1-2. Met sipwe káé lón ei lesen?

MET meefiom ika ka resin witi eú óm pisek mi aúchea masouan nge ese war? Ka lichippúng? Eli kopwe meefi met Än Salomon Fos 13:12 a apasa: “Are än eman apilükülük a mang le pwönüetä, i epwe letipengau.” Nge met meefiom ika ka rong pwe a wor popun mi aúchea an mmang? Ese mwáál kopwe mosonottam le witi.

² Lón ei lesen, sipwe káé ekkóch án Paipel kewe kapasen emmwen ra tongeni álisikich le eáni ewe napanap ‘nikiitu le witiwit.’ (Mik. 7:7, KG) Mwirin, sipwe káé ruu mettóch mi lamot ach sipwe mosonottam le witi án Jiowa epwe féri. Sáingolóón, sipwe ppii ekkewe feiéch mi mmólnetá fán iten chókkewe iir mi tipemecheres le witi án Jiowa epwe mwékút.

3. Ifa ewe kapasen emmwen Än Salomon Fos 13:11 a áiti ngenikich?

³ Än Salomon Fos 13:11 a áiti ngenikich popun a lamot ach sipwe mosonottam. A erá: “Eman mi wöümongola fän mecheres wöün epwe müttir kisikisila, nge eman mi ioni ekis me ekis fän weires wöün epwe lapala.” Met sia káé seni ena wokisin? Emén mi mirit, mi túmúnúéch me mosonottam lón an féri mettóch, epwe fókkun sópwéch.

4. Ifa ewe kapasen emmwen Än Salomon Fos 4:18 a áiti ngenikich?

⁴ Än Salomon Fos 4:18 a áiti ngenikich pwe “ewe al ekewe chon pwüng ra fetal won a usun chök saramen ünümweerän mi chök sasaramala tori a unusen ränila.” Ena wokisin  a weneiti napanapen án Jiowa pwáppwáraaló ngeni néún kewe aramas minne a tipeni. Iwe nge, a pwal tongeni weneiti napanapen án emén Chón Kraist feffeitá lón pekin ngún. Emén ese tongeni atapwala feffeitáán lón pekin ngún. A lamot fansoun. Ika sia tinikken le kákkáé me apwénúetá ekkewe emmwen sia angei seni án Kot we Kapas me an we mwicheich, ekis me ekis sipwe ámááraatá napanapen emén Chón Kraist. Epwe pwal lapóló ach sile usun Kot. Sipwe ppii ifa usun Jesus a áweweei ena mettóch.

5. Ifa ewe kapas áwewe Jesus a eáni mi pwári pwe a lamot fansoun ren án emén epwe ekkesiwil?

⁵ Jesus a eáni eú kapas áwewe mi áweweei ifa usun pwóróusen ewe Mwú sia afalafala, a usun eféú féúkúkkúnún pwikil mi mááritá ekis me ekis lón letipen chókkewe mi letipwenechar. A erá: “Ewe pwükil a kinoputä o mämäritä, nge püsin i esap weweiti ifa usun an mämäritä. Ewe pwül a püsin föri met ekewe irä repwe mämäritä o ua ren. Akomwan a kinoputä o mämäritä, mürin a fis etin, nge lesopolan a wor uan.” (Mark. 4:27, 28) Met weween alon Jesus na? A áweweei pwe usun chék án efóch irá ekis me ekis mámmááritá, a ina usun án emén mi etiwa pwóróusen ewe Mwú ekis me ekis mámmááritá lón pekin ngún. Áwewe chék, lupwen néúch kewe chón káé ra poputá le ririéch ngeni Jiowa, sia poputá le kúna chómmóng siwil mi múrinné ra féri. (Ef. 4:22-24) Nge a lamot sipwe chemeni pwe Jiowa, i ewe a ámááraatá ena féúkúkkúnún pwikil.​—1 Kor. 3:7.

6-7. Met sia káé seni napanapen án Jiowa fératá ei fénúfan?

⁶ Lón meinisin met Jiowa a féri, ese atapwalapwal lón an áwesaaló an angang. A féri ena fán iten lingelóón itan we, me fán iten an epwe álisi aramas. Áwewe chék, sipwe ppii ifa usun a ekis me ekis ammólnatá ei fénúfan fán iten aramas.

⁷ Atun ewe Paipel a áweweei ifa usun Jiowa a fératá ei fénúfan, a fós usun an filatá “aükükün,” fótukatiw ‘üran’ kewe, me isetiw ‘föün lepwokukun.’ (Hiop 38:5, 6) A pwal mwo nge  awora fansoun le etittina an angang. (Ken. 1:10, 12) Ekieki usun meefien ekkewe chónláng atun ra kúna eú me eú férien Jiowa kewe mi kerán fériiretá. A ifan me meseikeer! Pokiten ena, ra poputá le “mweireir fän pwapwa.” (Hiop 38:7) Ifa ewe lesen? A fis ren ngeréún ier án Jiowa fératá ei fénúfan, ekkewe fúú, me ménúmanaw meinisin, nge lupwen a nengeni meinisin minne a fen fératá, a erá pwe a “fokun öch.”​—Ken. 1:31.

8. Met sipwele káé?

⁸ Lón ekkewe parakraf akkomw, sia kúna chómmóng kapasen emmwen seni án Kot we Kapas mi áiti ngenikich lamoten ach sipwe mosonottam. Iei, sipwele ppii ruu mettóch a lamot sipwe tipemecheres le witi án Jiowa epwe mwékút le féri.

9. Ifa eú mettóch mi lamot sipwe witi án Jiowa epwe mwékút le féri?

⁹ Eli a lamot ach sipwe witi án Jiowa epwe pélúweni ach kewe iótek. Atun sia iótek ngeni Jiowa an epwe apéchékkúlakich le likiitú fán eú sóssót, are an epwe álisikich le fiu ngeni eú ach apwangapwang, eli sia meefi pwe a mmang le pélúweni ach kewe iótek. Pwata Jiowa ese chék mwittir pélúweni meinisin ach kewe iótek?

10. Pwata a lamot ach sipwe mosonottam le witi án Jiowa epwe pélúweni ach kewe iótek?

¹⁰ Jiowa a aúselingéch ngeni ach kewe iótek. (Kölf. 65:2) Me ren, pwe ach iótek ngeni seni enletin letipach, ina esissillen ach lúkú. (Ipru 11:6) Atun sia iótek ngeni Jiowa an epwe álisikich le apwapwaai i, a mochen kúna úkúkún achochooch le etipeeúfengeni féfférúch ngeni ach kewe iótek me féri letipan. (1 Joh. 3:22) Iwe atun sia tingorei Jiowa an epwe álisikich le úkútiw le féri eú mettóch ese sani, eli a lamot ach sipwe mosonottam me féri úkúkún ach tufich le siwil. Jesus a álisikich le weweiti pwe eli ekkóch ach kewe iótek, resap mwittir pélú. A apasa: “Oupwe tütüngor o epwe wor lifangemi. Oupwe küküt o epwe wor künaemi. Oupwe fichifich o epwe wor asam mi suk ngenikemi. Pun iö a tütüngor epwe angei och. Iö a küküt epwe künakün, nge iö a fichifich, epwe wor asam mi suk ngeni.” (Mat. 7:7, 8) Lupwen sia apwénúetá ena kapasen emmwen me ‘likitü le iotek,’ sia tongeni lúkúlúk pwe Semach we lón láng a aúselingakich me epwe pélúweni ach kewe iótek.​—Kol. 4:2.

11. Ifa usun Ipru 4:16 a álisikich atun sia ekieki pwe usun itá ese mwittir pélú ach kewe iótek?

¹¹ Ikaamwo eli sia ekieki pwe a mmang le pélú eú ach iótek, nge Jiowa a pwonei pwe epwe pélúweni “lon fansoun ach osupwang” are fansoun mi fich. (Álleani Ipru 4:16.) Ina popun sisap fókkun ekiekingaw ngeni Jiowa ika pwe ese mwittir fis eú mettóch sia ekieki itá an epwe fis. Áwewe chék, chómmóng ra fen ikkióteki ren fite ier án ewe Mwúún Kot epwe asopwaló ei ótót mi ngaw. Jesus a pwal mwo nge erá pwe sipwe ióteki ena. (Mat. 6:10) Nge esap fókkun eú alen tipachem an epwe apwangapwangoló án emén lúkú pokiten ewe sópwólóón ese war lón ewe fansoun aramas ra ekieki! (Ap. 2:3; Mat. 24:44) Sia mirit ika sia chék wikkiti Jiowa me ikkiótek ngeni ren lúkú. Ewe sópwólóón epwe war lón ewe fansoun mi fich, pún Jiowa a fen filaaló “ewe rän are ewe kulok” an epwe war lón. Me ena rán, epwe ina ewe rán mi múrinné ngeni meinisin.​—Mat. 24:36; 2 Pet. 3:15.

12. Eli ineet a ákkáeúin weires ngenikich ach sipwe mosonottam?

¹² Eli a lamot ach sipwe mosonottam le wikkiti wesilóón féfférún pwúngúngaw. Fán chómmóng, chón ei fénúfan ra kan kirikiringaw  ngeni chókkewe mi sókkóló fénúer, ar einang, ar eéreni, are ika iir met sókkun aramas. A fis ngeni ekkóch féfférún kirikiringaw pokiten a ter inisiir are ekiekiir. Chómmóng néún Jiowa kewe aramas ra fen likiitú fán féfférún pwúngúngaw pokiten minne ra lúkú seni Paipel. Atun a fis ngenikich ekkena esin mettóch, a lamot sipwe chemeni alon Jesus ei: “Iö epwe likitü tori lesopolan epwe küna manau.” (Mat. 24:13) Nge met kopwe féri ika ka silei pwe emén chón ewe mwichefel a féri eú tipis mi watte? Mwirin óm ereni ekkewe mwán mi ásimaw, itá kopwe mosonottam me lúkú ngeniir le ataweei me ren án Jiowa álillis? Eli met a lamot án ekkewe mwán mi ásimaw repwe féri ika emén a féri eú tipis mi watte?

13. Met Jiowa a mochen án ekkewe mwán mi ásimaw repwe féri atun emén a féri eú tipis mi watte?

¹³ Atun ekkewe mwán mi ásimaw ra silei pwe emén chón ewe mwichefel a féri eú tipis mi watte, ra tingor “ewe tipachem seni läng” pwe repwe tongeni eáni án Jiowa ekiek usun ena mettóch. (Jas. 3:17) Ra achocho le “aliwinisefäli eman chon tipis seni alan mi mwäl” ika mi tufich. (Jas. 5:19, 20) Ra pwal mochen achocho úkúkún ar tufich le túmúnú chón ewe mwichefel me oururu chókkewe iir mi lichippúng ren met a fis. (2 Kor. 1:3, 4) Atun ekkewe mwán mi ásimaw ra silei pwe emén a féri eú tipis mi watte, a lamot repwe akkomw etittinafichi met a wesewesen fis. Mwirin ra iótek me awora kapasen emmwen seni ewe Paipel me áwena ewe chón tipis “fän aüküköch.” (Jer. 30:11) Inaamwo ika ekkewe mwán mi ásimaw rese akkachopwa, nge rese pwal atapwalapwal le apwúngaló met epwe fis ngeni ewe mi féri tipis watte. Atun ekkewe mwán mi ásimaw ra ataweei ewe osukosuk fán án Jiowa emmwen, unusen ewe mwichefel repwe kúna watteen álillis seni. Pwal mwo nge ika ekkewe mwán mi ásimaw ra ataweei ewe osukosuk fán ewe napanap mi pwúng, nge eli chókkewe mi wor popuur ngeni ewe osukosuk repwe chúen meefi lichippúng. Ika en ena, met kopwe tongeni féri pwe kopwe ekisikisaaló óm lichippúng?

14. Ifa ewe pwóróus lón Paipel a tongeni álisuk ika emén chienom Chón Kraist a fókkun elichippúnguk?

¹⁴ A fen wor emén a fen piin fókkun elichippúnguk, eli pwal mwo nge emén chienom Chón Kraist? Ka tongeni kúna pwóróusen  ekkóch lón Paipel mi áiti ngonuk ifa usun kopwe witi án Jiowa epwe áwena ewe osukosuk. Áwewe chék, inaamwo ika pwisin pwiin Josef kewe ra kirikiringaw ngeni, nge ese mut ngeni ar tipis an epwe efisi an epwe akkamwéchú an song, nge a fen nefótófót wóón an angang ngeni Jiowa, ewe mi enletin efeiéchú ren an likiitú me mosonottam. (Ken. 39:21) Ló, ló, ló, Josef a tongeni omusaaló chókkewe iir mi tipis ngeni me a kúna úkúkún án Jiowa efeiéchú i. (Ken. 45:5) Sia pwal usun Josef, sipwe kúna ourur atun sia ririéch ngeni Jiowa me likit ngeni an epwe áwena ewe féfférún pwúngúngaw.​—Kölf. 7:17; 73:28.

15. Met a álisi ewe fefin Chón Kraist le likitaló ewe féfférún pwúngúngaw mi fis ngeni?

¹⁵ Ren enletin, esap féfférún pwúngúngaw meinisin epwe usun watteen minne a fis ngeni Josef, nge kich meinisin, sia chúen lichippúng atun emén a féfféringaw ngenikich. Atun a wor ach osukosuk ngeni emén, kapachelong emén chón lúkún, sipwe kúna álillis ika sia apwénúetá án Paipel kewe kapasen emmwen. (Fil. 2:3, 4) Áwewe chék, iei pwóróusen emén Chón Kraist fefin mi fókkun lichippúng atun a silei pwe emén chienan chón angang a kefisitá pwóróusan ngeni ekkewe ekkóch. Ena fefin Chón Kraist ese mwittir apwúngaló met epwe féri, nge a mwo ekieki án Jesus leenien áppirú. Atun aramas ra esiita Jesus, ese pwal épélúwer lón kapas mi ngaw. (1 Pet. 2:21, 23) Án ena fefin Chón Kraist chechchemeni ena, a filatá an epwe chék likitaló met ewe a fis ngeni. Mwirin a silei pwe chienan na chón angang, a fen likiitú fán eú an semmwen mi watte me aúrek mi kon ssenúk. Ena fefin Chón Kraist, a meefi pwe neman esap turun tipen chienan na chón angang met ewe a erá fán itan. Ina popun a fókkun pwapwa ren an mosonottam me likiitú ngeni ewe féfférún pwúngúngaw me a kinamwe letipan.

16. Met a tongeni oururuk ika ka riáfféú ren eú féfférún pwúngúngaw? (1 Petrus 3:12)

¹⁶ Ika ka riáfféú ren eú féfférún pwúngúngaw are pwal ren ekkóch popun, kopwe chemeni pwe Jiowa a kkan ngeni “chokewe mi luketatakis.” (Kölf. 34:18) A tongeok pokiten óm mosonottam me óm isetá wóón óm kewe weires. (Kölf. 55:22) I ewe Soukapwúng  wóón unusen fénúfan. A kúna meinisin met a fis. (Álleani 1 Petrus 3:12.) Itá kopwe tipemecheres le witi án Jiowa epwe álisuk atun ka nóm fán weires kese tongeni ataweei?

17. Met Jiowa a pwonei an epwe féri me ren Aisea 30:18?

¹⁷ Ekiseló chék, Semach we lón láng epwele unusen efeiéchúkich fán nemenien Mwúún we. Iei met Aisea 30:18 a apasa: “Ewe Samol mi Lapalap a witiwiti chök an epwe kirikiröch ngenikemi, a pwal molotä pwe epwe ümöümöch ngenikemi. Pun ewe Samol mi Lapalap eman Kot mi unusen pwüng. Feiöchün chokewe meinisin ra anomu ar apilükülük won.” Chókkewe iir mi onómu ar ápilúkúlúk wóón Jiowa repwe kúna chómmóng feiéch lón ei fansoun me pwal lón ewe ótót séfé epwele war.

18. Ikkefa ekkewe feiéch mi mmólnetá fán itach?

¹⁸ Atun néún Kot kewe aramas repwele tolong lón ewe ótót séfé, resap chúen fókkun riáfféú fán aúrek me pwal ekkewe weires ra kúkkúna lón ei fansoun. Féfférún pwúngúngaw epwele unusen morolo me esap chúen wor metek. (Pwär. 21:4) Sisap chúen aúreki osupwangach pwe epwele somwoló met mi wor rech. (Kölf. 72:16; Ais. 54:13) A ifan me amwararen ekkena feiéch!

19. Met Jiowa a kan ammólnakichetá fán itan iei?

¹⁹ Jiowa a akkammólnakichetá iei fán iten ewe manaw sipwe eáni fán an nemenem ren an ákkálisikich le fiffiu ngeni ach kewe féffér ese pwúng me ámááraatá ekkewe napanap mi apwapwaai i. Kosap lichippúng me úkútiw le akkangang ngeni. Ewe manaw mi múrinné seni meinisin, epwele waroto. Atun sia nennelói mwachkkan fán ápilúkúlúkéch, amwo sipwe sópweló le mosonottam me witi án Jiowa epwe áweséchúoló an angang!