LUPWEN aramas ra kirekiréch ngenikich, sia mmen meefi pwapwa. A ekinamwekich le silei pwe ra chúngúkich. Iwe pokiten sia aúcheani án ekkewe ekkóch kirekiréch ngenikich, iwe ifa usun sipwe tongeni káé ach sipwe kirekiréch?

Emén mi kirekiréch a enletin áfánni aramas me a pwári ena ren minne a apasa me féri. Ese chék féfféréch ngeni aramas, nge a pwal kirekiréch ngeniir lón an féffér pokiten a tongeer me a weweiti meefier. Nge lap seni ena, kirekiréch ina kinikinin uwaan án Kot we manaman mi fel. (Kal. 5:22, 23) Jiowa a mochen ach sipwe kirekiréch, iwe sipwe ppii ifa usun iir me Néún we ra fen pwári kirekiréch me ifa usun sia tongeni áppirú ar leenien áppirú.

Jiowa a kirekiréch ngeni meinisin pwal mwo nge ngeni chókkewe “resap sile kilisou, pwal ngeni ekewe aramasangau.” (Luk. 6:35) Áwewe chék, Jiowa a “atötai förian akkar won ekewe aramasangau me aramasöch, nge a apüngatiu üt won chon pwüng me chon pwüngingau.” (Mat. 5:45) Pwal mwo nge chókkewe rese lúkú pwe Jiowa i ewe Chón Fératá, ra chúen tongeni kúna feiéch seni an kirekiréch me mwar pwapwa lón manawer.

Eú leenien áppirú mi fókkun múrinné usun án Jiowa pwári kirekiréch, ina ren met a féri fán iten Atam me Efa. Mwirin chék ar we ra tipis, “ra teifengeni chön irä fiik pwe pwölüpwölür.” Nge, Jiowa a silei pwe epwe lamot ngeniir úf pwe epwe túmúnúúr lúkún ewe tánipiin Eten pokiten a anúmamaú ewe pwúl me a uren “iräfölüföl me pötöwölingau.” Iwe fán kirekiréch, Jiowa a féri fán iter “üf seni ünüchen man.”​—Ken. 3:7, 17, 18, 21.

Inaamwo ika Jiowa a kirekiréch ngeni “ekewe aramasangau me aramasöch,” nge a ákkáeúin kirekiréch ngeni néún kewe chón angang mi tuppwél. Áwewe chék, lemwúún án Sekaraia we soufós, emén chónláng a lólilen pokiten ekkewe chón Israel ra úkútiw le aúetá ewe imwenfel lón Jerusalem. Jiowa a aúseling ngeni met ewe chónláng a erá me a pélúweni ewe chónláng fán “pwetete me aururu.” (Sek. 1:12, 13) A pwal ina usun napanapen Jiowa ngeni ewe soufós Elias. A wor eú atun lupwen ena soufós a fókkun letipechou me tipitipingaw, iwe a tingorei Jiowa pwe epwele chék máló. Jiowa a pwári an áfánni meefien Elias me a tinaló ngeni i emén chónláng an epwe apéchékkúlatá. A pwal alúkúlúkú ena soufós pwe ese áláemén. Án Jiowa kirekiréch a apéchékkúlatá Elias an epwe sópweló lón wisan we. (1 King 19:1-18) Nge ié kopwe erá me lein meinisin néún Jiowa kewe chón angang pwe a unusen áppirúfichi án Jiowa kirekiréch mi lapalap?

Atun Jesus a nóm wóón fénúfan, aramas ra kúna úkúkún kirekiréchún. Esap fán eú an kon tichik are an echchimwa ekkewe ekkóch ar repwe féri met a mochen. A áfánni aramas me a erá: “Oupwe feito rei ämi meinisin mi weiresikis o uwochou, ngang üpwe asösökemi. . . . Pun ai we  waas üpwe anomu womi a mecheres.” (Mat. 11:28-30) Aramas ra tapweló mwirin Jesus ese lifilifil ia a ló ia, pokiten a fókkun kirekiréch. Ren án Jesus chúngúúr a amwéngééniir, echikarer, me a asukuler “chomong mettoch” usun Seman we.​—Mark. 6:34; Mat. 14:14; 15:32-38.

Jesus a weweiti meefien aramas iwe an féffér ngeniir a pwári pwe a kirekiréch me chúngúúr. Ren enletin, fán kirekiréch a álisi meinisin mi feito ren inaamwo ika ese lamot ngeni an epwe álisiir. (Luk. 9:10, 11) Ekieki usun met a fis ngeni ewe fefin mi kus seni chcha. A mochen an epwe chikar, iwe a attapa lepwúlún úfen Jesus we. Nge me ren ewe Allúkún Moses itá esap féri ena pokiten a limengaw. (Lif. 15:25-28) Iwe met Jesus a féri? Ese fós ngeni fán péchékkúl. A kúna pwe neminna a niwokkus, iwe a tongei pokiten a riáfféú ren úkúkún 12 ier ren an na semmwen. A ereni: “Nei fefin, om lükülük a apöchökülokotä. Kopwe feila fän kinamwe pwe ka chikar seni om samau.” (Mark. 5:25-34) Jesus a enletin kirekiréch!

Lón ekkewe pwóróus sia fen pwóróus wóór, sia káé pwe ika sia kirekiréch, iwe sipwe féri met epwe álisi aramas ren. Jesus a menlapei úkúkún aúchean ena mettóch atun a eáni ewe kapas áwewe usun ewe chón Samaria. Ekkóch chón solá ra angealó pisekin emén re Jus me ra awata me ra chék likitaló ppen ewe al fán an lúkúnúmá. Nge emén chón Samaria a kúna me ppen ewe al me a tongei, inaamwo ika chón Samaria me Chón Jus ra koputfengen. Kirekiréch a amwékútú an epwe álisi ewe mi feiengaw. A limeti kinásan we me a uwei ngeni eú imwen waséla. Ewe chón Samaria a mééni ewe chón angang lón ewe imwen waséla an epwe túmúnú ewe chón Jus me a pwal mwo nge erá pwe epwe mééni ese lifilifil met a lamot ngeni.​—Luk. 10:29-37.

Kirekiréch a amwékútúkich ach sipwe ekieki me apéchékkúla ekkewe ekkóch esap chék lón met sia féri, nge pwal lón ach kapas. Ewe Paipel a erá: “Än eman aramas öürek lon lelukan a afisätä lolilen, nge eu kapas pwetete a apwapwai i.” (SalF. 12:25) Atun sia kirekiréch me aramaséch a amwékútúkich ach sipwe eáni kapas epwe apéchékkúla aramas me efisi ar pwapwa. * Ach kewe kapas mi fiti kirekiréch epwe pwári pwe sia áfánniir me sipwe ámecheresi ar repwe likiitú fán sóssót.​—SalF. 16:24.

Oukich meinisin a wor ach tufich le pwári kirekiréch pokiten aramas meinisin ra fférútá lón napanapen Kot. (Ken. 1:27) Áwewe chék, ewe soufiun Rom itan Julius mi wisen emmweni ewe aposel Paulus ngeni Rom, “a kirikiröch ngeni Paulus o mwüt ngeni an epwe feila o churi chiechian kewe pwe repwe ngeni mine a osupwang ren” lón ewe telinimw itan Siton. (Föf. 27:3) Atun a ta ewe siip Paulus me chienan kewe ra fiti, ekkewe aramas seni Malta “ra fokun kirikiröch” ngeniir me ra pwal mwo nge kékú ekkei pwe repwe epwichikkarer. (Föf. 28:1, 2) Ekkena aramas ra féri minne mi múrinné. Iwe nge, ren án emén epwe apwapwaai Jiowa, mi lamot epwe kirekiréch fansoun meinisin nge esap chék fán ekkóch.

Jiowa a mochen pwe kirekiréch epwe ina kinikinin napanapach me manawach. Ina popun a erenikich ach sipwe “pwilitalong” kirekiréch. (Kol. 3:12) Nge ese mecheres ach sipwe kirekiréch fansoun meinisin. Pwata? Eli sise pwári kirekiréch pokiten sia nisássáw, sise meefi núkúnúkéch, are sia ekieki pwisinkich. Are a weires ngenikich ach sipwe kirekiréch ngeni chókkewe mi féfféringaw ngenikich. Nge ika sia iótek fán iten án Kot we manaman mi fel me achocho le áppirú Jiowa, iwe a tongeni álisikich ach sipwe enletin kirekiréch.​—1 Kor. 2:12.

Ifa usun sipwe silei met sipwe angang wóón pwe sipwe alapaaló ach eáni kirekiréch? Pwisin eisinuk: ‘Ua kan aúselingéch ngeni aramas  me achocho le weweiti meefier? Ua kan esilla atun a lamot ngeni aramas álillis? Ineet ewe sáingoon atun ua kirekiréch ngeni emén esap aramasei are emén chiechiei?’ Mwirin isetiw met kopwe achocho ngeni, áwewe chék ren óm alapaaló óm sissilei ekkewe aramas lón leeniom we, nge ákkáeúin chón lón óm we mwichefel. Iwe kopwe tongeni silei ekkewe weires ra nóm faar me met ra osupwangan. Mwirin, achocho le kirekiréch ngeni aramas lón ewe napanap ka mochen aramas repwe kirekiréch ngonuk lón. (Mat. 7:12) Sáingolóón, kopwe tingor án Jiowa álillis, me epwe efeiéchú óm achocho le wiliti emén mi kirekiréch.​—Luk. 11:13.

Kirekiréch ina eú me lein ekkewe mettóch aposel Paulus a eiteiteretiw mi efisi an epwe néún Kot chón angang mi múrinné. (2 Kor. 6:3-6) Aramas ra sani Paulus pokiten a apasa me féri ekkewe mettóch mi pwári kirekiréch, me aramas ra meefi pwe a áfánniir. (Föf. 28:30, 31) Pwal ina chék usun, ika sia kirekiréch, iwe aramas repwe mochen silei ewe enlet. Lupwen sia kirekiréch ngeni aramas meinisin, pwal mwo nge ngeni chókkewe mi kirikiringaw ngenikich, iwe epwe tongeni achchúngú letiper me eli repwe siwili napanaper. (Rom 12:20) Eli mwirin och fansoun repwe mochen káé ewe Paipel.

Lón Paratis, aramas meinisin repwe kirekiréchfengen. Repwe kirekiréch ngeni chókkewe mi manawsefál, nge ekkóch me leir epwe kerán ina án emén epwe kirekiréch ngeniir. Ena mettóch epwe fókkun amwékútúúr le kirekiréch ngeni aramas. Nge chókkewe rese mochen ar repwe kirekiréch me álisi aramas resap ketiw le manaw fán án Kot we Mwú. Chókkewe chék mi pwári tong me kirekiréch repwe manaw esemuch lón ewe Paratis. (Kölf. 37:9-11) Ewe fénúfan epwe enletin núkúnúkéch me kinamwe! Iwe nge pwal mwo me mwen warotoon ena fansoun, sia tongeni kúna feiéch seni ach kirekiréch. Ifa usun?

Ewe Paipel a erá: “Eman mwän mi eäni kirikiröch a püsin feiöch.” (SalF. 11:17) Aramas ra sani ar repwe nóm ren emén mi kirekiréch, me lape ngeni ra pwal kirekiréch ngeni. Jesus a erá: “Ewe chök aükük oua aea le aükük ngeni aramas, Kot epwe pwal aea ngenikemi.” (Luk. 6:38) Iwe a mecheres ngeni emén mi kirekiréch an epwe kúnékún chiechian me akkamwéchú ar chiechifengen.

Ewe aposel Paulus a ereni chón lón ewe mwichefel lón Efisos ar repwe ‘eäni kirikiröch o leluköch lefiler, repwe amusamusfengen.’ (Ef. 4:32) Atun meinisin chón ewe mwichefel ra kirekiréch me pwári tong, iwe ewe mwichefel epwe péchékkúleló me repwe tipeeúfengen. Sise fókkun mochen ach sipwe tichik ngeni pwiich kewe, uwou fós usur, erá met mi ngaw usur are ámetekiir inaamwo ika sia chék urumwot. Nge minne sia apasa epwe fen álilliséch fansoun meinisin me epwe eú minen apéchékkúl. (SalF. 12:18) Iwe mwirilóón, chón ewe mwichefel repwe angang ngeni Jiowa fán pwapwa.

Sia fen káé pwe kirekiréch ina eú napanap mi pwá lón meinisin met sia apasa me féri. Me lupwen sia kirekiréch, sia áppirú Jiowa, ach we Kot mi tong me kisáseú. (Ef. 5:1) Ena mettóch a apéchékkúla ewe mwichefel me a amwékútú aramas ar repwe pwal angang ngeni Jiowa. Iwe ousipwe achocho úkúkún ach tongeni le pwári ngeni aramas pwe Chón Pwáraatá Jiowa ra kirekiréch!