1. Met a lamot emén Chón Kraist mwán epwe féri pwe epwe sópwéch?

 KING Tafit a ereni Salomon: “Kopwe apöchökülok o etipemwäniik.” (1 King 2:​1-3) A pwal lamot ngeni Chón Kraist mwán meinisin lón ei fansoun ar repwe apwénúetá ena kapasen emmwen. Ren ar repwe tongeni féri ena, a lamot repwe álleasochisi án Kot kewe allúk me apwénúetá án Paipel kewe kapasen emmwen lón unusen kinikinin manawer. (Luk. 2:52) Pwata a kon lamot ngeni ekkewe Chón Kraist alúwél ar repwe ásimawóló?

2-3. Pwata a lamot ngeni emén alúwél Chón Kraist an epwe wiliiti emén Chón Kraist mi ásimaw?

² A chómmóng wis mi aúchea emén Chón Kraist mwán a wiseni lón famili me lón ewe mwichefel. Ámi kana alúwél Chón Kraist, ese mwáál oua ekieki ussun ekkewe wis oua tongeni wiseni lón mwachkkan. Eli oua mochen fiti ewe angangen pioneer, emén chónálillisin mwichefel, me ekiseló emén mwán mi ásimaw lón ewe mwichefel. Eli oua pwal mochen pwúpwúlú me epwe wor néúmi. (Ef. 6:4; 1 Tim. 3:1) Ren ámi oupwe tikeri ekkena mettóch me oupwe sópwéch, a lamot oupwe achocho le wiliiti emén Chón Kraist mi ásimaw. b

³ Met a tongeni álisuk le wiliiti emén Chón Kraist mi ásimaw? A wor ekkewe tufich a lamot kopwe ámááraatá. Iwe, met ka tongeni féri iei pwe kopwe mmólnetá me sópwéch lón ekkewe wis eli kopwe wiseni lón mwach?

4. Ia ka tongeni kúna me ie ekkewe leenien áppirú mi múrinné kopwe áppirú? (Pwal ppii ewe sasing.)

⁴ Filaatá ekkewe leenien áppirú mi múrinné kopwe áppirú. Ewe Paipel a masou ren chómmóng leenien áppirú mi múrinné ekkewe alúwél ra tongeni áppirú. Ekkena mwán lón fansoun lóóm ra tongei Kot me féri sókkopaten angang lón ar túmúnú néún kewe aramas. Ka tongeni pwal kúna ekkewe leenien áppirú mi múrinné lein ekkewe Chón Kraist mwán mi ásimaw lón óm famili me lón óm mwichefel. (Ipru 13:7) Me Jises Kraist pwal óm leenien áppirú mi fókkun múrinné. (1 Pet. 2:21) Atun ka káéfichi ekkena leenien áppirú, ekieki napanaper kewe ka fókkun ingeiti. (Ipru 12:​1, 2) Mwirin filaatá ifa ussun kopwe áppirúúr.

5. Ifa ussun kopwe ámááraatá mirit are óm tufichin ekiek, me pwata a lamot ena? (Kölfel 119:9)

⁵ Káé ifa ussun kopwe “kamwöch won . . . mirit.” (SalF. 3:21) Emén mwán mi mirit are áeá an tufichin ekiek, ese mwittir le féri och mettóch nge a mwo akkomw ekiek. Ina popun, a lamot kopwe achocho me pwáppwári ena tufich. Pwata? Lón ei fénúfan a ur ren ekkewe alúwél ra chék féri met ra ekieki me meefi pwe mi pwúng. (SalF. 7:7; 29:11) Pwal och, minne sia katol wóón TV, kachito, Internet me social media a fókkun tongeni etipetipa ach ekiek me féffér. Nge ifa kopwe tongeni eáni mirit are tufichin ekiek? Poputá ren óm káé ekkewe kapasen emmwen lón Paipel me ekieki ifa ussun ekkena emmwen ra échituk. Mwirin áeá ekkena kapasen emmwen le féri ekkewe kefil epwe apwapwaai Jiowa. (Álleani Kölfel 119:9.) Iká ka ámááraatá ena napanap mi lamot, epwe fókkun álisuk le wiliiti emén Chón Kraist mi ásimaw. (SalF. 2:​11, 12; Ipru 5:14) Ekieki ifa ussun tufichin ekiek epwe álisuk lón: (1) óm féffér ngeni ekkewe Chón Kraist fefin me (2) óm kefil ussun foutom me napanapen inisum.

6. Ifa ussun mirit a tongeni álisi emén alúwél Chón Kraist le súféliti ekkewe fefin Chón Kraist?

⁶ Mirit are tufichin ekiek epwe álisuk le súféliti ekkewe fefin. Áwewe chék, eli emén alúwél Chón Kraist a sani emén fépwúl Chón  Kraist, me ese wor ngawen ena. Iwe nge, emén alúwél mi mirit esap apasa, mak, are féri och mettóch epwe ámmeef ngeni ewe fépwúl pwe a mochen kammwet ngeni, chilóón chék iká a enletin ekiekin ar repwe pwúpwúlú. (1 Tim. 5:​1, 2) Iká a kammwet ngeni emén Chón Kraist fépwúl, epwe túmúnú itéchún ena fépwúl ren ar resap chék rúúeménúló nge ese wor chiener.—1 Kor. 6:18.

7. Ifa ussun mirit epwe álisi emén alúwél Chón Kraist lón an kefil wóón úfan me foutan?

⁷ Pwal eú alen án emén alúwél epwe pwáári mirit, ina an eáni kefil mi múrinné wóón úfan me foutan. Fán chómmóng, ekkewe stylin minen fout iir férien ekkewe sókkun aramas rese súféliti Jiowa me ra sikepwach. Ina popun, ekkewe úf ra féri ra kon tikak are ra efisi án ekkewe mwán repwe nikinikin fefin. Atun epwe filaatá met epwe pippisek, emén Chón Kraist alúwél mi mámmááritá an epwe emén Chón Kraist mi ásimaw epwe kúna emmwen seni án Paipel kewe kapasen emmwen me ekkewe leenien áppirú mi múrinné lón ewe mwichefel. A tongeni pwisin eisini: ‘Minne úa filaatá a pwáári pwe úa mirit me ekieki meefien ekkewe ekkóch? A mecheres ngeni ekkewe ekkóch ar repwe esilla ren foutei pwe ngang emén chón angang ngeni Kot?’ (1 Kor. 10:​31-33; Tit. 2:6) Emén alúwél mi mirit esap chék kúna ésúúfél seni chienan kewe Chón Kraist nge pwal seni Seman we lón láng.

8. Ifa ussun emén alúwél Chón Kraist a tongeni emén mi alúkúlúk?

⁸ Kopwe emén mi alúkúlúk. Emén alúwél mi alúkúlúk a tinikken le túmúnú wisan kewe meinisin. (Luk. 16:10) Ekieki pwóróusen Jises. Esap fán eú a túmúnúngaw are likitaaló wisan kewe. Nge a fen féri meinisin met Jiowa a ereni an epwe féri, pwal mwo nge iká a weires. A tongei aramas, ákkáeúin néún kewe chón káé, me a tipemecheres le fangoló manawan fán iter. (Joh. 13:1) Ren óm kopwe áppirú, kopwe angang weires le apwénúetá ese lifilifil wis ka wiseni. Iká kese silei ifa ussun kopwe féri ena, kopwe tipetekison me tingor álillis seni ekkewe mwán lón óm we mwichefel iir mi ásimaw. Kosap chék menemenéch ren óm féri ekis angang. (Rom 12:11) Nge kopwe fen áweséchúoló óm angang me kopwe féri fán iten “ach Samol, nge sap ngeni aramas.” (Kol. 3:23) Mei pwúng pwe kese unuséch, ina popun kopwe tipetekison me pwáári met ekkewe ka mwáálliló wóón.—SalF. 11:2.

9. Pwata a lamot emén alúwél Chón Kraist epwe káé ekkewe sókkun tufich epwe álisi iteiten rán?

⁹ Ren óm kopwe wiliiti Chón Kraist mi ásimaw, a lamot kopwe ámááraatá ekkewe tufich epwe tongeni álisuk iteiten rán. Óm féri ena epwe álisuk le etiwa ekkewe wis lón ewe mwichefel, óm kopwe kúnékún óm angang pwe kopwe atufichuk are óm famili, me kopwe ririéch ngeni aramas. Iei sipwele pwóróus wóón ekkóch me leir.

10-11. Ifa ussun emén alúwél Chón Kraist epwe kúna feiéch me ekkewe ekkóch iká a angéch le mak me állea? (Kölfel 1:​1-3) (Pwal ppii ewe sasing.)

 ¹⁰ Káé óm kopwe angéch le mak me állea. Ewe Paipel a erá emén mwán mi pwapwa me sópwéch a kan awora fansoun iteiten rán le ákkálleani án Kot we Kapas me ekilonei. (Álleani Kölfel 1:​1-3.) An ákkálleani ewe Paipel iteitan rán, epwe álisi le silefichi án Jiowa ekiek, pwe epwe tongeni ekiekéch me apwénúetáéchú masouan. (SalF. 1:​3, 4) Ekkewe mwán mi féri ena ra aúchea ngeni ewe mwichefel. Pwata?

¹¹ A lamot ngeni pwiich kewe álillis seni ekkewe mwán mi tongeni asukula me awora kapasen fén seni ewe Paipel. (Tit. 1:9) Iká ka angéch le állea me mak, iwe ka tongeni ammólnatá ekkewe sókkun afalafal me memmeef a tongeni álisi me apéchékkúla pwiich kewe. Ka pwal tongeni makkeetiw ekkewe pwóróus mi aúchea atun ka káé me atun ka aúseling ngeni ekkewe afalafal lón mwiich, me lón ekkewe mwichelap. Ekkena pwóróus ka makkeretiw epwe álisuk le apéchékkúlaló óm lúkú me ekkewe ekkóch.

12. Met epwe álisuk óm kopwe lipwákéch lón óm pwóróus ngeni aramas?

¹² Káé ifa ussun kopwe aúselingéch me lipwákéch lón óm pwóróus ngeni aramas. A lamot emén Chón Kraist mwán epwe lipwákéch lón ena napanap. Weween a lamot epwe aúseling me weweiti meefien aramas. (SalF. 20:5) A tongeni silei meefier ren an rongorong ngingiir, wówóón wóón meser, me pwomwen inisiir. Nge kosap tongeni silei ena iká kese awora fansoun le chiechi ngeni aramas. Iká iteitan ka chék text are email ngeniir, iwe epwe weiresiló óm kopwe lipwákéch le pwóróus lón féúféún aramas. Ina minne, kútta alen óm kopwe fós ngeni ekkewe ekkóch lón féúféún aramas.—2 Joh. 12.

13. Met a lamot emén alúwél epwe pwal káé? (1 Timoty 5:8) (Pwal ppii ewe sasing.)

¹³ Káé le pwisin atufichuk. A lamot emén mwán Chón Kraist mi ásimaw epwe atufichi pwisin i me chón an famili. (Álleani 1 Timoty 5:8.) Lón ekkóch fénú, ekkewe alúwél Chón Kraist ra káé eú angang seni semer kewe are pwal emén aramaser. Lón pwal ekkóch leeni, emén alúwél eli epwe káé pwal ekkóch angang atun high school. Ese pwal lifilifil, nge a chék éch óm kopwe káé eú tufich epwe álisuk le kúnékún óm angang. (Föf. 18:​2, 3; 20:34; Ef. 4:28) Kopwe angang weires me áweséchúoló met ka poputááni. Ekkewe ekkóch repwe kúna ena me repwe súfélituk. Iká ka féri ena, ka tongeni kúnékún óm angangen moni. Ekkewe napanap me tufich sia fen káé ussur ra  pwal aúchea ngeni emén Chón Kraist mwán pwe epwe tongeni apwénúetá wisan kewe lón mwach. Iei sipwele etittina ekkóch ekkena wis.

14. Ifa ussun emén alúwél Chón Kraist epwe mmólnetá le angang ngeni Jiowa full-time?

¹⁴ Angang ngeni Jiowa full-time lón ewe mwichefel. Chómmóng Chón Kraist mwán iir mi ásimaw ra poputá le angang ngeni Jiowa full-time lesáráféér. Ewe angangen pioneer a álisi emén alúwél an epwe silei ifa ussun epwe angangfengen me sókkopaten aramas. A pwal álisi le silei néúnéúéchún moni me esap mééni lap seni met a mé ngeni. (Fil. 4:​11-13) Eú alen án emén epwe poputá le angang ngeni Jiowa full-time, ina ren an auxiliary pioneer. Chómmóng ra auxiliary pioneer ren och fansoun, me ena a álisiir le poputá le regular pioneer. Mwirin ar poputá le pioneer a suuk ngeniir pwal ekkóch angangen full-time, áwewe chék ren angangen kaú imw are angang lón Bethel.

15-16. Ifa ussun emén alúwél Chón Kraist epwe fich ngeni ewe wis chónálillisin mwichefel are mwán mi ásimaw?

¹⁵ Chónálillisin mwichefel are mwán mi ásimaw. A lamot án ekkewe Chón Kraist mwán repwe achocho pwe epwe fich ngeniir ewe wis mwán mi ásimaw me repwe álisi pwiir kewe. Ewe Paipel a erá pwe ekkewe mwán mi mochen wiseni ena wis ra “tipeni eu angang mi aüchea.” (1 Tim. 3:1) Me mwen emén epwe wiseni ewe wis mwán mi ásimaw, a lamot epwe fich ngeni akkomw ewe wis chónálillisin mwichefel. Ekkewe chónálillisin mwichefel ra álisi ekkewe mwán mi ásimaw le túmúnú chón ewe mwichefel. Ekkena mwán mi ásimaw me chónálillisin mwichefel ra tipetekison le angang fán iten chiener kewe me ra tinikken lón ewe angangen afalafal. A tongeni fich ngeni ekkewe alúwél Chón Kraist ewe wis chónálillisin mwichefel inaamwo iká 17 ngeni 19 ieriir. Me emén chónálillisin mwichefel mi lipwákéch a tongeni kewis ngeni ewe wis mwán mi ásimaw atun a 20 ierin.

¹⁶ Ifa ussun epwe fich ngonuk ekkena wis? Ewe Paipel awora fitu napanap a lamot kopwe pwáári. Iwe nge, chemeni pwe meinisin ekkena napanap ra lóngólóng wóón ewe Paipel me wóón tong fán iten Jiowa, óm famili, me ewe mwichefel. (1 Tim. 3:​1-13; Tit. 1:​6-9; 1 Pet. 5:​2, 3) Achocho le weweiti eú me eú ekkena napanap. Me tingorei Jiowa an álillis pwe kopwe eáni ekkena napanap. c

17. Ifa ussun emén alúwél Chón Kraist a tongeni mmólnetá le wiliiti emén mwán mi pwúpwúlú me mékúren famili? (Pwal ppii ewe sasing

¹⁷ Mwán mi pwúpwúlú me mékúren famili.  Ekkóch Chón Kraist mwán iir mi ásimaw ra filaatá ar repwe lipich, ussun met Jises a fen erá. (Mat. 19:12) Iwe nge, iká ka filaatá le pwúpwúlú kopwe pwal wiseni ekkewe wis mwán mi pwúpwúlú me mékúren famili. (1 Kor. 11:3) Jiowa a mochen emén mwán mi pwúpwúlú epwe tongei pwúlúwan me awora osupwangan, wiliiti chiechian, me álisi le apéchékkúlaló an riri ngeni Jiowa. (Ef. 5:​28, 29) Ekkewe napanap me tufich sia fen káé lón ei lesen, áwewe chék ren mirit are tufichin ekiek, súféliti ekkewe fefin, me alúkúlúk, epwe álisuk le wiliiti emén mwán mi pwúpwúlú mi múrinné. Kopwe mmólnéch le apwénúetá wisom kewe mwán mi pwúpwúlú me mékúren famili.

18. Ifa ussun emén alúwél Chón Kraist a tongeni mmólnetá le wiliiti emén sam?

¹⁸ Emén sam. Mwirin óm pwúpwúlú ka tongeni wiliiti emén sam. Met ka tongeni káé seni Jiowa ren óm kopwe wiliiti emén sam mi múrinné? Ka tongeni káé seni chómmóng. (Ef. 6:4) Fán léúwommóng Jiowa a ereni Néún we Jises pwe a tongei me a pwapwa ren. (Mat. 3:17) Iká ka wiliiti emén sam, kopwe nochchei pwe ka ekkereni noum kewe pwe ka tongeer. Akkapúnger iteitan ren ekkewe mettóch mi múrinné ra féri. Ekkewe sam mi áppirú Jiowa ra álisi néúr kewe le wiliiti Chón Kraist mwán me fefin iir mi ásimaw. Ka tongeni mmólnetá iei fán iten ena wis, ren óm túmúnú ekkewe ekkóch lón óm famili me lón ewe mwichefel fán tong me ren óm káé le ereniir pwe ka tongeer me ra aúchea me reom. (Joh. 15:9) Ena epwe álisuk le apwénúetá wisom lón mwach wisen mwán mi pwúpwúlú me sam. Ren mwo iei, kopwe fókkun aúchea me ren Jiowa, óm famili, me ewe mwichefel.

19-20. Met epwe álisi ekkewe alúwél Chón Kraist ar repwe wiliiti Chón Kraist mwán iir mi ásimaw? (Ppii ewe sasing wóón péén.)

¹⁹ Ámi kana alúwél Chón Kraist, ese automatic ámi oupwe wiliiti Chón Kraist mi ásimaw nge a lamot oupwe achocho. A lamot oupwe filaatá ekkewe leenien áppirú mi múrinné oupwe áppirú, ámááraatá mirit are tufichin ekiek, oupwe alúkúlúk, oupwe káé ekkewe tufich epwe álisikemi iteitan, me mmólnetá ngeni ekkewe wis lón mwach.

²⁰ Fán ekkóch eli kopwe meefi pwe ese ki ngonuk ekkewe angang ka ekiekin óm kopwe achocho ngeni. Nge ka tongeni sópwéch. Chemeni pwe Jiowa a mochen álisuk. (Ais. 41:​10, 13) Pwal och, chienom kewe lón ewe mwichefel repwe pwal álisuk. Atun ka wiliiti emén Chón Kraist mwán mi ásimawóló, kopwe meefi aúchean manawom me kopwe pwapwa. Áúa tongekemi ámi kana alúwél Chón Kraist! Amwo Jiowa epwe efeiéchúkemi lón ámi achocho le wiliiti Chón Kraist mwán iir mi ásimaw.—SalF. 22:4.