1. Met meefien chómmóng néún Kot kewe chón angang mi tuppwél pokiten iir chón tipis?

 APOSEL Paulus a makkeei: “Ngang eman aramas mi attong o weiresikis!” (Rom 7:24) Ikenái, chómmóng néún Kot kewe chón angang mi tuppwél ra meefi lichippúng me letipechou usun chék Paulus. Pwata? Pokiten inaamwo ika sia mochen apwapwaai Jiowa, nge kich meinisin sia álemwiri tipis me sise unuséch. Ina popun sia tongeni meefi letipechou lupwen sia eletipengawa. Ekkóch Chón Kraist mi féri eú watteen tipis ra mwo nge meefi pwe Jiowa esap fókkun tongeni omusaaló tipisiir.

2. (a) Ifa usun Kölfel 34:22 a áiti ngenikich pwe ese wor popun án néún Kot kewe chón angang repwe kon meefi mengiringir? (b) Met sipwe káé lón ei lesen? (Ppii ewe pwóór “ Lesenin ika Minne Ra Liosuetá?”)

² Ewe Paipel a alúkúlúkúkich pwe ika sia eáni Jiowa leenien op, iwe ese wor popun ach sipwe fókkun meefi mengiringir. (Álleani Kölfel 34:22.) Nge met weween ach sipwe eáni Jiowa leenien op? Met mi lamot sipwe féri ika sia mochen pwe Jiowa epwe úméúméch ngenikich me omusaaló ach kewe tipis? Sia tongeni silei pélúwen ekkena kapas eis ren ach káé usun kókkótun ekkewe telinimwen op lón Israel lóóm. Ena kókkót a kawor fán ewe pwonen etipeeúin ewe Allúk, ewe a ekkesiwil lón ewe Pentikost ier 33.  Nge ena Allúk a pop seni Jiowa. Ina minne, ena kókkót fán iten kaworen ekkewe telinimwen op a áiti ngenikich án Jiowa ekiek usun tipis, ekkewe chón tipis me chókkewe mi aier. Akkomw, sipwe káé popun an kawor ekkewe telinimwen op lón Israel me ifa angangan.

3. Met a lamot ekkewe chón Israel repwe féri ngeni emén chón nimanaw?

³ Jiowa a fókkun lólileniesini ninniilóón emén. Ika emén chón Israel a nieló emén, iwe emén mwán mi kon kkan ngeni ewe mi ninniiló, epwe pwisin nieló ewe mi nimanaw. Ena mwán a iteni “chon kütta liwinin chan aramasan.” (Num. 35:19) Ren ena, ewe chón nimanaw epwe liwini pwisin manawan ngeni manawen ewe mi ninniiló ese wor tipisin. Ika ewe chón nimanaw ese mwittir ninniiló, iwe a tongeni limengawoló ewe Fénúen Pwon, are esap chúen pin. Jiowa a allúkú: “Ousap alimengaua ewe fanü oua nonom won” ren ámi nimanaw.​—Num. 35:33, 34.

4. Met epwe fis ika emén chón Israel a nimanawei emén nge esap turun tipan?

⁴ Met epwe fis ika emén chón Israel a ákseten le nieló emén? Inaamwo ika eménna a máló pokiten chék eú ákseten, nge ewe emén a chúen tipisin nimanawei ewe ese wor tipisin. (Ken. 9:5) Iwe nge, lón ei mettóch, Jiowa a apasa pwe epwe úméúméch ngeni eménna. Eménnewe esap turun tipan an epwe nieló emén, a tongeni sú seni ewe chón kútta liwinin chchaan aramasan me sú ngeni eú me lein ekkewe wonu telinimwen op. Iwe lupwen a mumutá ngeni an epwe nónnóm lón ena telinimw, i epwe kúna túmún. Nge mi lamot epwe nónnóm lón ena telinimwen op tori málóón ewe souasor mi lap.​—Num. 35:15, 28.

5. Pwata ewe kókkót fán iten ekkewe telinimwen op a tongeni álisikich le alapaaló ach silefichi Jiowa?

⁵ Ewe kókkót fán iten ekkewe telinimwen op esap án aramas, nge Jiowa a akkóta. A allúk ngeni Josua: “Kopwe üreni ekewe aramasen Israel pwe repwe filätä ekewe telinimwen op.” Ekkena telinimw ‘ra aimwüla.’ (Jos. 20:1, 2, 7, 8) Jiowa a filatá pwe ekkena telinimw repwe káimuló. Ina minne, sia tongeni káé chómmóng mettóch usun Jiowa seni ena kókkót. Áwewe chék, a álisikich le  weweéchúti án Jiowa úméúméch. Me a áiti ngenikich ifa usun sipwe tongeni eáni Jiowa leenien op lón ei fansoun.

6, 7. (a) Áweweei wisen souakkomwen ewe telinimw lón angangen kapwúngún emén mi nimanawei emén nge esap turun tipan. (Ppii ewe sasing lepoputáán ei lesen.) (b) Pwata a eú alen tipachem án ewe chón tipis epwe fós ngeni ekkewe souakkomw?

⁶ Ika emén chón Israel a nieló emén nge esap turun tipan, mi lamot epwe sú ngeni ewe telinimwen op me útá le asamalapan we, me “apworausa ngeni ekewe souakomwen ewe telinimw mine a fis ngeni.” Iwe ekkena souakkomw repwe etiwalóng. (Jos. 20:4) Mwirin och fansoun, repwe enniwilaaló ren ewe telinimw ia a fis ewe ninni ie, pwe epwe kapwúng me ren ekkewe souakkomwen ena telinimw. (Álleani Numperis 35:24, 25.) Ika ekkena souakkomw ra apwúngaló pwe a ákseten le nieló ena emén, iwe repwe enniwilisefálieló ngeni ewe telinimwen op.

⁷ Pwata a lamot án ewe chón tipis epwe fós ngeni souakkomwen ewe telinimw? Ekkena souakkomw ra túmúnúéchú liméchún ewe mwichefelin Israel me repwe pwal álisi ewe chón tipis le kúna án Jiowa úméúméch. Emén soukáé Paipel a makkeei pwe ika ewe chón tipis ese chuuri ekkewe souakkomw, iwe a tongeni ninniiló. A pwal erá pwe epwe pwisin tipisin ika a máló pokiten ese féri minne Kot a allúkú. Ren án ena emén epwe kúna manaw, mi lamot epwe kútta álillis me etiwa ena álillis. Ika ese sú ngeni eú me lein ekkena telinimwen op, iwe emén aramasen ewe mi máló mi kon kkan ngeni, epwe tongeni nieló ewe chón nimanaw.

8, 9. Pwata a lamot án emén Chón Kraist mi tipis watte fós ngeni ekkewe mwán mi ásimaw?

⁸ Lón ei fansoun, a lamot án emén Chón Kraist mi féri eú tipis watte epwe chuuri ekkewe mwán mi ásimaw pwe ra tongeni álisi le ririéchsefál ngeni Jiowa. Pwata a fókkun lamot ena? Áeúin, Jiowa pwisin a akkóta pwe ekkewe mwán mi ásimaw repwe wisen angang wóón ekkewe tipis watte. (Jas. 5:14-16) Oruuan, a kawor ekkewe mwán mi ásimaw pwe repwe álisi chókkewe mi aier ar repwe chásefál me Kot me túmúnú ar resap liwiniti ar kewe tipis. (Kal. 6:1; Ipru 12:11) Aúlúngátin, ekkewe mwán mi ásimaw ra angei ar pwúúng me ren Kot me ra káit le anúkúnúkú ekkewe mi aier me álisiir le kúna oururun letiper me ngase seni ar meefi mengiringir. Jiowa a eita ngeni ekkena mwán mi ásimaw “lenien op lupwen fansoun mölümöl.” (Ais. 32:1, 2) Ena kókkót ina eú me lein alen án Kot pwári an úméúméch ngenikich.

⁹ Chómmóng néún Kot kewe chón angang ra kinamwe mwirin ar fós ngeni ekkewe mwán mi ásimaw me kúna álillis seniir. Áwewe chék, emén pwiich itan Daniel a féri eú tipis watte nge ren fitu maram ese chuuri ekkewe mwán mi ásimaw. A erá: “Mwirin fitu fansoun, ua meefi pwe ese chúen wor met ekkewe mwán mi ásimaw ra tongeni féri fán itei.” Nge, iteitan a chék niwokkus ika emén epwe silei an we tipis. Iwe a meefi pwe iteiten an epwe iótek ngeni Jiowa epwe mwo akkomw omusomus ngeni. Iwe ló, ló, ló a tingor án ekkewe mwán mi ásimaw álillis. Iei met a apasa atun a lesékúrúiti met a féri: “Pwúngún, ua niwokkus le chuuriir. Nge mwirin, usun itá emén a angei seniei osei we mi chou wóón afarei.” Daniel a meefi pwe a tongeni fós ngeni Jiowa nge ese wor  pinepinan. Iei, a eáni eú mwelien letip mi limeliméch, me kukkuto chék a wiliti emén chónálillisin mwichefel.

10. Met a lamot án ewe mi ákseten le nimanaw epwe féri ren an epwe kúna omusomusen an tipis?

¹⁰ A lamot án ewe mi ákseten le nieló emén epwe mwittir sú ngeni eú me lein ekkewe telinimwen op mi kon kkan ngeni, pwe epwe kúna omusomusen an tipis. (Álleani Josua 20:4.) Manawan epwe alóngólóng wóón an tori ewe telinimw me nónnóm lón tori málóón ewe souasor mi lap. Mi lamot epwe pennúkú ekkóch mettóch ren an epwe féri ena. Epwe likitaló an angang, imwan mi núkúnúkéch, me esap chúen tongeni sái. * (Num. 35:25) Nge a mmen lamot an epwe féri ekkena mettóch. Ika ewe chón nimanaw a sú seni ewe telinimw, a pwári pwe me ren ese wor aúchean manawen ewe emén a nieló, me a pwisin uwealong manawan lón feiengaw.

11. Ifa usun emén Chón Kraist mi aier epwe pwári pwe a fókkun kilisou ren úméúméchún Kot?

¹¹ Lón ei fansoun, a pwal lamot ngeni emén chón tipis mi aier an epwe féri ekkóch mettóch pwe Jiowa epwe omusaaló an tipis. A lamot epwe úkú seni an féfférún tipis. A pwal kapachelong an epwe ttii seni ese lifilifil met epwe tongeni emmwen ngeni tipis watte. Ewe aposel Paulus a áweweei met ekkewe Chón Kraist lón Korint mi aier ra féri. A makkeei: “Oupwe nenengeni met Kot a föri ren ämi letipeta: A afisätä ämi achocho pwal ämi mochen alletätä pwe esap wor ämi tipis. A afisätä ämi song, ämi niuokus, ämi pwos, ämi tiliken me ämi mochen apwüngü mine a ngau.” (2 Kor. 7:10, 11) Iwe, ika sia achocho úkúkún ach tufich le úkú seni tipis, sia pwári ngeni Jiowa pwe sia fókkun ekieki minne sia fen féri me sisap eáni ewe ekiek pwe epwe chék automatik ach sipwe kúna án Jiowa úméúméch.

12. Eli met a lamot ngeni emén Chón Kraist epwe pennúkú ren an epwe chék sópwósópwóló le kúna úméúméchún Jiowa?

¹² Met a lamot emén Chón Kraist epwe pennúkú pwe epwe chék sópwósópwóló le kúna úméúméchún Jiowa? A lamot epwe tipemecheres le pennúkú ekkewe mettóch a pwal mwo nge sani, nge mi tongeni emmwen ngeni tipis. (Mat. 18:8, 9) Áwewe chék, ika chiechiom kewe ra etipetipaók le féri met mi eletipengawa Jiowa, iwe itá kosap úkútiw le chiechi ngeniir? Ika a weires ngonuk óm kopwe aúkúkú únúmom sakaw, iwe itá kosap túmúnú seni ekkewe mettóch repwe sótuni óm únnúmmóng? Ika a weires óm kopwe nemeni mochenin futukóm, itá kosap túmúnú sonuk ekkewe kachito, website wóón Internet are féffér epwe efisi óm eáni ekiek mi limengaw? Chechchemeni pwe ese lifilifil met sia pennúkúóló fán iten ach álleasochisi allúkún Jiowa, nge epwe atoto feiéch. Ese wor met mi kon eletipechou me lúkún án Jiowa likitikicheló. Me ese pwal wor met mi kon apwapwa me lúkún ach meefi án Jiowa we “tong feinfeino.”​—Ais. 54:7, 8, Kapasen God.

13. Áweweei pwata ewe chón nimanaw a tongeni meefi núkúnúkéch, túmún me pwapwa lón ewe telinimwen op.

¹³ Ewe chón nimanaw epwe kúna túmún lupwen a nóm lón ewe telinimwen op. Iei met Jiowa a erá usun ekkena telinimw pwe emén chón nimanaw “epwe tongeni sü ngeniir pwe  epwe op” lón. (Jos. 20:2, 3) Jiowa ese mochen án ewe chón nimanaw epwe kapwúng sefál wóón minne a féri. Pwal och, ese mumu ngeni ewe mi kútta liwinin chchaan aramasan epwe tolong lón ewe telinimw me nieló ewe chón nimanaw. Lupwen ewe chón nimanaw a nóm lón ena telinimw, a nóm fán túmúnúen Jiowa. Ena telinimwen op esap usun eú imwen kalapus. Ewe chón nimanaw a tongeni angang, álisi ekkewe ekkóch, me angang ngeni Jiowa fán kinamwe. Ewer, a tongeni eáni ewe sókkun manaw mi pwapwa!

14. Met emén Chón Kraist mi aier seni an tipis a tongeni núkúnúkú?

¹⁴ Ekkóch me lein néún Kot kewe aramas mi féri tipis watte, ra chúen meefi mengiringir inaamwo ika ra fen aier. Ekkóch ra mwo nge meefi pwe Jiowa esap fókkun ménúki minne ra féri. Ika a ina usun meefiom, kopwe fókkun lúkúlúk pwe Jiowa a unusen omusaaló óm kewe tipis. Ese wor popun óm kopwe chúen meefi mengiringir. Ina met a fis ngeni Daniel, ewe sia pwóróus usun akkomw. Mwirin án ekkewe mwán mi ásimaw áwena Daniel me álisi le eánisefáli mwelien letip mi limeliméch, a fókkun ngase seni an riáfféú. A erá: “Use chúen meefi mengiringir. Lupwen ewe tipis a móróló, a chék mórófóch. Jiowa a apasa pwe a angei sonuk osom we mi chou me atowauaaló sonuk, iwe kosap chúen kúnasefáli.” Lupwen ewe chón nimanaw a nóm lón ewe telinimwen op, esap meefi niwokkus án ewe mi kútta liwinin chchaan aramasan epwe etto me nieló. Pwal ina chék usun, lupwen Jiowa a omusaaló ach kewe tipis, ese pwal lamot ach sipwe niwokkus pwe  epwe pwal eppiietásefál are ngenikich liwinin.​—Álleani Kölfel 103:8-12.

15, 16. Ifa usun óm silei usun kaworen án Jesus we méén kepich me an Souasor mi Lap, a apéchékkúlaló óm lúkúlúk wóón án Jiowa úméúméch?

¹⁵ Ren enletin a nóm rech eú popun mi anúkúnúk ach sipwe lúkúlúk wóón án Jiowa úméúméch, nge ena mettóch ese nóm ren ekkewe chón Israel. Mwirin án Paulus apasa pwe a meefi “attong” pokiten ese tongeni unusen álleasochisi Jiowa, a apasa: “Kilisou ngeni Kot a angasaei ren ach Samol Jesus Kraist!” (Rom 7:25) Met weween alon na? Inaamwo ika Paulus a fiu ngeni an kewe mochen mi ngaw me a fen féri tipis me lóóm nge a fen aier seniir. Ina minne a lúkúlúk pwe Jiowa a fen omusaaló an kewe tipis ren án Jesus we asorun méén kepich. Pokiten án Jesus we méén kepich, sia tongeni eáni eú mwelien letip mi limeliméch me kinamween letip. (Ipru 9:13, 14) Pokiten Jesus i néúch we Souasor Mi Lap, iwe “a tongeni amanaua chokewe meinisin mi arap ngeni Kot ren i fansoun meinisin, pun a manau tori feilfeilachök pwe epwe tüngor ngeni Kot fänäsengesiir.” (Ipru 7:24, 25) Me lóóm, ewe souasor mi lap a kan wisen anúkúnúkú ekkewe chón Israel pwe Jiowa epwe omusaaló ar kewe tipis. Nge ren Jesus néúch we Souasor mi Lap, sia fókkun lúkúlúk pwe “sipwe angei tong o küna ümöümöch, pwe epwe alisikich lon fansoun ach osupwang.”​—Ipru 4:15, 16.

¹⁶ Iwe, mi lamot ach sipwe lúkúlúk wóón án Jesus we asor ren ach sipwe eáni Jiowa leenien op. Kosap ekieki pwe feiéchún ena asor a chék álisi aramasen fénúfan, nge kopwe lúkú pwe pwal en kopwe kúna feiéch seni. (Kal. 2:20, 21) Kopwe lúkú pwe Jiowa a omusaaló óm kewe tipis pokiten ewe méén kepich. Kopwe lúkú pwe ewe méén kepich a awora ngonuk ewe ápilúkúlúkún manaw esemuch. Án Jesus we asor, ina án Jiowa liffang ngonuk!

17. Pwata ka mochen eáni Jiowa leenien op?

¹⁷ Ekkewe telinimwen op ra álisikich le weweiti án Jiowa úméúméch. Ena kókkót seni Kot a áiti ngenikich pwe manaw a pin. A pwal áiti ngenikich ifa usun ekkewe mwán mi ásimaw ra tongeni álisikich, met weween án emén epwe wesewesen aier seni an tipis, me popun ach sipwe tongeni unusen lúkúlúk pwe Jiowa a omusakicheló. Ka eáni Jiowa leenien op? Ese pwal wor eú leeni mi núkúnúkéch me lúkún ena! (Kölf. 91:1, 2) Lón en lesen mwirin, sipwe káé ifa usun ekkewe telinimwen op ra tongeni álisikich le áppirú Jiowa, ewe leenien áppirú mi fókkun múrinné lón an féffér mi pwúngiéch me úméúméch.