1. Pwata a sókkóló ach ei fansoun seni pwal ekkewe ekkóch fansoun?

SIA nóm lón ei fansoun mi fókkun sókkóló seni ekkóch fansoun lón uruwoon aramas. Jiowa a kan emwichafengeni eú mwich mi fókkun chóchó “seni sokopaten mwich, ainang, mwü me kapas,” usun met Paipel a fen oesini. Iir “eu mwü mi pöchökül,” chóchóór lap seni walu million mi pwapwa me “angang ngeni [Kot] lerän me lepwin.” (Pwär. 7:9, 15; Ais. 60:22) A mmen sókkóló lón ach ei fansoun lap seni me lóóm, pún a fókkun chómmóng chóchóón chókkewe mi tongei Kot me tongei pwal ekkewe ekkóch.

2. Ifa ewe sókkun tong mi mwáál chókkewe rese chiechi ngeni Kot ra eáni? (Ppii ewe sasing lepoputáán ei lesen.)

² Iwe nge, ewe Paipel a pwal oesini pwe lón ach ei fansoun, chókkewe rese chiechi ngeni Kot repwe eáni ewe sókkun tong mi mwáál, ina ewe esin tong mi chék pwisin achéchééi. Ewe aposel Paulus a makkeei pwe lón ekkeei ránin lesópwólóón, aramas repwe “tongei pwisin ir, repwe tongei moni,” me “repwe aucheani chok minne repwe pwisin pwapwa ren, nge resap tongei Kot.” (2 Tim. 3:1-4, Testament Mi Fö) Ena sókkun tong mi  chék pwisin achéchééi, a sókko seni ach tong ngeni Kot. Án emén achocho fán iten chék pwisin feiéchún, ese efisi pwapwa, inaamwo ika a ekieki pwe epwe ina usun. Nge a fen eselipato án chón fénúfan achéchééi pwisin iir me a áweiresi manawen aramas.

3. Met sipwe káé lón ei lesen? Pwata?

³ Ewe aposel Paulus a silei pwe ewe tong mi chék pwisin achéchééi, epwe chéúló me epwe efeiengaw ngeni ekkewe Chón Kraist. Ina minne, a éúréúrer ar ‘resap chiechi ngeni’ are repwe túmúnú seniir chókkewe mi eáni ewe sókkun tong mi chék pwisin achéchééi. (2 Tim. 3:5) Nge saminne sia tongeni unusen ttii senikich ekkena sókkun aramas. Ina popun, met sia tongeni féri pwe sipwe pwisin túmúnúkich seni ekiekin me féfférún chón fénúfan, me apwapwaai Kot, ewe Koten tong? Sipwe nengeni sókkofesenin ewe tong Kot a mochen ach sipwe eáni me ewe tong 2 Timoty 3:2-4 a fós usun. Mwirin, sipwe tongeni etittina pwisinkich me ppii ifa usun sipwe tongeni pwári ewe sókkun tong epwe atoto ngenikich enletin pwapwa.

4. Pwata ese wor ngawen ach sipwe tongei pwisinkich nge epwe chék úkúkéch?

⁴ Paulus a makkeei: “Aramas repwe tongei pwisin ir.” Itá weween nge ese pwúng ach sipwe tongei pwisinkich? Aapw, pwe pwúkún ina usun aramas me a pwal lamot ena. Jiowa a anapanapakich ach sipwe ina usun. Jesus a erá: “Kopwe echeni chon arum usun püsin om echenuk.” (Mark. 12:31) Ren enletin, sise tongeni tongei aramas ika sise tongei pwisinkich. Ewe Paipel a pwal apasa: “Ekewe mwän repwe echeni pwülüer usun chök ar püsin echeni inisiir. Eman mwän mi echeni pwülüan a echeni püsin i. Esap fokun wor eman a oput püsin inisin, nge a fokun amongöni o tümwünü.” (Ef. 5:28, 29) Ina minne, a ffat pwe ese wor ngawen ach sipwe tongei pwisinkich, nge epwe chék úkúkéch.

5. Ifa usun kopwe áweweei ekkewe aramas mi kon tongei pwisin iir?

⁵ Ewe sókkun tong mi tongei pwisin i mi mak lón 2 Timoty 3:2, esap ina ewe sókkun tong mi pwúng, nge ina ewe sókkun tong mi chék pwisin achéchééi. Ika a luló án emén tongei pwisin i, iwe a kon lap an ekieki chék pwisin i. (Álleani Rom 12:3.) A chék tongei pwisin i lap seni meinisin. Lupwen a fis och mettóch mi ngaw, a tipi ngeni ekkewe ekkóch nge esap pwisin i. Ekkena esin aramas rese enletin pwapwa.

6. Ikkefa sópwéchún ach tongei Kot?

⁶ Ekkóch soukáé Paipel ra lúkú pwe Paulus a akkomw féúni ewe napanap tongei pwisin i, pokiten ena sókkun tong a uwaani ekkewe napanap mi ngaw mi tapw mwirin. Nge a sókko seni ewe sókkun tong Kot a mochen ach sipwe eáni, pún a uwaani ekkewe napanap mi múrinné. A riri ngeni ekkeei napanap pwapwa, kinamwe, mosonottam, kirekiréch, aramaséch, alúkúlúk, tipetekison, me tipepwora. (Kal. 5:22, 23) Ewe soumakken kélfel a makkeei: “Feiöchün chon ekewe mwü mi  eäni Kot ewe Samol mi Lapalap.” (Kölf. 144:15) Jiowa emén Kot mi pwapwa, me néún kewe aramas ra pwal pwapwa. Pwal och, néún Jiowa kewe chón angang ra pwapwa pokiten ra fangafangéch ngeni aramas. Ra sókko seni chókkewe mi kon tongei pwisin iir are ekieki chék met repwe tongeni angei.​—Föf. 20:35.

7. Ikkefa ekkewe kapas eis epwe álisikich le etittina ach tong ngeni Kot?

⁷ Ifa usun sipwe silei ika ach tongei pwisinkich a poputá le péchékkúleló lap seni ach tongei Kot? Ekieki usun ei kapasen fén mi múrinné: “Ousap föri föförün apangau are föri och ekiekin sikesik, nge oupwe tipetekisonfengen lefilemi, ousap ekieki pwe oua mürina seni ekewe ekoch. Ousap chök ekieki en me an feiöch, nge oupwe pwal ekieki feiöchün chienemi.” (Fil. 2:3, 4) Sia tongeni pwisin eisinikich: ‘Ua aúseling ngeni ena kapasen fén? Ua kan achocho le féri met Kot a mochen ai upwe féri? Ua kan kútta alen ai upwe álisi ekkewe ekkóch lón ewe mwichefel me lón ewe angangen afalafal?’ Ese kan mecheres ach sipwe fangóló ach fansoun me péchékkúl. Epwe tongeni wewe ngeni ach sipwe angang weires me pennúkúóló ekkóch mettóch sia pwapwaiti. Nge ach silei pwe ewe Koten unuselapen láng me fénúfan a pwapwa rech, ina chék met epwe atoto ngenikich pwapwa wachemwuk!

8. Met ekkóch Chón Kraist ra féri pokiten ar tongei Kot?

⁸ Ekkóch Chón Kraist ra likitaló ar kewe angangen moni epwe tongeni fókkun episekisekiireló pokiten ra tongei Kot me mochen alapaaló ar angang ngeni. Ericka, emén tokter, a filatá le pioneer lap seni an epwe  nefotofot wóón an angang. Iir me pwúlúwan we ra fen angang ngeni Kot lón sókkopaten fénú. A erá: “Met ekkewe aua kúna lón ám álillis lón ekkewe fénú mi sókkóló fósun, me ám kúna chómmóng chiechiem minefé, ra enletin awéúéchúeló manawem.” Ericka a chúen emén tokter, nge a áeá lap ngeni an fansoun me péchékkúl le áiti ngeni aramas usun Jiowa me álisi pwiin kewe Chón Kraist. A erá pwe ena mettóch a atoto ngeni “enletin pwapwa me menemenéch.”

9. Pwata emén mi tongei moni esap tongeni pwapwa?

⁹ Paulus a makkeei pwe aramas repwe “tongei moni.” Fitu ier lóóm, emén pioneer lón Ireland a fós ngeni emén mwán usun Kot. Ena mwán a suuki an we pwees, me áiti ngeni ekkóch chéén moni, me apasa: “Iei ai kot!” Inaamwo ika aramas rese wesewesen apasa ena, nge chómmóng a ina usun meefier. Ra tongei moni me ekkewe mettóch moni a tufichin mééni. Nge iei án Paipel éúréúr: “Eman mi efich moni esap menemenöch ren an moni tolong, nge eman mi efich wöü esap pwal menei mine a tori.” (SalAf. 5:10) Emén mi tongei moni esap tongeni menemenéch. Iteitan a chék mochen an epwe lapóló néún moni me a achocho le áeá manawan le tikeri. Ena mettóch a atoto ngeni “chomong riaföü mi fokun aweires.”​—1 Tim. 6:9, 10.

10. Met ewe Paipel a apasa usun wéúéch me wéúngaw?

¹⁰ Pwúngún pwe moni a lamot ngenikich meinisin. A álilliséch ngenikich. (SalAf. 7:12) Nge sia tongeni pwapwa inaamwo ika a chék wor met mi lamot ngenikich lón manawach? Ewer! (Álleani Än Salomon Afalafal 5:12.) Akur néún Jake we, a makkeei: “Kosap mwüt ngeniei ai üpwe wöüngau ika wöümong, nge kopwe chök ngeniei enei mongö iteiten rän.” Sia fókkun weweiti popun ena mwán ese mochen an epwe fókkun wéúngaw. A erá pwe ese mochen epwe ttur ren an solá pokiten Kot epwe itengaw ren. Nge pwata ese mochen an epwe wéúéch? A makkeei: “Pun are üpwe fokun mötüla, üpwe tongeni amamäsinuk o apasa, ‘Iö na ewe Samol mi Lapalap?’” (SalF. 30:8, 9) Ese mwáál ka silei ekkewe sókkun aramas mi chék lúkúlúk wóón wéúúr nge esap fen wóón Kot.

11. Met Jesus a apasa usun moni?

¹¹ Emén mi tongei moni ese tongeni apwapwaai Kot. Jesus a erá: “Esap wor eman a tongeni angang ngeni ruoman samol. Pun epwe oput eman, nge epwe echeni ewe eman, ika epwe tipeni eman, nge epwe turunufasei ewe eman. Ousap tongeni angangepök ngeni Kot me wöün fanüfan.” A pwal apasa: “Ousap iseis wöümi fän püsin itemi won fanüfan, ia ekewe pwötür me parang ra atarela, nge chon solä ra atai o soläni. Nge oupwe iseis wöümi lon läng ia ekewe pwötür me parang resap tongeni atarela, nge chon solä resap tongeni atai o soläni.”​—Mat. 6:19, 20, 24.

12. Ifa usun ach eáni ewe sókkun manaw mi mecheres a tongeni álisikich le angang ngeni Kot? Apwóróusa eú pwóróus.

¹² Chómmóng néún Jiowa kewe chón angang ra achocho le ámecheresi nónnómun manawer. Ra kúna pwe ren ar féri ena a atufichiir le alapaaló ar angang ngeni Jiowa me a pwal atoto ngeniir pwapwa. Jack, emén mi nóm Merika, a améméló imwer we watte me an we business pwe epwe tongeni fiti pwúlúwan we le pioneer. A apasa: “A weires ngenikem ám aupwe likitaló imwem we mi ling me  leeniem we lemal.” Nge ren fite ier a kan wareiti imwan we nge a lichippúng ren osukosuken lón an we angang. A erá: “Pwúlúwei we, emén regular pioneer, a fókkun pwapwa iteitan. A kan apasa, ‘Nei we boss a fókkun múrinné lap seni meinisin!’ Iei ua pwal pioneer, iwe ám me rúúemén aua angang fán iten chék ewe Emén, Jiowa.”

13. Met a tongeni álisikich le etittina ach ekiek usun moni?

¹³ Lupwen sia etittina ach ekiek usun moni, mi lamot sipwe wenechar le eisini pwisinkich: ‘Manawei a pwáraatá pwe ua wesewesen lúkú met ewe Paipel a apasa usun moni? Ai angang fán iten moni, ina met a kon nampa eú lón manawei? Ua aúcheani pisek lap seni ai riri ngeni Jiowa me ekkewe ekkóch? Ua wesewesen lúkú pwe Jiowa epwe awora ekkewe mettóch ua osupwangan?’ Sia tongeni lúkúlúk pwe I esap fókkun elichippúngú chókkewe mi lúkúlúk wóón!​—Mat. 6:33.

14. Ifa ewe ekiek mi itepék me rúúepek usun minen apwapwa?

¹⁴ Ewe Paipel a pwal oesini pwe lón ekkewe ránin lesópwólóón, aramas repwe “aucheani chok minne repwe pwisin pwapwa ren.” Sia silei pwe ese wor ngawen ach sipwe itepék me rúúepek lón ach aúcheani pwisinkich me pwal lón ach aúcheani moni. Me sia pwal silei pwe ese pwal wor ngawen ach sipwe pwapwaiti manawach, nge epwe chék úkúkéch. Ekkóch aramas ra lúkú pwe mi ngaw ar repwe pwapwaiti minen apwapwa, nge esap ina met Jiowa a mochen fán itach. Iei án Paipel pesepes ngeni néún Kot kewe chón angang mi tuppwél: “Kopwe chök mongö anom mongö, kopwe pwal ünümi unumom wain fän pwapwa.”​—SalAf. 9:7.

15. Met weween án emén ‘aucheani chok minne epwe pwisin pwapwa ren’?

¹⁵ Oruuen Timoty 3:4 a fós usun chókkewe mi tongei minne repwe pwisin pwapwa ren me likitaló Kot. Nengeni pwe ena wokisin ese apasa pwe aramas repwe tongei minen apwapwa lap seni Kot. Ika ina, weween pwe ra chúen ekis tongei Kot. Nge ena wokisin a erá pwe “resap tongei Kot.” Emén soukáé a erá pwe ena wokisin “ese fókkun wewe ngeni pwe a wor án ekkena aramas ekis tongei Kot. Nge a wewe ngeni pwe rese wesewesen tongei Kot.” Ina eú kapasen éúréúr mi lamot ngeni chókkewe mi tongei minen apwapwa. Ewe Paipel a apasa pwe chókkewe mi tongei minen apwapwa, iir ekkewe “pwapwan ei manau ra tolong lon leluker o amopu ewe kapas.”​—Luk. 8:14.

16, 17. Ifa án Jesus leenien áppirú a isetiw ren an ekiek usun minen apwapwa?

¹⁶ Jesus a áiti ngenikich ifa usun sipwe eáni ekiek mi itepék me rúúepek usun minen apwapwa. A fiti “eu apwüpwülü” me “eu watten kametip.” (Joh. 2:1-10; Luk. 5:29) Ese naf ewe wain lón ewe apwúpwúlú ina popun Jesus a féri eú manaman ren an ewili ewe konik ngeni wain. Lón pwal eú atun, lupwen aramas ra esiita án Jesus mwéngé me ún, a affata pwe ekkena aramas rese eáni ekiek mi pwúng.​—Luk. 7:33-36.

 ¹⁷ Nge, Jesus ese akkomwa minen apwapwa lón manawan. A akkomwa Jiowa me féri úkúkún an tufich le álisi aramas. A tipemecheres le máló fán watteen riáfféú wóón ewe iráán ninni pwe epwe amanawa aramas. Iei met Jesus a ereni chókkewe mi mochen tapweló mwirin: “Oua feiöch lupwen aramas ra aitengauakemi o ariaföüükemi o apasa sokopaten kapas chofona mi ngau usumi pokiten oua tapweto müri. Oupwe pwapwa o mwanek, pun liwinimi epwe watte lon läng. Iei usun ra pwal ariaföüü ekewe soufos mi akom mwemi.”​—Mat. 5:11, 12.

18. Ikkefa ekkewe kapas eis repwe álisikich le etittina úkúkún ach tongei minen apwapwa?

¹⁸ Met epwe álisikich le etittina úkúkún ach tongei minen apwapwa? Sia tongeni pwisin eisinikich: ‘Ua alamota minen apwapwa me kunou lap seni mwich me angangen afalafal? Ua tipemecheres le pennúkú ekkóch mettóch ua pwapwaiti pokiten ua mochen angang ngeni Kot? Lupwen a wor ai kefil ren minen apwapwa, ua ekieki meefien Jiowa ren minne ua filatá?’ Pokiten sia tongei Kot, sia mochen sipwe apwapwaai I, iwe sia fókkun ttii senikich esap chék ekkewe mettóch sia silei pwe mi mwáál, nge pwal mwo nge ekkewe mettóch sia ekieki pwe epwe tongeni eletipechowu I.​—Álleani Mateus 22:37, 38.

19. Ié kewe rese tongeni wesewesen enletin pwapwa?

¹⁹ Án Satan ei ótót a fen eriáfféwú aramas ren úkúkún 6,000 som ier. Iei, lón ekkeei ránin lesópwólóón ei ótót, ei fénúfan a uren aramas mi akkomwa pwisin iir, akkomwa moni, me minen apwapwa. Ra ekieki met ra tongeni angei, me akkomwa lón manawer pwisin mocheniir. Nge ekkena esin aramas rese tongeni enletin pwapwa! A sókko seni alon Paipel ei: “A feiöch ewe aramas a eäni än Jakop we Kot soualilis, a anomu an apilükülük won ewe Samol mi Lapalap an we Kot.”​—Kölf. 146:5.

20. Ifa usun óm tong ngeni Kot a atoto óm pwapwa?

²⁰ Néún Jiowa kewe chón angang ra enletin tongei I, me iteiten ier, a chómmóng aramas ra pwal poputá le silei me tongei I. Ena mettóch a ánnetatá pwe án Kot we Mwú a nennemenem, me ekiseló chék epwele atoto feiéch mi fókkun amwarar! Lupwen sia féri met Jiowa a mochen ach sipwe féri, sia apwapwaai I, me sia pwal enletin pwapwa. Chókkewe mi tongei Jiowa repwe pwapwa tori feilfeiló chék! Lón en lesen mwirin ei, sipwe etittina ekkóch napanap mi ngaw eselipaen ewe sókkun tong mi pwisin achéchééi. Mwirin, sipwe ppii ifa usun ekkena napanap ra sókko seni ekkewe napanap mi múrinné néún Jiowa kewe chón angang ra eáni.