1-2. (a) Ifa usun Satan a kan otupu aramas? (b) Met sipwele pwóróus wóón lón ei lesen?

SATAN, ewe “semen chon chofona” a fen otupu aramas seni lóóm tori ikenái. (Joh. 8:44) Ekkewe afalafal mi chofona usun máló me án aramas manaw mwirin máló, ra kapachelong lein an kewe kapas chofona. Chómmóng eérenien aramas kewe mi chéúfetál me minne ra lúkú, ra lóngólóng wóón án Satan na afalafal chofona usun máló. Ina popun, a lamot ngeni chómmóng pwiich kewe ar repwe “maun fänäsengesin ewe lükülük” lupwen emén lón ar we famili are lón sópwur we a máló.​—Jut. 3.

² Ika ka kúna ekkena esin sóssót, met epwe tongeni álisuk le úppós wóón minne Paipel a fen apasa usun máló? (Ef. 6:11) Ifa usun kopwe tongeni oururu me apéchékkúla emén chienom Chón Kraist aramas ra eriáni le fiti ekkewe sókkun eéreni Kot a oput? Ei lesen epwe pwóróus wóón ekkewe kapasen emmwen Jiowa a fen awora ngenikich. Akkomw, sipwe nengeni met ewe Paipel a apasa usun máló.

3. Met mwirilóón ewe áeúin kapas chofona?

³ Seni me lepoputáán Kot ese fératá aramas pwe repwe máló. Nge ren án Atam me Efa repwe manaw tori feilfeiló chék, mi lamot ar repwe álleasochisi Jiowa, iwe a ngeniir ei allúk ese weires: “Seni ewe irän silei öch me ngau kosap fokun mongö. Pun lon ränin om kopwe mongö seni, kopwe fokun mäla.” (Ken. 2:16, 17) Mwirin Satan a efisatá ewe fitikoko. A néúnéú emén serepenit an epwe fós ngeni Efa, a erá: “Apwi, ousap fokun mäla.” A elichippúng pún Efa a lúkú ena kapas chofona me a ocheei ewe féún irá. Mwirin pwúlúwan we a pwal ocheei. (Ken.  3:4, 6) Iwe ren ena, tipis me máló ra tori aramas.​—Rom 5:12.

4-5. Ifa usun Satan a chék sópweló le otupu aramas?

⁴ Atam me Efa ra máló, usun met Kot a apasa. Nge Satan ese úkútiw lón an kapas chofona usun máló. Mwirin och fansoun, a poputááni pwal ekkóch kapas chofona. Eú me lein ekkena afalafal chofona, a erá pwe inisin ewe aramas a máló, nge och kinikinin a chúen sópwósópwóló le manaw, neman usun emén ngún. A sókkopat án aramas lúkú wóón ena pwóróus mi chofona me a otupu chómmóng aramas tori lón ach ei fansoun.​—1 Tim. 4:1.

⁵ Pwata chómmóng aramas ra tupuló ren ena kapas chofona? Satan a silei met aramas ra meefi usun máló, ina popun a áeá ena pwe epwe otupuur. Pokiten Kot a férikich ach sipwe manaw tori feilfeiló chék, iwe sise mochen máló. (SalAf. 3:11) Me rech, máló a usun chón oputach.​—1 Kor. 15:26.

6-7. (a) Ifa usun Satan a sópwéch le aopaaló ewe enlet usun ekkewe mi máló? Áweweei. (b) Ifa usun ewe pwóróus mi enlet seni Paipel a álisikich ach sisap niweiti ekkewe mi máló?

⁶ Ewe enlet usun máló ese monomonoló, inaamwo ika Satan a achocho le aopaaló. Ren enletin, ikenái a chómmóng aramas lap seni lóóm, chókkewe mi silei me afalafalafeili alon Paipel usun napanapen ekkewe mi máló me ewe ápilúkúlúk fán iter. (SalAf. 9:5, 10; Föf. 24:15) Ekkena pwóróus mi enlet ra oururukich, me álisikich ach sisap niwokkus me tipemwaramwar ren met a fis ngeni aramas lupwen ra máló. Áwewe chék, sise niwokkusiti ekkewe mi máló, are lólileniesini ika met epwe fis ngeniir. Sia silei pwe rese chúen manaw me rese tongeni efeiengawa aramas. Usun itá ra annutochou. (Joh. 11:11-14) Sia pwal silei pwe rese tongeni álleani fansoun. Ina popun, atun ewe manawsefál, pwal mwo nge ekkewe aramas mi fen máló fitepúkú ier a ló, repwe ekieki pwe ewe fansoun lefilen ar máló me ar manawsefál a usun chék mwittirin ómmórupen maas.

⁷ Ese mwáál, kopwe tipeeú ngeni pwe ewe enlet usun napanapen ekkewe mi máló, a ffat, pwúng me mecheres ach sipwe weweiti. Nge a fókkun sókko seni án Satan kewe kapas chofona mi orukoruk! Ekkena kapas chofona rese chék otupu aramas nge ra pwal pweni ewe Chón Férikich. Ren ach sipwe weweéchúti efeiengawen met Satan a fen efisatá, sipwe ekieki ekkeei kapas eis: Ifa usun án Satan kewe kapas chofona ra pweni Jiowa? Ifa usun a ámmeef ngeni aramas pwe ese wor lamoten ar repwe lúkú án Kraist we asorun méén kepich? Ifa usun a alapaaló án aramas letipeta me riáfféú?

8. Ifa usun án Satan kewe kapas chofona ra pweni Jiowa usun met Jeremaia 19:5 a áiti ngenikich?

⁸ Án Satan kewe kapas chofona usun máló ra pweni Jiowa. Ewe afalafal chofona pwe ekkewe mi máló ra riáfféú lón ekkei, a kapachelong lón an kana kapas chofona. Ekkena afalafal ra pweni Kot! Ifa usun? Pún ekkena afalafal ra efisi án aramas repwe lúkú pwe ewe Kot mi tong, i pwal emén mi kirikiringaw usun chék ewe Tefil. (1 Joh. 4:8) Iwe, met meefiom ren ena? Nge met mi lamot seni ena, epwe met meefien Jiowa? Pún ren enletin, Jiowa a oput sókkun féfférún kirikiringaw meinisin.​—Álleani Jeremaia 19:5.

9. Met án Satan kewe kapas chofona ra efisi ngeni án aramas lúkú án Kraist we asorun méén kepich ewe met Johannes 3:16 me 15:13 ra fós usun?

⁹ Án Satan kewe kapas chofona usun máló ra ámmeef ngeni aramas pwe ese wor lamoten ar repwe lúkú án Kraist we asorun méén kepich. (Mat. 20:28) Pwal iei eú an Satan chofona, pwe mi wor ngúnún aramas mi sópwósópwóló le manaw mwirin máló. Ika pwe mi pwúng ena, weween pwe aramas meinisin repwe manawffóch. Iwe ika ina, iwe ese chúen wor lamoten án Kraist fangóló manawan pwe epwe méén kepich fán itach pwe sipwe kúna manaw esemuch. Chechchemeni pwe án Kraist fangóló manawan, ina alen án Kot pwári an tong ese wor táppin fán iten aramas. (Álleani Johannes 3:16; 15:13.) Anchangei meefien Jiowa me Jesus usun ekkena afalafal mi ámmeef ngeni aramas pwe ese wor lamoten ena liffang mi aúchea!

10. Ifa usun án Satan kewe kapas chofona a alapaaló án aramas letipeta me riáfféú?

¹⁰ Án Satan kapas chofona a alapaaló án aramas letipeta me riáfféú. Neman aramas repwe ereni ekkewe sam me in mi letipeta ren málóón néúr, pwe Kot a angei seniir néúr we pwe epwe wiliti emén chónláng lón láng. Itá án Satan na kapas chofona a ekisikisaaló are fen alapaaló ar letipeta? Aramas ra fen áeá ewe afalafal mi chofona usun ekkein ell ren ar repwe ánnetatá pwúngún ar eriáfféwú ekkóch, kapachelong ar keni chón ú ngeni áitien ar lamalam wóón efóch irá. Me ren ewe puk usun Spanish Inquisition (angangen kapwúngún chón ú ngeni ar lamalam), pwe ekkóch me lein ekkena chón eriáfféwú ekkena aramas, neman ra lúkú pwe ar keniireló epwe chék ámmeef ngeniir úkúkún ewe riáfféú fóchófóch lón ewe ekkein ell. Iwe, ika ra féri ena, neman ekkena chón ú ngeniir repwe aier me mwen ar repwe muchúló, me resap kóturulong lón ekkein ell. Lón ekkóch fénú, aramas ra fel ngeni aramaser kewe mi fen máló, ra asamoluur, are kútta álillis seniir. Ekkóch ra mochen cháácháári aramaser kewe mi fen máló pwe rete kúna kapwúng seniir. A elichippúng pún ekkena lúkú mi lóngólóng wóón án Satan kewe kapas chofona rese enletin oururu letiper. Nge ra fen efisi ar repwe aúrek pwal mwo nge niwokkus.

11. Ifa usun aramasach are chiechiach kewe iir mi ekiekin álisikich ra tongeni sótun eriánikich le ú ngeni án Kot Kapas?

¹¹ Ach tongei Jiowa me aúcheani an we Kapas a apéchékkúlakich le álleasochisi inaamwo ika aramasach are chiechiach kewe iir mi ekiekin álisikich ra sótun eriánikich le fiti eú eérenien wóón mi má ese lóngólóng wóón Paipel. Neman repwe sótun ásáwakich, neman ren ar apasa pwe sise tongei are ésúfélú ewe mi máló. Are repwe tongeni apasa pwe minne sia féri epwe asonga ewe sotup iwe epwe efeiengawa ekkewe mi manaw. Ifa usun sia tongeni penaatá ewe enlet lón Paipel? Ekieki ifa usun kopwe tongeni apwénúetá ekkeei kapasen emmwen lón Paipel.

12. Ikkefa ekkóch eérenien wóón mi má mi fókkun ffat pwe ese lóngólóng wóón Paipel?

 ¹² Kopwe tipeppós le ‘aimwükela’ seni ekkewe lúkú me eéreni rese lóngólóng wóón Paipel. (2 Kor. 6:17) Lón eú fénú lón Caribbean, chómmóng ra lúkú pwe lupwen emén a máló, a wor ngúnún a tongeni chúen nóm wóón fénúfan me epwe liwini ngeni chókkewe mi féfféringaw ngeni chappen ar féffér. Me ren eú puk, pwe ngúnún emén mi má a pwal mwo nge tongeni “efisi fitikoko lón eú sóópw.” Eérenien chón Afrika, ra kan pwélúoló ekkewe kilasen oori lón imwen ewe mi máló we, me ásepa ekkewe sasing ngeni ewe etiip. Pwata? Ekkóch ra erá pwe ra féri ena pwe ekkewe ngún resap kúna pwisin iir! Kich néún Jiowa chón angang sise fókkun fiti ekkena féffér me lúkú mi álisatá án Satan kana kapas chofona!​—1 Kor. 10:21, 22.

13. Met kopwe féri me ren James 1:5 ika ka tipemwaramwar ren eú eéreni?

¹³ Ika ka tipemwaramwar ren eú eéreni, iwe kopwe tingorei Jiowa fán lúkú pwe epwe fang ngonuk an tipachem. (Álleani James 1:5.) Mwirin, kopwe research seni néúch kewe puk. Ika mi lamot, kopwe kútta álillisin ekkewe mwán mi ásimaw lón óm we mwichefel. Saminne repwe erenuk met kopwe féri nge ra tongeni áiti ngonuk ekkewe kapasen emmwen mi lamot lón Paipel, usun met ei lesen a fen fós usun. Lupwen ka féri ekkena mettóch, iwe kopwe káé le anganga óm tufichin “alefila lefilen mine a öch me mine a ngau.”​—Ipru 5:14.

14. Ifa usun sipwe túmúnú pwe site áchepeteki aramas?

¹⁴ “Oupwe föri meinisin pwe Kot epwe ling ren. Ousap manaueni eu sokun manau epwe afisätä chepetek.” (1 Kor. 10:31, 32) Atun sia ekieki ika sipwe fiti eú eéreni are sisap fiti, mi lamot sipwe pwal ekieki ifa usun minne sipwe filatá epwe kkúú mwelien letipen ekkewe ekkóch, nge ákkáeúin chienach kewe Chón Kraist. Sise fókkun mochen áchepeteki emén! (Mark. 9:42) Pwal och, sipwe túmúnú ach sisap asonga chókkewe esap iir Chón Pwáraatá. Tong epwe amwékútúkich le fós ngeniir fán súfél, ewe mettóch mi elingaaló Jiowa. Sisap fókkun ánini ngeniir are esiita ar kewe eéreni. Chemeni pwe mi wor manamanen tong! Lupwen sia pwári tong fán kirekiréch me ésúfél, neman sipwe pwal mwo nge ápweteteei letipen chón ú ngenikich.

15-16. (a) Pwata a eú alen tipachem óm kopwe affata ngeni ekkewe ekkóch minne ka lúkú? Apwóróusa eú pwóróus. (b) Ifa usun alon Paulus we mi mak lón Rom 1:16 a weneitikich?

 ¹⁵ Affata ngeni chón sópwum we pwe en emén Chón Pwáraatá Jiowa. (Ais. 43:10) Ika emén chón lón óm we famili a máló, iwe aramasom kewe are chón órum kewe repwe tongeni song ika kese fitiir lón ar eéreni. Iwe neman epwe fen éch ika kopwe áwewe ngeniir óm lúkú me mwen epwe ppiitá och osukosuk usun máló. Iei met Francisco, seni Mozambique, a makkeei: “Lupwen ám me pwúlúwei we Carolina aua silei ewe enlet, aua ereni chón ám we famili pwe ausap chúen fel ngeni ekkewe mi máló. Aua kúna sóssótun ám lúkú lupwen pwiin Carolina we a máló. Eérenien lón leeniem we ra kan étútúúi ewe somá pwe ina kinikinin ar fel wóón. Mwirin, aramasen ewe somá we mi kon kkan ngeni epwe annut úlúngát pwiin ewe ia ra ninaaló ie piin tútúún we. Ekkena eéreni itá epwe kan ekinamwei ngúnún ewe mi má. Iwe, chón án Carolina we famili ra ekieki pwe i epwe wisen annut ewe ia ra ninaaló ie piin tútúún ewe somá we.”

¹⁶ Met Francisco me Carolina ra féri? Francisco a apasa: “Pokiten aua tongei Jiowa me mochen apwapwaai, ause fiti ena eéreni. Chón án Carolina we famili ra fókkun song. Ra erenikem pwe aua ésúfélúngawa ewe mi máló me ra erá pwe resap chúen chiechi ngenikem me álisikem. Pokiten aua fen áweweei ám lúkú me mwan, iwe ause pwal chúen fós usun ena atun ra chúen song. Ekkóch aramasem kewe ra pwal mwo nge penikem me erá pwe aua fen áweweei ám lúkú. Ló, ló, ló, aramasen Carolina kewe ra kinamweló, me aua tongeni kinamwefengensefál. Iwe, ekkóch me leir ra pwal mwo nge etto lón imwem we me tingor ar repwe néúnéú ekkóch ekkewe puken álillisin Paipel.” Amwo, sisap fókkun sáw lón ach úppós le penaatá ewe enlet usun máló.​—Álleani Rom 1:16.

17. Met a tongeni álisikich ach sipwe emén chiechi mi enlet ngeni chienach Chón Kraist mi letipeta?

¹⁷ Lupwen a má seni emén chienach Chón Kraist attongean, sipwe achocho le ‘eman chiechi’ mi enlet, ewe esin chiechi mi “nom rech pwe epwe alisikich lon fansoun riaföü.”  (SalF. 17:17) Ifa usun sipwe tongeni ‘eman chiechi’ mi enlet ákkáeúin ika aramas ra eriáni emén pwiich mi letipeta an epwe fiti och eéreni ese lóngólóng wóón Paipel? Ekieki ekkeei ruu kapasen emmwen seni Paipel mi tongeni álisikich le oururu ewe mi letipeta.

18. Pwata Jesus a kechiw, me met sia tongeni káé seni?

¹⁸ “Oupwe eti chokewe mi kechü le kechü.” (Rom 12:15) Neman a weires ngenikich le silei met sipwe apasa ngeni emén mi letipeta. Fán ekkóch ach eti le kechiw a watte manamanan lap seni ach fós. Lupwen Lasarus chienen Jesus we a máló, Maria, Marta me ekkewe ekkóch ra kechiweiti attongeer na. Rúáánú rán mwirin, Jesus a wareitiir nge a pwal “kechü,” inaamwo ika a silei pwe epwele amanawatá Lasarus. (Joh. 11:17, 33-35) Án Jesus kechiw a pwári meefien Seman we. A pwal alúkúlúkú ngeniir watteen án Jesus tongeer, iwe ese mwáál ena mettóch a oururu Maria me Marta. Pwal ina chék usun, lupwen pwiich kewe ra meefi ach tong me áfánniir, ra silei pwe rese chék ákkáláemén nge a wor chiechier kewe mi tongeer me repwe álisiir.

19. Ifa usun sipwe tongeni apwénúetá Än Salomon Afalafal 3:7 lupwen sia oururu emén chienach Chón Kraist mi letipeta?

¹⁹ “A wor fansoun fanafanala pwal fansoun kakapas.” (SalAf. 3:7) Pwal eú alen ach sipwe oururu chienach kewe Chón Kraist mi letipeta, ina ach aúselingéch ngeniir. Mut ngeni pwiium we an epwe uwawu meefian, me kosap mángaw ika an “kapas ra pöchökül.” (Hiop 6:2, 3) Neman a lapóló weiresin pokiten án aramasan kewe esap iir Chón Pwáraatá eriáni. Ina minne, oupwe iótekfengen. Tingormaú ngeni ewe chón “aüselinga iotek” an epwe apéchékkúla me álisi pwe epwe ffat an ekiek. (Kölf. 65:2) Ika mi tufich, oupwe álleafengen ewe Paipel. Are álleani eú pwóróus mi fich seni néúch kewe puk, áwewe chék ren pwóróusen manawen emén mi apéchékkúlakich.

20. Met sipwe pwóróus wóón lón ewe lesen mwirin ei?

²⁰ A ifa me feiéchúch le silei ewe enlet usun máló me ewe ápilúkúlúk mi amwarar fán iten ekkewe mi máló! (Joh. 5:28, 29) Ina minne, lón ach kapas me féffér sipwe pwora le penaatá ewe enlet seni Paipel me áiti ngeni aramas iteiten fansoun mi suuk ngenikich. Ewe lesen mwirin ei epwe pwóróus usun pwal eú án Satan minen otuputup a áeá le aopa seni aramas ewe enlet, ina angangen roong. Sipwe kúna lamoten ach sipwe ttii senikich ekkewe féffér me minen apwapwa mi riri ngeni án Satan na ssár.