1-3. (a) Itá epwe ifa meefiach usun ewe enlet seni Paipel? Áweweei. (Ppii ewe sasing lepoputáán ei lesen.) (b) Met sipwe pwóróus wóón lón ei lesen?

LÓN ei fansoun, aramas ra kan kamé mettóch lón sitowa nge mwirin ra eliwini. Nge a fen lap án aramas ina usun lupwen ra kamé mettóch wóón Internet. Neman rese kon lien sani met ra mééni are mi wor ngawen ewe pisek. Ina popun ra filatá ar repwe ekkesiwili ngeni pwal och mettóch are ra tingor ar repwe angeisefáli néúr we moni.

² Sisap fókkun féri ena esin ngeni ewe enlet seni Paipel. Lupwen sia “kamö” ewe enlet, weween lupwen sia silei ewe enlet, sisap fókkun mochen “amömöla” are likitaló. (Álleani Än Salomon Fos 23:23; 1 Tim. 2:4) Lón ewe lesen mwen ei, sia pwóróus usun ach fangóló watteen ach fansoun pwe sipwe tongeni silei ewe enlet. Pwal och, neman sia pennúkúóló eú angangen moni mi awéúúkich. Me neman a siwililó ach riri ngeni ekkewe ekkóch, siwili ach ekiek me féffér, are úkútiw le féri ekkewe eéreni Jiowa a oput. Nge sia lúkúlúk pwe feiéchún ach silei ewe enlet a fókkun aúchea lap seni met sia fen pennúkúóló.

 ³ Jesus a eáni eú kapas áwewe usun emén aramas mi kúkkútta ekkewe féún pwei mi fókkun aúchea. Lupwen ena aramas a kúna eféú ena féún pwei mi fókkun unusen múrinné, a chék mwittir améméló meinisin met mi nóm ren pwe epwe tongeni mééni ena féún pwei. Ena féún pwei a wewe ngeni ewe enlet usun án Kot we Mwú. Án Jesus na kapas áwewe, a pwári úkúkún aúchean ewe enlet ngeni chókkewe mi kúkkútta. (Mat. 13:45, 46) Lupwen sia kerán silei ewe enlet, ewe enlet usun Mwúún Kot we, pachelong meinisin ekkewe pwóróus mi enlet mi aúchea seni Paipel, sia pwal pwapwa le fangóló are pennúkú ese lifilifil met ren ach sipwe angei ena enlet. Ika sia chék akkaúcheani, iwe sisap fókkun péútaaló. Nge mi elichippúng pwe ekkóch néún Kot kewe aramas ra fen úkútiw le akkaúcheani ewe enlet, iwe ra pwal mwo nge likitaló. Sise fókkun mochen féri ena! Mi lamot sipwe álleasochisi án Paipel ei kapasen fén ach sipwe “manaueni ewe manauen let fansoun meinisin.” (Álleani 3 Johannes 2-4.) Weween pwe sipwe akkomwa ewe enlet lón manawach me epwe pwáló ren ifa usun sia manaweni manawach. Nge pwata me ifa usun emén epwe tongeni “amömöla,” are likitaló ewe enlet? Ifa usun sia tongeni túmúnú pwe sisap fókkun féri ena? Me ifa usun sipwe tongeni apéchékkúla ach tipeppós le “manaueni ewe manauen let fansoun meinisin”?

4. Pwata ekkóch ra úkútiw le fetál lón ewe enlet lón fansoun Jesus we?

⁴ Lón fansoun Jesus we, ekkóch aramas ra etiwa ewe enlet nge mwirin ra úkútiw. Áwewe chék, mwirin án Jesus féri eú manaman me amwéngééni eú watteen pwiin aramas, chókkana ra tapweló mwirin epekin ewe Nóómun Kalilea. Nge mwirin Jesus a apasa ei mettóch mi fókkun ámáirú ngeniir: “Are ousap mongö fituken Nöün Aramas o ünümi chaan, esap wor manau lomi.” Ekkena aramas rese tingorei Jesus an epwe áwewe ngeniir weween alon na, nge ra fen chék apasa: “Ei afalafal a kon pöchökül. Iö a tongeni aüselinga?” Iwe pokiten ena, “chomong me lein nöün Jesus kewe chon kaiö ra kul seni o resap chüen mochen tapwela mürin.”​—Joh. 6:53-66.

5, 6. (a) Met popun ekkóch ra riki seni ewe enlet lón ach ei fansoun? (b) Ifa usun emén a tongeni pase seni ewe enlet?

⁵ A elichippúng pwe ekkóch lón ach ei fansoun ra pwal likitaló ewe enlet. Pwata? Ekkóch ra chepetek ren eú minefé áwewe usun eú wokisin seni Paipel, are alon are féfférún emén pwiich we chómmóng ra sissilei. Ekkóch neman rese sani án emén fénér seni Paipel, are a wor ar tipefesen me emén lón ewe mwichefel. Me ekkóch ra tup ren án ekkewe chón rikiló afalafal chofona me chókkewe ra achéúfetálei kapas chofona usuch. Ikkena ekkóch popun aramas ra pwisin filatá le riki seni Jiowa me ewe mwichefel. (Ipru 3:12-14) Nge a ifa me fen échún ika ra chék lúkúlúk wóón Jesus usun chék Petrus! Lupwen ekkóch aramas ra máirú ren minne Jesus a apasa, Jesus a eisini néún kewe aposel ika ra pwal mochen likitaló. Petrus a pélúweni: “Äm Samol, iö aipwe feila ren? En ka eäni kapasen manau esemüch.”​—Joh. 6:67-69.

⁶ Ekkóch ra pase seni ewe enlet ekis me ekis nge neman rese fen tepereni. Emén mi  likitaló ewe enlet ekis me ekis, a usun chék án efóch mwoota pase seni ewe oroor ekis me ekis. Ewe Paipel a éúréúrakich ach sipwe túmúnú pwe site “pase seni” ewe enlet. (Ipru 2:1, TF) Fán chómmóng emén mi pase seni ewe enlet ese fen ekieki pwe epwe likitaló. Nge a mut ngeni an epwe apwangapwangoló an riri ngeni Jiowa, iwe ló, ló, ló, a tongeni ta. Ifa usun sipwe tongeni túmúnú pwe esap fókkun fis ngenikich ena?

7. Met epwe álisikich ach sisap fókkun améméló ewe enlet?

⁷ Ren ach sipwe sópweló le fetál lón ewe enlet, mi lamot sipwe etiwa me álleasochisi meinisin met Jiowa a apasa. Mi lamot sipwe akkomwa ewe enlet lón manawach me fiti án Paipel kewe kapasen emmwen lón mettóch meinisin. Iei met King Tafit a pwonei ngeni Jiowa lón an iótek: “Upwe fefetal lon om we enlet.” (Kölf. 86:11, TF) Tafit a tipeppós le feffetál lón ewe enlet, iwe mi lamot ach sipwe pwal ina usun. Ika sise ina, iwe sia tongeni poputá le ekieki ekkewe mettóch sia fen pennúkúróló fán iten ewe enlet, me mochen liwiniti ekkóch me leir. Nge sise chék tongeni filatá menni pwóróus mi enlet seni Paipel sia mochen etiwa me menni sisap etiwa. Mi lamot sipwe fetál “lon sokkun enlet meinisin.” (Joh. 16:13, TF) Lón ewe lesen mwen ei, sia pwóróus usun nimu mettóch neman sia fen pennúkúróló ren ach sipwe silei me apwénúetá ewe enlet. Nge iei, sipwe ppii ifa usun sipwe túmúnú pwe sisap fókkun liwiniti ekkena mettóch sia fen likitiireló.​—Mat. 6:19.

8. Ifa usun án emén Chón Kraist áeá an fansoun a tongeni efisi an pase seni ewe enlet? Apwóróusa eú pwóróus.

⁸ Fansoun. Ren ach sipwe túmúnú pwe site pase seni ewe enlet, mi lamot sipwe áeáéchú ach fansoun. Ika sise túmúnúéch, iwe epwe tongeni fen lap ach fansoun kunou, tétá wóón ewe internet are katol TV. Inaamwo ika rese ngaw ekkena mettóch, nge sia tongeni áeá ewe fansoun sia fen piin ákkáeá fán iten ach káé me angangen afalafal. Ina met a fis ngeni Emma. * Seni lekúkkúnún, a fókkun sani oris me a kan wawa oris ineet chék a mochen. Nge a poputá le meefi mengiringir usun úkúkún ewe fansoun a kan áeá le féri ena, iwe a filatá le féri siwil lón met epwe akkomwa lón manawan. Emma a pwal káé seni pwóróusen Cory Wells, chienach we Chón Kraist fefin mi kan wawa oris lón eú saakas. * Iei Emma a alapaaló an fansoun le angang ngeni Jiowa, me a awora watteen fansoun fán iten chón an we famili me chiechian kewe chón lúkú. A meefi pwe a ririéchúló ngeni Kot me a pwapwa lón an silei pwe a áeáéchú an fansoun.

9. Ifa usun epwe tongeni fis án mettóchun aion epwe fókkun lamot me rech lap seni meinisin?

 ⁹ Mettóchun Aion. Ren ach sipwe sópweló le fetál lón ewe enlet, sise tongeni mut ngeni mettóchun aion an epwe lamot lap seni meinisin me rech. Lupwen sia silei ewe enlet, sia mirititi pwe ach angang ngeni Jiowa a fókkun lamot lap seni mettóchun aion, me sia pwapwa le pennúkúóló ekkena mettóch fán iten ewe enlet. Nge mwirin och fansoun, neman sipwe kúna án ekkewe ekkóch mééni mineféén tablet, cell phone are ar pwapwaiti pwal ekkóch pisek ra mééni. Sipwe tongeni poputá le lólówóitiir. Neman sisap chúen meefi menemenéch ren met a nóm rech me sipwe poputá le nefotofot wóón ach sipwe pisekisekiló lap seni ach angang ngeni Jiowa. A áchema ngenikich pwóróusen Temas. A fókkun tongei “fanüfanen ikenai,” ina popun a likitaló wisan we ren aposel Paulus. (2 Tim. 4:10) Neman Temas a tongei pisek lap seni an aúcheani an angang ngeni Kot. Ifa ewe lesen fán itach? Neman me lóóm sia fókkun tongei pisek. Iwe ika sise túmúnú, ena tong a tongeni péchékkúlsefál, me epwe fókkun péchékkúleló iwe epwe péút senikich ach tong fán iten ewe enlet.

10. Ié kewe mi lamot sipwe ú ngeni etipetipaer?

¹⁰ Riri ngeni ekkewe ekkóch. Ren ach sipwe feffetál lón ewe enlet, mi lamot sisap tipetipeló ren chókkewe rese tongei Jiowa. Lupwen sia silei ewe enlet, a siwil ach riri ngeni chiechiach kese chón lúkún me chón ach kewe famili. Neman ekkóch ra súféliti minne sia lúkú nge neman ekkóch ra ú ngeni. (1 Pet. 4:4) Pwúngún, sia achocho úkúkún ach tufich le kinamwefengen me chón ach kewe famili, me kirekiréch ngeniir. Nge sisap tongeni tunaló án Jiowa kewe allúk ren chék ach sipwe apwapwaar. Sia káé seni 1 Korint 15:33 pwe chókkewe mi tongei Jiowa itá ikkena iir chiechiach kewe.

11. Ifa usun sia tongeni ttii senikich ekiek me féffér mi limengaw?

¹¹ Ekiek me féffér mi limengaw. Ren ach sipwe fetál lón ewe enlet, mi lamot sipwe pin, are limeliméch mwen mesen Jiowa. (Ais. 35:8; Álleani 1 Petrus 1:14-16.) Lupwen sia silei ewe enlet, sia féri ekkewe siwil lón manawach ren ach sipwe fiti án Paipel kewe allúk. Ekkóch a fókkun watte met ra fen siwili. Nge mi chúen lamot ach sipwe túmúnú pwe sisap fókkun ekkesiwili manawach mi liméch ngeni eú manaw mi limengaw. Met a tongeni álisikich le ú ngeni ach féri ese lifilifil sóssótun féffér mi limengaw? Ekieki usun met Jiowa a fen fangóló ren ach sipwe tongeni pin. A fangóló manawen Néún we mi áchengicheng, Jesus Kraist! (1 Pet. 1:18, 19) Ren ach sipwe akkamwéchú liméchúch mwen mesen Jiowa, mi lamot ach sipwe chechchemeni fansoun meinisin úkúkún aúchean án Jesus we asorun méén kepich.

12, 13. (a) Pwata a lamot ach sipwe eáni án Jiowa ekiek usun ráninipin? (b) Met sipwele pwóróus usun?

¹² Eéreni me féffér rese apwapwaai Kot. Chón ach famili, chienach kewe chón angang me chón sukul repwe tongeni pesekich ach sipwe fitiir lón ar féri ar kewe apwapwa áwewe chék ren ránin uputiw are ráninipin. Met a tongeni álisikich le ú ngeni sóssótun ach fiti apwapwaan ráninipin are och eéreni mi ánioput me ren Jiowa? Mi lamot pwe sipwe fókkun weweiti ekkewe popun  Jiowa a oput ekkena ráninipin. Sia tongeni research seni néúch kewe puk me áchema ngeni pwisinkich poputáán ekkóch ekkena ráninipin. Lupwen sia ekilonei ekkewe popun me ren Paipel ach sise kan féri apwapwaan ráninipin, iwe sipwe meefi núkúnúk pwe sia feffetál lón alen “mine ach Samol epwe pwapwa ren.” (Ef. 5:10) Ika sia lúkúlúk wóón Jiowa me an we Kapas, ese wor popun sipwe lólilen ren met aramas ra ekieki.​—SalF. 29:25.

¹³ Sia áneánei pwe sipwe feffetál lón ewe enlet tori feilfeiló chék. Met a tongeni álisikich le alapaaló ach tipeppós le fetál lón ewe enlet fansoun meinisin? Ikkeei ekkeei úlúngát mettóch sia tongeni féri.

14. (a) Ifa usun ach sópweló le kákkáé Paipel epwe etipeppósakich ach sisap fókkun likitaló ewe enlet? (b) Pwata a lamot ngenikich tipachem, emirit are éúréúr me weweéch?

¹⁴ Áeúin, kopwe sópweló le káé ewe Paipel me ekilonei met ka fen káé. Awora fansoun fán iten ena mettóch iteitan. Lapólóón óm káé, pwal ina péchékkúlelóón óm aúcheani ewe enlet me kopwe apposa letipom óm kosap fókkun likitaló. Än Salomon Fos 23:23 a erenikich ach sipwe “kamö let” me pwal “tipachem, kapasen öüröür me weweöch.” Ese naf ach sipwe chék silei ewe enlet seni Paipel. Nge mi lamot sipwe apwénúetá lón manawach. Lupwen sia weweéchúló, sia apachafengeni minne sia fen káé me minne sia fen silei. Tipachem a amwékútúkich le apwénúetá met sia silei. Fán ekkóch ewe enlet a emiritikich are éúréúrakich ren an pwári ngenikich ekkewe siwil mi lamot sipwe féri. Mi lamot sipwe mwittir etiwa ena esin emirit, ina met Paipel a apasa pwe a fókkun aúchea lap seni silifer.​—SalF. 8:10.

15. Ifa usun ewe enlet a túmúnúkich usun ewe penit?

¹⁵ Oruuan, kopwe tipeppós le apwénúetá ewe enlet lón manawom iteiten rán. Ewe Paipel a aléllééi ewe enlet ngeni án soufiu we penit. (Ef. 6:14) Lón fansoun lóóm, ewe penit a anúkú me túmúnú emén soufiu atun a maun nge mi lamot an epwe núk an we penit. Ika a nikatomotom, iwe esap tongeni álisi. Ifa usun ewe enlet a túmúnúkich usun ena penit? Ika sia kamwéchúnnúk ewe enlet seni Paipel fansoun meinisin, iwe epwe túmúnú ach ekiek pwe site eáni ekiek mi ngaw, me epwe álisikich le féri ekkewe kefil mi múrinné. Lupwen a wor ach osukosuk mi chou are sóssótun féri minne mi ngaw, ewe enlet seni Paipel epwe etipeppósakich ach sipwe féri minne mi pwúng. Emén soufiu esap fókkun ló maun nge ese áeá penit, iwe pwal ina chék usun, sisap fókkun likitaló ewe enlet. Sia túmúnú pwe sia apwénúetá ewe enlet seni  Paipel lón meinisin kinikinin manawach. Emén soufiu a pwal uwei néún we ketilas wóón an we penit. Sipwe ppii ifa usun sia pwal tongeni féri ina usun.

16. Ifa usun ach asukula aramas ewe enlet a álisikich le feffetál lón ewe enlet?

¹⁶ Aúlúngátin, kopwe asukula aramas ewe enlet seni Paipel úkúkún óm tufich. Ewe Paipel a usun efóch ketilas. Emén soufiu mi sipeéch, a kamwéchúnnúk néún we ketilas. Pwal ina chék usun, mi lamot sipwe kamwéchúnnúk wóón án Kot we Kapas. (Ef. 6:17) Kich meinisin sia tongeni lipwákéchúló lón ach angangen asukul pwe sipwe “afalafala än Kot kapas mi let fän pwüng.” (2 Tim. 2:15) Lupwen sia néúnéú ewe Paipel lón ach asukula aramas, a lapóló ach sile me aúcheani ewe enlet. Me a pwal lapóló ach tipeppós le feffetál lón ewe enlet.

17. Pwata a aúchea me reom ewe enlet?

¹⁷ Ewe enlet ina eú liffang mi aúchea seni Jiowa. A atufichikich ach sipwe ririéch ngeni Semach we lón láng. Ina ewe mettóch mi fókkun aúchea lap seni meinisin sia tongeni eáni. Jiowa a fen áiti ngenikich chómmóng mettóch nge ina chék poputáán! A pwonei pwe epwe akkasukulakich tori feilfeiló chék. Ina minne, kopwe aúcheani ewe enlet usun chék óm aúcheani eféú féún pwei. Sópweló le “kamö let, nge kosap amömöla.” Mwirin kopwe apwénúetá óm pwon ngeni Jiowa usun chék Tafit, ewe mi erá: “Upwe fefetal lon om we enlet.”​—Kölf. 86:11, TF.