATOL, AÚSELING.” Ren lap seni 100 ier, ekkeei kapas ra mak wóón ekkewe esissil ppen ewe al lón North America ikewe ia ekkewe alen train me tarakú ra akkannop ie. Pwata? Pún ika ekkewe tarakú ra ssá atun sáán ekkewe train, ekkena train ra tongeni pureiir. Án aramas áfánniéchú ekkena esissil a túmúnú manawen chómmóng.

2 Jiowa Kot a awora minne mi fen múrinné seni ekkena esin esissil. A emmweni néún kewe aramas pwe repwe tongeni kúna manaw esemuch me kúna túmún seni feiengaw. Jiowa, i emén chón masen siip mi tong, mi emmweni me éúréúra néún kewe siip pwe resap fetál wóón ekkewe al mi efeiengaw.​—Álleani Aisea 30:20, 21.

SENI LÓÓM JIOWA A KAN EMMWENI NÉÚN ARAMAS

3. Ifa usun aramas wóón fénúfan ra poputá le fetál wóón ewe al mi ale ngeni máló?

3 Seni chék lepoputáán uruwoon aramas, Jiowa a awora ngeni aramas kapasen emmwen mi fataffatéch. Áwewe chék, lón ewe tánipiin Eten, Jiowa a awora kapasen emmwen mi fataffatéch epwe emmweni aramas meinisin ngeni manaw esemuch me pwapwa. (Ken. 2:15-17) Nge Atam me Efa ra tunaló ekkena emmwen seni Semer we mi tong. Efa a aúseling ngeni ewe pesepes usun itá a feito seni wesewesen emén serepenit, iwe mwirin, Atam a aúseling ngeni pwúlúwan na. Met mwirilóón? Iir me rúúemén ra kúna riáfféú, me ra máló lón ar ápilúkúlúkúngaw. Pwal eú, pokiten ra álleasolap, aramas meinisin ra fetál wóón ewe al mi ale ngeni máló.

4. (a) Mwirin ewe Noter, pwata a lamot pwal ekkóch mineféén emmwen? (b) Ifa usun an siwil nónnómun aramas a pwári ekiekin Kot?

4 Kot a ngeni Noa kapasen emmwen mi túmúnú manaw. Mwirin ewe Noter, Jiowa a allúk ngeni aramas ar resap ún chcha. Pwata? Lón ena atun Jiowa epwele mut ngeni aramas ar repwele ochooch futuk. Iwe pokiten ei siwil, a lamot ngeniir mineféén emmwen: “Ousap fokun ochoch fituk mi cha, pun manau a chüen nom lon.” (Ken. 9:1-4) Seni ena allúk, sia silei ika met ekiekin Kot usun manaw, pún manaw, án Kot. I ewe Chón Fératá me a ngenikich manaw, iwe a wor an pwúúng le fératiw allúk fán iten manaw. Áwewe chék, a féri allúk usun án aramas resap nieló aramas. Me ren Kot, manaw me chcha ra pin, iwe epwe apwúngú emén mi áeámwáállir.​—Ken. 9:5, 6.

5. Met sipwele etittina iei, me pwata?

5 Mwirin fansoun Noa we, Kot a sópweló le emmweni néún kewe aramas. Lón ei lesen, sipwe etittina ekkóch pwóróus ren ifa usun Kot a emmweniir. Ach féri ena epwe apéchékkúlaló ach tipeppós le álleasochisi án Jiowa emmwen tori lón ewe ótót sefé.

MINEFÉÉN MWÚ, MINEFÉÉN EMMWEN

6. Pwata a lamot án Kot epwe awora an allúk ngeni ekkewe chón Israel, me met a lamot repwe ekieki usun?

6 Lón fansoun Moses we, Jiowa a ngeni néún kewe aramas emmwen mi ffataffatéch usun féfférúr me ar fel. Pwata? Pún a pwal wor siwil, usun chék me mwan. Ren lap seni rúúepúkú ier, ekkewe chón Israel ra slave lón Isip, ewe leeni mi fókkun chéú fel ngeni mi máló, fel ngeni ululun, me pwal chómmóng mettóch mi asúfélúngawa Kot. Lupwen néún Kot kana aramas ra ngaseló seni ar slave lón Isip, a lamot mineféén emmwen ngeniir. Iir repwe wiliti eú mwú mi nóm fán án Jiowa chék Allúk. Ekkóch puken áweween kapas ra erá pwe ewe kapasen Ipru fán iten “allúk” a feito seni eú popun kapas mi wewe ngeni “emmweni, áiti.” Ewe Allúk a túmúnú ekkewe chón Israel seni féfférún sikepwach me fel ngeni kot chofona, ikkena met ekkewe mwú únúkkúr ra kan féri. Lupwen ekkewe chón Israel ra aúseling ngeni Kot, ra angei feiéch seni i. Nge lupwen ra kun seni, ra kúna watteen riáfféú.​—Álleani Tuteronomi 28:1, 2, 15.

7. (a) Áweweei pwal eú popun Jiowa a awora emmwen ngeni néún kewe aramas. (b) Ifa usun ewe Allúk a usun emén chón emmweni ekkewe chón Israel?

7 A pwal wor eú popun mi lamot epwe kawor emmwen. Ewe Allúk a ammólnatá ekkewe chón Israel ren eú mettóch mi lamot epwe fis lón pwénútáán minne Jiowa a tipeni, ina warotoon ewe Messaia, Jesus Kraist. Ewe Allúk a áchema ngeni ekkewe chón Israel pwe iir rese unuséch. A álisiir le weweiti pwe ra osupwangen eú méén kepich, weween eú asor mi unuséch epwe tongeni unusen amóeló tipisiir. (Kal. 3:19; Ipru 10:1-10) Pwal eú, ewe Allúk a túmúnú tettelin familien ewe Messaia me álisi ekkewe chón Israel ar repwe tongeni esilla i lupwen epwe war. Ewer, ewe Allúk a usun emén “chon emmweni” aramas ngeni Kraist.​—Kal. 3:23, 24, Testament Mi Fö.

8. Pwata a lamot sipwe mut ngeni ekkewe kapasen emmwen seni lón ewe Allúkún Moses ar repwe emmwenikich?

8 Ren kich Chón Kraist sia pwal tongeni kúna feiéch seni ekkewe emmwen Jiowa a awora me lón ewe Allúkún Moses. Ifa usun? Sia tongeni kaúló me katol ekkewe kapasen emmwen ekkena Allúk ra lóngólóng wóón. Ikaamwo sise chúen nóm fán ekkena allúk, nge sia chúen tongeni lúkúlúk wóón chómmóng me leir ar repwe emmweni manawach iteiten rán me ach fel ngeni Jiowa. I a onómu ekkena allúk lón Paipel pwe sipwe tongeni káé seniir, angei emmwen seniir, me meefi kilisou pwe Jesus a áiti ngenikich minne mi fen kon múrinné seni ewe Allúk. Sipwe aúseling ngeni met Jesus a apasa: “Oua fen rongorong pwe ekewe sensen lamalam ra apasa, ‘Kosap lisowu.’ Nge ngang üpwe ürenikemi: Are eman mwän a nenengeni eman fefin o a mochenia ngeni, ätewe a fen tipisin lisowu ngeni ren an ekieki neminewe lon lelukan.” Iwe, a lamot sisap chék ttii senikich féfférún lisowumwáál, nge sipwe pwal ttii senikich mocheniaingaw me ekiek ese pwúng.​—Mat. 5:27, 28.

9. Met sókkun siwil a fis lón nónnómun néún Kot aramas ina popun a lamot mineféén emmwen seni i?

9 Mwirin án Jesus feito lón wisan we Messaia, Jiowa a awora mineféén emmwen me pwáraaló chómmóng pwóróus mi tichiki minne I a tipeni. Pwata a lamot ena? Lón ewe ier 33, Jiowa a likitaló ewe mwúún Israel me a filatá ewe mwichefelin Chón Kraist pwe repwe néún aramas. Iwe a pwal siwil sefál nónnómun néún Kot aramas.

EMMWEN FÁN ITEN ISRAEL LÓN PEKIN LÚKÚ

10. Pwata a kawor mineféén allúk ngeni ewe mwichefelin Chón Kraist, me ifa usun ra sókkóló seni ekkewe allúk mi kawor ngeni chón Israel?

10 Jiowa a awora ngeni chón Israel ewe Allúkún Moses pwe epwe áiti ngeniir ifa usun repwe manaweni manawer me repwe fel ngeni i. Poputá seni fansoun ekkewe aposel, néún Kot aramas rese chúen feito seni eú chék mwú, nge seni chómmóng mwú me a sókkópat nónnómur, me ra iteni Israel lón pekin lúkú. Iir ra wiliti ewe mwichefelin Chón Kraist me ra nóm lón eú mineféén pwonen etipeeú. Jiowa a awora ngeniir mineféén emmwen are fen apéchékkúlaló ekkewe minen lóóm pwe repwe pwal silei ifa usun repwe manaweni manawer me fel ngeni i. A ffat pwe “Kot esap lifilifil aramas, nge a etiwa aramas mi niuokusiti i o föri mine a pwüng seni ekewe mwü meinisin.” (Föf. 10:34, 35) Ra álleasochisi “än Kraist allük,” ewe a kan lóngólóng wóón ekkewe kapasen emmwen mi mak lón letipen aramas, nge esap wóón faú. Ei allúk epwe emmweni me álisi ekkewe Chón Kraist ese lifilifil ia ra nónnóm ie.​—Kal. 6:2.

11. Ikkefa ruu mettóch Jesus a ngenikich allúk mi lamot fán iter?

11 Ewe Israel lón pekin lúkú a kúna watteen feiéch seni án Jiowa kewe emmwen a awora me ren Jesus. Ekiseló chék me mwen án Jesus féri ewe pwonen etipeeú mi fé, i a awora ruu allúk mi lamot. Eú a weneiti ewe angangen afalafal. Ewe pwal eú a weneiti féfférún Chón Kraist me féfférúr fengen lefiler. Ekkena allúk ra weneiti meinisin Chón Kraist, iwe ra pwal weneitikich ikenái, ese lifilifil ika sia eáni ápilúkúlúkún manaw esemuch lón láng are wóón fénúfan.

12. Ifa usun ewe angangen afalafal a minefé?

12 Lóóm lóóm, ika chón ekkewe mwú ra mochen angang ngeni Jiowa, a lamot repwe feito Israel. (1 King 8:41-43) Nge mwirin Jesus a ngenikich ewe allúk a mak lón Mateus 28:19, 20. (Álleani.) Jesus a ereni néún kewe chón káé ar repwe “feila” ngeni aramas meinisin. Lón ewe Pentikost ier 33, Jiowa a affata pwe a mochen aramas repwe afalafala ewe kapas allim ekis meinisin wóón unusen fénúfan. Lón ena rán, án Kot we manaman mi fel a nóm wóón 120 som chón ena mineféén mwichefel me ra poputá le fós lón sókkópaten fósun fénúfan ngeni ekkewe chón Jus me pwal ekkewe chón lúkún Israel mi fiti ewe lamalamen Jus. (Föf. 2:4-11) Mwirin, ra poputá afalafal ngeni ekkewe pwal chón Samaria. Mwirin ena, lón ewe ier 36, ra poputá afalafal ngeni ekkewe pwal chón Jentail rese sirkumsais. Weween pwe ekkewe Chón Kraist repwe ló afalafal ngeni aramas meinisin wóón fénúfan!

13, 14. (a) Me ren án Jesus we “allük mi fö,” met mi lamot sipwe féri? (b) Met sia káé seni ewe leenien áppirú Jesus a isetiw?

13 Jesus a pwal awora “eu allük mi fö” ren ifa usun féfférúch ngeni pwiich kewe. (Álleani Johannes 13:34, 35.) A lamot sipwe pwáraatá ach tong ngeniir iteiten rán, me a pwal lamot sipwe tipemecheres le fangóló manawach fán ásengesiir. Ina och mettóch ewe Allúkún Moses ese allúkú ngeni ekkewe chón Israel ar repwe féri.​—Mat. 22:39; 1 Joh. 3:16.

14 Jesus i ewe leenien áppirú mi lap seni meinisin ren ena. Jesus a fókkun tongei néún kewe chón káé pwe a tipemecheres le máló fán ásengesiir. Iwe a pwal mochen pwe oukich meinisin chón tapweló mwirin ousipwe áppirú i. Ina popun a lamot sipwe mmólnetá le likiitú fán sókkópaten mettóch mi eriáfféú me pwal mwo nge ninniiló fán iten pwiich kewe.​—1 Tes. 2:8.

EMMWEN FÁN ITEN LÓN EI FANSOUN ME LÓN MWACHKKAN

15, 16. Lón ei fansoun, met a fis lón nónnómuch mi sókkóló seni lóóm, me ifa usun Kot a emmwenikich?

15 Jesus a seikaatá ewe “chon angang mi allükülük o tipachem” an epwe awora ngeni néún kewe chón káé “wiser mongö lon fansoun fich.” (Mat. 24:45-47) Lupwen a siwil nónnómun néún Kot kewe aramas, a wor emmwen mi lamot mi kapachelong lón ena mwéngé. Ifa usun nónnómun néún Kot aramas iei a sókkóló seni lóóm?

16 Kich sia manaw lón “ekewe ränin lesopolan,” me ekiseló chék epwe fis eú fansoun riáfféú esaamwo fis seni lóóm tori iei. (2 Tim. 3:1; Mark. 13:19) Pwal eú, Satan me néún kewe chónláng mi ngaw ra kóturutiw seni láng ngeni fénúfan, me ra efisi watteen riáfféú ngeni aramas. (Pwär. 12:9, 12) Pwal eú, sia álleasochisi án Jesus we allúk ach sipwe afalafal wóón unusen fénúfan ngeni chómmóng aramas me lón chómmóng fósun fénúfan lap seni lóóm!

17, 18. Met sipwe féri lupwen a kawor ngenikich kapasen emmwen?

17 Án Kot we mwicheich a awora ngenikich chómmóng mettóch mi álisikich lón ewe angangen afalafal. Ka kan alamoteer? Lón ach kewe mwich, sia angei emmwen ren ifa usun sipwe áeáfichi ekkena minen álillis. Ka meefi pwe ena emmwen, ina eú emmwen seni Kot?

18 Ren ach sipwe angei feiéch seni Kot, a lamot sipwe aúselingéch ngeni meinisin ekkewe emmwen a ngenikich ren an néúnéú ewe mwichefelin Chón Kraist. Ika sia álleasochis lón ei fansoun, epwe fen mecheres ach sipwe álleasochisi emmwen atun ewe riáfféú mi lapalap, lupwen án Satan ei ótót epwe unusen kataló. (Mat. 24:21) Mwirin ena, epwe lamot ngenikich mineféén emmwen fán iten manawach lón ewe ótót sefé mi pwúng, ikewe ia Satan esap fókkun tongeni etipetipa aramas me ie.

Lón ewe ótót sefé, epwe kawor puk mi awora emmwen fán iten manawach lón Paratis (Ppii parakraf 19, 20)

19, 20. Menni ekkewe puk repwe suukuló, iwe epwe ifa mwirilóón?

19 Lón fansoun Moses we, a lamot ngeni ewe mwúún Israel mineféén emmwen, iwe Kot a ngeniir ewe Allúk. Mwirin, ewe mwichefelin Chón Kraist a nóm fán “än Kraist allük.” Epwe pwal ina chék usun lón ewe ótót sefé, ewe Paipel a erenikich pwe epwe kawor puk mi masou ren mineféén emmwen. (Álleani Pwärätä 20:12.) Ese mwáál, ekkena puk repwe áweweei minne Jiowa a mochen aramas repwe féri lón ena fansoun. Ren án aramas meinisin, kapachelong ekkewe mi manawsefál, káé ekkena puk, repwe tongeni silei met Kot a mochen repwe féri. Ekkena puk repwe álisikich le alapaaló ach eáni ekiekin Jiowa. Epwe pwal lapóló ach weweiti ewe Paipel, iwe lón Paratis sipwe pwári tong me súfél lefilach. (Ais. 26:9) Anchangei chómmóngun ekkewe mettóch sipwe káé me asukula ngeni aramas fán emmwenien ewe King, Jesus Kraist!

20 Ika sia álleasochisi ekkewe emmwen mi “makketiu lon ekewe puk” me tuppwél ngeni Jiowa atun ewe sáingolóón sóssót, iwe itach epwe makkefóch lón ewe “puken iten chon manau.” Sia tongeni angei manaw esemuch! Iwe, a lamot sipwe KAÚLÓ me álleani met a mak lón Paipel, KATOL me weweiti met lamotan ngenikich, me AÚSELING ren ach álleasochisi án Kot kewe emmwen lón ei fansoun. Ika pwe sia féri ekkeei mettóch, sipwe tongeni kúna manaw atun ewe riáfféú mi lapalap me pwapwaiti ach káé usun ach we Kot mi tipachem me tong, Jiowa, tori feilfeiló chék.​—SalAf. 3:11; Rom 11:33.